به گزارش روز سهشنبه ایرنا، پس از سیاستهای اقتصادی دولت قبل، نرخ تورم از مرداد ماه سال ۱۳۹۷ سیر صعودی در پیش گرفته بود و یک ماه (شهریور ماه ۹۷) بعد از ۹.۷ درصد به ۱۱.۳ درصد رسید و دو رقمی شد. از آن پس رشد تورم شتاب بیشتری گرفت و قلهها را یکی پس از دیگری فتح کرد به طوری که نرخ تورم سالیانه در مرداد ماه امسال رکود چند ساله را شکست و به رقم ۴۵.۲ درصد رسید.
دولت سیزدهم در حالی کار خود را آغاز کرد و دولت را تحویل گرفت که نرخ تورم به بالاترین رقم خود در ۷۰ سال گذشته رسیده بود، اما در ۶ ماهه عملکردی با اجرای سیاستهایی همچون انضباط بودجهای، مالی و پولی توانست رشد پایه پولی و تورم را متوقف کند.
«سید احسان خاندوزی» وزیر اقتصاد در مهر ماه امسال از صفر شدن میزان استقراض دولت از بانک مرکزی در شهریور ماه خبر داد.
وی در صفحه خود در فضای مجازی نوشت: «در شهریور موفق شدیم برخلاف پنج ماه اول، بدون یک ریال استقراضِ جدید از بانک مرکزی، حقوقها را (حتی زودتر از موعد) پرداخت کنیم. البته نحوه تأمین کسری بودجه در اوایل سال، همچنان تنور تورم را گرم نگه داشته است! طبیعی است آثار مثبت اقدامات امروز، با چند ماه تأخیر ظاهر خواهد شد، انشاالله.»
بسیاری از صاحب نظران و کارشناسان این سخن وزیر اقتصاد را به فال نیک گرفتند و آن را مقدمهای برای گامهای بعدی مدیریت درآمد و هزینههای دولت دانستند، زیرا در سالهای گذشته اقتصاد کشور بارها از کسری بودجه و کمبود درآمدها و استقراض از بانک مرکزی رنج برده است.
در بحث اهمیت عدم استقراض دولت از بانک مرکزی میتوان گفت که دولتها هرگاه با مشکل کسری بودجه و سیر صعودی هزینههای جاری مواجه شدند به راهکار استقراض از بانک مرکزی و نظام بانکی روی آوردهاند و این اقدام موجب رشد نقدینگی و به تبع آن تورم شده است.
اما خبر خوش وزیر اقتصاد در خصوص عدم استقراض از بانک مرکزی در واقع نقطه عطفی در ایجاد اصلاحات در نظام بودجهریزی کشور تامین درآمدهای دولت از روش اصولی بود.
سازمان برنامه و بودجه کشور نیز در گزارشی اعلام کرده بود که دولت سیزدهم در آغاز به کار خود، از یکسو با هزاران میلیارد تخصیص بدون منبع در خزانه مواجه بود و از سوی دیگر در پنج ماه ابتدای سال ۱۴۰۰ بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان از منابع بانک مرکزی استفاده شده بود. علاوه بر این دولت باید ۵۳۵ هزار میلیارد تومان اوراق فروخته شده دولت قبل را هر ماه به میزان ۱۱ هزار میلیارد تومان تسویه میکرد.
با تمام سختیها، دولت سیزدهم برای تأمین کسری بودجه به سراغ چاپ پول نرفت و با افزایش درآمدها و کنترل هزینهها به سمت بهبود شاخصهای بودجه حرکت کرد. همین موضوع موجب شد رشد حجم نقدینگی کاهش و نرخ تورم نزولی شود.
در پنج ماه دولت سیزدهم، منابع درآمدی بودجه نسبت به چهار ماه ابتدای سال بیش از ۱۷۷ درصد رشد کرده که به طور عمده ناشی از افزایش صادرات نفت و تمرکز بر مقابله با فرار مالیاتی بوده است.
رشد درآمدهای مالیاتی در مدت کوتاه فعالیت دولت سیزدهم ۱۵۶ درصد بوده است؛ این در حالی است که مصوبات مهمی هم برای کاهش فشار مالیاتی بر بخش تولید و اصناف آسیب دیده از کرونا در هیئت وزیران تصویب شده است. از سوی دیگر استفاده از تنخواه گردان خزانه برای تأمین منابع دولت شاهد کاهش ۲۹ درصدی بوده که این رقم گواه عدم استفاده دولت از منابع بانک مرکزی در تأمین هزینههای جاری است.
بودجه سال جاری با کسری قابل توجهی همراه بود. کسری بودجه، چاپ پول و افزایش نقدینگی و پایه پولی کشور نیز یکی از مهمترین عوامل رشد تورم است.
عملکرد دولت در زمینه کاهش تورم نشان دهنده کنترل رشد نقدینگی نیز است، زیرا نقدینگی خود یکی از عوامل اصلی تورم است و کاهش تورم میتواند نشانه کنترل رشد نقدینگی باشد.
به گفته «علی صالح آبادی» رئیس کل بانک مرکزی رشد نقدینگی در مهرماه ۴۲.۸ درصد، در آبان ماه ۴۲ درصد، در آذرماه ۴۱.۴ درصد و در دی ماه ۳۹.۸ درصد بوده است که البته ۲.۶ درصد آن مربوط به پوشش آماری یکی از بانک های ادغامی است، اما در مجموع روند رشد نقدینگی در ماه های اخیر کاهشی شده است
مجموع اقدامات انجام شده در دولت سیزدهم نتیجه بخش بود و موجب شد نه تنها شتاب رشد نرخ تورم کاهش یابد، بلکه براساس آمار شاهد کاهش نرخ تورم نیز باشیم. براساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران، در بهمن ماه امسال هر سه شاخص تورم یعنی نرخ تورم ماهانه، نقطه به نقطه و سالانه نزولی بودند.
در بهمن ماه امسال تورم سالیانه یک درصد، تورم ماهانه ۰.۳ درصد و نقطه به نقطه ۰.۵ درصد کم شد.
براساس این گزارش نرخ تورم نقطه به نقطه (نسبت به ماه مشابه سال قبل) در شهریورماه سال جاری به عنوان نخستین ماه فعالیت رسمی دولت سیزدهم ۴۳.۷ درصد بود که با کاهش ۸.۳ درصدی در ۶ ماه اخیر در بهمن ماه امسال به ۳۵.۴ درصد رسیده است.
نرخ تورم سالانه نیز شهریور امسال عدد ۴۵.۸ درصدی را نشان داد که در بهمن ماه به ۴۱.۴ درصد رسیده و نرخ تورم ماهانه بهمن ماه هم به ٢,١ درصد رسیده که درمقایسه با ماه قبل، ٠.٣ واحد درصد کاهش داشته است.
نرخ رشد تورم در حالی با اجرای سیاستهای درست دولت سیزدهم و بعد از ۳۸ ماه (مرداد ماه ۹۷ تا شهریور ۱۴۰۰) نزولی شد که دو دولت قبل با بی انضباطی مالی و استقراض بی حساب و کتاب از بانک مرکزی و چاپ پول باعث رشد بی سابقه نرخ تورم در ۴ دهه گذشته شد که این موضوع قدرت خرید مردم را به قبل از دهه ۹۰ بازگرداند.
دولت سیزدهم خط قرمز خود را معیشت مردم قرار داده و در ۶ ماه نخست با توجه به انبوهی از مشکلات به جامانده از دولت قبل، اما در این مسیر سخت با اجرای سیاستهای درست، موفق بوده است.