تهران- ایرنا- پزشکان برای اولین بار گروه خونی ریه‌های انسان را تغییر دادند؛ این کار یک گام آزمایشی برای ایجاد اندام‌های جهانی است که می‌توان به هر بیمار، صرف نظر از گروه خونی وی پیوند زد.

به گزارش روز جمعه گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه اینترنتی بیزینس اینسایدر، به گزارش اداره منابع و خدمات سلامت آمریکا، روزانه به طور متوسط ​​۱۷ نفر در این کشور در انتظار یافتن یک عضو پیوندی، جان خود را از دست می دهند.

بسیاری از این افراد قلب، ریه یا کلیه دریافت نمی کنند زیرا اندام های موجود برای پیوند گروه خونی مناسبی برای آنها ندارند. در عین حال، این اندام ها ممکن است هیچ گیرنده از گروه خونی خود نداشته باشند و از بین بروند؛ این موضوع در زمانی که اندام های نجات دهنده بسیار کمیاب هستند، خود یک تراژدی محسوب می شود.

دکتر «مارسلو سیپل»، جراح پیوند ریه در مرکز پیوند Ajmera در کانادا، اغلب ریه های اهدایی را دریافت می کند که گروه خونی آنها با گروه خونی بیماران وی که در وضعیت بحرانی بسر می برند، مطابقت ندارد.

وی متوجه شد که اغلب پیوندهای ریه را به دلیل مطابقت داشتن گروه های خونی بر روی بیمارانی انجام می دهد که این کار برای آنها فوریت کمتری دارد درحالیکه بیمارانی که در فهرست موارد اضطراری قرار دارند به دلیل به دست نیاوردن به موقع ریه پیوندی که با گروه خونی آنها مطابقت داشته باشد، جان خود را از دست می دهند. 

طبق اعلام مرکز خون استانفورد، جراحان پیوند در آمریکا نیز با مشکل مشابهی روبرو هستند، در این کشور ۴۲ درصد از جمعیت دارای گروه خونی نوع A هستند. افرادی که دارای گروه خونی O یا B هستند، اغلب باید مدت بیشتری برای پیوند منتظر بمانند، زیرا نمی توانند اندام های دارای گروه خونی نوع A را دریافت کنند، چرا که بدن آنها، اندام هایی را که دارای گروه خونی نوع A هستند، به عنوان یک جسم خارجی تلقی کرده و به آنها حمله می کند.

گروه خونی O به عنوان «اهداکننده جهانی» تلقی می شود، زیرا می توان آن را به افراد با هر گروه خونی داد بدون اینکه بدن آنها آن را پس بزند درحالیکه افراد دارای گروه خونی نوع O تنها می توانند گروه خونی خود را دریافت کند.

اکنون سیپل در یک تلاش پیشگامانه برای حذف معیارهای گروه خونی، گروهی از محققان را هدایت کرد تا گروه خونی سه ریه انسان را که دارای گروه خونی نوع A بودند، به گروه خونی نوع O تغییر دهند؛ کاری که این ریه ها را به اندام های جهانی تبدیل می کند.

در حالی که این روش آزمایشی است، اما چنانچه در آزمایش‌های پیوند بر روی انسان عملی و موثر باشد، می‌تواند با در دسترس قرار دادن اعضای بدن برای بیش از ۱۰۶ هزار فردی در لیست انتظار پیوند عضو آمریکا قرار دارند، جان انسان‌ها را نجات دهد.

با این حال، یک مسئله مهم می تواند این کشف را محدود به آزمایشگاه کند زیرا در نهایت، اندام های تغییر گروه خونی داده شده، به گروه خونی اولیه خود باز می گردند. پس از این اتفاق، بدن بیمار ممکن است پیوند را پس بزند که احتمالاً بیمار جان خود را از دست می دهد.

اکنون تیم سیپل قصد دارد آزمایش‌هایی را بر روی موش‌ انجام دهد تا ببیند چه مدت طول می‌کشد که اندام‌های جدید آنها به گروه خونی اولیه خود بازگردد و موش‌ها چه واکنشی نشان می‌دهند.

دکتر «آلیسا بورگارت»، متخصص بیهوشی پیوند و اخلاق زیستی در دانشگاه استنفورد، که در این مطالعه شرکت نداشت، به خبرنگار اینسایدر گفت که در مورد نتایج تحقیقات جدید باید محتاطانه رفتار کرد؛ موانع زیادی باقی مانده است تا بتوان از یکی از این اعضا برای انسان نیازمند به پیوند عضو، استفاده کرد. باید قبل از اینکه بیمار را در معرض خطر قرار دهیم، آن را با موفقیت در یک مدل حیوانی استفاده کنیم.

با این حال، سیپل  فکر می‌کند که اگر مطالعات موش‌ها به خوبی پیش برود، گروه محققان وی می‌تواند آزمایش پیوند اعضایی را که گروه خونی آنها تغییر یافته است را حدود یک سال آینده به بیماران انسانی آغاز کند.

با این حال هنوز نمی توان گفت که چند نفر در این آزمایش‌های بالینی شرکت خواهند کرد، اما سیپل گفت که مطالعات اثبات مفهوم معمولاً بر روی حدود ۱۰ بیمار انجام می شود که اگر این آزمایشات خوب پیش روند، آنها می توانند به آزمایشات بزرگتر و بر روی سایر اندام ها پیشرفت کنند. سیپل گفت: فکر می‌کنم که این آزمایشات چشم‌انداز پیوند اعضا را تغییر خواهد داد.

سیپل در سال ۲۰۱۹، که محققان به رهبری «استفان ویترز» بیوشیمیدان از یک آنزیم برای حذف آنتی ژن ها از گروه خونی نوع A استفاده کردند، برای انجام این کار الهام گرفت. حذف آنتی ژن ها از گروه خونی A ، به طور موثر این گروه خونی را به گروه خونی نوع O تبدیل کرد که آنتی ژنی برای حمله سیستم ایمنی ندارد. (به همین دلیل است که هر کسی می تواند خون یا اندام های گروه خونی نوع O را دریافت کند.)

سیپل و همکارانش در این آزمایش سه جفت ریه را از اهداکنندگان متوفی گرفتند که در مجموع شش ریه می شد و سه ریه را با این آنزیم شستشو دادند؛ آنها با استفاده از دستگاهی که مایع را در اندام‌ها پمپ می‌کند ، این ریه ها را زنده نگه داشتند.

هر جفت ریه اهدا شده دارای یک ریه تحت درمان با این آنزیم و یک ریه ای بود که با این آنزیم شستشو نشده بود. پس از چهار ساعت، این آنزیم، ۹۷ درصد از آنتی ژن های A را در رگ های خونی ریه های تحت درمان پاکسازی کرد.

سپس تیم سیپل همه ریه ها را با پلاسمای گروه خونی نوع O پمپاژ کردند. در عرض یک ساعت، پلاسما علائمی از پس زده شدن ریه‌هایی را نشان داد که با این آنزیم درمان‌نشده بودند و آنتی‌بادی‌هایی را به کار می‌برد که بافت اندام را ملتهب می‌کرد. اما ریه هایی که با آنزیم یاد شده شسته شده بودند، در طول شش ساعت مشاهده، چنین آسیبی ندیدند.

یافته های این محققان در مجله Science Translational Medicine منتشر شد.