به گزارش روز شنبه گروه علم و آموزش ایرنا از موسسه پایش علوم و فناوری، محمد جواد دهقانی افزود: رتبه بندی دانشگاه های جهان اسلام از سوی ISC می‌تواند نقاط ضعف و قوت دانشگاه‌ها را براساس هر معیار نشان دهد. در این رتبه بندی، بیشترین تعداد حضور دانشگاه ها متعلق به کشورهای ترکیه، ایران و مالزی است که به ترتیب ۱۰۱، ۵۸ و ۳۱ دانشگاه از این کشورها در این رتبه بندی قرار گرفته اند.
وی در مورد وضعیت سایر کشورهای اسلامی به لحاظ تعداد دانشگاه های حاضر در رتبه بندی اظهار داشت: از مصر (۳۰ دانشگاه)، پاکستان (۲۹)، اندونزی (۲۸)، عربستان سعودی (۲۶)، الجزایر (۱۴)، مراکش (۱۲)، نیجریه (۱۱)، عراق (۹)، تونس (هشت)، بنگلادش (هفت)، اردن و امارات (هر کدام ۶)، لبنان و قطر (هر کدام چهار)، قزاقستان (سه)، اوگاندا (۲)، آذربایجان، بحرین، برونئی، کامرون، کویت، موزامبیک، عمان، سنگال، سودان (هر کدام یک دانشگاه) در این رتبه بندی حضور دارند.
دانشگاه های ایران در رتبه بندی جهان اسلام ISC-۲۰۲۱
رییس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) ادامه داد: ۵۸ دانشگاه از ایران در این رتبه بندی حضور دارند. این در حالی است که در رتبه بندی سال ۲۰۲۰ جهان اسلام ISC از ایران ۴۶ دانشگاه حضور داشتند.
دهقانی گفت: بررسی نتایج نشان می دهد دانشگاه علوم پزشکی تهران در زمره ۱۰ دانشگاه برتر قرار دارد. پس از آن دانشگاه های تهران، علوم پزشکی شهید بهشتی، تربیت مدرس، صنعتی شریف، صنعتی اصفهان، پزشکی ایران، صنعتی امیرکبیر، پزشکی اصفهان، پزشکی مشهد و پزشکی تبریز از جمله دانشگاه های برتر (رتبه زیر ۵۰) حاضر در این رتبه بندی هستند.
وی افزود: براساس ماموریت‌های دانشگاه‌ها، تعداد ۲۸ دانشگاه جامع کشور در این رتبه بندی حضور دارند. دانشگاه های جامع حاضر در این رتبه بندی شامل دانشگاه های تهران، تربیت مدرس، فردوسی مشهد، شهید بهشتی، شیراز، تبریز، گیلان، اصفهان، یزد، کاشان، بوعلی سینا، رازی، سمنان، شهید باهنر کرمان، کردستان، ارومیه، علامه طباطبایی، الزهرا، بین المللی امام خمینی، لرستان، خلیج فارس، شاهد، شهید چمران اهواز، تربیت دبیر شهید رجایی، شهرکرد، مازندران، محقق اردبیلی و یاسوج است.
رییس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) تصریح کرد: ۱۹ دانشگاه علوم پزشکی شامل علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی شهید بهشتی، علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی اصفهان، علوم پزشکی مشهد، علوم پزشکی تبریز، علوم پزشکی شیراز، علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، علوم پزشکی کرمانشاه، علوم پزشکی بقیه الله، علوم پزشکی کرمان، علوم پزشکی مازندران، علوم پزشکی کردستان، علوم پزشکی قزوین، علوم پزشکی زاهدان، علوم پزشکی لرستان، علوم پزشکی سمنان، علوم پزشکی شهرکرد و علوم پزشکی ارومیه است.
وی اظهار داشت: از دانشگاه های صنعتی نیز ۱۱ دانشگاه شامل صنعتی شریف، صنعتی اصفهان، صنعتی امیرکبیر، علم و صنعت ایران، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، صنعتی نوشیروانی بابل، صنعتی شاهرود، تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان، صنعتی سهند، صنعتی شیراز و صنعتی ارومیه در این نظام رتبه بندی قرار دارند.
دهقانی گفت: دانشگاه هایی که رتبه بندی آنها در بازه یکسان است همگی هم رتبه بوده و ترتیب اسامی ذکر شده در این گزارش مطابق با سامانه رتبه بندی ISC براساس حروف الفبا (به لاتین) است.
وی افزود: در این رتبه بندی ۱۲ دانشگاه علوم پزشکی کردستان، علوم پزشکی قزوین، علامه طباطبایی، تحصیلات تکمیلی کرمان، لرستان، پزشکی لرستان، خلیج فارس، پزشکی سمنان، تربیت دبیر شهید رجایی، پزشکی شهرکرد، پزشکی ارومیه و صنعتی ارومیه برای اولین بار در این رتبه بندی حضور دارند.
در جدول زیر تعداد و رتبه‌های دانشگاه های ایران در رتبه بندی دانشگاه های جهان اسلام ISC-۲۰۲۱ نشان داده شده است.
روش شناسی رتبه بندی
رییس ISC گفت: در "رتبه بندی دانشگاه های جهان اسلام ISC"، دانشگاه‌هایی مورد بررسی قرار می‌گیرند که حداقل ۵۰۰ مدرک در سال‌های ۲۰۱۹-۲۰۱۷ در پایگاه وب آو ساینس WoS) ) به ثبت رسانده باشند. اطلاعات این رتبه‌بندی از پایگاه‌های اطلاعاتی بین المللی USPTO، WoS، Incite گردآوری شده است.
وی افزود: موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) برای رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان اسلام در معیارهای خود، مهم‌ترین مأموریت دانشگاه‌ها را که عبارتند از پژوهش (با وزن ۶۰ درصد)، نوآوری (با وزن ۱۵ درصد)، آموزش (با وزن ۱۰ درصد) و فعالیت‌های بین‌المللی (با وزن ۱۵ درصد) را در نظر گرفته است و بر این اساس دانشگاه‌های کشورهای اسلامی را مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌دهد.
رییس موسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC) یادآور شد: محاسبه تعداد مقالات سلب اعتبار شده (Retractions) دانشگاه‌ها با نمره منفی است که در شاخصی تحت عنوان اعتبار منفی (Neg Rep) آورده می‌شود.
دهقانی گفت: تفاوتی که رتبه بندی ۲۰۲۱ با سال‌های پیش دارد این است که دانشگاه هایی مورد بررسی قرار گرفته اند که حداقل تعداد ۵۰۰ مقاله در پایگاه وب آو ساینس WoS) ) به ثبت رسانده باشند، این در حالی است که در سال های پیش حدآستانه مقاله تعداد ۸۰۰ مقاله در بازه زمانی سه ساله برای حضور در رتبه‌بندی در نظر گرفته می شد.
در جدول زیر شاخص‌های مورد استفاده در "رتبه بندی جهانی ISC" نشان داده شده است.
دهقانی در پایان گفت: یکی از اولویت‌ها و توصیه های برنامه ۱۰ ساله کشورهای اسلامی مصوب (اجلاس آستانه - قزاقستان در سال ۲۰۱۷) حضور ۵۰ دانشگاه از کشورهای اسلامی در رتبه‌های زیر ۵۰۰ در نظام‌های رتبه بندی بین‌المللی است. بر همین اساس و نیز با توجه به مأموریت ISC مبنی بر پایش و رصد جایگاه دانشگاه‌های جهان اسلام، دانشگاه‌های کشور می توانند با توجه به نتایج "رتبه بندی دانشگاه های جهان اسلام" نقاط ضعف و قوت خود را براساس هر معیار مشخص و جایگاه در بین کشورهای اسلامی ارتقا داده و موارد را در هدف گذاری و سیاست‌گذاری خود مد نظر قرار دهند.