دکتر حمید سوری روز سه شنبه در یادداشتی نوشت: بیش از دو سال از شروع پاندمی کووید ۱۹ در جهان می گذرد. کشور ما نیز از جمله کشورهایی بود که خیلی زودتر از اغلب کشورهای جهان درگیر این اپیدمی تهدید کننده شد (اولین مورد گزارش شده در ایران به تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ بود).
وی افزود: از آن تاریخ تاکنون کشور ۶ پیک اپیدمی را تجربه کرده ایم و در حال حاضر نیز با حدود ۲۴۰ مورد مرگ تأیید شده روزانه کرونا، رتبه ششم دنیا را داریم.
این اپیدمیولوژیست ادامه داد: نوسانات ناشی از فراز و نشیب اپیدمی در این مدت و مقایسه آن‌ها با کشورهای موفق‌تر در مدیریت اپیدمی نشان می‌دهد ایران در اغلب مواقع در بین ۱۰ تا ۱۵ کشور دارای بالاترین موارد مرگ روزانه کرونا در جهان بوده است.
وی بیان کرد: تعداد پیک‌های ما بیشتر از برخی کشورهاست، برای مثال کره جنوبی با کمتر از ۷۵۰۰ مورد مرگ ناشی از کرونا تنها سه پیک با ارتفاع خیلی کمتر و ویتنام با ۳۹۵۰۰ مورد مرگ تنها دو پک اپیدمی را تجربه کرده‌اند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: تعدد پیک‌های اپیدمی در ایران و فواصل کمی پیک‌ها (به‌جز فاصله بین پیک سوم و چهارم که طرح جامع شهید سلیمانی در کشور اجرا شد) مؤید مدیریت نکردن پایدار در کنترل اپیدمی کووید ۱۹ در کشور است.
وی ادامه داد: نبود ساختار مناسب، به‌روز و چابک مدیریت بیماری‌ها برای آمادگی و مقابله با اپیدمی‌ها موجب شد در ابتدای ورود بیماری برای شناسایی و اعمال مداخلات فوری و لازم مهیا نباشیم.
سوری نوشت: روزها در مباحثه بین درست یا غلط بودن رخداد بیماری در کشور بودیم، تصورات اشتباه در مورد مدیریت اپیدمی داشتیم. برای مثال قرنطینه را مداخله‌ای مربوط به قرون‌وسطی دانستیم، به‌موقع عمل نکردیم و حتی باگذشت چند هفته چند شهر محدود آلوده شده را قرنطینه نکردیم و بعدتر هم از قرنطینه معکوس استفاده نکردیم.
سوری افزود: رعایت این مهم نیازمند رویکرد علمی و مبتنی بر مطالعات بومی، درک درست همه‌جانبه مؤلفه‌های دخیل در اپیدمی و پرهیز از هیجان‌زدگی‌های ناشی از برخی مداخلات مانند پوشش واکسیناسیون است.
وی تصریح کرد: اینکه اغلب پیک‌های ما شیب‌های صعودی تند و شیب‌های نزولی آرامی داشته‌اند هم مزید بر علت است که از درک صحیح علایم آغاز پیک بعدی غافل و به هشدارهای متخصصان کم‌توجه بودیم، ضمن آن‌که مداخلات متناسب با شرایط خاص آن پیک نبوده و فشار زمان را در اعمال مداخلات سریع و زودبازده و اثربخش نادیده گرفته‌ایم.
این اپیدمیولوژیست خاطرنشان کرد: یکی از بهره گیری صحیح، تحلیل علمی و عمیق داده‌های مربوط به اپیدمی، وجود تیم‌های کشوری اپیدمیولوژی و واکنش سریع است که با حضور مستمر در عرصه (و نه‌تنها نشستن در اتاق‌های دربسته یا تجربیات محدود به مطب و بیمارستان محل خدمت خود) روند اپیدمی را تحلیل و رصد کنند، کانون‌های آلودگی را در سریع‌ترین زمان ممکن شناسایی و مهار و از گسترش اپیدمی به سایر نقاط کشور جلوگیری کنند.
وی با تاکید بر اعمال مداخلات مناسب، اثربخش و به‌صرفه افزود: انجام این کار در درجه اول نیازمند داشتن نگرش موافق با این نوع مدیریت است و دوم اصلاح اساسی و بنیادی ساختار مدیریت بیماری‌ها که بتواند به‌خوبی برای اپیدمی‌های بعدی مهیا باشد و دچار غافلگیری نشود، هم از منابع موجود بهترین نتیجه را بگیرد و هم بار کمتری را به جامعه تحمیل کند.