روزنامه ایران سوم اسفند در گزارشی نوشت: دوحه، پایتخت قطر، این روزها میزبان هیأت‌های عالیرتبه کشورهای صادرکننده گاز است و در این راستا، آیت‌الله رئیسی، رئیس‌جمهور نیز به دعوت رسمی تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر و به‌منظور دیداری رسمی و شرکت در ششمین نشست مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌ئی‌سی‌اف) روز گذشته عازم این سفر شد. برخی از اعضای کابینه مانند وزرای نفت، نیرو، راه و شهرسازی و صنعت، معدن و تجارت نیز آیت‌الله رئیسی را در این سفر همراهی می‌کنند و تاکنون نیز با همتایان خود و سران و مقامات ارشد کشورهای حاضر در دوحه دیدار داشته‌اند.
دستاورد این سفر مهم، امضای ۱۴ تفاهمنامه همکاری میان رئیس جمهور و امیر قطر بود.
جی‌ئی‌سی‌اف و محکوم کردن تحریم‌های یکجانبه
امروز ششمین نشست سران جی‌ئی‌سی‌اف (مجمع کشورهای صادرکننده گاز) در دوحه برگزار می‌شود و قرار است که در این نشست سران کشورهای عضو و رئیس‌جمهور سخنرانی کند.
وزیر نفت که از روز شنبه به دوحه قطر رفته است و روزهای پرکاری را از نظر مذاکرات بین‌المللی پشت سر می‌گذارد، می‌گوید: «در این نشست
رؤسای‌جمهور و نمایندگان ۱۱ کشور عضو همچون الجزایر، مصر، ایران، لیبی، نیجریه، قطر، روسیه، ونزوئلا و اعضای ناظر شامل آذربایجان، عراق، مالزی، نروژ، پرو و امارات متحده عربی حضور دارند. امروز رأس ساعت ۱۰ صبح ششمین نشست مجمع کشورهای صادرکننده گاز با خوشامدگویی امیر قطر آغاز به‌کار خواهد کرد، پس از آن سخنرانی دبیرکل این مجمع و سپس سخنرانی رؤسای‌جمهور کشورهای عضو از جمله ایران انجام می‌شود.»
به گزارش شانا، جواد اوجی به سهم ۴۵ درصدی مجمع کشورهای صادرکننده گاز در تجارت جهانی گاز اشاره می‌کند و می‌گوید: «کشورهای عضو این مجمع هم‌اکنون ۶۵ درصد از ذخایر گازی جهان را در اختیار دارند.» اوجی با تأکید بر این که امنیت انرژی در جهان محور اصلی ششمین اجلاس مجمع کشورهای صادرکننده گاز خواهد بود، اظهار می‌کند: «تأمین امنیت عرضه و تقاضای گاز در جهان از دیگر مباحث مورد تأکید در این دور از اجلاس مجمع خواهد بود؛ ایران با داشتن دومین ذخایر اثبات شده گاز در دنیا می‌تواند در تأمین بلندمدت انرژی در این بخش نقش مهمی را ایفا کند.»
وی گاز طبیعی را ارزان‌ترین و پاک‌ترین سوخت در منطقه خاورمیانه و جهان می‌خواند و عنوان می‌کند: «ایجاد تنش بین روسیه و غرب و افزایش تقاضای انرژی پس از پایان ویروس عالم‌گیر کرونا می‌تواند از جمله دلایلی باشد که این دور از نشست مجمع کشورهای صادرکننده گاز را حائز اهمیت کرده است.»
در همین حال وزیر نفت از ایران به‌عنوان یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر اثبات‌شده گاز طبیعی جهان نام می‌برد و با بیان اینکه ایران با داشتن ۳۳۸ هزار کیلومتر شبکه داخلی گازرسانی، از کشورهای پیشرو در این زمینه است به موضوع تحریم اشاره می‌کند و می‌گوید: «اعمال تحریم‌های یکجانبه می‌تواند جریان پایدار گاز طبیعی در سطح جهان را با اختلال روبه‌رو و امنیت عرضه گاز طبیعی را به مخاطره بیندازد. به طور کلی تحریم‌های یکجانبه علیه اعضای مجمع نه تنها ناقض قوانین بین‌المللی است، بلکه امنیت انرژی جهان را به خطر می‌اندازد.»
وی سیاست وزارت نفت در دولت سیزدهم را همکاری راهبردی با کشورهای منطقه و همچنین اعضای مجمع کشورهای صادرکننده گاز بیان می‌کند و می‌گوید: «ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و زیرساخت‌های موجود می‌تواند مطلوبترین گزینه برای انتقال گاز به شرق و غرب باشد.»
وزیر نفت در روزهای گذشته، افزون بر دیدار با محمد حامل، دبیرکل مجمع کشورهای صادرکننده گاز (جی‌ئی‌سی‌اف) با وزیران انرژی کشورهای الجزایر، ونزوئلا، قطر و نیجریه و چند کشور دیگر گفت‌وگو کرد.
در این گفت‌وگوهای دو یا چند جانبه همکاری درباره زمینه‌هایی مانند سوآپ گاز، انتقال فناوری، دانش فنی، سرمایه‌گذاری در میدان‌های نفت و گاز بحث و بررسی شد. اسناد و تفاهم‌هایی در جریان این گفت‌وگوها نیز آماده شده است که در صورت نهایی شدن در حضور رئیس‌جمهور امضا می‌شود. ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گاز جهان و از بنیانگذاران جی‌ئی‌سی‌اف است که دو دوره دبیرکلی این مجمع را عهده‌دار بوده است. ایران در بالاترین سطح در نشست ششم شرکت خواهد کرد. اعضای مجمع کشورهای صادرکننده گاز با داشتن ۴۵ درصد از تولید گاز جهان و ۴۵ درصد از ذخایر گازی جهان، حدود ۶۴ درصد از انتقال گاز با خط لوله و ۶۶ درصد از تجارت گاز طبیعی مایع‌شده (ال‌ان‌جی) را به خود اختصاص می‌دهند.
توسعه روابط ایران و قطر در حوزه راه و شهرسازی
در همین حال وزیر راه و شهرسازی نیز به دوحه قطر رفته است و در دیدار با همتای قطری‌اش چهار توافقنامه در خصوص راه‌اندازی خطوط منظم کشتیرانی، حمل‌و نقل ترانزیتی و افزایش پروازهای دو کشور امضا کرده است. به گزارش وزارت راه و شهرسازی، رستم قاسمی با «جاسم بن سیف السلیطی» وزیر حمل‌و نقل و ارتباطات دولت قطر، دیدار و در مورد گسترش ارتباطات زمینی، دریایی و هوایی مذاکره و تبادل نظر کرد.
وزیر راه و شهرسازی همچنین طی این سفر با همتای قطری خود برای راه‌اندازی خطوط منظم کشتیرانی بین بنادر دو کشور و توافق برای استفاده بیشتر خطوط هوایی تجاری قطر از آسمان ایران نیز مذاکره کرد. قاسمی همچنین با اشاره به اهمیت راهبردی کشور ایران در منطقه و وقوع آن در تقاطع کریدورهای شرقی غربی و شمالی جنوبی، توسعه روابط با کشورهای همسایه را از راهبردهای اصلی سیاسی و اقتصادی دولت دانست.
توسعه همکاری‌های تجاری و اقتصادی دو کشور از اهداف این سفر بوده و بازدید از بنادر تجاری و فرودگاه‌های قطر در برنامه وزیر راه وشهرسازی قرار دارد. وزیر راه و شهرسازی ابراز امیدواری کرده است که به توافقات خوبی در زمینه همکاری‌های ترانزیتی و حمل و نقلی دست یابیم.
برنامه‌ریزی برای تجارت یک میلیارد دلاری
وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در سفر رئیس‌جمهور به قطر حضور دارد تا رایزنی‌ها و برنامه‌ریزی‌های لازم را برای توسعه همکاری‌های تجاری با این کشور عربی انجام دهد. به گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت، ایران و قطر درحاشیه جنوبی خلیج فارس و از طریق یک راه دریایی به طول ۲۶۸ کیلومتر به هم پیوند می‌خورند.
قطر همانند بیشتر همسایه‌های ایران از اشتراکات تاریخی و فرهنگی دیرینه‌ای با ایرانیان برخوردار است، اما سطح روابط تجاری دوکشور جز چند سال اخیر به‌طور تقریبی یک روابط حداقلی بوده است. در حال حاضر حجم تجارت ایران و قطر رقم ناچیزی حدود ۴۰۰-۳۰۰ میلیون دلار است که ظرفیت افزایش به میزان یک میلیارد دلار در سال آینده را دارد.
در راستای گسترش همکاری‌ها، برگزاری مسابقات جام جهانی فوتبال فرصت نابی را برای کشورمان در زمینه تأمین اقلام مصرفی مورد نیاز کشور قطر و افزایش همکاری در زمینه گردشگری فراهم می‌کند.
کشور قطر محدودیت تولید و نیروی انسانی دارد و به‌دلیل چالش با کشورهای اطراف به سمت تأمین اقلام غذایی از محدوده خارج از کشورهای عربی اطراف پیش می‌رود که این موضوع، فرصت مناسبی برای ایران به وجود آورده تا اقلام مصرفی مورد نیاز این کشور را تأمین و زمینه مشارکت و سرمایه‌گذاری مشترک را فراهم آورد. همچنین بنادر جنوبی ایران از نظر مسافت برای کشور قطر که برای تأمین مواد غذایی و میوه و سبزیجات به واردات این اقلام بشدت وابسته است یکی از نزدیکترین و به صرفه‌ترین راه‌ها است. ایران در این زمینه از دیرباز همسایه‌ای قابل اعتماد و اتکا برای قطر بوده و هست.
از طرف دیگر، توان اقتصادی قطر و ثروت هنگفت این کشور هم در چهارچوب یک فرایند تجاری سازنده، می‌تواند امکانات مناسبی را برای ورود سرمایه عربی و سرمایه‌گذاری در شهرهای ایران ایجاد کند.
صادرات مصالح ساختمانی و خدمات فنی- مهندسی
از سوی دیگر امکان حضور در طرح‌های زیرساختی مورد نیاز مسابقات جام‌جهانی فوتبال ۲۰۲۲ در قطر در زمینه صادرات مصالح ساختمانی و خدمات فنی – مهندسی از جمله این فرصت‌های ناب کشورمان است. در این حوزه می‌توان ضمن ایجاد اشتغال برای متخصصان و کارگران ایرانی سودآوری اقتصادی هم برای کشور به ارمغان آورد. استفاده از چنین فرصت‌هایی به فعالان اقتصادی ایران کمک خواهد کرد تا در شرایط تحریم از این طریق به بازارهای جهانی دست یابند. ضمن اینکه تجربه موفق برخی شرکت‌ها و صادرکنندگان خدمات فنی ـ مهندسی در بالا بردن کیفیت خدمات صادراتی بویژه در بخش انرژی باید سرلوحه کار دیگر فعالان حوزه صادرات کشور قرار گیرد.
در زمینه انتقال هوایی اقلام غذایی به کشور قطر نیز شیوه‌نامه و اقدامات لازم برای انتقال هوایی اقلام غذایی به کشور قطر از سوی وزیر صمت صورت گرفته و به محض تأمین اعتبار مورد نیاز از سوی سازمان برنامه و بودجه، عملیاتی خواهد شد. همچنین همکاری در زمینه توسعه صنعتی برای صادرات به کشورهای ثالث و استفاده از ظرفیت‌های قطر برای توسعه زنجیره ارزش و ترانزیت از دیگر موارد مرتبط در خصوص توسعه روابط تجاری ایران و قطر است.