صنعت گردشگری عامل موثر در توسعه فرهنگی در سطح ملی و منطقـهای و بین المللی به شمار میرود و در افزایش تعاملات علمی، رشد تولیدات اقتصادی، اجتمـاعی، وحـدت جوامـع، تحول و تکامل ارزشها و آداب و سنن مـوثر است.
فرهنگ یک جلوه از حیات اجتماعی است و حیات اجتماعی در ارتباط انسان ها نهفته است که هر چقدر گسترده تر باشد فرصت آفرینش و ژرف یافتن فرهنگ بیشتر نمایان می شود.
برای استواری، سالم بودن و کارآمد بودن فرهنگ، انسان ها باید با یکدیگر ارتباط داشته باشند و از این طریق هر فرهنگی در برخورد با دیگر فرهنگ ها توانایی های خود را می سنجد که گردشگری در این زمینه می تواند سهم بسزایی داشته باشد و فرصتی برای توسعه فرهنگی باشد.
گردشگری داخلی یک شاخه اصلی و مهم در صنعت گردشگری است و بسیاری از کشورها برای کاهش فقر، بهبود زیرساختها، اشتغالزایی و مهمتر از همه برای رشد اقتصادی خود به این نوع از گردشگری تکیه میکنند.
گردشگران داخلی علاوه بر اینکه باعث ایجاد مفاهیم فرهنگی مشترک می شوند و همدلی ملی و انسجام فرهنگ های متفاوت را فراهم میکنند، اهمیت اقتصادی بسیار بالایی برای هر کشوری دارد و از این طریق پول صرفشده به اقتصاد آن کشور باز میگردد.
از عناصر مهم جذب گردشگر می توان به مناظر طبیعی، آثار باستانی، تنوع اقلیمی، آداب و سنن اجتماعی که زمینه های مناسبی برای توسعه فعالیت های گردشگری می باشند اشاره کرد.
گردشگری داخلی در واقع مظهر وحدت ملی و تبادل فرهنگی است و از این طریق باعث ایجاد مفاهیم فرهنگی مشترک می شود و همدلی ملی و انسجام فرهنگ های متفاوت را فراهم می کند.
این را هم فراموش نکنیم که همهگیری ویروس کرونا در سراسر جهان، ضربات جبرانناپذیری به صنعت گردشگری جهانی وارد کرد و بسیاری از کشورها برای احیای صنعت گردشگری خود، تمرکز بر استفاده از پویش ها و راهبردهای بازار بر محوریت و هدف خود بر گردشگری داخلی قرار دادند.
آمارها نشان میدهد که گردشگری داخلی توانسته است در سال ۲۰۲۰ با وجود همهگیری کرونا، در مقایسه با گردشگری بینالمللی، سریعتر بهبود یابد.
کشور ایران در یکی از مناطق خاص و مهم کره زمین واقع شده است و همین امر موجب شده که دارای انواع آب و هوا، گونه های متفاوت جانوری و طبیعت و فرهنگ و سنن متنوع باشد.
از طرفی قدمت و تاریخی بودن ایران در کنار طبیعت آن موجب شده است که جاذبه های گردشگری داخلی فراوان که بیشتر آنها تاریخی هستند وجود داشته باشد و می توان ظرفیتی مهم برای ی جلب و جذب گردشگران دانست.
در گردشگری از همان برخورد اول، تعاملات فرهنگی میهمانان و میزبانان که دارای ارزش ها و الگوهای متفاوتی هستند آغاز می شود که بر تأثیرات فرهنگی و اجتماعی یکدیگر دارای اهمیت ویژه ای است.
گردشگری داخلی به عنوان عاملی در ایجاد ارتباط فرهنگی و قومی در سطح ملی بشمار می آید که از این طریق گردشگر با دیدن فرهنگ های نزدیک به فرهنگ خود و مکان های این فرهنگها که از لحاظ تاریخی دارای معنا هستند، احساسات نهفته وطن پرستی یا قومیتی را در خود بارور و زنده می کند.
گردشگر ، هم می تواند بر مقصد تاثیر بگذارد هم می تواند از آن تاثیر بگیرد
گردشگری داخلی دارای آثار فرهنگی و اجتماعی متعددی است که بی توجهی به آن می تواند پیامدهای نامطلوبی در پی داشته باشد.
سر ریز شدن تعداد زیادی مسافر در یک منطقه می تواند باعث تغییر ماهیت فرهنگی شود و و فرهنگ و اصالت یک منطقه را تحت الشعاع قرار دهد.
اگرچه تهاجم فرهنگی و یا تقابلات فرهنگی در پدیده گردشگری و سفر بندرت اتفاق می افتد اما می توان با برنامه ریزی دقیق همه جانبه، دغدغه های فرهنگی ناشی از ارتباطات بین فرهنگی را که درآن باعث مشکلات روابط بین انسانی و شکاف های میان فرهنگی میشود، را حل کرد.
طبق پیش بینی ها، گردشگران زیادی از سراسر کشور در یک فرصت ۲۰ تا ۱۵ روزه در فروردین وارد استان بوشهر می شوند که از فرهنگ ها و سنت های خاصی برخوردارند.
شهرستان گناوه که بلحاظ دارابودن جاذبه های متعدد نظیر ساحل و دریا و مرکز بازار خرید و آب وهوای مناسب در نوروز به قطب گردشگری داخلی در کشور تبدیل شده است، در این ایام شاهد ورود فرهنگ های خاصی خواهدشد که در این مدت باید دستگاههای فرهنگی در معرفی فرهنگ غنی و سنت های این منطقه ایفای نقش کنند.
فرماندار گناوه در یکی از جلسات اخیر ستاد تسهیلات خدمات سفر تاکید زیادی بر معرفی و ترویج فرهنگ و آداب و رسوم این منطقه به هموطنانی که در ایام نوروز به این شهرستان مسافرت می کنند، کرد.
به گفته محمدتقی صفری، باید ورود مسافران و گردشگران را در ایام نوروز به این شهرستان غنیمت شماریم و آن را به فرصتی ارزشمند برای معرفی و ترویج فرهنگ و آداب و رسوم منطقه به هموطنان دیگر نقاط کشور تبدیل کنیم.
وی، مردم مومن و متدین این دیار و منطقه را ا غنی از فرهنگ نهفته ارزشی و دینی و آداب و رسوم خاصی دانست که باید در تعطیلات نوروز با انجام کارهای فرهنگی معرفی و بازگو شوند.
رئیس ستاد تسهیلات خدمات سفر گناوه بر نکته مهم نیز در هنگام ورود هموطنان به این شهرستان اشاره و بیان کرد: در زمان حضور هموطنان باید فضای فرهنگی را منطبق با فرهنگ منطقه ساماندهی کنیم و اجازه داده نشود فرهنگ های بیگانه در این مدت در ساحل و بازار رواج پیدا کند و حرکات و رسمهای غیراخلاقی و خارج از شئونات اسلامی شاهد باشیم.
صفری با بیان اینکه نقش دستگاههای فرهنگی در معرفی فرهنگ این منطقه بسیار مهم است، گفت: باید از تجارب قبل در خدمات دهی به هموطنان استفاده شود و مستندسازی و تولید محتوا برای معرفی فرهنگ این دیار صورت گیرد.
یادداشت از نعمت الله بهروزی مسئول دفتر ایرنا در گناوه