به گزارش ایرنا ، از مجموع آثار تاریخی و طبیعی ابرکوه تاکنون ۱۴۵ اثر در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است که سه اثر طبیعی، ۲ موزه مردم‌شناسی و گنجینه عبرت، خانه آقازاده (طرح پشت اسکناس ۲۰ هزار ریالی)، قلعه‌های تاریخی ، مسجد جامع ، گنبد عالی و بافت تاریخی ۱۶۲ هکتاری ابرکوه از جاذبه های دیدنی این شهر محسوب می شود و از ۱۶ شهر نمونه گردشگری کشور سه شهر آن ابرکوه ، میبد و تفت در استان یزد قرار دارد.
سرو ۴۵۰۰ ساله
ابرکوه چندین درخت دیر زیست دارد که معروفترین آن سرو کهنسالی است که با عنوان مسن ترین موجود زنده ایران و دومین درخت کهنسال جهان، دومین اثر طبیعی کشور است که در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است.
دانشمندان قدمت سرو تاریخی ابرکوه را بیش از چهار هزار سال تخمین زده‌اند، تنه این درخت چهار و نیم متر قطر دارد، محیط ساقه آن ۱۸ متر و ارتفاع درخت نیز حدود ۲۵ متر است و از جاذبه هایی محسوب می شود که مسافر و گردشگر داخلی و خارجی علاقه زیادی به دیدن آن دارند.
موزه مردم شناسی ابرکوه و قلعه شهرسب
یکی دیگر از آثار تاریخی ابرکوه موزه مردم‌شناسی این شهر است که در خانه تاریخی صولت دایر شده است، این بنای تاریخی ۵۰۰ مترمربع مساحت دارد و ۸۰۰ قطعه اشیای تاریخی که در شهرستان ابرکوه کشف شده است در آن نگهداری می شود.
از دیگر دیدنی‌های شهرستان ابرکوه قلعه روستای شهرسب است که ۱۷هزار مترمربع مساحت دارد و عمده مصالح به‌کار رفته در ساخت این قلعه را خشت خام ، گل، سنگ ، چوب و آجر پخته تشکیل می دهد .
مسجد جامع ابرکوه
مسجد جامع ابرکوه که از دیگر آثار تاریخی این شهر محسوب می شود و در بافت تاریخی شهر قرار دارد، دارای یک محراب گچ‌بری است و با شماره ۱۹۷ در فهرست آثار تاریخی کشور ثبت شده است .
گنبد عالی
گنبد عالی نیز جاذبه‌های تاریخی شهرستان ابرکوه است که در مسیر جاده یزد به شیراز قرار دارد و احتمال داده می شود که آرامگاه یکی از امرای دیالمه به نام امیر عمادالدین شمس الدوله دیلمی باشد که به دستور فرزندش فیروزان در سال ۴۴۸ هجری ساخته شده است.
این اثر با ارزش تاریخی نیز در سال ۱۳۱۲هجری شمسی به شماره ۱۹۵ به عنوان نخستین اثر ثبتی استان یزد در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است .
مسجد بیرون منزلگاه امام رضا (ع) در ابرکوه
مسجد بیرون نیز از جاذبه های تاریخی شهرستان ابرکوه است و یکی از منزلگاه های معروف هشتمین امام شیعیان حضرت رضا(ع) در مسیر سفر آن حضرت از ایران به مرو است که امام رضا علیه السلام در این سفر مدت کوتاهی را در این مکان توقف داشته است.
منزلگاه امام رضا (ع) درابرکوه مورد احترام مردم این شهرستان است و از دیگر شهرها و حتی شماری از گردشگران داخلی و خارجی برای دیدن این مکان تاریخی به ابرکوه سفر می کنند .
بر اساس گزارش بنیاد پژوهش های آستان قدس رضوی در خصوص مسیر حرکت امام رضا (ع) از مدینه به مرو (مشهد مقدس) در سال ۱۹۵ هجری شمسی برابر با هشتم ربیع الاخر سال ۲۰۱ هجری قمری، مسجد بیرون ابرکوه چند روز و حتی یک هفته منزلگاه آن امام بوده است که این مسجد نیز با شماره ۲۱۷۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است .
آثار تاریخی ابرکوه
از دیگر بناهای تاریخی ابرکوه، یخچال‌های تاریخی این شهرستان است که اغلب با ۲۰متر ارتفاع به شکل مخروط و به‌صورت پله‌ای ساخت شده اند و درگذشته به دلیل نبود یخچال محل نگهداری یخ برای فصول گرم سال بوده است.
حمام خزینه ملاحیدر ، مقبره عزیزالدین نسفی مربوط به عصر سلجوقیان( قرن پنجم و ششم هجری)، گنبد سنگی هک مدفن حسن بن رئیس از سلسله آل اینجو و خانه گردشگری پردیسان از دیگر جاذبه های تاریخی شهرستان ابرکوه است.
مجموعه پردیسان با پنج هزار مترمربع مساحت شامل خانه‌های تاریخی آقازاده ، موسوی، سیدعلی آقا، حسینی دوست و حاجی خان است که در هسته تاریخی شهر ابرکوه و در محله دروازه میدان واقع است.
شهرستان ابرکوه هشت روستای هدف و نمونه گردشگری نیز به نام های شهرسب، هارونی، هک، به داف، فراغه، اسفند آباد ، کفه نصرت‌آباد و احمدآباد دارد که برخی آثار تاریخی در این روستاها مانند قلعه شهرسب در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
بخشی از جمعیت ۵۵ هزار نفری شهرستان ابرکوه را عشایر تشکیل می‌دهند، آنها در کنار یکجانشینان منطقه در خلق هنرهای دستی مشارکت دارند که علاوه بر عرضه در بازارهای استان یزد در جشنواره صنایع‌دستی سایر استان‌ها نیز عرضه می‌شود.
از جمله تولیدات دستی می‌توان از نمدمالی، گیوه‌دوزی ،گلیم‌بافی ، قفل سازی ،چنته بافی ، پاپیه ماشه ،منبت چوب ، معرق چوب ، مشبک چوب ،حجم سازی ، نگارگری ، نقاشی روی شیشه ، نقاشی روی پارچه ،قلمزنی روی مس ،چهل‌تکه دوزی و چرم‌دوزی نام برد.
سه صنایع‌دستی شهرستان ابرکوه شامل گیوه دوزی، قفل‌سازی و چنته بافی است که در فهرست آثار ناملموس ایران ثبت شد.
مسئولان ابرکوه از ماه های قبل برنامه‌ریزی‌ها را برای پذیرایی از مسافران نوروزی آغاز کردند و در این ارتباط علاوه بر ۳۰ مرکز رفاهی برای اسکان مسافران که شامل ۱۰ مدرسه توسط آموزش‌وپرورش است، خانه‌های بوم گردی ، مهمان‌سراهای اداره‌ها و نهادها و امامزادگان با ظرفیت ۲ هزار نفر در شب مهیا کردند.
سرپرست فرمانداری ابرکوه در گفت وگو با گزارشگرار ایرنا گفت: نوروز باستانی فرصت بسیار مناسبی برای معرفی ظرفیت‌های نهفته صنعت گردشگری منحصر به فرد شهرستان به مسافران و گردشگران داخلی و خارجی است.
محمدهادی زارع زاده افزود: هرسال قبل از شیوع بیماری کرونا این شهرستان به‌ویژه در تعطیلات نوروزی و تابستان‌ها افزون بر ۲۰۰ هزار نفر مسافر و گردشگر از این شهر نمونه گردشگری کشور دیدن می‌کردند، باید ظرفیت گردشگری منطقه بیشتر به مسافران معرفی شود.
وی بابیان اینکه این شهرستان یکی از قطب‌های مهم صنعت گردشگری استان یزد است، اظهار داشت: کمیته ستاد تسهیلات خدمات سفر نوروزی، تمهیدات لازم را برای پذیرایی از مسافران و گردشگران فراهم کرده است.
رئیس ستاد تسهیلات خدمات سفر ابرکوه خاطرنشان کرد: دراین‌ارتباط ۱۰ کمیته تشکیل شد که از ۲۵ اسفندماه جاری در خدمت مسافران است.
سرپرست فرمانداری ابرکوه با تاکید بر اینکه باید در نوروز ۱۴۰۱ خدمات مطلوبی در اختیار مسافران و گردشگران قرار گیرد، افزود: مراقب باشیم در نحوه پذیرش مسافران در مراکز اقامتی و رعایت شیوه نامه های بهداشتی رعایت شود.
شهرستان ابرکوه آماده استقبال از مسافران و گردشگران نوروزی است
رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ابرکوه هم به خبرنگار ایرنا گفت: شهرستان ابرکوه به عنوان شهرستان تاریخی و نمونه گردشگری کشور آماده استقبال از مسافران و گردشگران نوروزی است.
حمید مشتاقیان افزود: برای رفاه حال مسافران و گردشگران نوروزی ۳۰ واحدگردشگری آماده خدمات رسانی، اسکان و پذیرایی از گردشگران و مسافران نوروزی ۱۴۰۱ است.
وی بابیان اینکه دو واحد گردشگری آماده بهره برداری است، اظهار کرد: ظرفیت این واحدها برای اسکان و پذیرایی از مسافران نوروزی بیش از هزار نفر در این شهر نمونه گردشگری است.
مشتاقیان با اشاره به فراهم بودن اقامت مسافران نوروزی و گردشگران داخلی و خارجی در بومگردی ها و اقامتگاه سنتی و مراکز پذیرایی تصریح کرد: این شهرستان دارای هفت روستای هدف گردشگری جذاب شامل روستاهای هارونی، اسفندآباد، هک، فراغه، تیزک، شهرسب و رحیم آباد است.
رییس آموزش و پرورش ابرکوه هم به گزارشگر ایرنا گفت: ۶۰ کلاس درس در ۱۰ واحد آموزشی برای اسکان مسافرانی که در تعطیلات نوروز ۱۴۰۱ به این شهرستان سفر می کنند، تجهیز و آماده سازی شد.
سید محمد رضا نجفی افزود: این تعداد کلاس با کیفیت های لازم و استانداردهای مناسب تجهیز شده است ، اظهار کرد: ظرفیت پذیرش روزانه در ستاد اسکان مسافران نوروزی این اداره ۲۵۰ نفر است.
ابرکوه به عنوان یکی از۱۶ شهر نمونه گردشگری ایران ۴۰۰ اثر تاریخی، طبیعی و فرهنگی دارد که مردادماه ۱۳۹۵ بافت تاریخی این شهر به وسعت ۱۶۲ هکتار در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
تاکنون ۱۴۵ اثر تاریخی و طبیعی این شهرستان در فهرست آثار ملی به ثبت رسید که از این تعداد ۱۲۹ اثر غیرمنقول و ۱۲ اثر ناملموس است .چهار اثر طبیعی موزه های مردم شناسی خانه صولت و عبرت (خانه حسینیان) ، مسجد بیرون منزلگاه امام رضا (ع)، خانه آقازاده، خانه‌های قدیمی، دهکده گردشگری تیرجرد، قلعه‌های تاریخی، مسجد جامع ، گنبدعالی ، سرو ۴۵۰۰ ساله ، سرو ۲۲۰۰ ساله و بافت ۱۶۲ هکتاری تاریخی از آثار ثبت شده است.
مرکز شهرستان ۵۵ هزار نفر ابرکوه در ۱۴۰ کیلومتری جنوب غربی شهر یزد و در مسیر جاده اصلی یزد - شیراز قرار دارد و فاصله این شهر تا شیراز ۳۰۰ کیلومتر و تا اصفهان ۲۸۰ کیلومتر است.