به گزارش ایرنا، همایش «به استقبال نوروز» با حضور مدیران کل و معاونان میراث‌فرهنگی ادارات‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی سراسر کشور، مدیران پایگاه‌های ثبت جهانی و ملی، موزه‌ها و فرماندهان یگان حفاظت میراث‌فرهنگی روز سه‌شنبه -سوم اسفندماه- در سالن آمفی تئاتر وزارتخانه برگزار شد.
نمایش آثار کمتر دیده‌شده موزه‌ها در ایام نوروز ۱۴۰۱
مرتضی ادیب‌زاده سرپرست اداره‌کل موزه‌ها نیز در این همایش گفت: به موزه‌ها پیشنهاد دادیم در ایام نوروز نسخ خطی، شاهنامه و آثار کمتر دیده شده گنجینه‌ها را در قالب نمایشگاه به نمایش بگذارند. امسال بخشنامه نوروز را ۲۳ بهمن به مدیران استان‌ها و مدیران موزه‌ها ابلاغ کردیم. برنامه‌های نوروزی امسال از ۲۵ اسفندماه آغاز می‌شود و مدیران استان‌ها و مدیران موزه ملی برنامه‌های خود را بر اساس این بخشنامه اجرا کنند.
وی افزود: پیشنهادمان به مدیران موزه‌ها به مناسبت پایان سرایش شاهنامه در ۲۵ اسفندماه این است که شاهنامه‌های تاریخی موجود در گنجینه‌های موزه‌ها نمایش دهند و آثار کمتر دیده شده را در قالب نمایشگاه در ایام نوروز در در معرض دید عموم قرار دهند.
ادیب‌زاده تصریح کرد: مدیران مجموعه‌های تاریخی اولویت‌های حفاظتی و پروتکل‌های بهداشتی را در ایام نوروز در نظر بگیرند. همچنین فروشگاه‌های صنایع‌دستی و سوغات در جای مناسب جانمایی کنند.
سرپرست اداره‌کل موزه‌ها بیان کرد: درخواست داریم از راهنمایان تخصصی در موزه‌ها برای معرفی استفاده شود و بخشنامه نوروز به دقت اجرا شود. ستادی نیز قرار است برای پاسخگویی به سوالات مدیران درباره بخشنامه نوروز تشکیل شود.
وی درباره تعطیلی موزه‌ها در ایام نوروز گفت: در ۲۹ اسفندماه ۱۴۰۰ موزه‌ها باید تا ساعت ۵ باز باشند و در ۱۳ فروردین کاخ موزه‌هایی که دارای فضای سبز هستند، می‌توانند برای تعطیلی به اداره موزه‌ها اعلام کنند.
۱۳ موزه سعدآباد آماده بازدید در نوروز ۱۴۰۱
مدیر مجموعه فرهنگی‌تاریخی سعدآباد نیز گفت: ۱۳ موزه سعدآباد آماده بازدید در ایام نوروز است و تمهیداتی اندیشیده شده که از صف‌های طولانی برای فروش بلیت جلوگیری شود. سعدآباد به نام نگین گردشگری تهران به لحاظ موقعیت و وسعت و تعدد کاخ موزه‌ها و تعدد گردشگران معروف است.
یحیی رحمتی افزود: بر اساس آمار بازدیدکنندگان از موزه‌های سعدآباد در سال‌های گذشته بین ۸ تا ۱۲ هزار نفر بازدیدکننده داشتیم. اقداماتی که طی دو ماه گذشته برای نوروز انجام دادیم، استقبال از نوروز را نوید می‌دهد. در پاییز و زمستان سال جاری تعداد بازدیدکنندکان بیشتر بوده است.
وی تصریح کرد: ۱۳ موزه فعال آماده بازدید در ایام نوروز است و تمهیداتی اندیشیده شده که از صف‌های طولانی برای فروش بلیت جلوگیری شود. همچنین برگزاری برنامه‌های فرهنگی هنری در فضای باز در دو نقطه در دربند و در زعفرانیه کاخ سعدآباد در نظر گرفته شده تا از تجمع جلوگیری شود.
رحمتی اضافه کرد: تعیین شیفت کاری و استفاده بهینه از کارشناسان موزه‌ها و راهنمایان تخصصی از دیگر برنامه‌های کاخ سعدآباد در ایام نوروز است. تکریم و احترام بازدیدکنندگان سرفصل تمام برنامه‌های ما قرار دارد و امکانات رفاهی نیز برای آن‌ها در نظر گرفته شده است.
تلفیق میراث ملموس و ناملموس در آثار و اماکن تاریخی در نوروز ۱۴۰۱
فرهاد عزیزی زلانی مدیرکل امور پایگاه‌ها در این همایش با تاکید بر اینکه کرونا تاثیر زیادی بر گردشگری گذاشت، بیان کرد: باید به سمت گردشگری پایدار برویم، در سال ۲۰۲۱ گردشگری داخلی به کشورها کمک کرد تا به احیای گردشگری بروند.
او افزود: ورود گردشگران بین‌المللی در سال ۲۰۲۰ حدود ۷۳ درصد کاهش پیدا کرده است. کرونا در ۹۰ درصد کشورهای دارای میراث جهانی بازدید از آثار را به حالت تعطیل و نیمه تعطیل درآورده است.
عزیزی تصریح کرد: در سال ۹۸ حدود هفت میلیون گردشگر از سایت‌های جهانی بازدید کردند که در زمان کرونا به ۴۲۲هزار نفر رسید.
مدیرکل امور پایگاه‌ها به فرصت‌های پایگاه‌های میراث جهانی و ملی در توسعه گردشگری پایدار اشاره کرد و گفت: باید سایت‌های میراث جهانی و ملی را برای مشارکت‌های جوامع محلی آماده کنیم. برنامه‌های متعددی برای گردشگری آثار میراث جهانی و ملی ایران در پساکرونا در نظر گرفته شده است. تلفیق میراث ملموس و ناملموس در آثار و اماکن تاریخی در ایام نوروز را خواهیم داشت.
عزیزی تصریح کرد: برنامه نوروز در سطح ملی و استانی در نظر گرفته شده است تا بتوانیم به توسعه کمی و کیفی گردشگری پایدار در پایگاه‌های میراث جهانی و ملی و موزه‌های کشور کمک کنیم. از ۱۵ اسفند اقدامات اجرایی شروع می‌شود و بخشنامه به استان‌ها برای اجرای برنامه‌های نوروز ۱۴۰۱ ابلاغ شده است.
«مشارکت اجتماعی، محافظت اطمینان‌بخش» شعار یگان حفاظت میراث‌فرهنگی کشور در نوروز ۱۴۰۱
سرتیپ دوم پاسدار حسن مهری فرمانده یگان حفاظت میراث‌فرهنگی کشور نیز در این همایش گفت: شعار نوروزی ما در نوروز امسال مشارکت اجتماعی، محافظت اطمینان‌بخش انتخاب شده و امیدوارم با هم‌افزایی و تقویت مشارکت بتوانیم به شایستگی انجام وظیفه کنیم.
مهری گفت: یگان حفاظت میراث‌فرهنگی کشور در نوروز آماده‌باش کامل است تا بتواند با هوشیاری به ارائه خدمات بپردازد. در نوروز علاوه بر صیانت از آثار تاریخی وظیفه انتظام‌بخشی به اماکن را نیز با توجه به افزایش ورود بازدیدکنندگان بر عهده داریم و همکاران ما در این باره آموزش‌های لازم را دیده‌اند.
وی افزود: تجربه نشان داده در ایام نوروز این احتمال وجود دارد که حفاری‌های غیرمجاز افزایش یابد و درخواست ما این است که همکاران در استان‌ها آمادگی خود را در نوروز تقویت کنند. یکی از موضوعاتی که می‌تواند در انجام ماموریت‌ها به ما کمک کند تقویت همکاری‌ها با پلیس پیشگیری است. همکاران خوب ما در استان‌ها بر اساس دستورالعمل‌های اعلام شده در نوروز همکاری خود را با پلیس پیشگیری تقویت کنند.
ارائه و مدیریت ظرفیت نوروز توسط پایگاه‌های میراث جهانی در نوروز ۱۴۰۱
علیرضا عسگری چاوردی مدیر پایگاه محور باستان‌شناسی ساسانی نیز در این همایش، گفت: پایگاه‌های میراث جهانی باید ظرفیت نوروز را برای مردم ارائه و به شایستگی مدیریت کنند. میراث‌های جهانی ظرفیت ویژه‌ای از نظر عمق تاریخی دارد، نوروزی که میراث هزاره‌ها و قرن‌هاست نیازمند برنامه‌ریزی است.
وی افزود: نوروز پیش از زرتشت و هخامنشیان وجود داشته است و ادیان مختلف نوروز را ظرفیت‌سازی کردند، به ویژه در دوران هخامنشی داریوش بزرگ تقویم را از فروردین تا اسفند تدوین کرد. نوروز در دل محوطه‌های باستانی وجود دارد.
عسگری تصریح کرد: مدیریت علمی نوروز با میراث‌فرهنگی است و باید به جامعه معرفی کنیم. از میراث‌فرهنگی انتظار می‌رود این بار فرهنگی و تاریخی را مدیریت کند و باید بتوانیم از مسئولیت اجتماعی سایر دستگاه‌ها و جوامع محلی استفاده کنیم. جامعه محلی هدف گردشگری ماست.
وی ادامه داد: امسال پس از واکسیناسیون گسترده‌ای که در سطح کشور انجام شده گردشگران زیادی در ایام نوروز به محوطه‌ها می‌آیند.با تمهیداتی که امروز برای نوروز فراهم می‌شود شاهد افزایش گردشگری پایدار در حوزه مدیریت میراث‌فرهنگی برای نوروز خواهیم بود.
نقش جدی پایگاه‌ها و توجه به جایگاه نوروز
محسن عباسی مدیر پایگاه میراث جهانی شهر تاریخی یزد نیز در این همایش گفت: اگر به پایگاه‌ها به‌عنوان یک فرصت نگاه کنیم و از آن طرف به جایگاه نوروز توجه داشته باشیم، می‌توانیم به اهداف‌مان نزدیک‌تر شویم برای همین حتما باید نقش پایگاه‌ها را جدی‌تر ببینیم. معماری و شهرسازی نقش جدی در وضعیت فرهنگی و رفتارهای اجتماعی دارد.
وی ادامه داد: ما نمی‌توانیم ادعای ادامه معماری فاخر ایرانی و اسلامی داشته باشیم، اما توجهی به نقش معماری ایرانی اسلامی و صیانت از آن نداشته باشیم. در این میان به طور حتم پایگاه‌های ملی و جهانی برای صیانت از این معماری فاخر نقش مهمی دارند. پایگاه‌های ملی و جهانی چون پلان مدیریت دارند، برنامه‌مدار هستند و چشم‌انداز روشنی را در اختیار ما قرار می‌دهند.
مدیر پایگاه میراث جهانی شهر تاریخی یزد اظهار کرد: پایگاه‌ها به دلیل اینکه در مجاورت آثار تاریخی واقع شده‌اند، یک موزه‌مدرسه و فرصت خوبی برای معرفی داشته‌های تاریخی ما هستند. ضمن این که نباید فراموش کنیم که پایگاه‌ها ویترین میراث‌فرهنگی کشور و در حقیقت متولی نفیس‌ترین آثار تاریخی ما هستند.
وی خاطرنشان کرد: اگر به پایگاه‌ها به‌عنوان یک فرصت نگاه کنیم و از آن طرف به جایگاه نوروز توجه داشته باشیم، می‌توانیم به اهداف‌مان نزدیک‌تر شویم برای همین حتما باید نقش پایگاه‌ها را جدی‌تر ببینیم.
استفاده از محوطه پایگاه‌های ملی و جهانی به‌عنوان مقصد گردشگری
حمید فدایی مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید نیز گفت: امکان استفاده از محوطه‌های پایگاه‌های ملی و جهانی به عنوان یک مقصد گردشگری ضروری است و از این فرصت در مناسبت‌های مختلف از جمله نوروز می‌توان استفاده کرد. مقدمه و لازمه هر ثبت جهانی پلان و سیستم مدیریتی است که بعد از ثبت جهانی یک اثر نیز به صیانت از آن کمک می‌کند.
وی اظهار داشت: حضور تشکیلات قانونی، سازمانی و منابع مالی و انسانی سه رکن مهم در مدیریت پایگاه‌های ملی و جهانی است. بازنگری در برخی از قوانین پایگاه‌ها ضروری است و حتی می‌توان از ظرفیت‌های بین‌المللی استفاده کرد. این در حالی است که تفویض اختیار در حرائم پایگاه‌ها الزامی است که خوشبختانه این موضوع در وزارتخانه شروع شده است.
فدایی ادامه داد: یکی از موضوعاتی که در حوزه پایگاه‌های ملی و جهانی ضروری است و باید به طور جدی به آن توجه شود موضوع حقوق و دستمزد نیروهای پایگاه‌ها است. راهکارهایی برای رفع این مشکل ارائه شده که توجه به آن‌ها می‌تواند به رفع این دغدغه کمک کند.
ساختار پایگاه‌های ملی و جهانی ترمیم می‌شود
سعید اوحدی در این همایش گفت: با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده در وزارتخانه و با پیگیری‌های آقای دارابی قائم مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی، ساختار پایگاه های ملی و جهانی ترمیم می‌شود.
معاون توسعه مدیریت وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری گفت: وی خطاب به مدیران و کارشناسان میراث فرهنگی گفت: این شما هستید که به خوبی از آثار تاریخی صیانت می‌کنید. شما سفیرانی هستید که این میراث بزرگ در اختیار شما قرار گرفته و در بازدید گردشگران این زمینه را فراهم خواهید کرد که از ظاهر آثار تاریخی به باطن تحول برسند.
معاون توسعه مدیریت وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ادامه داد: در سال‌های اخیر تحریم‌های ظالمانه‌ای به کشور تحمیل شده، اما به لطف خدا و مدیریت بسیار خوب رهبر معظم انقلاب شاهد این هستیم که کشور به خوبی دارد، اداره می‌شود.
اوحدی گفت: حدود 1400 نیرو در پایگاه‌های ملی داریم و تعداد نیروهای ما در کل ستاد وزارتخانه ۱۵۰۰ نفر است. سازمان برنامه و بودجه از ما درخواست کرده توجیهات جذب نیرو در پایگاه‌ها را ارائه دهیم، همچنین باید خودمان را با محدودیت‌هایی که داریم تطبیق دهیم.
معاون توسعه مدیریت و منابع افزود: ستاد نوروزی گردشگری از ۲۵ اسفندماه فعال می شود. قصد داریم با برگزاری همایش به استقبال نوروز در بخش‌های مختلف انسجام پیدا کنیم و کمبودها را رفع کنیم. ما پشتیبان مدیران کل استانی هستیم.
اوحدی بیان کرد: در شرایط ویژه‌ای قرار دادیم، از دو هفته پیش به سراغ مدیران کاخ موزه‌های تهران رفتیم که درگیر نوروز هستند و بازدیدکنندگان زیادی دارند. جمعیت زیادی در ایام نوروز از موزه‌ها بازدید می‌کنند و به این منظور تمهیداتی در حوزه منابع انسانی اندیشیده‌ایم.
وی ادامه داد: با عزم جدی که در مجموعه‌های مختلف وزارتخانه وجود دارد، امیدواریم بتوانیم برنامه‌های خوبی برای مردم در ایام نوروز اجرا کنیم.
توسعه گردشگری در گام دوم انقلاب با تشکیل سازمان مدیریت مقصد
عبدالمجید نورتقانی مدیر پایگاه میراث جهانی گنبد قابوس در این همایش گفت: صنعت گردشگری جزو ۵ صنعت اول دنیا در ۸۰ درصد کشور است که میلیاردها دلار گردش مالی دارد.
وی اظهار داشت: فعالیت‌ها در حوزه گردشگری از سوی دستگاه‌های مختلف در حال انجام است که البته این فعالیت‌ها جزیره‌ای است و برای رسیدن به یک نتیجه واحد نیازمند داشتن یک برنامه منسجم و یکپارچه هستیم.
مدیر پایگاه میراث جهانی گنبد قابوس افزود: داشتن سازمان مدیریت مقصد می‌تواند به دستیابی به اهداف تاثیرگذار باشد. توسعه حوزه گردشگری در گام دوم انقلاب با تشکیل سازمان مدیریت مقصد امکان‌پذیر است که وظایف خوبی نیز برای این سازمان در نظر گرفته شده است.
نورتقانی به ظرفیت‌های مختلف گردشگری در کشور گفت: پایگاه‌های ملی و جهانی میراث‌فرهنگی یکی از بهترین ظرفیت‌های برای توسعه گردشگری است که با تشکیل سازمان مدیریت مقصد می‌توانیم اهداف مهم این توسعه را مشخص کنیم.
مدیر پایگاه میراث جهانی گنبد قابوس ادامه داد: پایگاه‌های میراث ملی و جهانی شبکه‌ای هوشمند در حوزه میراث‌فرهنگی و گردشگری هستند که ظرفیتی بزرگ برای این وزارتخانه به حساب می‌آیند و می‌توانند در دستیابی به اهداف و توسعه هرچه بیشتر به ما کمک کنند.
موزه‌ها رکن اصلی گردشگری و ستون فرهنگ هستند
جبرئیل نوکنده مدیر موزه ملی ایران در این همایش گفت: موزه‌ها حلقه اتصال حوزه‌های مختلف وزارتخانه و پیوند دهنده فرهنگ‌ها هستند. هر اثری که در میراث جهانی ثبت شده است،کارکرد موزه‌ای دارد. تیرک اصلی گردشگری و ستون فرهنگ موزه‌ها هستند. اگر پشتیبانی درستی از موزه‌ها انجام شود می‌توانند کارکرد درستی داشته باشند.
مدیر موزه ملی افزود: احترام به مخاطب رکن اصلی موزه‌ها است و ما در اصل مخاطب محور هستیم. بازدید با کیفیت و پیامی که موزه‌ها باید انتقال دهند نیز به‌عنوان وظیفه اصلی موزه‌ها تعریف شده است.
نوکنده با اشاره به شرایط کرونا و کاهش بازدید از موزه‌ها بیان کرد: بازدید از موزه‌ها در تمام دنیا یک دهم شده است. سیاست موزه‌ها نیز در این دوره تشویق برای بازدید از موزه‌ها نیست، اما باید بازدید مسئولانه برای هدایت گردشگر صورت گیرد.
تقویت زیرساخت‌ها برای استفاده از ظرفیت فضای مجازی
مدیر موزه ملی با اشاره به اهمیت استفاده از بسترهای مجازی، بیان کرد: برای این اقدام باید زیرساخت‌های سایبری موزه‌ها تقویت شود به دلیل نبود این زیرساخت امکان استفاده از این ظرفیت فراهم نیست. باید در این راستا برنامه‌ریزی جدی انجام شود.
وی به ایجاد شبکه‌های موزه‌های همجوار در هر کدام از موزه‌ها اشاره و از شبی با موزه و نوروزگاه‌های جانبی به‌عنوان برنامه‌های نوروزی موزه ملی نام برد.
نوکنده افزود: با توجه به شروع قرن جدید نوروز امسال متفاوت است و باید برای آن برنامه‌ریزی ویژه‌ای از سوی پایگاه‌ها وموزه‌ها انجام شود.