این در حالی است که برای نخستین بار در تاریخ مشهد اسفند ۱۳۹۸ اوان اعلام شیوع ویروس همه‌گیر بنا بر تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا و مسوولان بهداشت و درمان برای مقابله با این پاندمی خطرناک و ناشناخته که عالمگیری فزاینده آن به سرعت ادامه داشت، اجتماع معنوی مردم برای تحویل سال ۱۳۹۹ هجری شمسی در حرم مطهر رضوی ممنوع شد. آغاز سال ۱۴۰۰ نیز با تدارک وسیع تمهیدات بهداشتی و رعایت پروتکلهای پیشگیرانه تنها گروه قلیلی از زائران و مجاوران امکان حضور در بارگاه معنوی حضرت امام رضا (ع) را یافتند.
عملیات واکسیناسیون عمومی علیه ویروس کرونا اواسط تابستان امسال در سطح ایران به اوج خود رسید بطوری که بسیاری از شهروندان ایرانی نخستین دُز واکسن ایمنی در مقابل ویروس همه‌گیر را دریافت کردند و به دنبال آن دومین مرحله تزریق عمومی واکسن کرونا هم در دسترس عموم مردم قرار گرفت.
گرچه تلاش ستودنی مدیران وزارت بهداشت و کارکنان ایثارگر عرصه حفظ سلامت عمومی عملیات واکسیناسیون عمومی علیه ویروس کرونا را با سرعت لازم و موثر به پیش برده ولی شواهد نشان می‌دهند برخی از مردم الزام به سومین مرحله تزریق واکسن را آنطور که باید جدی نگرفته‌اند.
تداوم جهشهای متوالی ویروس کرونا در قالب سویه‌های مهاجم طی شش مرحله طغیان، اینک در آستانه نوروز سال ۱۴۰۱ شمسی هجری میزان شیوع ویروس همه‌گیر در سطح کشور برای چندمین بار ظرف امسال بالا رفته بطوری که اکنون بسیاری از شهرهای ایران از جمله مشهدالرضا چند هفته‌ای است که بخاطر روند روزافزون شمار شهروندان مبتلا به بیماری کووید ۱۹ در وضعیت قرمز کرونایی بسر می‌برند.
استاندار خراسان رضوی با این وجود در نشست اخیر ستاد استانی مقابله با ویروس کرونا اعلام کرد که بنا نیست ورود مسافران به شهرهای قرمز ممنوع باشد. بنابراین به نظر می‌رسد ممنوعیت و محدودیت عمده‌ای برای حضور عمومی زائران و مجاوران بارگاه منور امام هشتم (ع) هنگام لحظه تحویل سال ۱۴۰۱ در حرم مطهر اعمال نخواهد شد.
یعقوبعلی نظری در همین خصوص به تدوین دستورالعمل‌های بهداشتی پیشگیرانه و برپایی ستاد استقبال از زائران نوروزی اشاره و بر ضرورت تدوین و اجرای برنامه مشخص در روزهای تعطیلات و ایام پایانی سال در مشهد تاکید کرد.
چند روز پیش نیز وزیر کشور در حاشیه نشست قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مقابله با کرونا در مورد برنامه مدون خاص ایام نوروز گفت: مسافران نوروزی حتماً باید دُز سوم واکسن کرونا را تزریق کنند تا به آنها اجازه سفر در سطح کشور داده شود.
احمد وحیدی افزود: یکی از موضوعاتی که در قرارگاه مورد بحث قرار گرفت سفرهای آخر سال بود که چند بخش دارد لذا شرایط مسافران و افرادی که در حوزه حمل و نقل و اماکن اقامتی فعالیت دارند بررسی شده است.
وی ادامه داد: بر این اساس شهروندانی که مدت زیادی از زمان تزریق دومین دُز واکسن کرونای آنها گذشته باید بطور حتم برای سفر دُز سوم را نیز تزریق کرده باشند زیرا اینک همه محدودیتهایی که در وضعیت قرمز شیوع ویروس همه‌گیر اعمال می‌شد اجرا نمی‌شود، رنگ‌بندی و محدودیتهای جدید کرونایی بر اساس مقتصیات جاری متناسب با شرایط تعیین می‌شود.
وزیر کشور گفت: همچنین مقرر شد در حوزه حمل و نقل هوایی لزوم تزریق واکسن و نتیجه منفی آزمایش طبی پی.سی.آر بطور جد و موکد مورد توجه و پایش قرار گیرد.
اعمال محدودیت هوشمند
اجرای قرنطینه و رعایت فاصله فیزیکی در اجتماعات موضوع مد نظر در مراحل آغاز پاندمی کرونا بود اما اکنون در پی اجرای مستمر مراحل واکسیناسیون عممی و گسترش روزافزون آن محدودیتهای کرونایی با "محدودیت هوشمند" جایگزین شده است.
استاندار خراسان رضوی بر همین اساس اعلام کرد: اعمال محدودیتهای کرونایی با توجه به واکسینه شدن درصد بالایی از جمعیت استان به صورت هوشمند مد نظر است زیرا ایمن‌سازی عمومی در سطح جامعه محقق شده است.
نظری افزود: هدف از اعمال محدودیتهای هوشمند علاوه بر مهار شیوع ویروس کرونا، جلوگیری از تعطیلی گسترده کسب و کارها و فعالیتهای اقتصادی است.
وی ادامه داد: چنانچه بخشهایی از جامعه برای ادامه فعالیتشان نیاز به تهیه شیوه‌نامه‌های خاص دارند باید پروتکلهای بهداشتی ویژه تدوین و اجرا شود تا در چارچوب ضوابط پیشگیرانه مشخص فعالیتهای خود را ادامه دهند.
استاندار خراسان رضوی تاکید کرد: رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی پیشگیرانه در حوزه فعالیت اصناف، اقشار و دیگر بخشهایی که با مردم ارتباط بیشتری دارند و تجمعاتی که به این منظور شکل می‌گیرند، بطور موکد ضروری است.
الزام کارت واکسن برای سفرهای نوروزی
دستورالعمل‌های بهداشتی پیشگیرانه همراه با محدودیت هوشمند باید بگونه‌ای اجرا و اعمال شود که شعاری نبوده و بطور کامل عملیاتی باشند تا در کنار انجام سفر، بهداشت و سلامت معمو مردم بطور جدی و موثر مد نظر قرار گیرد.
رییس گروه سلامت کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد در همین خصوص اعلام کرد: همه سرنشینان خودروهای شخصی مسافر خراسان رضوی در صورت نداشتن کارت واکسن از سوی ماموران پلیس به شهر مبدا خود بازگردانده خواهند شد.
دکتر فرشید وفا افزود: بر اساس تصمیم ستاد ملی مقابله با کرونا، همراه داشتن کارت تایید تزریق واکسن از سوی همه شهروندان برای سفرهای نوروزی ضروری است. همچنین با توجه به شرایط رفتاری ویروس کرونا، احتمال کاهش یا افزایش این محدودیتها وجود دارد.
وی ادامه داد: تاکنون ابلاغی مبنی بر ممنوعیت سفرهای نوروزی ۱۴۰۱ اعلام نشده ولی مقرر شده بلیت هواپیما، قطار و اتوبوس برای افرادی که واکسن کرونا نزده‌اند صادر نشود لذا اولویت صدور بلیت مسافرت با ناوگان عمومی با کسانی است که هر سه دُز واکسن کرونا را تزریق کرده و همچنین فاقد علائم مشکوک به بیماری باشند.
رییس گروه سلامت کار دانشگاه علوم پزشکی مشهد بر اهمیت حیاتی واکسیناسیون در ایجاد ایمنی در برابر بیماری کووید ۱۹ تاکید و بیان کرد: گرچه هیچ واکسنی ایمنی ۱۰۰ درصدی ایجاد نمی‌کند اما تزریق واکسن کرونا بر حفظ سلامت بسیار مؤثر است.
وی گفت: افرادی که هر سه دُز واکسن کرونا را دریافت کرده‌اند نباید تصور کنند هیچ خطری آنها را تهدید نمی‌کند. بیشتر بیماران کووید ۱۹ که در جریان موجهای پنجم و ششم طغیان ویروس همه‌گیر فوت کرده‌اند کسانی بودند که اصلا واکسن نزده یا واکسیناسیون آنها ناقص بوده است.
بررسی کارت واکسن مسافران خودروهای شخصی
رییس پلیس راه فرماندهی انتظامی خراسان رضوی نیز بر لزوم همراه داشتن کارت واکسن از سوی همه شهروندان در سفرهای نوروزی تاکید و بیان کرد: بررسی کارت واکسن همه سرنشنیان خودروها در مسیر جاده‌ها بخاطر شمار زیاد ورودی مسافر اقدام آسانی نیست.
سرهنگ حسین میش‌مست افزود: کنترل کارت واکسین مسافران در قالب سفر با وسایل حمل و نقل عمومی پیش از صدور بلیت اقدامی میسر است اما با توجه به حجم ورودی خودروهای شخصی در ایام نوروز، توقف آنها از سوی ماموران پلیس و رویت کارت واکسن تمامی سرنشینان یکایک خودروها امری بسیار دشوار است.
وی ادامه داد: اگر ستاد ملی مقابله با کرونا یا فرماندهی پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی اقدام به کنترل کارت واکسن سرنشینان همه خودروهای شخصی را ابلاغ نمایند بطور حتم پلیس راه در حوزه جغرافیایی خراسان رضوی با وجود همه موانع، این ابلاغیه را اجرا خواهد کرد.
رییس پلیس راه خراسان رضوی گفت: همچنین مانند گذشته که خودروهای غیربومی بر اساس پلاک، اعمال قانون می‌شدند می‌توان محدودیت هوشمند را مبتنی بر پلاک خودرو با استفاده از دوربینهای نظارتی اجرا نمود زیرا بررسی وضعیت کارت واکسن مالک خودرو با کنترل پلاک خودرو توسط دوربینهای نظارتی قابل اعمال است.
عادی‌انگاری، پاشنه آشیل مقابله با بیماری
تزریق دُز سوم واکسن کرونا باعث شده حساسیت بسیاری از مردم در رعایت بهداشت فردی و رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی پیشگیرانه نسبت به زمان پیش از واکسیناسیون عمومی کاهش یابد. این عادی‌انگاری می‌تواند در افزایش شمار بیماران کووید ۱۹ و اوجگیری مجدد شیوع ویروس کرونا تاثیر گذارد.
معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی در نشست اخیر بازرسان تاسیسات گردشگری این استان بر لزوم تشدید رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی در اقامتگاههای گردشگری تاکید و بیان کرد: از هرگونه عادی‌انگاری در خصوص کرونا و شیوع این ویروس در سطح اماکن عمومی با قاطعیت جلوگیری می‌شود.
یوسف بیدخوری به تشدید نظارت برای آمادگی در مقابله با ویروس کرونا و استقبال از زائران و گردشگران نوروز ۱۴۰۱ نیز اشاره و بیان کرد: کیفیت و استانداردهای بالای ارائه خدمات در تاسیسات گردشگری خراسان رضوی نتیجه تلاش مالکان، مدیران، بهره‌برداران و نظارتهایی است که به‌طور مستمر صورت می‌گیرد.
وی با اشاره به تفویض برخی اختیارات وزارت میراث فرهنگی به ادارات کل استانی افزود: اقدامی مشابه در خراسان رضوی در حال اجرا است لذا نه تنها بدنه کارشناسی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در این زمینه تقویت بلکه برخی امور آن نیز به اداره میراث فرهنگی مشهد تفویض شده است.
معاون اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی ادامه داد: با توجه به رویکرد تسهیل و روان‌سازی امور این تاکید وجود دارد که به دیگر شهرستان‌ها نیز تفویض اختیارات لازم صورت گیرد.
وی گفت: امید است که نوروز ۱۴۰۱ مقدمه ورود به دوران پسا کرونا و رونق گردشگری باشد البته برای ارائه خدمات مطلوب و سفر ایمن رعایت کامل شیوه‌نامه‌های بهداشتی و جلوگیری از عادی انگاری کرونا در تاسیسات گردشگری مورد تاکید است.
بیدخوری افزود: با توجه به تصمیمات اتخاذ شده و پیش‌بینی حضور زائران در مشهد استفاده از ظرفیت واحدهای اقامتی مد نظر است به همین دلیل تلاش می‌شود تا نوروز واحدهایی که در دوران کرونا تعطیل شده‌اند دوباره بازگشایی شوند و استفاده از این ظرفیت ها برای اسکان زائران و گردشگران در اولویت قرار دارد.
وی ادامه داد: بازرسان تا نوروز ۲ نوبت تاسیسات گردشگری را بازدید خواهند کرد که در مرحله نخست اشکالات و نواقص را یادآوری کرده تا در طی یک ماه پیش رو برای رفع آن اقدام کنند و در مرحله بعدی با رصد کردن رفع مشکلات قبلی شرایط لازم برای میزبانی شایسته از زائران و گردشگران فراهم شود.
معاون گردشگری اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی از همه افرادی که در دوران کرونا در حوزه گردشگری همکاری داشتند قدردانی و بیان کرد: بازدیدهای تلفیقی نیز با همکاری دستگاه‌های مختلف از جمله بهداشت، اماکن، صنعت، معدن و تجارت و تعزیرات در شهرستان‌ها و محورهای مواصلاتی استان انجام خواهد شد.