منوچهر شاهسواری در گفتوگو با خبرنگار کتاب ایرنا درباره حکیم نظامی گفت: آنچه از حکیم ابوالقاسم فردوسی یا حکیم نظامی باقیمانده، متکی به داستانسرایی و قصهگویی است. این داستانسراییها و قصهها قابلیت تبدیل به تصویر دارند و میتوانند در قالبهای مختلف اعم از سریال، فیلم، فیلم کوتاه، تئاتر، نمایش های اپرا و... به تولید برسند.
این تهیه کننده سینما با تاکید بر اینکه برای نگهداری از آثار، مفاخر و بزرگان تاریخ و فرهنگ این باید در این راه قدم بگذاریم، افزود: اساسا در طول تاریخ و نیازهای بشر، هویت یک عنصر همیشگی بوده است. هویت در واقع به ما میگوید تو کیستی، از کجایی و این تو کیستی و از کجایی برای همه آحاد بشر یک نیاز فطری است. مجموعه اعتقادات مردمان، بخش عمدهای از این هویت است. یک پدیده غریبی که از ابتدا بشر با آن همراه بوده است. زبان، جغرافیای زیستی و تاریخ و حافظه تاریخی، اینها در واقع مولفههای اصلی هویتاند.
وی ادامه داد: جغرافیای فرهنگی ایران و تمدن ایرانی، یا به عبارت جذابتر جهان ایرانی، فرصت و موقعیتی را ایجاد کرده که در درون خودش متکی به یک مجموعه از اعتقادات بر بستر زبان و ادبیات فارسی است. ما یک هویت وسیعی در این جهان ایرانی سراغ داریم. یعنی نشانههای جدی این هویت را از هند و چین گرفته تا کشورهای ماورای قفقاز تا حاشیههای مدیترانه میبینید.
مدیرعامل خانه سینما تاکید کرد: از نظر من حکیم نظامی متعلق است به زبان فارسی و زبان فارسی شیوهای برای اندیشیدن و بیان است. این شیوه اندیشیدن و بیان متکی بر مقیاس زبان فارسی است. واقعیتش این است که از نظر من هیچ اهمیتی ندارد که یک ایرانی در کجای این جهان به دنیا آمده و در کجای این جهان دفن شده و معتقدم تغییر و تحولات جغرافیایی سالهای بعد، هیچ تأثیری در بنیانهای هویتی این آدمها نمیگذارد.
شاهسواری یادآور شد: وقتی میگوییم حکیم نظامی چه میگوییم؟ داریم از فرزانگی حرف میزنیم. وقتی از حکیم حرف میزنیم در برابری نظر و عمل حرف میزنیم. یعنی کسانی که حکیماند به آنچه که میگویند عمل میکنند. سوال بعدی یا موضوع بعد این است که چرا بر سر این نیروها، دعواهای فرهنگی صورت میگیرد که این از آن ماست و او از آن شماست و همه تلاش میکنند این جمله «از آن ماست» را وسیعتر به کار ببرند.
وی در این باره توضیح داد: به نکته اولی که اشاره کردم برمیگردم؛ دلیل این اتفاقات نیاز فطری به هویت است و چون هویتها متاسفانه در دوران جدید در جغرافیای سیاسی معنا و محدود میشود، تلاش برای به دست آوردن این بزرگان به مثابه این است که انگار میخواهیم سرزمینهایی را فتح کنیم.
این تهیهکننده سینما با بیان اینکه هیچ سرزمینی اینطور فتح و متعلق به هویتی نمیشود، گفت: اینجا دلم میخواهد بخش دوم این گفتوگو را بنا به حرفه خودم از زاویه صنعت فیلم، سینما و تصویر بگویم و بگویم که رفتاری که ما با خودمان، فرهنگ و هویتمان میکنیم این فرصت را به دیگران میدهد که به راحتی مدعی داراییهای ما شوند.
شاهسواری تصریح کرد: وقتی ما نسبت به داراییهایمان آگاهی و اشراف نداریم و این داراییها را حذف میکنیم، حوزه تمدنیمان را وارد شرایط انقطاع و بخشی از تاریخ و جغرافیای فرهنگی کشور را حذف میکنیم. در این شرایط طبیعی است که دیگران به داشته های ما میل پیدا و فکر میکنند که فرصت مناسبی است که آنرا بدست بیاورند.
وی یادآور شد: تمدن جدید جهان، بنیان-تصویر است و هر تمدن یا فرهنگی که در درون این تمدن بنیان-تصویر وجود دارد اگر از طریق آداب و ادبیات و دانش سینمایی، به دیگران منتقل نشود حفظ نشده و دیگرانی برای تصاحب آن اقدام می کنند.
مدیرعامل خانه سینما توضیح داد: برای اینکه در متن این جهان باشیم باید این آثار که بخشی از هویت است به سینما و فیلم تبدیل کنیم. سینما و دانش سینما برجستهترین شیوه روایتگری و برای آحاد مردم جهان قابل فهم است.
شاهسواری تاکید کرد: بخشی از قصهها و داستانسراییهای نظامی را مینیاتوریستهای ما تصویر کردهاند. این نیاز اکنون در مقیاس امروزی در جهان سینما رقم میخورد و معتقدم در این راه غفلت بزرگی کردیم. من اصلا نمیدانم آیا میتوانیم این غفلت را جبران بکنیم یا نه.