تهران- ایرنا- احیای دوباره «شورای عالی سینما» بارقه امید به اقدامی است که می‌تواند برای سینمای ایران در گام دوم انقلاب و همچنین در جهت تحول، بازسازی و اعتلای هنر ایران موثر باشد.

به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در توئیتی از موافقت هیات وزیران با تشکیل «شورای سینما » خبر داد و نوشت: در جلسه امروز ( یکشنبه اول اسفند) هیات دولت، در راستای نیاز سینمای کشور به هماهنگی و همکاری همه دستگاه های اجرایی و نهاد های ذیربط و انجام اقدامات اساسی و زیر بنایی، هیات وزیران با هدف ساماندهی، شکوفایی و هدایت سینمای کشور به سمت ارزش ها و اهداف انقلاب اسلامی با تشکیل ⁧‫شورای سینما‬⁩ موافقت کرد.

بر این اساس هیأت وزیران در جلسه بعدازظهر امروز خود به ریاست آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی با هدف مصون‌سازی، ساماندهی، شکوفایی و هدایت سینمای کشور به سمت ارزش‌ها و اهداف انقلاب اسلامی، با تشکیل «شورای سینما» موافقت کرد.

شورای عالی سینما، کهنه‌کار اما نوپا

شورای عالی سینما البته شورایی تازه تاسیس یا نهادی نو نیست بلکه مجمعی است که سال های قبل و در دولت‌های پیشین اتفاق افتاد، شورای که می‌توانست به عنوان یک مرجع تصمیم گیری راهبردی در بسیاری از برنامه‌ریزی‌ها، مشکلات و چالش‌های اساسی سینما مورد استفاده قرار گیرد اما متاسفانه بعد از برگزاری چند جلسه در ادامه روند با تغییر دولت، فعالیت‌های آن متوقف شد و در طول یک دهه اخیر تعطیل بود.

آیین‌نامه شورای عالی سینما در تاریخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۹ در دومین جلسه برگزاری این شورا به تصویب اعضا رسید، شورایی که در دولت های نهم و دهم به ریاست محمود احمدی نژاد و دولت یازدهم به ریاست حسن روحانی برگزار می‌شد.

این آیین‌نامه در ۱۲ ماده نوشته شد که ۷ ماه بعد از تصویب شورای عالی در تاریخ ۲۶ مرداد ۱۳۹۰ به تصویب محمود احمدی‌نژاد رئیس شورای عالی سینما و رئیس جمهور وقت رسید. این شورا بر اساس اولین ماده در آیین نامه مورد نظر، به عنوان عالی‌ترین مرجع سینمای کشور معرفی شده است.

البته شورای عالی سینما در دولت یازدهم بعد از گذشت مدتی از فعالیت خود با اعلام حجت‌اله ایوبی رئیس وقت سازمان سینمایی منحل شد.

اعضای شورای عالی سینما در دولت محمود احمدی‌نژاد، داوود میرباقری، مسعود جعفری جوزانی، احمد نجفی، جمال شورجه، مسعود ده‌نمکی و محسن علی اکبری و در دولت یازدهم مسعود جعفری جوزانی، خسرو سینایی، پرویز پرستویی، منوچهر محمدی، احمدرضا درویش، سیدرضا میرکریمی و فرهاد توحیدی بودند.

این شورا در تاریخ ۲۸ فروردین ۹۵ و بعد از گذشت ۵ سال فعالیت، به کار خود پایان داد.

یکی از گلایه‌ها از جهت ناکارآمد شدن جلسات شورای عالی سینما در آن مقطع، عدم اهتمام شخص رئیس جمهور به آن بود؛ چنانچه جلسات شورا در ابتدا با حضور رئیس جمهور وقت که در آن زمان محمود احمدی نژاد بود برگزار می‌شد اما با روی کار آمدن دولت حسن روحانی، رئیس جمهور تمایلی به حضور در این جلسات نداشت؛ موضوعی که در نهایت به نوعی کم لطفی نسبت به هنرمندان از سوی شخص رئیس جمهور تلقی شد و در واقع اگر شورای عالی سینما منحل نمی‌شد، دولت می‌توانست در این ۸ سال بخشی از مصوبات شورای قبلی و یا مصوبات جدید را برای سینما اجرایی کند.

تولید و عرضه آثار سینمایی شاخص، بخشی از اهداف شورای عالی سینماست

حالا و پس از گذشت ۱۱ سال در دولت جدید و پس از تعیین محمد خزاعی به ریاست سازمان سینمایی، وی پس از تشکیل یک کارگروه جهت ارزیابی، مطالعه و آسیب شناسی و نیازسنجی نسبت به ضرورت ها و نیازهای خانواده سینما و ظرفیت شناسی برای رشد و ارتقای سینمای ایران به لحاظ مبانی نظری، فناوری، تجهیزات، تکنولوژی، تبلیغات، پخش و اکران احساس کرد که حل بخشی از مشکلات در سطوح صنوف و سازمان سینمایی و وزارت اتفاق نمی افتد؛ بنابراین برای اینکه یک چشم انداز روشن و کارگشایی اساسی صورت گیرد نیاز دید که بسیاری از موضوعات در سطوح عالی‌تری مطرح شود و به همین دلیل به ضرورت احیا و شکل گیری مجدد شورای عالی سینما رسید.

پس از آن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به استناد اصل (۱۳۸) قانون اساسی و به موجب ماده (۲) قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در راستای افزایش تعامل، هماهنگی و همکاری دستگاه‌های اجرایی و نهادهای ذیربط و استفاده بهینه از ظرفیت‌های موجود برای تحقق اهداف، مصون سازی، ساماندهی و شکوفایی سینمای کشور، پیشنهاد تشکیل شورای عالی سینما را جهت سیر مراحل بررسی و تصویب، به دولت ارایه کرد.

به موجب اصل (۱۳۸) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، دولت می‌تواند تصویب برخی از امور مربوط به وظایف خود را به کمیسیون‌های متشکل از چند وزیر واگذار کند. مصوبات این کمیسیون ها در محدوده قوانین پس از تأیید رئیس‌جمهور لازم‌الاجرا است.

با توجه به تحولات گسترده‌ای که در حوزه صنعت صوت و تصویر بخصوص در فضای مجازی رخ داد، تحقق اهداف راهبردی دولت در عرصه فرهنگ از قبیل شکوفاسازی ظرفیت ها، توزیع منابع و امکانات در کشور، مردمی کردن، بهبود وضعیت اقتصادی، محصول محوری، یارانه محوری و حمایت از مردم، بیش از پیش به ارتقای نگاه، احساس مسئولیت، هم افزایی و همکاری کلیه دستگاه های اجرایی و نهادهای ذیربط برای انجام اقدامات اساسی و زیربنایی در سینمای کشور نیازمند است.

در این راستا، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از گذشت ۵ سال از انحلال «شورای عالی سینما» در دولت دوازدهم و در جهت احیای آن، متن پیشنهادی تشکیل شورای مذکور را که پس از رفع ایرادات قانونی مجلس شورای اسلامی تهیه و تدوین شد، جهت سیر مراحل بررسی و تصویب، به دولت ارایه کرده است.

گسترش فناوری نرم، هم افزایی و تقویت ارتباط میان بخش‌های سیاستگذاری، اجرایی، نظارتی، آموزشی، مطالعاتی، علمی و تولیدی در حوزه هنر- صنعت صوت و تصویر و سینما و افزایش هماهنگی و همکاری‌های فرهنگی، اقتصادی، حقوقی و فنی دستگاه‌های اجرایی و نهادهای ذیربط با بخش غیردولتی در عرصه فعالیت‌های سینمایی و سمعی بصری و ارتقای سطح کمی و کیفی محصولات، تولید و عرضه آثار سینمایی شاخص و ارزشمند و بررسی و رفع چالش‌ها و معضلات، از دیگر اهداف تشکیل شورای یاد شده است.

به موجب پیشنهاد ارایه شده، اعضای «شورای عالی سینما» به انتخاب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عبارتند از: معاون اول رئیس‌جمهور (رئیس)، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (نایب رئیس)، دو نفر از وزرا به انتخاب معاون اول رئیس‌جمهور، رئیس سازمان امور سینمایی و سمعی بصری (دبیر)، دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، هفت نفر از سینماگران و نمایندگان اصناف و تشکل‌های حوزه سینما به انتخاب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که حداقل دو نفر از آنها از بانوان خواهند بود، رئیس مرکز مدیریت حوزه علمیه قم و رئیس یکی از دانشگاه‌های دولتی هنر.

همچنین به منظور هماهنگی، بهره گیری از مزیت‌ها و ظرفیت‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی استان برای توسعه عدالت فرهنگی و شناسایی و توانمندسازی استعدادهای جوان در عرصه فیلم سازی و تقویت زیرساخت های سینمایی و اهداف مندرج در ماده یک، شورای استانی توسعه صنعت تصویر و سینما در چارچوب آیین نامه مصوب شورای عالی سینما تشکیل خواهد شد.

ترکیب این شورا عبارت استاندار (رئیس)، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان (نایب رئیس و دبیر)، رئیس مرکز صدا و سیمای استان، رئیس حوزه هنری استان، مدیر انجمن سینمای جوان مرکز استان، شهردار مرکز استان و یا رئیس سازمان فرهنگی و هنری شهرداری در استان و سه نفر از سینماگران معتبر شناخته شده به انتخاب مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان است.

حضور رئیس جمهور در شورای عالی سینما غنیمت است

قطعا شورای عالی سینما به دلیل اینکه قادر است مشکلات سینما را با عالی ترین مقام اجرایی کشور به صورت چهره به چهره، مطرح کند در یک زمان و مسیر کوتاه‌تر می‌تواند به راهکارهای اجرایی و آیین نامه‌ها و مقرراتی برسد که بسیاری از بن بست‌ها و انسدادهایی که در بخش هایی از سینما امروز شاهدش هستیم حل و فصل کند.

حضور رئیس جمهوری به عنوان عالی‌ترین مقام اجرایی کشور در شورایی که قرار است مسائل کلان و اثرگذار سینمای ایران را شکل بدهد، اتفاق مهمی است که امروز محقق شده است؛ و احیای شورای عالی سینما پس از سال‌ها تعطیلی در دولت سیزدهم و حمایت شخص رئیس جمهور به عنوان عالی‌ترین مقام اجرایی کشور از فعالیت این شورا، نشان دهنده اهمیت و جایگاه راهبردی سینما و مرجعیت فرهنگی آن در جامعه است.

در حال حاضر برای یک سری مباحث کلان و با در نظر گرفتن مسائلی که فقدان آن در سینما بسیار مشخص است، شکل‌گیری دوباره این شورا می‌تواند بسیار کارساز باشد.

به عنوان مثال پروانه ساخت یک فیلم صادر می‌شود اما بعد از تولید، پروانه نمایش آن به هر دلیلی صادر نمی‌شود. این مساله نشان می‌دهد که قانون در برخی از موارد مشکل دارد، در واقع زمانی که پروانه ساخت صادر می‌شود مسئولان موظف هستند تا پروانه نمایش فیلم را صادر کنند، و این یک مساله است که پروانه نمایش هم صادر می‌شود اما در نهایت جلوی اکران فیلم گرفته می‌شود؛ مثلا فیلم رستاخیز که به دلایل مختلف جلوی اکران آن گرفته شد.

اینها مسائل و مشکلات کلانی است که اگر در شورای عالی سینما آن هم با حضور رئیس جمهور مطرح نشود، برطرف شدن آن سخت می‌شود. تصور کنید برخی از مراجع عظام تقلید هستند که با ساخت فیلم یا سریال درباره ائمه به هر دلیلی مخالف هستند، اگر این مسائل و مشکلات از سوی رئیس جمهور با مراجع تقلید طرح شود بسیار بهتر است.

امید است که این اقدام بتواند برای سینمای ایران در گام دوم انقلاب و در جهت تحول، بازسازی و اعتلای انقلاب موثر باشد.

اعضای شورای عالی سینما توسط سازمان سینمایی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب می شوند و جلسات این شورا با حضور رئیس جمهور و همفکری تمامی اعضای صنوف، شوراهای عالی فرهنگی، مدیران فرهنگی کشور با هدف تدوین برنامه‌های جدید برگزار می شود.