گزارش تازه موسسه تحقیقاتی پیو (Pew) نشان می‌دهد در حالی که شهروندان بیشتر کشورهای غربی همچنان درگیر شیوع سویه‌های تازه ویروس کرونا و تغییرات ناشی از آن در زندگی روزمره خود هستند، بسیاری از مردم خواست خود را برای تغییرات سیاسی بیان می‌کنند.
بر پایه این گزارش، در ۱۷ کشور دارای اقتصادهای پیشرفته در جهان که موسسه «پیو» در آنها نظرسنجی کرده است، بطور میانگین ۵۶ درصد از مردم اعتقاد دارند نظام سیاسی آنها نیازمند تغییرات بزرگ است یا باید بطور کامل اصلاح شود.
در ۱۷ کشور دارای اقتصادهای پیشرفته در جهان که موسسه «پیو» در آنها نظرسنجی کرده است، بطور میانگین ۵۶ درصد از مردم اعتقاد دارند نظام سیاسی آنها نیازمند تغییرات بزرگ است یا باید بطور کامل اصلاح شود.درخواست مردم کشورهای پیشرفته برای اصلاح نظام سیاسی و اقتصادی
همچنین تقریبا دو سوم یا بیشتر مردم در کشورهای ایتالیا، اسپانیا، ایالات متحده آمریکا، کره‌جنوبی، یونان، فرانسه، بلژیک و ژاپن چنین نظری دارند.
حتی در کشورهایی که مطالبه برای اصلاحات مهم سیاسی بطور نسبی پایین است، اقلیت‌های قابل ملاحظه‌ای از مردم می‌گویند نظام سیاسی آنها نیازمند تغییرات است. در همه کشورهای مورد بررسی فقط کمتر از ۳۰ درصد مردم گفته‌اند که نظام سیاسی نباید تغییر کند.
در حالی که بسیاری از مردم خواهان تغییر و اصلاحات سیاسی هستند در عین حال بسیاری نیز درباره دورنمای تغییر تردید دارند. در هشت کشور از ۱۷ کشور مورد مطالعه، تقریبا نیم یا بیش از نیمی از افراد مورد پرسش، گفته‌اند که نظام سیاسی نیازمند تغییرات مهم یا اصلاحات کلی است و گفته‌اند اعتماد زیادی ندارند که امکان تغییر موثر نظام سیاسی وجود داشته باشد.
مطابق گزارش موسسه پیو، در بسیاری از کشورهای مورد بررسی همچنین مطالبه مردمی بسیار نیرومندی برای اصلاحات اقتصادی وجود دارد. در کشورهای ایتالیا، اسپانیا و یونان – سه کشوری که حال و هوای اقتصادی برای مدت بیش از یک دهه گذشته تا حد زیادی کم‌رونق بوده است – دست‌کم ۸۰ درصد مردم اعتقاد دارند نظام‌های اقتصادی آنها نیازمند تغییرات مهم یا اصلاح کلی است. در حدود سه چهارم مردم کره‌جنوبی و دو سوم مردم آمریکا و فرانسه نیز اعتقاد مشابهی دارند.
همچنین در کشورهای آمریکا و یونان نزدیک به سه چهارم مردم اعتقاد دارند نظام‌های بهداشت و درمان آنها نیازمند تغییرات اساسی یا اصلاحات کلی است.
در کشورهای آمریکا و یونان نزدیک به سه‌چهارم مردم اعتقاد دارند نظام‌های بهداشت و درمان آنها نیازمند تغییرات اساسی یا اصلاحات کلی است.این پرسش‌ها درباره اصلاحات در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و بهداشت و درمان، بیانگر حال‌وهوا و برداشت‌های عمومی متفاوتی در میان کشورهای مورد بررسی با اقتصاد پیشرفته است.
در ۶ کشور آمریکا، ایتالیا، اسپانیا، یونان، فرانسه و ژاپن میزان نارضایتی از وضعیت موجود بطور خاص بالاست. در این کشورها بیش از نیمی از مردم خواهان تغییرات بزرگ یا اصلاح کلی در نظام‌های سیاسی، اقتصادی و بهداشت و درمان هستند.
دموکراسی در مسیر سراشیبی
در کشورهای یاد شده همچنین میزان رضایت از شیوه عملکردِ ساز و کارهای دموکراسی پایین است. کمتر از نیمی از مردم در کشورهای یونان، ایتالیا، اسپانیا، ژاپن، آمریکا و فرانسه از عملکرد دموکراسی در کشورشان رضایت دارند.
در نقطه مقابل، ۶ کشور کانادا، هلند، سوئد، استرالیا، سنگاپور و نیوزیلند قرار دارند که در آنها کمتر از نیمی از مردم خواستار اصلاحات بزرگ در نظام‌های سیاسی، اقتصادی و بهداشت و درمان هستند. در این کشورها همچنین میزان رضایت از دموکراسی بالاتر است.
کمتر از نیمی از مردم در کشورهای یونان، ایتالیا، اسپانیا، ژاپن، آمریکا و فرانسه از عملکرد دموکراسی در کشورشان رضایت دارند.موسسه پیو در ادامه برای توجیه چرایی گرایش مردم به مطالبه تغییرات سیاسی نوشت: دیدگاه‌های مربوط به مشکلات اقتصادی تا حدی موجب شکل‌دادن به نگرش مردم به دموکراسی و اصلاحات سیاسی می‌شود.
این موسسه تحقیقاتی و نظرسنجی افزود: همه‌گیری (پاندمی) ویروس کرونا، سیاست و افکار عمومی را در سراسر جهان زیر تاثیر خود قرار داده و افکار مردم درباره کووید-۱۹ بر نگرش‌های آنان درباره دموکراسی و لزوم اصلاحات، تاثیر منفی گذاشته است. به عنوان نمونه در آلمان حتی ۳۲ درصد از کسانی که معتقدند کشورشان در زمینه مدیریت کرونا خوب عمل کرده است نیز از دموکراسی در کشور خود ناراضی و خواهان اصلاحات کلی در نظام سیاسی هستند.
براساس این گزارش تحقیقی، همه‌گیری کرونا موجب بدتر شدن شکاف‌های اجتماعی و سیاسیِ دیرینه در کشورهای مختلف جهان شده و بسیاری از مردم در ۱۷ کشور با اقتصاد پیشرفته شاهد مناقشه مهم حزبی، نژادی و قومی در جوامع خود هستند.
درک و برداشت مردم از شکاف‌های حزبی که بطور خاص در ۲ کشور کره‌جنوبی و آمریکا آشکار است با نارضایتی از وضعیت دموکراسی در این کشورها و مطالبه برای اصلاحات سیاسی ارتباط دارد. در این ۲ کشور ۹ نفر از هر ۱۰ فرد مورد پرسش گفته‌اند بین مردم حامی احزاب مختلف مناقشه وجود دارد.
بی‌احترامی به آزادی‌های فردی در کشورهای پیشرفته
همچنین در نظرسنجی پیو، نزدیک به یک سوم یا بیشتر از آن، مردم در کشورهای یونان، فرانسه، ژاپن، بلژیک، اسپانیا، ایتالیا و آمریکا گفته‌اند دولت آنها به آزادی‌های فردی احترام نمی‌گذارد.
مطابق این نظرسنجی، بطور میانگین ۴۶ درصد از مردم این کشورها در مورد امکان تغییر موثر در نظام (سیستم) سیاسی کشور، ابراز تردید کرده‌اند و تنها میانگین ۱۸ درصد ابراز اطمینان کرده‌اند که تغییر مورد نیاز روی خواهد داد.
دیدگاه مردم درباره شیوه عملکرد دموکراسی هم متفاوت است بطوری که در آمریکا تنها ۴۱ درصد از مردم از عملکرد دموکراسی در کشورشان رضایت دارند. در اروپا در کشورهای سوئد و آلمان میزان رضایت از دموکراسی بالاتر است اما در کشورهای اسپانیا ، ایتالیا و یونان تنها در حدود یک سوم از عملکرد دموکراسی رضایت دارند. در این سه کشور و نیز در فرانسه، حداقل یک چهارم مردم گفته‌اند به هیچ وجه از کارکرد دموکراسی کشورشان رضایت ندارند.
ارزیابی از دموکراسی در منطقه آسیا _ پاسیفیک، مثبت و در کشورهای سنگاپور و نیوزیلند بطور خاص بالاست. ژاپن در این منطقه یک مورد استثنایی است بطوری که تنها ۳۸ درصد از مردم ارزیابی مثبتی از دموکراسی این کشور دارند.
کشورهای ثروتمند، پیشتاز در افول دموکراسی
نظرسنجی موسسه پیو از اول فوریه تا ۲۶ ماه مه سال گذشته میلادی(۱۳ بهمن ۹۹ تا ۵ خردادماه ۱۴۰۰) در بین ۱۸ هزار و ۸۵۰ فرد بزرگسال در ۱۷ کشور با اقتصادهای پیشرفته جهان انجام و نتایج آن آبان‌ماه امسال منتشر شد.
از سوی دیگر، در حالی که در رسانه‌های جهان، به طور معمول از آمریکا به عنوان مدافع دموکراسی و حقوق بشر یاد می‌شود اما تحلیل جدید داده‌های جهانی بیانگر آن است که آمریکا و متحدانش در یک دهه گذشته سهم بیشتری از افول دموکراسی را در جهان داشته‌اند.
به گزارش نیویورک تایمز، آمریکا و تقریبا همه متحدانش از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱ میلادی درجه‌ای از افول دموکراسی را تجربه کرده‌اند به این معنا که اصولی مانند انتخابات عادلانه یا استقلال دستگاه قضایی در این کشورها تضعیف شده و فرسایش دموکراسی در آمریکا و کشورهای متحدش شدیدتر از سایر کشورها بوده است.
آمریکا و تقریبا همه متحدانش از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۱ میلادی درجه‌ای از افول دموکراسی را تجربه کرده‌اند به این معنا که اصولی مانند انتخابات عادلانه یا استقلال دستگاه قضایی در این کشورها تضعیف شده و فرسایش دموکراسی در آمریکا و کشورهای متحدش شدیدتر از سایر کشورها بوده است.
این یافته‌ها بر اساس داده‌های موسسه تحقیقاتی سوئد به نام «وی-دم (V-Dem) » که شاخص‌های دموکراسی را بررسی می‌کند، گردآوری و تحلیل آنها توسط نیویورک تایمز انجام شده است.
بر اساس نتایج تحقیق موسسه یاد شده، در بسیاری از موارد در کشورهایی مانند فرانسه یا اسلوونی جایگاه نهادهای مدنی تنزل یافته و در کشورهای دیگری از جمله در بحرین به عنوان متحد آمریکا، دولت آزادی‌های نصفه و نیمه موجود را نیز محدودتر کرده است.
در بیشتر موارد نیز این کشورها شاهد تغییر جهت به سمت «دموکراسی غیر لیبرال» بوده‌اند که در این شرایط رهبران منتخب دموکراتیک در این کشورها همانند رهبران مقتدر عمل می‌کنند و موسسه‌های سیاسی تضعیف می‌شوند.
کشورهای متحد آمریکا در این زمینه در صف اول بوده‌اند بطوری که ترکیه، مجارستان، فیلیپین و رژیم صهیونیستی چنین روندی را تجربه کرده‌اند.
پی نوشت:
https://www.pewresearch.org/global/۲۰۲۱/۱۰/۲۱/citizens-in-advanced-economies-want-significant-changes-to-their-political-systems/?utm_content=bufferb۳a۲۳&utm_medium=social&utm_source=twitter.com&utm_campaign=buffer
https://www.nytimes.com/۲۰۲۱/۱۱/۱۶/world/americas/democracy-decline-worldwide.html