به گزارش ایرنا از مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری، «محمدصادق خیاطیان» امروز (پنجشنبه) در دومین روز از دهه فجر انقلاب اسلامی با حضور در برنامه «تهران ۲۰» شبکه پنجم سیما که با موضوع «جایگاه نخبگان در اداره کشور پس از انقلاب اسلامی» برگزار شد، با اشاره به فعالیت‌های انجام شده در این مرکز، به تبیین تلاش دولت در به‌کارگیری ظرفیت نخبگانی کشور در حل مسائل و مشکلات پرداخت.
وی در این برنامه با اعلام این خبر که مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری در راستای ماموریت خود مبنی بر توسعه شبکه نخبگانی در حال طراحی سامانه‌ای برای بهم‌رسانی نخبگان و سازمان‌ها است، گفت: فاز نخست این سامانه تا پایان بهمن ماه به بهره‌برداری می‌رسد تا از طریق آن ضمن شناسایی ظرفیت نخبگانی کشور، بستری را برای طرح مسائل و مشکلات دستگاه‌های اجرایی و وزارتخانه‌ها از یکسو فراهم و از سوی دیگر زمینه ارائه طرح‌ها و ایده‌های تمامی صاحبان فکر و ایده را عملیاتی کنیم تا بتوانیم از این طریق به شکلی اجرایی رابطه‌ای بین دولت و نخبگان ایجاد کنیم.
رییس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری افزود: در این سامانه صاحبان ایده هم امکان طرح ایده‌ها، ارائه مستندات و راهکارهای اجرایی را خواهند داشت و با بررسی‌های لازم، این ایده‌ها به سازمان مربوطه ارجاع و این مرکز مسئول پیگیری و تحقق آنها خواهد شد.
رصد استفاده دستگاه‌های اجرایی از ظرفیت نخبگان کشور
خیاطیان با اشاره به اینکه رییس جمهوری کلیه وزرای کابینه سیزدهم را موظف کرده است که از ظرفیت نخبگان در حل مسائل و مشکلات حوزه کاری‌شان استفاده کنند، تصریح کرد: آنچه مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری در این زمینه انجام می‌دهد، رصد استفاده دستگاه‌های اجرایی از این ظرفیت و فراهم کردن بستر مناسب برای بکارگیری این ایده‌هاست.
وی تاکید کرد: نگاه مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری فراتر از جامعه نخبگان است و در تلاش هستیم تا با فراهم کردن بستری مناسب از نظرات و ایده‌های کلیه صاحبنظران و صاحبان فکر و ایده در تمامی نقاط کشور بهره‌مند شویم و زمینه تحقق و بکارگیری این ایده‌ها در حل مسائل کشور را فراهم کنیم. از طرف دیگر صاحبان ایده هم باید فراتر از صرفاً ارائه طرح حرکت کرده و همراه با ارائه طرح‌هایشان، مستندات و راهکارهای اجرایی را هم بیان کنند تا پس از بررسی، ایده‌های منتخب به وزارتخانه مربوطه ارجاع شود.
رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری تصریح کرد: ایران هم مانند سایر کشورها در ایجاد ارتباط بین جامعه نخبگان و وزارتخانه‌هایی مانند صنعت با چالش‌هایی روبروست. مهم این است که بتوان ادبیات مشترکی را از طریق نهادهای میانجی و کارگزاران تخصصی مانند مراکز نوآوری و پارک‌های علم و فناوری ایجاد و زمینه شکل‌گیری این ارتباط را فراهم کرد.
خیاطیان در ادامه با بیان اینکه سامانه‌ای که برای ارتباط نخبگان با دستگاه‌های اجرایی و سازمان‌های دولتی در مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری در دست طراحی است، پلتفرمی ملی است، ادامه داد: این سامانه برای افرادی که ایده و نظری دارند و به وزارتخانه مربوطه دسترسی ندارند، ایجاد شده و زمینه ایجاد ارتباط مستقیم را برای آنها فراهم می‌کند. وظیفه مرکز هم ارائه این راهکارها به دستگاه‌های مربوطه و پیگیری آن است.
توسعه شبکه نخبگانی و بررسی مسائل راهبردی کشور
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به برخی از مأموریت‌های این مرکز در تبیین و ترویج گفتمان دولت سیزدهم، توسعه شبکه نخبگانی و بررسی مسائل راهبردی کشور را از جمله این ماموریت‌ها برشمرد و گفت: بخشی از کارکرد ما بررسی مسائل ارجاعی از سوی رئیس جمهوری است و از این طریق به تبیین راهبردهای لازم در موضوعات مختلف می‌پردازیم. یکی از آخرین مسائلی که رئیس جمهوری به ما ارجاع کردند موضوع زاینده‌رود بود.
احصای ۱۶ راه‌حل کوتاه مدت برای احیای زاینده‌رود
رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری افزود: در موضوع «زاینده‌رود» مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری با برگزاری بیش از ۲۰ جلسه و با بهره‌گیری از نظرات و پیشنهادات ذینفعان و نخبگان این حوزه، نهایتاً ۱۶ اقدام کوتاه‌مدت را احصا کرد و به اطلاع رئیس‌جمهوری رساند که ایشان هم دستورات مرتبط و لازم را در این خصوص صادر کردند. در کنار آن و در حال حاضر نیز این مرکز به مطالعه راهبردهای بلندمدت در این موضوع می‌پردازد.
خیاطیان تصریح کرد: یا نمونه دیگر دستور رییس جمهوری پس از دیدار نخبگان با مقام معظم رهبری در خصوص پرداختن به مسائل و مشکلات نخبگان در کشور بود که با دعوت از صاحبنظران و ذینفعان این حوزه ۱۵ راهبرد احصا شد که بلافاصله طی گزارشی برای رئیس‌جمهوری ارسال و ایشان هم دستورات لازم را در این خصوص صادر کردند؛ به عنوان نمونه یکی از این ۱۵ راهبرد، طراحی پروژه‌های کلان در وزارتخانه‌های علوم و بهداشت و ... بود که زمینه به‌کارگیری نخبگان را در این پروژهها و طرح‌های کلان فراهم می‌کند.
وی در ادامه با تاکید بر ضرورت تعمیق نگاه آینده‌نگارانه نسبت به موضوعات اساسی و کلان کشور، آن را بستری مناسب برای بهره‌گیری از توان نخبگان، صاحبنظران و صاحبان ایده دانست و گفت: اگر در حوزه‌های مختلف، چشم‌اندازی برای کشور تعیین و در کنار آن موضوعات اساسی را احصا و فرآیندی را هم برای مشارکت نخبگان تعریف کنیم، عملاً بستر فعالیت و مشارکت نخبگان را فراهم کرده‌ایم.
رییس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری یادآور شد: بخشی از مسائل کشور، مسائل جزئی است که با راهکارها و راهبردهای کوتاه‌مدت می‌توان آنها را برطرف کرد، ولی بخش عظیمی از مسائل ما مسائل پیچیده‌ای هستند که با آنها روبرو هستیم و اهمیت نگاه چند وجهی و همه‌جانبه در تمامی مسائل را دو چندان می‌کند. نگاهی که با حضور نخبگان و صاحبان ایده قابل تحقق است و ضرورت هدایت شبکه پژوهشی کشور اعم از دانشگاه‌ها، اندیشکده‌ها و... و اتصال آنها به مسائل کلان و اساسی کشور روز به روز بیشتر احساس می‌شود. یکی از راه‌های انجام این کار هم ایجاد یک آینده آرمانی است که به‌طور مثال با تعریف پروژه‌های مثلاً ۲۰ ساله و اتصال جمع بزرگی از نخبگان و صاحبان ایده به آن می‌توان زمینه حضورشان را فراهم کرد.
خیاطیان در ادامه در پاسخ به سوالی درباره دغدغه نخبگان در خصوص اینکه دولت چقدر به دنبال بهره‌مندی از طرح‌ها و ایده‌های آنهاست؟ گفت: ظرفیت بسیار خوبی در زمینه نوآوری و شرکت‌های دانش‌بنیان در کشور ایجاد شده است و جوانان و صاحبان فکر و ایده ایرانی هم توانستند به خوبی بدرخشند؛ به خصوص در حوزه کرونا که کشور ما در دو سال اخیر با آن روبرو بوده است. در این حوزه شرکت‌های دانش بنیان توانستند برخی از تجهیزاتی را که حتی اگر هم تحریم نبودیم به ما نمی‌دادند را تأمین و تولید کنند و اگر این ظرفیت‌ها نبود اکنون با مشکلات بیشتری دست و پنجه نرم می‌کردیم. با این حال، باید ظرفیت‌های این حوزه را بسیار وسیع‌تر و گسترده‌تر کنیم.
موضوع مهاجرت نخبگان از اهمیت ویژه‌ای برای دولت برخوردار است
رییس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری در خصوص مهاجرت نخبگان نیز با بیان اینکه این موضوع برای دولت و این مرکز بسیار مهم و حائز اهمیت است، گفت: ظرافتی در پرداختن به این موضوع وجود دارد که متاسفانه برخی افراد و نیز فضای مجازی به علت نبود آمار و اطلاعات شفاف در این زمینه بیشتر به آن دامن می‌زنند؛ به خصوص اینکه موضوع مهاجرت نخبگان واجد سه بخش است. بخش اول کسانی هستند که میل به مهاجرت دارند، بخش دوم کسانی هستند که برنامه‌ای هم برای مهاجرت در دست دارند و بخش سوم هم کسانی را شامل می‌شود که اقدام عملی برای این کار انجام داده‌اند. اطلاعاتی که در این زمینه تاکنون مطرح شده یا به تفکیک این سه بخش نبوده و یا کاملاً شفاف ارائه نشده است. ممکن است کسانی که تنها میل به مهاجرت دارند در زمره کسانی که اقدام به مهاجرت کرده یا می‌کنند شمرده شده باشند. با این حال موضوع مهاجرت نخبگان چیزی از اهمیت موضوع برای دولت و رئیس‌جمهوری کم نمی‌کند و این دولت خود را موظف به پیگیری مسائل و مشکلات جامعه نخبگان کشور می‌داند.
خیاطیان در ادامه تبیین گفتمان دولت را یکی از اصلی‌ترین مأموریت‌های مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری برشمرد و گفت: گفتمان دولت سیزدهم «عدالت و جمهوریت» است که برآمده از انقلاب اسلامی است. شخصیت و روحیه رییس جمهوری نیز عدالت محوری و مردمی بودن است.
رییس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری در پایان از برگزاری همایش علمی «عدالت و جمهوریت» در راستای تبیین و تعمیق گفتمان دولت خبر داد و گفت: این همایش سال آینده برگزار می‌شود و همین‌جا از نخبگان برای بیان اعلام نظرات و ارائه پیشنهادات‌شان در قالب مقاله دعوت به عمل می‌آورم.