به گزارش ایرنا، شهرستان میاندوآب (قوشاچای) همان‌گونه که از نامش پیداست، میان ۲ رودخانه زرینه‌رود (جیغاتی) و سیمینه‌رود (تاتائو) قرار گرفته و با دارا بودن بیش از ۹۰ هزار هکتار باغ به شهر آب و باغ، کشاورزی و دامداری معرف است که سالانه بیش از ۵۰ نوع محصول کشاورزی و باغی با یک میلیون تن تولید، رتبه دوم را در آذربایجان‌غربی به خود اختصاص داده است.
دشت میاندوآب به عنوان دومین دشت حاصلخیز کشور، این شهرستان را به قطب تولید نهال با تولید سالانه بیش از ۱۰ میلیون اصله تبدیل کرده و مردم و کشاورزان از اقصی نقاط کشور برای خرید نهال از اول اسفند تا اواخر فروردین میهمان مردم سخت‌کوش و تلاشگر این شهرستان برای خرید نهال درختان مثمر هستند.
در شهرستان میاندوآب بیش از ۱۰۰ اثر تاریخی وجود دارد که ۴۳ اثر از آنها در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
علاوه بر این ویژگی‌ها، این شهرستان با توجه به موقعیت جغرافیایی از جایگاه ارتباطی ویژه‌ای در منطقه برخوردار است بطوریکه در پیوند دادن استان‌های آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی و کردستان اهمیت و نقش ایفا می‌کند.
میاندوآب در گذر زمان، پایتخت ملل و دولت‌های مختلف از جمله مانائی ها و اوراتورها بوده است و در زمان معاصر هم روزانه مسافران زیادی از این شهر برای مراجعه به استان‌های همجوار تردد می‌کنند و در ایام نوروز هم این ترددها چشمگیر شده و گردشگران زبادی این شهرستان را به‌عنوان مقصد گردشگری خود انتخاب می‌کنند.
برای آشنایی بیشتر هموطنان با این شهرستان و آثار باستانی و تاریخی و طبیعی میاندوآب به معرفی آنها می‌پردازیم.
پل تاریخی تاتاوی میاندوآب
پل تاتاوی میاندوآب به عنوان یکی از آثار تاریخی برجسته و زیبا در قسمت غربی شهر میاندوآب همچون گذشته در کانون توجه مسافران نوروزی قرار دارد.
این پل تاریخی در ۲۹ تیر ۱۳۷۷ شمسی با شمارهٔ ثبت ۲۰۶۸ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و در مناسبت های مختلف سال به ویژه ایام نوروز میزبان جمع قابل توجهی از گردشگران است.
این اثر در سه کیلومتری جاده میاندوآب به مهاباد، بر روی رودخانه سیمینه رود (تاتائو) ساخته شده است و گردشگران را به تاریخ کهن این منطقه سوق می دهد.
این پل پنج دهنه در دوره صفویه احداث و قوس‌های جناغی آن با آجر و ملات ساروج ساخته شده است.
پایه‌های پل از قلوه سنگ و سنگ‌های تراشیده سفید آهکی بنا شده و معماران قبل از آغاز به ساخت پایه‌های پل، بستر و شالوده مناسبی برای آن فراهم کرده و بستر رودخانه را با قطعات بزرگ سنگ، سنگ فرش کرده‌اند.
بنا به گفته کارشناس باستان شناسی اداره میراث فرهنگی شهرستان میاندوآب، پایه های این پل از سنگ تراشیده شده تیشه ای از جنس تراورتن است و در زیر آن برای جلوگیری از ضربه ها و شدت آب از موج شکن استفاده شده و طاق های پل نیز به صورت دو پوشه و قوسی است.
ظفر مصطفی زاده اظهار کرد: برخی در خصوص زمان ساخت و قدمت این پل اعتقاد دارند که با هفت دهانه و ۲۰۰ سال قدمت در دوران قاجاریه ساخته شده اما بعد از تحقیقات مشخص شد که قدمت این پل به دوران صفویه می رسد و «میرزا رسول» تنها این پل را در دوره قاجاریه مرمت کرده است.
وی افزود: علاوه بر پل میرزا رسول، مسجد تاریخی طاق، سد نوروزلو، خانه اربابی روستای گویجه‌لو مربوط به دوره قاجاریه، تپه باستانی اسلام تپه، غار آبی جبیکلو، حمام شهر باروق و سواحل زرینه رود از دیگر آثار تاریخی و گردشگری این شهرستان است.
مسجد تاریخی طاق میاندوآب
مسجد تاریخی «طاق» میاندوآب به عنوان یکی از آثار قدیمی و جلوه ای از معماری اسلامی در خیابان ۱۷ شهریور میاندوآب به عنوان مکانی تاریخی و گردشگری آماده میزبانی از گردشگران است.
مسجد طاق یکی از بناهای تاریخی میاندوآب با قدمت مربوط به دوره قاجاریه است که به دستور «احمد خان بیگلربیگی» درسال ۱۲۰۲ هجری قمری احداث شده است.
این مسجد منشعب از خیابان ۱۷ شهریور واقع شده و بنای مسجد به صورت شبستانی ستون‌دار با پوشش طاق و گنبد است، پوشش این مسجد متشکل از ۹ گنبد کوچک بوده که بر طاق‌ها و چهار ستون میانی و جزرهای دیواری قرار گرفته‌اند که ستون‌های میانی مکعب شکل هستند و طاق‌ها از آجر با ملات گچ و شالوده از سنگ و دیوارها از خشت ساخته شده‌اند و در دوره‌های بعد الحاقات زیادی به مسجد صورت گرفته است.
این مکان تاریخی جزو مساجد شبستانی به حساب می آید که فاقد مناره یا ایوان رفیع است و بنای به شماره ۱۹۴۹ در سال ۱۳۷۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
میاندوآب در زمان نادرشاه افشار روستای بزرگی بوده و در جریان لشگرکشی نادرقلی، سپهسالار وقت ارتش ایران به آذربایجان در سال ۱۱۴۲ هجری قمری از قلعه میاندوآب نام برده شده است.
کشف چندین اثر باستانی در اطراف میاندوآب نشانگر اسکان بسیار قدیمی منطقه در دوران‌های ثبت نشده تاریخ است و آثاری از حکومت مادها و اورارتور در روستای داش تپه میاندوآب موجود است.
در اوایل سلطنت آقامحمدخان قاجار به دنبال کوچ اجباری جمعیتی از منطقه کرمان به اهالی شهر اضافه شدند و در مدت دو نسل در جمعیت ترک میاندوآب استحاله گشتند، اسامی برخی محله‌ها و شهرت‌ها مانند «رابریلر، سیرجانیلر، زرندی‌ها و کرمانی» نشانگر این حرکت جمعیتی بوده است.
«داش‌تپه» به اعتبار آثار قلعه مانندی که روزگاری بر فراز آن بوده و دهانه آن با وسایل و مصالح لازم و با نهایت مهارت مسدود شده است و در کنار روستای داش تپه در حوالی میاندوآب قرار دارد، در سمت شرقی تپه محل یک درب ورودی به درون تپه دیده می‌شود که از ساروج و آهک ساخته شده است، اهالی محل اقدامات زیادی برای ورود به تپه (درون قلعه) انجام داده‌اند که تاکنون بی‌نتیجه مانده است.
محققان و باستانشناسان بسیاری از این تپه بازدید کرده‌اند و مقداری از بقایای ظروف سفالین خرد شده در اطراف تپه یافته‌اند، بین اهالی شهر مشهور است که قبر زرتشت پیامبر پاک آیین ایرانی درون این تپه قرار دارد.
در میاندوآب علاوه بر موارد فوق تپه‌های تاریخی از جمله تپه قره گوزلو، بقایای تپه یارجان علیا، جواد تپه‌سی، تپه کهنه کند، تپه چال خماز، سیچان تپه سی، تپه انجیر داغی، تپه چلیک، تپه اوزون قلای، تپه گورآباد (تپه بازار)، تپه قرمز خلیفه، یاغلان تپه، تپه سد نوروزلو و... وجود دارد.
پل تاریخی کوسه‌لر
پل کوسه‌لر نیز در ۱۰ کیلومتری شمال شرقی میاندوآب در مسیر جاده میاندوآب به شهر چهاربرج در روستایی به همین نام بر روی کانالی به نام «آجی گوبی» که از زرینه‌رود منشعب است، ساخته شده و با توجه به نوع ساخت آن قدمت این پل به اواخر دوره قاجاریه برای ارتباط میان دو طرف کانال آب می‌رسد.
این پل دارای دو پایه است که با لاشه سنگ و ملات آهک بر روی پی‌های نه چندان محکم استوار شده، پایه‌ها ۱.۶ متر عرض و ۴.۵ متر طول و در راستای مخالف جریان آب دارای آب شکن‌های مثلثی بوده که هم اکنون بقایای آنها باقی مانده است.
ساختمان پل دارای سه دهانه یا چشمه است که طول آنها دو متر و ارتفاع آنها از کف پل ۳۰۲ متر بوده و در حال حاضر این پل متروکه است.
ظرفیت گردشگری رودخانه زرینه‌رود (جغاتی) میاندوآب
میاندوآب به خاطر جای گرفتن میان دو رود زرینه‌رود و سیمینه‌رود میاندوآب نامیده شده که رودخانه زرینه رود از داخل شهر میاندوآب می‌گذرد و از رودخانه‌های پرآب بوده و اطراف این رودخانه تفرجگاه اهالی در روزهای تعطیل است.
رودخانه سیمینه رود از دیگر رودخانه‌های این شهرستان بوده که اطراف آن دارای مناظر سرسبز بوده و پل تاریخی تاتاوی بر روی آن واقع است.
تالاب حفاظت شده نوروزلوی میاندوآب
تالاب سد نوروزلو در مسیر جاده میاندوآب به شاهین‌دژ و در کنار روستای نوروزلو قرار دارد و به همین دلیل به این نام خوانده می‌شود.
این تالاب یکهزار و ۱۵۰ هکتار مساحت دارد و به دلیل داشتن امتیازها و ویژگی‌های خاص و پتانسیل‌های منحصر به فرد نظیر پوشش گیاهی مناسب شامل درختان گز، نی‌زارها و وجود وحوش اعم از گراز وحشی، روباه، گرگ، خرگوش و انواع پرندگان در سال ۸۹ تصویب و سال ۹۰ آگهی رسمی و از ابتدای سال ۹۱ به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی شده‌است.
این تالاب همه ساله پذیرای پرندگانی نظیر سنقور، اردک، کاکایی و چنگر بوده و عبور زرینه رود از میان این تالاب باعث شده پس از بررسی و تحقیقات لازم از سوی کارشناسان مربوطه این تالاب به منطقه حفاظت شده تبدیل شود.
قند میاندوآب بهترین سوغات این شهرستان
قند میاندوآب که سالیان طولانی در کنار چای لب سوز ایرانی کام مردم را شیرین کرده، اکنون نیز به عنوان بهترین و شیرین سوغات این شهر مطرح است.
کام مردم ایران با شیرینی قند میاندوآب آشناست و بسیاری از ایرانیان میاندوآب را با کیفیت بالای قند تولیدی در این شهرستان می شناسند و اکنون مسافران نوروزی می‌توانند آن را از فروشگاه‌های جوار کارخانه و یا از سطح شهر تهیه کنند.
کیفیت و طعم و شیرینی قند مخصوص میاندوآب به گونه‌ای است که با یکبار استفاده در سبد مصرف خانوارها قرار می‌گیرد.
کارخانه قند میاندوآب در سال ۱۳۱۳ تاسیس شده و این کارخانه به عنوان یکی از قدیمی ترین و بزرگترین کارخانه های قند آذربایجان غربی و کشور فعالیت دارد.
میاندوآب با ۲۸۵ هزار نفر جمعیت سومین شهر پر جمعیت آذربایجان‌غربی به شمار می‌رود.