به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری هفتگی خود در روز دوشنبه با اشاره به درخواست‌های جدید آمریکا در مذاکرات وین، گفت: علت بازگشت مذاکره‌کنندگان به پایتخت‌ها، یک تنفس و توقف کوتاه است. برخی از بن‌بست یا اتمام مذاکرات نام بردند که توضیح داده شد این توقف تنفسی به درخواست هماهنگ کننده کمیسیون مشترک و هماهنگ کننده برجام بوده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: فروکاستن آنچه که در وین اتفاق می‌افتد به یک یا دو عامل، روشن کننده وضعیت نیست. چند موضوع کلی و البته محدود باقی مانده که تصمیمات آن باید در واشنگتن اتخاذ شود.
منتظر پاسخ آمریکا هستیم
وی با بیان اینکه ما در نقطه‌ای قرار داریم که به وین بر می‌گردیم و دور نهایی و رسیدن به یک توافق خوب و پایدار را برگزار می‌کنیم، گفت: الان منتظر پاسخ آمریکا هستیم. البته رایزنی‌ها در سطوح مختلف ادامه دارد و وزرای امور خارجه کشورها مدام با هم در ارتباط هستند و مذاکره کنندگان ارشد نیز با هم در ارتباط هستند.
سخنگوی دستگاه سیاست خارجی اضافه کرد: آقای امیرعبداللهیان فردا عازم مسکو هستند.
خطیب‌زاده تصریح کرد: آنچه که برای ما در این مسیر چراغ راهنما و چارچوب حرکت خواهد بود، منافع ملت بزرگ ایران است. این منافع، چارچوب‌های مذاکرات و توافق خوبِ نهایی را مشخص می‌کند.
علت توقف مذاکرات ایران و عربستان
وی در تشریح علت توقف مذاکرات ایران و عربستان، گفت: تاریخی توسط دوستان ما در عراق برای گفت و گوهای دور پنجم میان ایران و عربستان سعودی اعلام شده بود؛ اما این تاریخ هنوز قطعی نیست. به محض اینکه این تاریخ قطعی شود، اعلام می‌کنم.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره سکوت مجامع بین‌المللی در برابر اعدام‌های عربستان و اعتراض به وضعیت ادعایی حقوق بشر در ایران گفت: به‌رغم تعاملات بسیار مثبتی که بین جمهوری اسلامی ایران و کمیسر عالی طی چند ماه گذشته انجام شده است، بیان این ادعاهای بی‌اساس در اظهارات ایشان نه تنها سازنده نیست، بلکه مخرب تلقی می شود.
ایران تحمل وجود کانون دسیسه و توطئه در مزرهای خود را ندارد
خطیب‌زاده گفت: به هیچ وجه پذیرفته نیست که یکی از همسایگان ما که روابط و تعامل عمیقی با ما دارد، کانون ایجاد تهدید برای جمهوری اسلامی ایران باشد. کانون تهدید شدن به یک کشور ثالث برنمی‌گردد. رژیم صهیونیستی بارها و بارها از داخل خاک عراق ناامنی ایجاد کرده و برخی تجمعات ضد انقلاب و گروه‌ها و گروهک‌های تروریستی در این کشور انجام می‌شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه بیان داشت: چندین بار به دولت مرکزی عراق تذکر داده شده است که مرزهای عراق،نباید به مرزهای ناامنی برای ایران تبدیل شود. ایران تحمل وجودکانون دسیسه و توطئه در مزرهای خود را ندارد، عراق نباید محل اعزام گروه‌های تروریستی به ایران شود.
اشراف کامل اطلاعاتی به نقاط حضور رژیم صهیونیستی در منطقه داریم
وی بیان داشت: انتظار جمهوری اسلامی ایران از دولت مرکزی عراق این است که یکبار برای همیشه به این وضعیت پایان دهد و اجازه سوءاستفاده از مرزهای خود را ندهد. رژیم اشغالگر قدس باید بداند ما اشراف کامل اطلاعاتی به تک تک نقاطی که در آن حضور دارند، داریم. اگر امروز به صورت آشکار بیان می‌شود برای این است که پیام دقیق‌تری را دریافت کنند.
خطیب‌زاده در پاسخ به این سوال که با توجه به فرسایشی شدن مذاکرات تا چه زمانی باید منتظر بی‌عملی آمریکا در برجام بمانیم، گفت: ما دو مسیر را در دولت آقای رئیسی پیگیری کردیم.
دولت رییسی کشور را معطل مذاکرات وین نکرد
وی بیان کرد: مسیر اول مسیر خنثی‌سازی تحریم‌ها است هیچ چیزی در دولت آیت‌الله رییسی معطل گفت وگوها در وین نبوده و نیست و نخواهد بود. بنابراین این موضوع را برای همه عزیزان می‌گویم که همه برنامه‌ها، اقدامات و طراحی‌ها در وزارتخانه‌های مختلف مبتنی بر نیازهای اولیه مملکت، اقتصاد مقاومتی، تاب‌آوری کشور طراحی شده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به پیگیری مسیر دوم گفت: این وزارتخانه در مسیر اول مسئولیت‌های بسیاری در اقتصاد مقاومتی دارد اما مسیر دومی را که پیگیری می‌کند و مجری و مسئول پیگیری آن است مسیر رفع تحریم‌ها است.
خطیب‌زاده یادآور شد: مادامی که ما امید به این داشته باشیم که حقوق ملت در چهارچوب خطوط قرمز تعیین شده و مصالحی که اندیشیده شده حفظ خواهد شد در وین هستیم برای اینکه مسیر رفع تحریم‌ها را به سرانجام درست آن برسانیم اما هیچ چیزی را معطل وین نخواهیم کرد.
آمریکا درخواست‌های شاذ و عجیبی در مدت ۱۱ ماه به کمیسیون مشترک داده است
خطیب‌زاده درخصوص رسیدن به توافق گفت: زبان انگلیسی شما بسیار خوب است لطفا این ضرب‌المثل را ترجمه کنید و بگویید که منتشر کنند که آمریکا ابتدا باید برادری خود را ثابت کند و بعد ادعای ارث و میراث کند، ایالات متحده عضو برجام نیست که بخواهد درخصوص برجام، چگونگی برجام و اعضای برجام تصمیم بگیرد، بهتر است ابتدا عضو برجام بشود و ثابت کند که عضو متعهد برجام است و بعد درخصوص اعضای دیگر برجام صحبت کند.
وی ادامه داد: رویه‌های برجام کاملاً روشن است الان ما در نقطه‌ای قرار داریم که همه باید کمک کنیم تا با تصمیم جمعی و به صورت اجماعی بتوانیم به یک توافق خوب برسیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه بیان کرد: ایالات متحده درخواست‌های شاذ و عجیب در این مدت ۱۱ ماه به کمیسیون مشترک داده است و در آنجا بحث شده است. آمریکا می‌داند اگر درخواستی بدهد همیشه به صورت غیرمستقیم به کمیسیون مشترک می‌آید و معمولا آنجا بحث می‌شود.
خطیب‌زاده درباره حضور روسیه در برجام گفت: یک پیش فرضی وجود دارد که من در مورد آن سوال نمی‌کنم و آن این موضوع است که آیا اتکای ایران در مذاکرات به طرف ثالثی بوده است یا خیر، من می‌خواهم از کلمه طرف ثالث (روسیه) شفاف‌تر صحبت کنم.
وی ادامه داد: ما طرف ثالثی در برجام نداریم، چهار کشور + ایران همه عضو برجام هستند و کمیسیون مشترک برجام هم با حضور تمامی اعضا شکل می‌گیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه بیان کرد: فراموش نکنیم آنچه که در وین اتفاق افتاده برای اطمینان از بازگشت قابل‌راستی‌آزمایی و اینبار متعهدانه ایالات متحده به برجام و تعهدات او ذیل این موافقتنامه بین‌المللی بوده است یعنی 1+4 با هماهنگی اتحادیه اروپا این مذاکرات را با آمریکا انجام داده‌اند که مطمئن شوند.
کمیسیون مشترک برجام مسیر حفظ میراث شکست خورده ترامپ را انتخاب کرده است
خطیب‌زاده با اشاره به تعهدات ایالات متحده گفت: آقای بایدن به‌راحتی می‌توانست با یک دستور اجرایی تمام آنچه را که رئیس جمهور قبلی آمریکا انجام داده بود برگرداند، اما آقای بایدن بعد از چندماه مکث و بی‌عملی نهایتا مسیر مذاکرات پیچیده را با کمیسیون مشترک برجام انتخاب کرد و در این مسیر گفت و گوهای پیچیده با 1+4 و کمیسیون مشترک برجام هم مسیر حفظ میراث شکست خورده ترامپ را انتخاب کرد.
وی ادامه داد: تصمیم سیاسی که دولت آقای بایدن باید در نقطه اول می‌گرفت این بود که یا از میراث آقای ترامپ در این مذاکرات دفاع کند و یا از آنچه که ایالات متحده امضا کرده به عنوان برجام و یا سنت پایبندی به تعهدات بین‌المللی دفاع کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: متاسفانه دولت آقای بایدن در مذاکرات وین هر روز یک کنشی از خود نشان داد. ماه‌ها به طول انجامیدن این مذاکرات به این دلیل است که اشتباه واشنگتن این بود که تلاش داشت با جعل ضرب الاجل، ایجاد هیجانات رسانه‌ای و روایت‌های غلط، ایران از منافع و اهداف حقه خود و منافع حقه ملت عقب‌نشینی کند.
خطیب‌زاده تصریح کرد: من این توضیحات را به این دلیل بیان می‌کنم که دو آسیب در شناسایی تحولات در وین این روزها احساس می‌شود. آسیب نخست فروکاستن موضوعات به یک یا دو موضوع هیجانی است که البته جریان رسانه‌ای بین المللی مایل است که این موضوع را به یک یا دو عامل خاص فرو بکاهد.
وی گفت: نکته دوم ساده‌سازی بیش از حد آن چیزی است که در وین اتفاق افتاده است متاسفانه امروز وین، آیینه دیروز رفتارهای غیر سازنده آمریکا است. همانطور که در ابتدای صحبتم هم عرض کردم که ما در نقطه توافق قرار نداشتیم اجازه بدهید در نقطه توافق قرار بگیریم و بعد در مورد موضوعات دیگر صحبت کنیم.
اوراسیا تحمل جنگ‌های بزرگتر و گسترش یافته‌تر را ندارد
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در تشریح برنامه‌های سفر وزیر امور خارجه به مسکو گفت: در این سفر در خصوص دو سه موضوع مشخص دو جانبه و با محوریت تحولات در وین رایزنی‌هایی را با همتای خود داشته باشد، یکی از موضوعاتی که در این سفر مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت، کمک ایران برای تحولات در اوکراین است و همه باید مسؤولانه کمک کنند تا این جنگ به مناطق دیگر سرریز نکند. اوراسیا تحمل جنگ‌های بزرگتر و گسترش یافته‌تری را ندارد.
خطیب‌زاده درباره محکوم شدن حمله به پایگاه موساد توسط ایران در رسانه های غربی، اظهار داشت: برخی رسانه‌های نزدیک به دولت‌های خاص می‌خواهند از هر موضوعی برای پیشبرد اهداف خودشان استفاده کنند.
ایران درباره منافع و امنیت ملی خود با هیچ کس مصالحه نمی‌کند
وی ادامه داد: طبیعی است که اگر کشورهای شریک جنایت‌های رژیم اشغالگر قدس و کانون‌های دسیسه و توطئه از بین برود، ابراز ناراحتی کنند، اما خودشان بهتر می‌دانند که جمهوری اسلامی ایران یک کنشگر با اقتدار است که درباره منافع و امنیت ملی خود با هیچ کسی مصالحه نکرده و مسؤولانه رفتار می‌کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه درخصوص نقش روسیه در توقف موقت مذاکرات وین گفت: آنچه درباره درخواست روسیه مطرح می‌شود علنی توسط روسیه اعلام شده و ما هم دریافت کردیم و این باید در کمیسیون مشترک بحث شود. از روز اول طرف‌های برجامی نکاتی را بیان کردند که در کمیسیون مشترک بیان شده است.
مسئول وضعیت فعلی مذاکرات وین، آمریکاست
خطیب‌زاده با تاکید بر اینکه منافع ملت تعیین کننده مسیر ماست، گفت: فروکاستن آن چه در وین اتفاق می‌افتد به یک درخواست روسیه، خواست آمریکاست تا مسئولیت وی در شرایط کنونی را به فراموشی بسپرند. مسؤولیت وضعیت فعلی که الان در آن هستیم با آمریکاست.
وی بیان داشت: رویکرد روسیه و چین تا به امروز سازنده بوده و در بین مذاکره کنندگان در وین در ۱۱ ماه گذشته نزدیک ترین و حمایت گونه ترین بوده است. ما اطمینان داریم این مسیر تا پایان ادامه پیدا می کند.
سخنگوی دستگاه دیپلماس با بیان اینکه ما در تهران و هیأت‌ها در پایتخت‌ها هستند که آخرین گام‌ها را برداریم، یادآور شد: آخرین گام‌ها همیشه سخت است. همه موضوعات در سبد آمریکاست و اگر امروز پاسخ مناسب را بدهد و تصمیم سیاسی را بگیرد هیأت‌ها فردا می‌توانند به وین برگردند.