به گزارش ایرنا در آستانه سفر رییس جمهور و هیات دولت به گلستان، بارقه امید بار دیگر در دل هنرمندان صنایع دستی این استان روشن شده است چرا که از همان ابتدای فعالیت دولت سیزدهم حضور میدانی دکتر رییسی در جمع اقشار مختلف مردم و توجه به حل مشکلات آنان را مشاهده کردند.
طبق اعلام مدیرکل روابط عمومی استانداری گلستان رییس جمهور و شماری وزرای کابینه دولت سیزدهم پایان هفته جاری مهمان اهالی این استان است.
وجود چشم‌اندازهای کم نظیر طبیعی و مناظر رویایی در کنار صنایع دستی متنوع به واسطه سکونت اقوام مختلفی مانند فارس، ترکمن، سیستانی، ترک (آذربایجانی و قزلباش)، مازندرانی‌ها، بلوچ و قزاق‌ها باعث جذابیت بیشتر گلستان در مقایسه با سایر مناطق کشور شده و همواره تا قبل از شیوع کرونا مسافران و گردشگران فراوانی از داخل و خارج از کشور به این خطه سفر می‌کردند اما در ۲ سال اخیر تعدادشان کاهش چشمگیری یافته است.
ایران رتبه اول را به لحاظ تنوع و رشته‌های صنایع دستی در جهان به خود اختصاص داده است و اکنون ۲۹۶ رشته صنایع دستی فعال در کشور وجود دارد که ۳۰ هزار هنرمند صنایع دستی گلستان بیش از ۸۰ رشته بومی و غیربومی از جمله فرش دستبافت، ابریشم‌بافی، نمدمالی، البسه محلی اقوام، زیور آلات ترکمنی، حصیر بافی، سوزندوزی ترکمن و جاجیم بافی را دنبال می‌کنند.
مطالبات هنرمندان صنایع دستی از رییس جمهور
کم شدن تعداد مسافران و گردشگران، افزایش چندین برابری قیمت مواد اولیه و همچنین سخت شدن شرایط صادرات ناشی از تحریم که درآمد فعالان این هنر صنعت را کاهش محسوسی داده، ناتوانی در پرداخت حقوق و بیمه کارگران و در آستانه تعطیلی قرار گرفتن کارگاه‌های تولیدی و اجبار به اخراج نیروی کار از جمله نگرانی‌های هنرمندان صنایع دستی گلستان است که حل آنها نگاه ویژه دولت مردمی سیزدهم را می‌طلبد.
کمک به هنرمندان صنایع دستی که با زحمت فراوان و تلاش شبانه روزی آثار دستی زیبا خلق می‌کنند با پرداخت تسهیلات بلاعوض برای تامین مواد اولیه و فعالیت دوباره نمایشگاه‌های استانی و شهرستانی از دیگر مطالبات فعالان این عرصه است.
به اعتقاد کارشناسان، با رفع دغدغه فروش داخلی و خارجی هنرمندان و صنعتگران حوزه صنایع دستی می‌توان زمینه رونق بخشیدن دوباره به تولید و تداوم پایدار این نوع کسب و کار را در استان گلستان که بخش زیادی از جامعه روستایی آن در کنار کشاورزی و دامداری در این حوزه فعال هستند فراهم کرد.
افزایش ۱۰ برابری قیمت مواد اولیه
به گفته حصل خانجانی فعال رشته بافته‌های داری، گلستان یکی از قطب‌های پرورش دام و تولید پشم شناخته می‌شود اما به دلیل نبود کارخانه ریسندگی صنعتی، هنرمندان فعال در عرصه تولید فرش مجبور به خرید الیاف مورد نیاز خود از سایر استان‌ها هستند و همچنین افزایش ۱۰ برابری قیمت مواد اولیه و پرداخت مبلغ مضاعف برای حمل آن از نقاط دیگر، فشار مضاعفی به فعالان این عرصه وارد می‌کند و از طرف دیگر فروش و صادرات محصولات به دلیل شرایط تحریم با مشکلات زیادی مواجه است.
وی اظهارداشت: فرش دست‌باف گلستان بازار پسندی خوبی در میان کشورهای همسایه دارد لذا نیاز است برای توسعه فعالیت هنرمندان این رشته و صادرات فرش ترکمن از طریق اتاق بازرگانی و اتاق تعاون ایران اقدام شود.
لزوم رفع موانع صادرات
حسین کاظمیان یکی از فعالان عرصه تولیدات چرمی، کاهش حق بیمه هنرمندان، تسهیل شرایط دریافت تسهیلات برای توسعه فعالیت، رفع موانع برای صادرات و همچنین ایجاد بازارچه صنایع دستی به عنوان محلی مطمئن برای فروش تولیدات هنرمندان را از جمله نیازهای فعالان این عرصه دانست.
وی افزود: گلستان به واسطه جمعیت قابل توجه دام، ظرفیت خوبی برای تولید پوست گاو و گوسفند دارد اما به دلیل نداشتن کارخانه چرم‌سازی، مجبور به خرید چرم از خارج از کشور و استان‌های دیگر برای تولید محصولات خود هستیم که باعث افزایش قیمت تمام شده هر محصول می‌شود.
معاون صنایع دستی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با مهم شمردن ایجاد فضاهای مناسب برای فروش محصولات صنایع دستی، گفت: تاکنون ۶ بازارچه صنایع دستی در شهرستان‌های آق‌قلا، علی‌آبادکتول، گنبدکاووس، گرگان و کلاله فعال شده است.
مریم حاجی ابراهیمی افزود: همچنین بازارچه صنایع دستی در آق‌قلا با ۵۰ درصد، کردکوی با ۴۰ درصد، مینودشت با ۹۵ درصد و مراوه‌تپه و گالیکش با ۱۵ درصد پیشرفت فیزیکی در حال ساخت است.
ایجاد ۶ بازارچه صنایع دستی در استان
وی اظهارداشت: از سال ۸۵ تاکنون ۴۵۹ میلیارد ریال تسهیلات خود اشتغالی در حوزه صنایع دستی استان به پنج هزار و ۹۴ طرح پرداخت شده است.
معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان ادامه داد: همچنین تاکنون در بحث خسارت سیل به ۱۷۶ طرح ۸۶ میلیارد ریال و در کرونا به ۷۲۸ طرح ۶۰ میلیارد ریال تسهیلات پرداخت شد.
حاجی ابراهیمی با بیان اینکه صادرات صنایع دستی از گلستان به ۲ صورت چمدانی و گمرکی انجام می‌شود، گفت: مجموع صادرات چمدانی و گمرکی صنایع دستی استان سال گذشته یک میلیون و ۸۵۰ هزار دلار بود.
وی افزود: در این مقطع زمانی ۱۶۰ هزار و ۲۳۱ دلار صادرات چمدانی شامل جاجیم، بافته‌های داری، زیورآلات، نساجی سنتی، رودوزی سنتی، چاپ باتیک و نقاشی پشت شیشه و یک میلیون و ۶۸۸ هزار و ۸۹۹ دلار صادرات گمرکی ( اعلامی از گمرک کشور ) شامل بافته‌های داری، زیلو، سفال و سرامیک از استان انجام شد.
معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان اظهارداشت: صادرات چمدانی ۹ ماهه اول امسال هم ۹۲ هزار و ۶۸۰ دلار شامل فرش چرمی، گلیم گبه، زیورآلات، رودوزی سنتی و پارچه‌های دستبافت بوده است و میزان صادرات گمرکی این مدت در پایان سال از طرف تهران اعلام می‌شود.
حاجی ابراهیمی افزود: برای کمک به هنرمندان رایزنی با کارخانه‌های تامین کننده مواد اولیه در داخل کشور از جمله نخ مورد نیاز محصولات صنایع دستی مانند پارچه بافی و جاجیم بافی در حال انجام است تا مواد اولیه با قیمت مناسب به دست هنرمندان برسد.
حاجی ابراهیمی اعطای کمک‌های بلاعوض و تسهیلات کم بهره، تجهیز رایگان کارگاه‌ها و نیاز سنجی منطقه‌ای مواد اولیه و معرفی هنرمندان به فروشنده اصلی مواد اولیه مصرفی با قیمت پایین را از مهمترین اقدامات انجام شده و یا در برنامه برای کمک به هنرمندان در تامین مواد اولیه با توجه به افزایش قیمت عنوان کرد.
وی ادامه داد: همچنین برگزاری بازارچه‌های موقت و نمایشگاه‌های صنایع دستی به مناسبت‌های مختلف ملی و مذهبی، مشارکت دادن هنرمندان در نمایشگاه‌های ملی، توسعه فعالیت سایت‌های مجازی فروش صنایع دستی، ارائه تخفیف از طریق فروشگاه‌های صنایع دستی در مناسبت‌های ویژه، ایجاد و رونق باجه‌های فروش صنایع دستی در اماکن ظرفیت‌دار گردشگری و تاریخی و همچنین هتل‌ها و بومگردی‌های استان، استفاده از محصولات صنایع دستی هنرمندان در هدایا و تشکیل کارگروه صنایع دستی در اتاق بازرگانی برای رونق فروش داخلی و خارجی از شاخص‌ترین اقدام انجام شده و یا در برنامه برای کمک به فروش محصولات هنرمندان فعال در این عرصه است.
هنرمندان صنایع دستی نیازمند حمایت هستند
سرپرست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گلستان با بیان این که هنرمندان صنایع دستی نیازمند حمایت هستند ، گفت: با وجود شرایط ایجاد شده از لحاظ شیوع بیماری کرونا، هنرمندان استان توانستند در سی و پنجمین نمایشگاه ملی صنایع دستی که بهمن ماه امسال به میزبانی تهران برگزار شد سه میلیارد و ۸۰۰ میلیون ریال از محصولات خود را به فروش برسانند.
رحمان فرمانی افزود: در این نمایشگاه استان گلستان با حضور ۲۸ هنرمند و صنعتگر شاخص و فعال در ۲۲ غرفه صنایع‌دستی حاضر شد و آثار هنر دست این دیار در رشته‌های رودوزی سنتی، بافته‌های داری، نمدمالی، نساجی سنتی، چرم دست‌دوز، صنایع‌دستی ترکمن، سفال و سرامیک، خراطی، جاجیم‌بافی و چاپ باتیک به نمایش در آمد.
وی همچنین از اختصاص ۴۴۰ میلیارد ریال اعتبار از محل اعتبارات بند الف تبصره ۱۸ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ برای پرداخت به طرح‌های گردشگری و هنرمندان صنایع‌دستی استان خبر داد و گفت: فراخوان ثبت‌نام این تسهیلات یارانه‌دار منتشر شده و متقاضیان می‌توانند به‌صورت اینترنتی درخواست خود را ثبت کنند.
محصولات صنایع دستی از طریق واسطه ها صادر می شود
فرمانی اظهارداشت: از مجموع تسهیلات یادشده ۲۷۲ میلیارد ریال سهم متقاضیان طرح‌های گردشگری است و ۱۶۷ میلیارد ریال نیز به هنرمندان صنایع دستی پرداخت می‌شود.
وی گفت: گلیم و گبه، فرش چرم، زیورآلات ترکمن، رودوزی سنتی، پارچه دستبافت و جاجیم از عمده محصولات صادراتی صنایع‌دستی امسال گلستان محسوب می‌شود که از طریق واسطه‌ها و به‌صورت چمدانی به کشورهای ایتالیا، آلمان، ژاپن، ازبکستان، عراق، قزاقستان، ترکیه، استرالیا، بحرین، کانادا و روسیه صادر شده است.
وی توجه بیشتر دولت به حوزه های صنایع دستی و گردشگی و تاریخی را ضروری دانست و اظهارامیدواری کرد در این سفر نیز مصوبات خوبی در این حوزه اختصاص پیدا کند.
بازاریابی مناسب در زمینه فروش و صادرات، دریافت مشاوره از تاجران خبره گلستان، تشکیل انجمن هنرمندان با هدف افزایش ظرفیت فروش و صادرات محصولات صنایع‌دستی، تقویت تشکل و موسسه‌های فعال در زمینه عرضه و فروش و حضور هنرمندان در دوره‌های آموزشی از جمله راهکارهای تقویت بحث فروش و بیشترین شدن سطح صادرات تولیدات هنرمندان صنایع‌دستی گلستان است.
با روی کار آمدن مدیران جهادی دولت سیزدهم و اهتمام آنان در ایجاد خودکفایی خانوارهای ایرانی به یقین می‌توان روزهای بهتری را برای فعالان بخش صنایع دستی گلستان ترسیم کرد تا علاوه بر جبران خسارت‌های وارده در دوران کرونا، زمینه جهش اقتصادی در گلستان فراهم شود.