به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، «محسن خجسته مهر» امروز (چهارشنبه) در مراسم افتتاحیه «اندیشکده نفت و انرژی، چالش‌های صنعت نفت و بخش انرژی؛ راهبردها و رهیافت‌ها»، افزود: صنعت نفت در ۴ دهه گذشته به همت اندیشه‌ها و نظرهای متخصصان با وجود فراز و فرودها، فرایند تکاملی خود را طی کرده است.
وی ادامه داد: در تاریخ هر کجا که منشا نفت بوده، منشا غارت و چپاول هم بوده است. ما نفت صادر کردیم، اما سهم ایران از رسوب تکنولوژی تا پیش از انقلاب صفر بوده است.
خجسته مهر تاکید کرد: در سال ۱۳۲۹ صنعت نفت ملی و مالکیت ذخایر نفت و گاز به ایران منتقل شد.
هفت خواهران نفتی، مالک ذخایر نفت و گاز ایران بودند
وی گفت: بعد از چند سال کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ پیش آمد و دچار تله هفت خواهران نفتی شدیم و توانستند در یک مدت طولانی تا پیروزی انقلاب اسلامی مالک ذخایر نفت و گاز ایران شوند.
معاون وزیر نفت با اشاره به اینکه تا پیش از انقلاب مالکیت در عمل برای شرکت‌های نفتی بین المللی بود و ایران عاملیت نفت را بر عهده داشت، افزود: با پیروزی انقلاب اسلامی در ۴ دهه نخست در شرایط آرامی قرار نداشتیم.
وی ادامه داد: دهه اول انقلاب جنگ تحمیلی اتفاق افتاد و تنها توانستیم مدیریت صنعت نفت را بر عهده بگیریم و به تدریج شرکت‌های مختلفی در صنعت نفت شکل گرفت.
خجسته مهر گفت: در آن زمان در ادبیات فنی خود چیزی به نام ارزش افزوده و فناوری نداشتیم و باید ساختار را استحکام می‌بخشیدیم.
وی تصریح کرد: در دهه دوم و سوم شکل پیشرفته‌ای از صنعت نفت شکل گرفت و بیشترین زنجیره فعالیت در این زمان بود.
مدیرعامل شرکت ملی نفت مهم‌ترین دهه در صنعت نفت را بعد از پیروزی انقلاب دهه چهارم دانست و گفت: بیشترین پیشرفت‌ها در این زمان اتفاق افتاد. این دهه با ابلاغ سیاست های اصل ۴۴ بود که مهم‌ترین هدفگذاری آن مردم سازی اقتصاد و استفاده از توان اجرایی مردم بود.
وی افزود: امروز اگر شاهد پیشرفت‌هایی هستیم برای فکر نوین آن زمان بود.
خجسته مهر دامه داد: تحول بعدی در دهه چهارم هدفمند کردن یارانه‌ها با هدف بهینه سازی و صیانت از نفت و گاز بوده است، اما به تدریج به الگوهای قیمتی متوصل شدیم.
وی با تاکید بر اینکه بخشی از صیانت در تولید نفت اتفاق می‌افتد، افزود: بعد از تولید نفت باید حداکثر ثروت را ایجاد کنیم تا صیانت کامل شود.
معاون وزیر نفت به گازهای مشعل اشاره کرد و گفت: اگر نتوانیم این گازها را جمع آوری کنیم در صیانت از ثروت ملی موفق نبودیم.
وی تحول بعدی صنعت نفت در دهه چهارم را ارتقا فناوری در کشور دانست و تاکید کرد: علم و دانش اقتدار می‌آورد.
خجسته مهر گفت: بر اساس فرمایشات رهبر معظم انقلاب، صنعت نفت ۴ ویژگی دارد. صنعت نفت تولیدی، اقتصادی، علمی و جهادی است.
۸۰۰ چاه نفتی در کشور وجود دارد
وی تاکید کرد: راه اقتصادی کردن نفت و تولید ثروت از این مسیر، استفاده از فناوری است.
مدیرعامل شرکت ملی نفت افزود: در بخش کلان صنعت نفت نتوانستیم فناوری را رسوب دهیم.
وی ادامه داد: در میدان گازی پارس جنوبی ۸۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری کردیم، اما در این سرمایه گذاری سهم فناوری و انتقال فناوری چقدر است و تا چه حد توانستیم فناوری را در صنعت نفت جذب کنیم.
معاون وزیر نفت با اشاره به اینکه ۸۰۰ چاه نفتی در کشور وجود دارد که کم بازده هستند، گفت: باید با بهره گیری از شرکت‌های توانمند و دانش محور داخلی در یک بستر اجرایی و عملیاتی، در این زمینه ورود کنیم.
دانشگاه نباید به یک بنگاه تجاری تبدیل شود
وی افزود: یکی از منابع گاز هلیوم پارس جنوبی است، اما ایران سهمی از تولید آن ندارد و قطر سال‌هاست که از آن بهره مند می‌شود. این کار را شروع کرده‌ایم.
خجسته مهر با تاکید بر اینکه زیست بوم فناوری در کشور داریم که دانشگاه‌ها یکی از این بخش ها است، ادامه داد: اما در کشور کانون های تفکر و اندیشکده ها وجود ندارد.
وی با تاکید بر اینکه دانشگاه نباید به یک بنگاه تجاری تبدیل شود، گفت: در این صورت دانشگاه دیگر نمی‌تواند اندیشه ایجاد کند.
۶ میلیارد دلار سرمایه برای تولید ۵۰ میلیون متر مکعب گاز لازم است
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در صنعت نفت چالش هایی وجود دارد که جای حل کردن آنها در دانشگاه‌ها است، افزود: یکی از مشکلات بحث حکمرانی در حوزه انرژی است. نفت و گاز باید به شکلی تولید شود که هم صیانتی باشد و این دارایی زیر زمینی به سرمایه روزمینی تبدیل شود.
وی ادامه داد: رابطه مالی شرکت ملی نفت با دولت موضوع بسیار مهمی است. موضوع دیگر بحث بهینه سازی است.
خجسته مهر گفت: برای تولید ۵۰ میلیون متر مکعب گاز ۶ میلیارد دلار سرمایه لازم است. با توجه به قیمت گاز، بازگشت سرمایه اتفاق نمی‌افتد. بنابراین باید راهکاری پیدا کرد، زیرا این موضوع نگران کننده است. اکنون تولید به دنبال مصرف می‌دود، در صورتی که باید این رابطه بالعکس باشد.