هر روز از رسانه ها خبر تصادف در محورهای درون یا برون شهری توجه مخاطبان را جلب می کند، نظیرحوادثی که در جاده های برون شهری بخصوص برای اتوبوس ها رخ می دهد و تقریبا در سرتاسر کشور قابل مشاهده است، اگر چه در برخی از جاده ها مانند جاده های کوهستانی یا محورهای پرتردد مانند جاده تهران - مشهد این اتفاقات بیشتر است، اما حوادث رانندگی آمار بالایی از مصدومان و جانباختگان را به خود اختصاص می دهد.
درست در نیمه اسفند ماه درروزهای پایانی و پر ازدحام آخرسال بود که شاهد یک تصادف زنجیره‌ای ۳۶ دستگاه خودرو سواری در بزرگراه شهید حکیم تهران بودیم و این تصادف، ۹ مصدوم شامل ۶ آقا و یک خانم داشت.
همچنین در یک سانحه رانندگی در ۱۷ اسفند نیز در ملکان استان آذربایجان‌شرقی بر اثر برخورد خودروی سواری سمند با سواری پژو در جاده روستای «قره‌خضر» از توابع لیلان این شهرستان یک نفر کشته و سه نفرمصدوم شدند.
در حادثه ای دیگر در ۱۴اسفند در استان زنجان، حرکت خلاف جهت یک دستگاه خودروی سواری در آزاد راه زنجان - قزوین و برخورد باخودروی سواری دیگر و یک دستگاه اتوبوس، مرگ ۲ تن از سرنشینان آن را رقم زد و چهار نفر از سرنشینان دیگر خودروی سواری مصدوم شدند.
هرروز و هرساعت شاهد این دست حوادث هستیم که متاسفانه درآن تعدادی از هموطنان جان خود را ازدست می دهند و شمار زیادی هم مصدوم می شوند، حوادثی که با کمی تدبیر و به کاری گیری قوانین ومقررات می توان جلوی آنها را گرفت و بسیاری از هموطنان جان خود را از دست ندهند و خانواده هایی به سوگ عزیزانشان و با مصدوم شدن شمار زیادی بار سنگینی به سیستم اقتصادی و بخصوص بیمه تحمیل نشود.
حوادث رانندگی می تواند دلایل و علت های زیادی داشته باشد از آن جمله می توان به خطاهای انسانی که شامل بیشترین علت و همین طور ایراد خودروها، نا ایمن بودن جاده ها و حادثه خیز بودن آنها و نبود ویا کمبود علایم راهنمایی و رانندگی و هشدار دهنده در برخی از محورها و جاده های و عوامل جوی و آب و هوا اشاره کرد که بسیاری از این عوامل قابل کنترل و یا برطرف کردن است.
در حوادث رانندگی چندین نهاد و دستگاه از ابتدای بروز حادثه، امداد رسانی و مسایل مربوط به درمان و بازتوانی دخیل هستند که هماهنگی و عمل به وظایف حیطه مسوولیت هر دستگاه می تواند از میزان بروز این حوادث و همچنین تبعات بعدی این حادثه بکاهد.
رشد تلفات و مصدومان حوادث رانندگی در ۱۰ ماهه سال ۱۴۰۰
بر اساس گزارش سازمان پزشکی قانونی، روند صعودی تعداد تلفات و مصدومان حوادث رانندگی که از ابتدای سال ۱۴۰۰ و به واسطه لغو بسیاری از محدودیت های کرونایی سفر و ترددهای جاده ای آغاز شده بود، در ۱۰ ماهه این سال نیز تکرار شد به نحوی که در تعداد کشته های تصادفات با رشد ۱۱.۵ و تعداد مصدومان مراجعه کننده به این سازمان با افزایش ۱۵.۱ درصدی مواجه بود.
در ۱۰ماهه سال گذشته۱۴ هزار و ۳۴۹ نفر در حوادث رانندگی جان خود را از دست دادند که از این تعداد ۱۱ هزار و ۵۴۳ نفر مرد و دو هزار و ۸۰۶ نفر زن بودند که آمار کشته های ۱۰ماهه سال گذشته در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ازآن که تعداد تلفات ۱۲ هزار و ۸۷۴ نفر بود، ۱۱.۵ درصد بیشتر شده است.
از این تعداد سه هزار و ۴۹۱ نفر در مسیرهای درون شهری، ۹ هزار و ۸۱۱ نفر در محورهای برون شهری، ۸۴۲ نفر در مسیرهای روستایی جان خود را از دست داده و ۲۰۵ نفر در سایر مسیرها جان باخته اند.
بر اساس این گزارش پزشکی قانونی در ۱۰ ماهه سال ۱۴۰۰استان های فارس با یکهزار و ۱۷۰، تهران با هزار و سیستان و بلوچستان با ۹۶۷ فوتی بیشترین و استان های ایلام با ۱۱۱، کهگیلویه و بویراحمد با ۱۹۰ و چهارمحال و بختیاری با ۱۹۷ کشته کمترین تعداد درگذشتگان تصادفات را داشته اند.
۱۴هزار و ۳۴۹ نفر در حوادث رانندگی جان خود را از دست دادند که سه هزار و ۴۹۱ نفر در مسیرهای درون شهری، ۹ هزار و ۸۱۱ نفر در محورهای برون شهری، ۸۴۲ نفر در مسیرهای روستایی جان خود را از دست داده اند.
آسیب دیدگی بیش از ۲۶۹ هزار نفر در تصادفات
در گزارش پزشکی قانونی تاکید شده است، تعداد مصدومان حوادث رانندگی ۱۰ ماهه سال گذشته نیز که به مراکز پزشکی قانونی مراجعه کرده اند در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از آن رشد ۱۵.۱ درصدی داشته است به طوری که در این مدت ۲۶۹ هزار و ۷۸۵ نفر در تصادفات مصدوم شده و به این سازمان مراجعه داشته اند که از این تعداد ۱۹۶ هزار و ۱۴۱ نفر مرد و ۷۳ هزار و ۶۴۴ نفر زن بودند.
مرگ بیش از ۱۲۰۰ نفر در تصادفات دی
در دی ماه سال ۱۴۰۰یکهزار و ۲۰۷ نفر (۹۸۳ مرد و ۲۲۴ زن) در تصادفات جان خود را از دست دادند که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۹.۴ درصد افزایش یافته است، تعداد مصدومان این ماه نیز با افزایش ۲۹.۱ درصدی نسبت به سال قبل از آن، به ۲۵ هزار و ۱۳۹ نفر رسیده است.
توصیه هایی به هموطنان
به نظر می رسد در پی کاهش محدودیت های سفر و خارج شدن بسیاری از شهرها از وضعیت قرمز کرونایی، شاهد افزایش تعداد سفرها و متاسفانه به دنبال آن افزایش تعداد تلفات حوادث رانندگی هستیم. آنچنان که مطابق آمارها در مهر ماه سال گذشته بیشترین تعداد کشته های تصادفات ماهانه سال ۱۴۰۰ رقم خورد و حتی عددی بیشتر از کشته های شهریور ماه (یکهزار و ۶۱۷ نفر) را در بر گرفت.
بنابراین با توجه به افزایش تعداد قربانیان و مصدومان تصادفات و با لحاظ لزوم تداوم توجه به تدابیر پیشگیرانه در همه گیری کرونا به هموطنان توصیه می شود که تا حد امکان از سفرهای غیرضروری اجتناب کنند و در صورت لزوم، رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی را در سفرها مورد توجه قرار دهند.
در پی کاهش محدودیت های سفر و خارج شدن بسیاری از شهرها از وضعیت قرمز کرونایی، شاهد افزایش تعداد سفرها و متاسفانه به دنبال آن افزایش تعداد تلفات حوادث رانندگی هستیم.
محدودیت های گواهینامه پایه سوم در سال اول صدور
رئیس مرکز صدور گواهینامه پلیس راهور گفت: افراد در سه ماه اول سال اخذ گواهینامه خود، باید یک نفر که دارای گواهینامه پایه سوم که مشمول شرایط و ضوابط این دستورالعمل نباشد یا فردی که دارای گواهینامه پایه دوم یا یکم باشد را هنگام رانندگی به همراه خود داشته باشند.
سرهنگ احمد کرمی اسد افزود: کسانی که موفق به اخذ گواهینامه پایه سوم رانندگی می شوند برابر ضوابط و دستورالعمل های صادره به منظور کسب مهارت بیشتر و تجربه در امر رانندگی و کنترل و هدایت هرچه بهتر وسیله نقلیه در سال اول محدودیت‌ها برای رانندگی آنان در نظر گرفته شده است.
وی ادامه داد: افرادی که موفق به اخذ گواهینامه پایه سوم می‌شوند، در سه ماهه اول رانندگی می بایست یک نفر دارنده گواهینامه پایه سوم که مشمول شرایط و ضوابط دستورالعمل فوق نباشد یا افرادی که دارای گواهینامه پایه دوم یا یکم باشد را هنگام رانندگی به همراه خود داشته باشند.
سرهنگ کرمی اسد اظهار داشت: یکی دیگر از محدودیت‌های این افراد، عدم ارتکاب تخلفات منجر به اخذ نمره منفی طبق جدول موضوع ماده ۷ قانون می باشد. ضمناً این اشخاص از ساعات ۲۴ لغایت ۰۵۰۰ بامداد مجاز به رانندگی با وسیله نقلیه نیستند.
وی تصریح کرد: رانندگی در معابر برون شهری به استثنای معابر بزرگراهی بین شهری تا فاصله حداکثر ۲۵ کیلومتر از شهرها ممنوع است.
رئیس مرکز صدور گواهینامه پلیس راهور گفت: تقصیر در تصادفات منجر به جرح و فوت، حسب نظر کارشناسان تصادف و عدم رعایت شرایط مندرج در گواهینامه از قبیل استفاده از عینک، سمعک و یا تجهیزات خاص از دیگر محدودیت های دارندگان گواهینامه پایه سوم در سال اول است.
بانک اطلاعات رانندگان پرخطر تشکیل شود
رئیس کمیته وضعی و انتظامی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه گفت: تشکیل بانک اطلاعات رانندگان پرخطر در قالب سامانه هوشمند و ارسال پیامک‌های هشدار از اقدمات مؤثر در کاهش این قبیل جرایم است.
علیرضا ساوری افزود: ضعف در مهارت‌های رانندگی، نقص خودرو، ضعف‌های مرتبط با ایمنی خودرو، اختلالات روحی و روانی راننده، رانندگی در شرایط و حالت غیرعادی، وجود مقاطع پر تصادف و دارای خطر جاده‌ای، ضعف فرهنگ عمومی در رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی، ضعف در بازدارندگی مجازات های رانندگان پرخطر، عدم کفایت مکانیزم‌های کنترل و نظارت هوشمند، ضعف در نصب علائم و تابلوهای هشدار دهنده، ترویج انواع روش های رانندگی پرخطر، هیجان طلبی و ماجراجویی در فضای مجازی. از جمله مهمترین علل وضعی مرتبط با تصادفات رانندگی است.
رئیس دبیرخانه شورای عالی پیشگیری از وقوع جرم خاطر نشان کرد: ارتقای نظارت بر عملکرد آموزشگاه‌های رانندگی و به‌روزرسانی آیین‌نامه‌ها و شیوه‌نامه‌های آموزشی متناسب با شرایط و اخذ گواهینامه‌های رانندگی یا تمدید گواهینامه‌ها و اعمال محدودیت‌های رانندگی در محورهای مواصلاتی بین شهری برای کسانی که مدت زمان کوتاهی از صدور گواهینامه آنها می‌گذرد یکی از راهکارهای پیشنهادی کاهش تصادفات است.
ضعف در مهارت‌های رانندگی، نقص خودرو، ضعف‌های مرتبط با ایمنی خودرو، اختلالات روحی و روانی راننده، رانندگی در شرایط و حالت غیرعادی، وجود مقاطع پر تصادف و دارای خطر جاده‌ای، ضعف فرهنگ عمومی در رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی، ضعف در بازدارندگی مجازات های رانندگان پرخطراز جمله مهمترین علل وضعی مرتبط با تصادفات رانندگی است.
وی به ضرورت پیگیری و بازرسی ایمنی راه‌ها و رفع مقاطع پر تصادف و دارای خطر، پیگیری پیشنهادات مربوط به بکارگیری فناوری‌های نوین در حوزه ایمنی راه‌ها، ارائه راهکارهای بهبود وضعیت صدور و تجدید انواع گواهینامه ها تأکید کرد.
ساوری افزود: پلیس راهنمایی و رانندگی ضرورت دارد از تردد خودروهایی بدون برگه معاینه فنی در محورهای مواصلاتی و برونشهری جلوگیری و نسبت به توقف این قبیل خودروها اقدام کند.
۷۵درصد از جانباختگان حوادث رانندگی مربوط به تصادفات برون شهری است
معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشو گفت : بر اساس اعلام سازمان پزشکی قانونی در سال گذشته (۱۳۹۹) ۱۵ هزار و ۳۹۶ نفر بر اثرحوادث رانندگی فوت کرده اند که ۷۵ درصد آن مربوط به تصادفات برون شهری است.
مهدی جمالی نژاد تصریح کرد : تصادفات و حوادث رانندگی از عوامل عمده مرگ و میر در دنیا محسوب می شود و سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۶ سومین یکشنبه نوامبر هر سال را به عنوان روز بزرگداشت قربانیان حوادث ترافیکی نامگذاری کرد تا با اطلاع رسانی و حساس کردن افکار عمومی به ابعاد مختلف آن برای رفع معضلات ایمنی و ترافیکی چاره‌اندیشی شود.
وی ادامه داد: هم اکنون در کشور ما حدود ٣٦ میلیون وسیله نقلیه، شامل حدود ۲۳.۳ میلیون دستگاه خودرو سبک و سنگین و حدود ۱۲.۸ میلیون موتورسیکلت، وجود دارد و و رشد فزآینده وسایل نقلیه، جامعه را با تهدیدی تحت عنوان تصادفات رانندگی و جانباختگان ناشی از آن مواجه کرده است.
رییس شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور خاطر نشان کرد : از این رو، با توجه به جانباختن ۲۷ هزار و ۷۶۰ نفر در سال ۱۳۸۴ بر اثر حوادث رانندگی، با برنامه ریزی های صورت گرفته تدابیر مختلفی برای کاهش این میزان اتخاذ و اجرایی شد که این آمار در سال ١٣٩٩بر اساس اعلام سازمان پزشکی قانونی کل کشور به ۱۵ هزار و ۳۹۶ نفر رسیده است که ۷۵ درصد آن مربوط به تصادفات برونشهری بود.
وی ادامه داد: ۲۵ درصد از این تعداد جانباخته تصادفات مربوط به بخش درون شهری است که در حوزه درون شهری نیز حدود ۴۰ درصد آن مرتبط با راکبین موتورسیکلت و ۴۰ درصد نیز سهم عابرین پیاده است که این عرصه همچنان نیازمند توجه همه جانبه تمامی دستگاه ها و مسوولان، سازمان های مردم نهاد و رسانه ها است.
جمالی نژاد خاطرنشان کرد: از آنجا که وزارت کشور به موجب قانون، مسوولیت برنامه ریزی، سیاستگذاری و پیگیری امور مربوط به کاهش تلفات ناشی از حوادث رانندگی در داخل شهرها را از طریق شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور و در استان ها و شهرستان ها از طریق شوراهای ترافیک را بر عهده دارد، همواره در تلاش است تا با انجام وظایفی نظیر تصویب و ابلاغ برنامه جامع کاهش تصادفات درون شهری، سیاستگذاری و اهتمام جدی برای انجام مطالعات ساماندهی ترافیک و اصلاح هندسی نقاط پرتصادف را به انجام رسانده و با برگزاری مستمر جلسات راهبری کاهش تلفات تصادفات رانندگی در استان ها به ریاست استانداران، بتواند گام مهمی در کاهشی شدن روند جانباختگان ناشی از تصادفات رانندگی را طی سال های ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹برداشت.
۲۵درصد از جانباخته های تصادفات مربوط به بخش درون شهری است که در حوزه درون شهری نیز حدود ۴۰ درصد آن مرتبط با راکبین موتورسیکلت و ۴۰ درصد نیز سهم عابرین پیاده است .
وی تاکید کرد: از سوی دیگر با هدف ارتقاء فرهنگ و در راستای انضباط بخشی و افزایش ایمنی در شهرها، دستورالعمل وظایف شهرداری ها و دهیاری ها در زمینه ارتقاء نظم و امنیت اجتماعی و ایمنی معابر با فرهنگ سازی و نهادینه سازی رفتارهای اجتماعی قانونمند نیز تهیه و ابلاغ شد تا با توجه به هزینه های مادی و معنوی و عاطفی ناشی از سوانح ترافیکی و آسیب هایی که به سرمایه های انسانی جامعه وارد می شود و همچنین رفع نگرانی ها و دغدغه های موجود در جامعه؛ برنامه ریزی و تلاش دسته جمعی برای کاهش آن صورت پذیرد.
جمالی نژاد اعلام کرد: ضروری است با توجه به برنامه ریزی صورت گرفته و تعیین سال های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۹ به نام دهه ملی اقدام برای ایمنی راه ها، که سال گذشته، اولین سال از آن است که تمامی دستگاه ها و دست اندرکاران در دولت، مجلس و قوه قضائیه، نیروی انتظامی، اورژانس، خانواده بزرگ مدیریت شهری، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی، تولیدکنندگان وسایل نقلیه، رسانه ها، سازمان های مردم نهاد و همه تلاشگران و فعالان این حوزه به طور مستمر برای کاهش تلفات و بهبود شاخص‌ها و نزدیک شدن آنها به استانداردهای جهانی، فرهنگ سازی و راه اندازی پویش های مردمی تعامل داشته و گام بردارند تا شاهد استمرار روند بهبود شاخص‌ها در ایمنی معابر شهری و راه‌های کشور و دستیابی به چشم انداز صفر در جان باختگان ناشی از حوادث رانندگی باشیم.
۸۸۵