شیراز-ایرنا- نشست تخصصی نقد و بررسی دو فیلم "خائن کُشی" و "بی مادر" در هفتمین روز از جشنواره فیلم فجر شیراز برگزار شد و در پایان این جلسه حمیدرضا قانعی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس نیز به گپ و گفت با فعالان سینمای شیراز پرداخت.

فیلم سینمایی خائن کشی، ساخته مسعود کیمیایی، در گونه اکشن جنایی سیاسی، در جشنواره فجر چهلم حضور دارد. فیلمی که یکی از پربازیگرترین فیلم های جشنواره بود و نام بسیاری از چهره های مشهور سینما در لیست بلند بالای تیم بازیگران به چشم می خورد.

داستان فیلم خائن کشی در دهه ۳۰ می‌گذرد و روایتگر ماجرایی از یک دزد است که تیر خورده و به دام پلیس افتاده اما پیش از رفتن به زندان تمام دارایی اش را به دوست صمیمی اش می‌سپارد اما رفیقش خیانت کرده و امانت‌دار خوبی نیست و همین ماجرا سبب می‌شود تا برای محاکمه رفیق خائنش از زندان فرار کند و این آغاز ماجرایی تازه است.

بهرام سلمانی فیلمساز شیرازی پنجشنبه در نشست نقد و بررسی فیلم «خائن کشی» اظهار کرد: مسعود کیمیایی در فیلم خائن کشی با مولفه فیلم گانگستری(هفت تیرکشی) در ژانر سیاسی، جناحی و اکشن ایرانی که از فیلم های قبلی خودش گوزنها، قیصر و سرب وام گرفته و به نوعی رد پایِ فیلم های گذشته خود را در فیلم آخرش وارد کرده است تا شناسنامه خود را کامل تر از همیشه کند.

او ادامه داد: خائن کشی فیلمی سیاسی و فراتر از زمان است که حال و هوای آن را هم اکنون هم می شود لمس کرد، دیالوگ‌های که ظاهراً یادآور خاطرات گذشته است ولی حرف هایی است که حتی امروزه هم کارکرد دارند.

محمد ناصری‌راد سینماگر و فعال رسانه شیرازی نیز بیان کرد: مسئله فروش نفت، سرقت پول های به ظاهر دولتی که متعلق به بیت المال است، جنگ بر سر قدرت که در سیاسیون است و برای خارج کردن حریف دست بر هر حربه ای می زنند و کش مکش های سیاسی و خیابانی با مدل گانگستری که در فیلم مشاهده می‌شد همه و همه گواه به کار بزرگ مسعود کیمیایی می‌دهد.

وی افزود: احساس می‌کنم نسل جوان با آثار کیمیایی ارتباط خوبی برقرار نمی‌کند چرا که از دنیای کیمیایی بی اطلاع و متأسفانه با آن جهان کاملا بیگانه است، یعنی بهتر بگویم بیگانه شده است. نمی‌توان از کیمیایی توقع داشت که لحن و روایت خود را جوری تغییر دهد که همگان با آن ارتباط بگیرند.

نوید جعفری کارگردان و نویسنده هم گفت: آثار کیمیایی هم دقیقا شبیه خودش خاص هستند. به نظرم مسعود کیمیایی در این اثر سعی بر آن داشته که دِین و احترامی که در خود ضرورت می‌دیده را نسبت به مصدق و جبهه  ملی داشته است را ادا کند، فیلمی سنگین که بدون داشتن مفروضات و پیش فرض های تاریخی و سیاسی، فهمش محالِ ممکن است.

وی افزود: در آثار کیمیایی اگر زمان را حذف کنیم شاید بخش عمده ای از مشکل ما با آثارش از بین برود. این فیلم را میتوان ترکیبی از دو فیلم تحسین شده سُرب و گوزن ها دانست.

جعفری بیان داشت: فیلمی گانگستری که به اتفاقات سال ۳۲ و حال هوای آن روزها می پردازد و انصافا قاب بندی های سینمایی و محصور کننده ای دارد، در خلاصه فیلم همه جا اسم مهدی بلیغ کلاهبردار سابقه دار ایرانی که حتی کاخ دادگستری را به دو آمریکایی میفروشد، آمده است اما ما چیزی جز تشابه اسم و سرقت از بانک، از این شخصیت تاریخی در این فیلم نمی بینیم.
وی اضافه کرد: مسعود کیمیایی در رُمان دو جلدی و ۷۰۰ صفحه ای و تحسین شده "جسدهای شیشه ای" ثابت کرده که در قصه گویی کاملا حاذق است و بنظر میرسد محدودیت ها موجب شده در آثار اخیر کیمیایی شاهد قصه غیرمنسجمی باشیم.

علی بلندنظر مستندساز شیرازی نیز گفت: آثارِ مسعود کیمیایی نمادِ شرافت، غیرت، تعهد و مردانگی در سینماست و هر کسی ذره ای از این صفات در وجودش باشد با آثار کیمیایی ارتباط برقرار میکند. سینمای ایران مدیون مسعود کیمیایی است و دو فیلم قیصر و گوزن ها از نظر بسیاری از منتقدان جزو ده فیلم برتر تاریخ سینمای ایران به حساب می آید. فیلم خائن کشی فیلمی از دنیای ذهنی کیمیایی در سن ۸۰ سالگیست.

نقد فیلم " بی مادر" به کارگردانی مرتضی فاطمی

داستان فیلم «بی‌مادر» از این قرار است که دکتر سمنانی همسر امیرعلی برای رسیدن به فرزند چندین زندگی را درگیر می کند در این فیلم با بازی امیر آقایی، پژمان جمشیدی، میترا حجار و علی اوجی می‌بینیم انسان‌ها چیزی به دست نمی‌آورند مگر اینکه چیزهایی را از دست بدهند.

اصغر گروسی‌ نویسنده و کارگردان درباره فیلم «بی‌مادر» گفت: فیلم سوژه ای تکراری داشت که در اواخر دهه هفتاد و اوایل دهه هشتاد موضوع خیلی از فیلم های سینمایی بود، حتی سریالی هم با موضوعیتِ رحمِ اجاره ای ساخته شد.

علیرضا شهسواری فرد فیلمساز شیرازی نیز اظهار کرد: بی مادر در پایان بندی بی پدر هم شد. فیلمی که قبل از به پایان رسیدن تمام شد. فیلم روایتگر زوجی از طبقه بالای جامعه است که پس از یک بار تلاش ناموفق میخواهند بچه ای داشته باشند.

بهرام سلمانی فیلمساز و کارشناس کارگردانی سینما هم در رابطه با این فیلم گفت: بی مادر فیلمی تیپیکال و تکراری دهه ۸۰ با چیدمانی جدید و حد متوسط در سینما که می شود گفت فیلم ساز با متنی تیپ گونه و نقش های تیپ گونه نظیرِ کاراکترهای دکتر، بچه معصوم و بیمار، دو مرد و دو زن مستأصل و گرفتار که از هر کدام روایت ناقص و مبهمی داریم به تصویر می کشد.

علی بلندنظر فیلمساز شیرازی هم عنوان کرد: برخی اتفاقات فیلم نظیر شکل گیری علاقه بین شخصیت اصلی مرد فیلم و زنی که رحمش را به عاریه گذاشته بود بنظر غیر منطقی میرسید، فیلم ساز باید زمان بیشتری با صحنه های متعدد تری برای این مسئله صرف میکرد، صداگذاری فیلم هم چندان چنگی به دل نمیزد و دچار ایراد فنی و تکنیکی بود.

محمد ناصری‌راد مستندساز شیرازی نیز در مورد فیلم "بی مادر" گفت: فیلم دقیقا در جایی که باید به نقطه ی اوج خود می‌رسید، تمام شد و این دقیقا ضعف فیلمنامه است، گویی فیلمنامه نویس کم آورده و توانِ ادامه دادن قصه اش را نداشته است.

وی ادامه داد: در اول فیلم صحنه ای می بینیم که دختری در خانه آن هاست و با بادکنکش بازی می‌کند و در استخر افتاده و تا مرحله خفه شدن پیش می‌رود ولی نقش اول مرد فیلم با بازی تکراری امیر آقایی، دختر بچه را نجات میدهد، سپس با اعتراض پدر دختر روبرو شده و آنجا را ترک می‌کنند.

ناصری‌راد افزود: این صحنه که آغازگر فیلم هم بود دقیقا تمام مضمون فیلم را به ما میدهد، جنس مؤنثی که آمال و آرزوهایی دارد قرار است به این خانه و این مرد پناهنده شود ولی در استخر که شبیه شکمِ مادر است، غوطه ور میشود. مرد او را نجات داده و زن به دلیل محدودیت‌های اجتماعی آنجا را ترک می‌کند.

مسیحا رحیمی دیگر مستندساز شیرازی هم اظهار کرد: از پیچیدگی روابط زناشوئی تا وجدان آدم هایی که مدعی کامل بودن و روشنفکری هستند. در فیلم "بی مادر" کارگردان با مطرح کردن مشکلاتِ بیرونی و در تنگنا قرار دادن آدم ها میخواهد ظرفیت وجدان آن ها را هم بررسی کند.

وی ادامه داد: در این فیلم زندگی یک زوج خوشبخت را می بینیم که در بهترین موقعیت زندگیشان فقط جای یک بچه خالیست و اما آنچه مهم است این است که این ها چگونه با این مشکل رو به رو می شوند؟

رحیمی بیان داشت: اگر از دید سطحِ سواد عاطفی به این مسئله نگاه کنیم یک زوح هر چه قدر هم همدیگر را دوست داشته باشند اما باید مهارت «متعادل» نگه داشتن این موضوع رو یاد بگیرند.

وی عنوان کرد: این بحث را در جایی از داستان وارد می‌کنم که زن بعد از به خانه آوردن مادرِ نوزادی که قرار است فقط بچه را به دنیا بیاورد و برود درگیر شک و تردید از جانب همسرش می شود.

او گفت: این یک نقد نیست این مسئله طبق دغدغه من پیامیست که باید از بطن فیلم استخراج کنیم‌ و بدانیم که در بهترین حالت هم با تردید و شک کردن، به آن مسئله ای که شاید هم وجود ندارد دامن می‌زنیم.

رحیمی اضافه کرد: اینکه مرد هیچ خیالی برای آن زن تازه وارد ندارد اما همسرش با دور نگه داشتن خودش این فضا را فراهم میکند تا آنها هم به این موضوع فکر کرده و دچار تردید شوند و اما در نهایت میبینیم زنی که دکتر خوشبختی است و همیشه با سقط جنین مخالف بوده اینبار خودش قصد کرده تا بچه زنی که احساس میکند رقیب خودش می شود را سقط کند.

وی افزود: یک سؤال می ماند آیا یک فرد بالغ و روشنفکرِ مرفه که انتظار اشتباهش تقریبا صفر است در مقابله با وجدان خود منفعت طلب می شود و یا نه؟من از این فیلم این پیام ها را استنباط کردم که این پیام ها میتواند برای خیلی ها مفید واقع شود .

در پایان این جلسه حمیدرضا قانعی، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی به گپ و گفتی با فعالان عرصه سینمایی شیراز پرداخت.

بیست و یکمین جشنواره فیلم فجر در شیراز از جمعه ۱۵ بهمن ماه آغاز شده و تا ۲۲ بهمن ماه ادامه دارد. آغاز به کار این جشنواره شامگاه پنجشنبه ۱۴ بهمن با تقدیر از عوامل فیلم ۲۸۸۸ که درباره زندگی یک رزمنده دفاع مقدس ساخته شده، همراه بود.