منوچهر محمدی معاون اسبق وزارت امور خارجه و تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه احزاب ایرنا، با اشاره به تحولات اخیر اوکراین و موضع‌گیری و دیپلماسی غیر انفعالی جمهوری اسلامی در این زمینه اظهار داشت: ما در درجه اول باید ببینیم که علت این بحران و ماجرا چه بوده اما تردیدی نیست که مقصر اصلی در این ماجرا دولت آمریکاست که اصرار داشته در گسترش ناتو به سمت شرق پیش برود و روسیه را در موقعیت گوشه رینگ قرار دهد.
* مقصر اصلی جنگ علیه اوکراین آمریکاست
وی با بیان اینکه هدف آمریکا از این اقدام محاصره کردن روسیه در لهستان است که این کشور موفق شد به ناتو بپیوندد و برنامه بعدی آنها اوکراین، سپس گرجستان و ارمنستان و سایر کشورها بوده، افزود: عکس‌العمل روسیه در این زمینه به‌نوعی عکس‌العمل پیشگیرانه در مقابل این حرکت تهاجمی ناتو و آمریکا بوده است.
این دیپلمات برجسته کشورمان در خصوص سیاست جمهوری اسلامی در قضیه جنگ اوکراین تصریح کرد: سیاست جمهوری اسلامی در این زمینه بی‌طرفی فعال بوده است؛ به این معنا که ما هم تأیید کرده‌ایم در این ماجرا مقصر اصلی آمریکاست و هم اینکه از روسیه خواسته‌ایم که خویشتنداری کند.
* خطر گسترش ناتو مرزهای شمالی ایران را هم تهدید می‌کرد
محمدی با بیان اینکه بی‌طرفی فعال و دیپلماسی فعال ایران کاملاً درست و اصولی بوده است، تأکید کرد: اگر واقعاً روسیه در این نقطه کوتاه می‌آمد، حرکت بعدی آمریکا در گسترش ناتو به سمت گرجستان و ارمنستان و در همسایگی جمهوری اسلامی صورت می‌گرفت و بعد هم آذربایجان و محاصره روسیه انجام می‌شد که در چنین شرایطی ایران هم از ناحیه شمال دچار تهدید می‌شد.
وی بر همین اساس تأکید کرد «سیاست جمهوری اسلامی به گونه‌ای بوده که اجازه ندهد چنین اتفاقی بیفتد و در حال حاضر که روسیه چنین اقدامی انجام داده و جلوی گسترش ناتو را گرفته، منافع جمهوری اسلامی هم در همین مسأله قرار می‌گیرد».
* لزوم امتیازگیری جمهوری اسلامی از طرفین مناقشه اخیر
معاون اسبق وزارت امور خارجه در خصوص نحوه تأمین منافع ملی کشورمان در مناقشه اخیر روسیه و اوکراین خاطرنشان کرد: من معتقدم مسأله ما در این موضوع امتیاز گرفتن است و نکته مهم این است که جمهوری اسلامی همانطور که با جنگ موافق نیست، در عین حال با پیشروی ناتو به سمت شرق هم موافق نیست.
وی با تأکید بر لزوم امتیاز گرفتن از طرفین در این موضوع آن را یک امر ثانویه تلقی کرد و گفت: اینکه چگونه بتوان در این موضوع امتیاز گرفت، بستگی دارد به حرکت‌هایی که آمریکا در رابطه با هسته‌ای و روسیه با توجه به تهدیدهایی که خواهد شد می‌خواهد انجام دهد لذا ممکن است از ما کمک بخواهد که باید از این مورد استقبال کنیم.
محمدی با بیان اینکه امتیاز گرفتن از طرفین مناقشه به قوت خود باقی است، درباره تأثیر احتمالی جنگ اوکراین و روسیه بر روی مذاکرات وین خاطرنشان کرد: در حال حاضر آمریکا دو ضربه در سطح بین‌الملل خورده است؛ یکی جریان افغانستان که آمریکا با آن فضاحت مجبور شد بیرون برود و دیگری در رابطه با حمایت از ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین که آن هم ناکام ماند؛ بنابراین اگر در مورد هسته‌ای هم نخواهد با جمهوری اسلامی کنار بیاید و خواسته‌های برحق ایران را بپذیرد، سومین شکست را هم در سیاست خارجی دولت خود متحمل خواهد شد.
معاون اسبق وزارت امور خارجه با تأکید بر اینکه آمریکایی‌ها در این موارد عقل‌شان به درستی کار نمی‌کند و احتمال این هم وجود دارد که باز هم در این موضوع سوم یعنی مذاکرات هسته‌ای ایران ایستادگی کنند و شکست دیگری برای آمریکا به وجود آورند، گفت: اکنون، این دولت بایدن است که باید تصمیم بگیرد در جریان مذاکرات وین طور دیگری رفتار کند.