علی مراد اکبری روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: یک میلیون و ۶۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی در سه استان گیلان، مازندران و گلستان وجود دارد که حدود ۵۰۰ هزار هکتار آن شالیزار است که از این میزان ۱۵ هزار هکتار آن در استان گلستان و مابقی در استان های گیلان و مازندران قرار دارد.
وی اظهار داشت: برای این اراضی که شامل شالیزار و خشکه زار می شود، اقداماتی چون تجهیز و نوسازی ، زهکشی، اجرای شبکه های آبیاری و زهکشی درجه سه و چهار در داخل شالیزارها و خشکه زارها، ایجاد عملیات تجهیز و نوسازی در خشکه زارها و زهکشی سطحی در اراضی دیم مناطق دارای بارندگی بیش از ۴۰۰ میلیمتر نزولات جوی در سال ( که عمده زهکشی اراضی دیم در استان گلستان با مساحت ۲۸۰ هزار هکتار است) و ارتباط شبکه با آب بندان ها به عنوان منابع ذخیره آب برای فصل کاشت از جمله اقدامات و عملیات اجرایی این طرح است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه در شمال کشور به ویژه استان های گیلان و مازندران مشکلاتی در تولید برنج وجود دارد، توضیح داد: در کشت اول برنج، اراضی به علت کمبود آب با کم آبیاری مواجه هستند و آب مورد نیاز برنج بر اساس سند ملی تامین نمی شود اما در خارج از فصل، میزان بارندگی افزایش می یابد به گونه ای که این مقدار آب باعث ماندآبی، تخریب ساختمان خاک و مشکلات زیست محیطی می شو، چراکه آب مورد نیاز کلزا و برنج باید از مدیریت نزولات جوی تامین شود.
اکبری یادآور شد: حدود ۱۰ میلیارد متر مکعب آب سبز (آب حاصل از نزولات جوی) از استان های شمالی وارد دریای خزر می شود که با انجام برنامه هایی چون بازسازی و احیا و در برخی نقاط توسعه آب بندان ها می توان یک میلیارد متر مکعب آب برای تامین آب مورد نیاز برنج در کشت های اول و دوم و کشت کلزا به عنوان کشت سوم تامین کرد.
وی اضافه کرد: متوسط سرانه زمین در استان های شمال کشور برای هر کشاورز هفت دهم هکتار است که وزارت جهاد کشاورزی در صدد توسعه کشت دوم برنج و کشت سوم کلزاست تا ضریب کشت را از هفت دهم هکتار به حدود ۲ افزایش دهد که این برنامه عملیاتی و قابل اجراست، بویژه در بحث کلزا در هر جای ایران این دانه روغنی کشت شود، جانشین کشت غلاتی چون گندم و جو یا چغندر پاییزه می شود، با علم به اینکه کلزا در تناوب غلات می تواند نقش موثری ایفا نماید.
وی تاکید کرد: باتوجه به اینکه ۸۵ درصد دانه های روغنی و مواد اولیه تهیه روغن مورد نیاز کشور از خارج وارد می شود، تولید کلزا با آب سبز می تواند قسمتی از نیاز داخلی روغن کشور را تامین کند و این امکان در شمال کشور وجود دارد.
معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی گفت: تنها مناطق شمالی کشور به علت وجود منابع آب سبز (باران) امکان توسعه کشت کلزا را دارد که در قالب طرح مدیریت جامع ایجاد زیرساخت های آب و خاک شمال کشور، می توان در کشت اول برنج با تامین آب از طریق آب بندان ها و سیستم های ذخیره آب را جبران کرد و با اجرای این طرح بستر مناسب برای کشت دوم برنج و کشت سوم کلزا نیز فراهم خواهد شد.
افزایش تولید برنج و کلزا با استفاده بهینه از منابع آب سبز
اکبری اظهار داشت: با انجام این طرح در شرایطی که پروژه به ثبات و پایداری مورد نیاز برسد، میزان تولید برنج ۸۰۰ هزار تا یک میلیون تن بعد از چند سال افزایش خواهد یافت، میزان تولید کلزا نیز حداقل ۷۰۰ تا ۸۵۰ هزار تن از محل بارش ها افزوده خواهد شد.
وی افزود: همچنین با اجرای این طرح امکان تولید حدود سه میلیون تن علوفه نیز وجود دارد و سایر اهداف طرح موضوع گردشگری در آب بندان ها و توسعه آبزیان هم امکان پذیر است.
واگذاری طرح مدیریت جامع ایجاد زیرساخت های آب و خاک شمال به قرارگاه خاتم
وی اظهار داشت: طرح مدیریت جامع ایجاد زیرساخت های آب و خاک شمال کشور نیازمند ۷۳ هزار میلیارد تومان اعتبار است و برای اجرا و تکمیل آن حداقل ۶ سال در نظر گرفته شده که نکته اصلی این طرح در موضوع تامین منابع مالی و اعتباری پروژه است ، با استفاده از سرمایه گذار و تامین کننده مالی (فاینانس) داخلی یا خارجی منابع هزینه ای این پروژه بزرگ تامین خواهد شد که از شرکت های پیمانکاری داخلی برای تامین منابع مالی، قرارگاه خاتم در نظر گرفته شده است تا با استفاده از تهاتر نفت کار به مرحله اجرا برسد.
معاون آب و خاک وزارت جهادکشاورزی تاکید کرد: قرارگاه خاتم به عنوان تامین کننده منابع مالی در ازای تهاتر نفت، پیمانکار اجرای زیرساخت های پروژه است و نقشی در تولید برنج و کلزا ندارد ، قرارگاه با ایجاد زیرساخت های مورد نیاز، با کارفرمایی وزارت جهاد کشاورزی و با استفاده از مهندسان مشاور داخلی و حتی خارجی زمینه کشت و زرع کشاورزان را فراهم می آورد.
اکبری یادآور شد: مطالبی که برخی رسانه ها، فضای مجازی و شبکه های اجتماعی مبنی بر ورود قرارگاه خاتم به حوزه کشاورزی برای کشت برنج و کلزا مطرح کرده بودند، صحت ندارد و طی قرارداد منعقد شده، قرارگاه خاتم به عنوان یک پیمانکار قوی با تجهیزات مدرن مجری تامین زیرساخت های طرح است و سیاست کشت و تولید محصولات نیز با وزارت جهاد کشاورزی از طریق بهره برداران اتفاق می افتد.
وی اضافه کرد: طرح مدیریت جامع ایجاد زیرساخت های آب و خاک شمال کشور یک پروژه بسیار مهم و کلیدی دولت سیزدهم است و امسال در سفر رییس جمهور به استان گیلان ۷۰۰ میلیارد تومان برای تجهیز و نوسازی تاسیسات شالیزارها مصوب شد که تخصیص آن می تواند شروع طرح را اجرایی کند.