به گزارش ایرنا، دهمین قسمت از برنامه سینماملت شب گذشته (۲۱ بهمن ماه) با موضوع بررسی فیلم‌های خائن کشی و ضد روی آنتن شبکه چهار رفت. این برنامه در بخش ابتدایی میزبان تنی چند از عوامل فیلم ضد از جمله مهدی نصرتی بازیگر، امیرعباس ربیعی کارگردان و جواد موگویی مشاور تاریخی پروژه بود.
امیرعباس ربیعی درباره نامگذاری فیلمش توضیح داد: شخصیت اصلی فیلم ضد در روابط شخصی و تشکیلاتی‌اش در تضاد با یک سری مسائل است. همه فکر می‌کنند این شخص در خدمت چیزی است اما در واقع مخالف آن حرکت می‌کند.
ربیعی درباره هدف خود از ساخت این فیلم گفت: عالی‌ترین مقام قضایی کشور در یک اتفاق تروریستی شهید شده و هنوز فیلمی درباره او ساخته نشده است. این در حالی است که تاکنون فیلم‌های زیادی درباره ترور جان اِف. کندی ساخته شده‌اند.
وی افزود: فیلمسازی که دنبال دردسر نیست قطعا به سراغ سوژه‌هایی چون سوژه هفتِ تیر نمی‌رود. این کار جسارت می‌خواهد و جذابیت سینما برای من جسارت است.
کارگردان فیلم ضد در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: شخصیت‌های فیلم ضد، نماینده طیف‌هایی هستند که در وقایع سال‌های پس از پیروزی انقلاب درگیر بودند. طراحی شخصیت‌ها و موقعیت‌هایشان نتیجه دراماتیزه کردن شخصیت‌های فیلم ضد است. ضد پرتره شهید بهشتی نیست و قرار نیست زوایای مختلف شخصیت او را نشان دهد. این فیلم، در واقع، شهید بهشتی را از زاویه دید مخالفانش نشان می‌دهد.
«لباس شخصی» به دلیل مسائل امنیتی و کرونا اکران نشد
وی درباره اکران نشدن فیلم سینمایی لباس شخصی نیز توضیح داد: لباس شخصی به دلیل مسائل امنیتی و همه‌گیری ویروس کرونا تا به امروز اکران نشده است. البته سازمان اوج مذاکراتی را برای اکران این فیلم انجام می‌دهد. به نظرم در حوزه فرهنگی باید کمی سعه صدرها بالا برود.
این فیلمساز جوان در پاسخ به اینکه دریافت جایزه فیلم فجر تا چه اندازه برای تولید فیلم‌ها به او انگیزه می‌دهد، گفت: به اعتقاد من، جایزه انگیزه خوبی برای فیلمساز نیست. مهم این است که فیلم او بایکوت نشود. من دوست دارم مواجهه مخاطبم با فیلمم صادقانه باشد و از روزی می‌ترسم که فشارها باعث شوند من دغدغه‌ام را نسازم. مساله و دغدغه من دهه ۶۰ ، انقلاب، نفوذ و تاریخ است. من سیاست را به شدت مهم و تاثیرگذار در مباحث اجتماعی می‌دانم.
ربیعی در پایان از همه دستیاران تولید فیلم‌های سینمایی حمایت کرد و گفت: اگر چه نمی‌توان در جشنواره فیلم فجر به همه عوامل فیلم‌های سینمایی جایزه داد اما هر کدام از این دستیاران صنف خودشان را دارند و به نظرم صنفشان باید از آنها تقدیر کند. به نظر من اگر از دستیاران تولید فیلم‌های سینمایی حمایت و تقدیر شوند، خوب است.
به تاریخ انقلاب اهمیتی نداده‌ایم
جواد موگویی در پاسخ به این سوال که چرا فیلم ضد به مسائل دهه ۶۰ پرداخته است، گفت: جمهوری اسلامی به چهل و چند سالگی خودش رسیده است و اساساً در این سن و سال باید به گذشته خودش نگاه کند. دهه ۶۰ به تاریخ پیوسته و مهمترین دهه ۱۰۰ساله اخیر است.
مشاور تاریخی ضد در پاسخ به این سوال که فیلمسازان ما چرا به مسائل سیاسی آنچنان که باید و شاید نپرداخته‌اند، گفت: ما تنبلی سیستماتیک داریم. جمهوری اسلامی نسبت به تاریخ خودش و تاریخ قبل از خودش بی تفاوت است. در واقع ما به تاریخ انقلاب اهمیتی نداده‌ایم.
وی در پاسخ به این سوال که قصه فیلم ضد چقدر به واقعیت نزدیک است، بیان کرد: در اصل قصه این فیلم در تاریخ ثبت شده است اما تخیل‌هایی هم با پس‌زمینه‌ای از وقایع تاریخی به آن وارد شده‌اند.
مهدی نصرتی، بازیگر فیلم ضد و نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر مرد از چهلمین جشنواره فیلم فجر، نحوه نزدیک شدن خودش به کاراکتر سعید در فیلم مذکور را چنین تشریح کرد: من قبل از هرکاری سعی کردم به آدم‌های دهه ۶۰ نزدیک شوم. سپس سعی کردم نگاهی داستانی به شخصیت سعید داشته باشم. سعید واقعا دل رحم و عاشق بود اما به راستی چطور توانست دست به ترور بزند؟ این همان تضادی است که باید نمایش داده می‌شد و اسم فیلم هم برگرفته از آن است.
«خائن‌کشی»؛ روایت تاریخ از نگاه مسعود کیمیایی
جواد طوسی و سعید قطبی زاده در ادامه در میز نقد قسمت دهم برنامه سینماملت به بررسی فیلم خائن‌کشی به کارگردانی مسعود کیمیایی و تهیه‌کنندگی علی اوجی پرداختند.
طوسی درباره این فیلم گفت: فارغ از هرگونه مسائل و جناح‌بندی فیلمسازی که در مرز ۸۱ سالگی فیلمی چون خائن کشی را می‌سازد، تلاش کرده است فیلمی روی پرده ای را به خوبی تولید کند. ما در واقعیت عینی در سینمای مسعود کیمیایی با دو دسته‌بندی مواجه هستیم. نسل های این زمانه به شدت نسبت به سینمای این سال‌های مسعود کیمیایی گارد دارند. فیلم خائن‌کشی در واقع نقد یک دوران و جامعه‌ای سیاست‌زده است.
این منتقد سینما بیان کرد: در فیلم خائن‌کشی با خوانش متفاوتی از یک فیلمساز کهنه‌کار نسبت به تاریخ مواجه هستیم. کیمیایی از طریق تاریخ می‌خواهد به مسائل این زمانه برسد. او در فیلم خائن‌کشی یک نوع پیشنهاد تاریخی ارائه می‌دهد و در این فیلم نگاهی کنایه‌آمیز به تاریخ داشته است.
سعید قطبی زاده نیز نظرش درباره فیلم خائن‌کشی را چنین بیان کرد: مسعود کیمیایی روایت خودش را از تاریخ ارائه داده است یعنی فیلم خائن‌کشی روایت تاریخ از نگاه کیمیایی به حساب می‌آید. به نظرم در مجموع فیلم خائن‌کشی از فیلم های اخیر کیمیایی بهتر است اما من کیمیایی را از خائن کشی بیشتر دوست دارم و نمی‌توانم بگویم این فیلم را دوست دارم زیرا این فیلم سه لایه با شخصیت‌های بی‌ربط به یکدیگر را برای من باز می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: به نظرم مخاطب نمی‌تواند با فیلم خائن‌کشی همراه شود چون زمان این فیلم بسیار زیاد است.
قطبی‌زاده افزود: فیلم خائن‌کشی ضربه شستی در فیلمبرداری است و من تعجب کردم که مسعود سلامی فیلمبردار این فیلم چرا نامزد دریافت جایزه چهلمین جشنواره فیلم فجر نشد.
این منتقد سینما گفت: ما هیچ وقت از یک نابغه انتظار نداریم مساله ساده‌ای را حل کند. انتظار من از مسعود کیمیایی به اندازه گوزن‌ها و سایر فیلم های تاریخی تولید شده توسط او است اما همین که این کارگردان کشورمان همچنان در ۸۱سالگی فیلم می‌سازد، خیلی خوب است.
منتقدان با احترام به نقد فیلم‌ها بپردازند
قطبی‌زاده در ادامه صحبت‌هایش از ادبیات نقد برخی از منتقدان سینما انتقاد کرد و گفت: افرادی چون داریوش مهرجویی و مسعود کیمیایی شناسنامه سینمای ایران به حساب می‌آیند و ما باید در جریان نقد فیلم‌هایشان نسبتمان را با آنها بدانیم. در واقع منتقدان سینما باید با احترام به نقد فیلم‌ها بپردازند. اخیرا اینگونه به نظر می‌رسد که گویا منتقد بیشتر از فیلمساز می‌فهمد اما به راستی چه کسی این حرف را زده است؟
وی بیان کرد: به نظر می‌رسد روابط غیر محترمانه فیلمسازان و منتقدان گوشه‌ای از روابط غیر محترمانه مردم در کوچه‌ها و خیابان‌ها است.
سینمای سیاسی مفقوده سینمای بعد از انقلاب ما است
قطبی‌زاده و طوسی در ادامه صحبت‌هایشان فیلم «ضد» به کارگردانی امیرعباس ربیعی را نیز نقد کردند.
قطبی‌زاده درباره این فیلم گفت: تصویری که این فیلم نشان می‌دهد، به واقعیت نزدیک‌تر است اما به نظرم بهتر بود کسی نقش بازیگر اصلی آن را بازی کند که بتواند شخصیت پیچیده کاراکتر سعید را به یک کشمکش تبدیل کند. به نظرم نادر سلیمانی یک نقش مکمل خوب بود.
وی افزود: این خوب است که ما فیلم‌های سیاسی را در سینمای ایران داشته باشیم اما می‌خواهم دو نکته را در این مورد بگویم. در وهله اول باید بدانیم برای بازسازی تاریخ تغییر رنگ اشیا کافی نیست و نیاز به یک هویت تاریخی داریم. نکته دوم این است که ما به چه دلیل به سراغ تاریخ می‌رویم. تاریخ نشخوار کردن گذشته نیست.
جواد طوسی نیز نظرش درباره فیلم ضد را چنین بیان کرد: متاسفانه سینمای سیاسی یکی دیگر از حلقه‌های مفقوده سینمای بعد از انقلاب ما است.
طوسی هادی حجازی‌فر را گزینه خوبی برای دریافت جایزه بهترین کارگردانی چهلمین جشنواره فیلم فجر دانست و قطبی‌زاده اعلام کرد که از دید کاظم دانشی باید جایزه کارگردانی فیلم اول را بگیرد.
برنامه سینمایی سینماملت به سردبیری سجاد مهرگان و تهیه‌کنندگی سید احسان حسینی و با اجرای وحید رونقی همزمان با چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر، هر شب از ساعت ۲۳ تا ۱ بامداد از شبکه چهار پخش می‌شود. بازپخش این برنامه ساعت ۱۵ تا ۱۷ روز بعد از شبکه چهار روی آنتن می‌رود.