اگر سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ را کنار بگذاریم، طی ۳۸ سال پیش از این دوران، همواره بهمنماه در کنار شکوهِ جشن سالروز پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، فصل مهمی از عطرآگین بودن این ماه به رخدادها و رویدادهایی بازمیگشت که در پیشانی خود نام جشنوارههای فرهنگیهنری فجر را یدک میکشند. جشنواره بینالمللی فیلم و تئاتر فجر، جشنواره بینالمللی موسیقی و شعر فجر و همچنین جشنواره هنرهای تجسمی فجر.
تمام این رویدادها فارغ از دو سال یاد شده همواره از دهه نخست بهمنماه آغاز میشدند و همزمان با سالروز ۲۲ بهمنماه بهعنوان روز به بار نشستن نهال شکوهمند انقلاب اسلامی به دست بنیانگذار کبیر آن حضرت امامخمینی(ره) در قالب مراسم اختتامیه، شاهد همراهی جشنوارههای هنری فجر انقلاب با سالروز پیروزی حماسه مردمانی بودیم که برای به تحقق خواست و ارادهشان مبنیبر جمهوری اسلامی ایران در برابر نظام شاهنشاهی از جان و خون خود گذشتند تا نهال انقلاب را آبیاری کنند.
این خود سر لوحهای بر راست قامتی، اقتدار و ایستادگی نظامی شد که به فاصله کوتاهی از انقلاب، تجلی دیگری از این عشق، ایثار و حماسه را در دوران هشت سال دفاع مقدس نهتنها برای مردمان کشورمان که برای تمام جهانیان به ترجمانی دیگر نشست.
سالها از پسِ هم سپری شدند تا ابتدای اسفند ۱۳۹۸ که خبر از حضور میهمان ناخواندهای به نام ویروس کرونا در جهان پیچید. ردپای این ویروس کشورمان ایران را نیز درنوردید. ویروسی که تا به امروز قریب به نیم میلیارد نفر از جمعیت کره زمین را مبتلای خود کرده و قریب به پنج میلیون نفر از مردمان این زمین اثیری را به کامِ مرگ کشانده است.
سهم کشورمان نیز از تعداد مبتلایان و درگذشت هموطنانمان به واسطه این ویروس عدد کمی نیست. آنچنان که تا لحظه تنظیم این گزارش بیش از ۷ میلیون نفر از ایرانیان به این ویروس مبتلا شده و بیش از ۱۳۷ هزار نفر جان خود را از دست دادهاند، و اگر در این میان بار دیگر شاهد تجلی ایستادگی و مقاومت عاشقانه، صادقانه و خالصانه کادر درمان، پزشکان و پرستاران در خط مقدم مقابله با این ویروس نبودیم، چهبسا آمار کشورمان مانند تعداد زیادی از کشورهای دیگر بسیار بیشتر بود.
همه اینها را باید در کنار این مؤلفه در نظر گرفت که طی ۲ سال اخیر تحریمهای ظالمانه امریکا و دولتهای استعمارگر از یکسو ورود داروهای حیاتی در مسیر مقابله با این ویروس را سد کرده و از سوی دیگر نوسانات قیمت ارز به واسطه همان تحریمها بار دیگر از موج فشار و مشکلات برای تهیه مواد اولیه واکسن ملی را با چالشهای متعددی مواجه ساخته است.
اما با وجود همه این مشکلات آیا میتوان ردی از سکون و توقف فعالیتهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی را رصد کرد؟! قطعا شاهد تناوب سینوسی و تأثیر این ویروس در تمامی معادلات چهارگانه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بودهایم؛ اما هیچگاه چرخ این مؤلفههای پیشران جامعه از حرکت نایستاده است.
تمام این و حتی بیشاز این توفیقات را مدیون ایثار، فداکاری و مقاومت کادر درمان، پزشکان و پرستارانی هستیم که بیشاز ۷۵۰ روز در خط مقدم مقابله با این ویروس بهدور از دیدار خانواده، آشنایان، همسر و فرزندان به ایثار و فداکاری معنایی دوباره و دیگرگون بخشیدند. البته که نباید فراموش کرد فارغ از تمامی اینها، پیش چشمانشان شاهد درگذشت هموطنانمان از یکسو و همکارانشان در جایجای مراکز درمانی و بهداشتی کشور بودند که این خود غمی سترگ و غصهای بزرگ دیگر برای آنها در این روزهای سخت و پرفشار با خود به همراه داشته است.
آنچنان که در ابتدای این سیاهه شرحش رفت، یکی از اصلیترین تجلیات جشن انقلاب شکوهمند اسلامی در بهمنماه معطر به فجر انقلاب، با رویدادها و جشنوارههای هنری فجر همراه است. جشنوارههایی که با وجود تمامی این تنگناها، مشکلات و مصائبی که ویروس کرونا طی بیشاز دو سال اخیر در کشورمان، مانند تمامی کشورهای جهان با خود بههمراه داشت، هیچگاه چرخ حرکتشان نایستاد.
هنرمندان سرزمینمان تلاش کردند با وجود تمامی این سختیها برای افزایش روحیه و نشاط اجتماعی و ارتقا و تقویت اعتمادبهنفس عموم مردم در مسیر مقابله با این ویروس، سهم و دین خود را مانند کادر درمان، پزشکان و پرستاران ادا کنند. اما همه اینها جز با تجلی دیگری از شکل همان ایثار و فداکاریِ عاشقانه و صادقانه کادر درمان، پزشکان و پرستاران کشورمان محقق نمیشد.
سال ۱۴۰۰ تا لحظه تقریر این یادداشت بهعنوان آخرین سال از قرن چهاردهم هجری خورشیدی در شرایطی سپری شد که تا به امروز جشنوارههای بینالمللی تئاتر فجر، جشنواره فیلم فجر، جشنواره بینالمللی موسیقی فجر و جشنواره بینالمللی شعر فجر را پشت سر گذاشتهایم و در حال سپری کردن روزهای پایانی جشنواره هنرهای تجسمی فجر هستیم.
در مسیر برگزاری تمامی این رخدادها شاهد میزبانی حضوری و فیزیکی این جشنوارهها از مخاطبان و دوستداران هنرهای مختلف نمایشی، سینمایی، تجسمی موسیقی و ادبی کشور بودیم. نمیتوان تکتک روزهای این جشنوارهها را رصد کرد و همدلی و همراهی تمامقد و ۲۴ ساعته کادر درمان، پزشکان و پرستاران را ندید!
در تکتک سالنها و محلهای میزبان این رخدادها از تالارهای نمایشی تا سالنهای سینما؛ از گالریهای تجسمی تا محافل میزبان رویدادها و رخدادهای ادبی و سالنهای کنسرت موسیقی؛ هر کجا فعلی از جشنوارههای هنری فجر وجود داشت یکی از اصلیترین ارکان تضمین برگزاری بینقص این جشنوارهها به حضور تمامقد کادر درمان، پزشکان و پرستارانی بازمیگشت که نهتنها در رعایت شیوهنامههای بهداشتی و توصیه به رعایت هرچه بیشتر آنها به مخاطبان حضوری مستمر داشتند که حتی برای آن دسته از افرادی که دوزهای دوم و سوم واکسن خود را نزده بودند و زمان آن فرارسیده بود، در قالب تزریق واکسن نیز تمام قد حضور داشتند تا ثمره فعلیت و تلاششان، تضمین امنیت و سلامت جشنوارههای هنری فجر انقلاب را با خود به همراه داشته باشد.
قطعا یکی از اصلیترین محورهای برگزاری جشنوارههای هنری فجر برای رسیدن به اختتامیه، اهدای جوایز و تندیسهای یادمان آن رخدادهاییست که پیشوند هنر فجر انقلاب را با خود یدک میکشند. رویدادهایی که حاصل یکسال تلاش هنرمندان در مسیر تولید آثار هنری در تمامی عرصهها اعم از تئاتر، سینما، هنرهای تجسمی، موسیقی، شعر و ادبیات؛ برای رسیدن به آن ایستگاه اختتامیه و قرار گرفتن در زمره نفرات برگزیده و دریافت تندیسِ یادمانِ یادگار آن جشنوارههاست.
نکته عجیب و البته غیرقابل باور در این مقال و مجال آن است که هنور نمیدانیم که چگونه و با چه تندیسی میتوانیم ایثارگری کادر درمان، پزشکان و پرستاران در مسیر تضمین امنیت و سلامت دستاندرکاران، هنرمندان و از همه مهمتر مخاطبانی که به واسطه آنها این جشنوارهها زنده، سرپا و درحالحرکت و تنفس هستند را قدر دانست؟!
آیا میتوان برای چنین عشق، ایثار و فداکاری سنجه ای برای تحسین این فعالیت و فعلیت مستمر، مداوم، بیوقفه و خستگیناپذیر در قالب نماد و تندیسی متصور بود تا به یکیک این افراد اهدا کرد؟ شاید در کلام بتوان گفت که باید تمامقد ایستاد، کلاه از سر برداشت و در مقابل تمامی توفیقات آنها سر تعظیم فرود آورد.
اما با همه این موارد و اجرای این مسائل باز هم این سوال بیپاسخ باقیمانده که در نهایت با خداحافظی کشورمان و تمامی جهان با این ویروس چگونه باید قدردان کادر درمان، پزشکان و پرستارانی باشیم که از جان خود گذشتند تا جان مردمان سرزمینمان در امنیت و سلامت برای برداشتن گامهای زندگانی بیشاز پیش با امنیت خاطر و صحت به سمت سعادت رهنمون باشد.