کارشناسان هواشناسایی همچنین خبر داده اند که این پدیده غالب تا روز یکشنبه- ۲۱ فروردین ماه- در کشور وجود دارد، منشا خیزش گرد و خاک، بادهای شدید مرکز و شرق کشور است و همزمان در غرب وجنوب غرب کشور نیز غبار آلودگی هوا با شاخص بالا وجود دارد.
اکنون نیمی از استان‌های کشور درگیر پدیده گرد و غبار شده اند و شدت این پدیده به حدی است که آسمان استان‌های شمالی و دامنه البرز نیز تحت تاثیر آن غبارآلود هستند.
البته ورود سامانه بارشی جدید از عصر امروز- شنبه- از شمال غرب به کشورو بارش‌های پراکنده تا حدودی روی کیفیت هوا در شمال غرب و استان‌های شمالی تاثیر خواهد داشت اما موجب رفع گرد و خاک از آسمان نخواهد بود. سامانه بارشی مناطقی از شمال غرب، غرب، بخش‌های غرب و مرکزی دریای خزر را در برمی‌گیرد و همچنین برای استان‌هایی که در دامنه‌های جنوبی البرز مرکزی واقع شدند بارش پیش بینی می‌شود. روز یکشنبه در بعضی از ساعت‌ها در نوار شمالی کشور رگبار و رعد و برق رخ خواهد داد و روزهای دوشنبه و سه شنبه جوی آرام در کشور خواهیم داشت.
از سوی دیگر کارشناسان حوزه بهداشت تاکید کرده اند که هموطنان ساکن در شهرهای با وضعیت هشدار، گروه‌های حساس تا حد امکان از خروج غیرضروری از منزل و تردد بی‌مورد در معابر شهری خودداری کنند. سایر افراد نیز با استفاده از ماسک مناسب و در مواقع ضروری خارج شوند و حضور در فضای باز را به حداقل کاهش دهند. ورزشکاران در زمان وقوع پدیده گردوغبار، در فضای باز ورزش نکنند و کوهنوردان از کوهنوردی اجتناب کنند. حضور در بوستان‌ها و پیاده روی در شرایط آلودگی و گردوغبار، صورت نگیرد چرا که مضرات و خطرات پیاده روی و حضور در پارک در شرایط آلودگی شدید هوا، بیش از منافع آن است، از سوی دیگر تردد خودروهای شخصی باید کاهش یابد و در صورت استفاده از خودرو ضمن استفاده از ماسک مناسب، شیشه ها را بالا نگهدارید. در صورت لزوم به خروج از منزل یا محل کار، حتماً از ماسک مناسب استفاده کنید. ماسک مناسب در این شرایط باتوجه به بیماری کرونا، ماسک n۹۵یا ماسک (ffp۲، ffp۳ به همراه ماسک های سه لایه) است.
همچنین کارکنانی که به واسطه شغلی، بیشتر در معرض گرد و غبار قرار دارند، مثل پلیس راهور، حتما از وسایل حفاظت فردی به ویژه ماسک با ویژگی های فوق استفاده کنند. کودکان، سالمندان و بیماران قلبی عروقی، تنفسی و مبتلا به آسم از حضور و فعالیت در فضای باز خودداری کنند. پرهیز از مصرف سیگار و قلیان، افزایش مصرف شیر، ماست کم‌چرب، میوه و سبزیجات تازه و مایعات در مواقع بروز گرد وغبار تا عادی شدن شرایط هوا توصیه می شود.
کارشناسان حوزه بهداشت همچنین هشدار داده اند، شهروندان در صورت بروز هرگونه علائم تنگی نفس، قلبی - عروقی، سریعا به نزدیک‌ترین مرکز بهداشتی درمانی یا بیمارستان مراجعه کنند. افرادی که مجبور به فعالیت کاری در محیط بیرونی هستند پس از رسیدن به منزل بهتر است استحمام کنند همچنین از سفرهای غیرضروری درون شهری پرهیز شود. بهتر است در شرایطی مانند امروز که آلودگی هوا افزایش یافته از وعده غذایی مانند سبزیجات تازه، شیر و سایر مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان استفاده شود.
بر اساس شاخصAQI که برای سنجش کیفیت هوا و نشان دادن اثر آلودگی بر سلامتی افراد است، از صفر تا ۵۰ در شرایط پاک یا سبز، ۵۱ تا ۱۰۰ در شرایط قابل قبول یا زرد، ۱۰۱ تا ۱۵۰ در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس یا نارنجی، ۱۵۱ تا ۲۰۰ در شرایط ناسالم برای همه یا قرمز، ۲۰۱ تا ۳۰۰ در شرایط بسیار ناسالم یا بنفش و ۳۰۱ تا ۵۰۰ در شرایط خطرناک یا ارغوانی تعیین شده است.
همانطور که گفته شد، همچنان در آسمان اغلب استان های کشور شاهد پدیده گرد و خاک هستیم که زندگی مردم را در مناطق مختلف تحت تاثیر قرار داده است؛ در این گزارش به آخرین وضعیت آب و هوای استان ها اشاره می شود:
کرمانشاه/ هوای چهار شهرستان در وضعیت ناسالم قرار دارد
پژمان فتاح‌پور رییس اداره حفاظت محیط زیست قصرشیرین گفت: شاخص کیفی هوا بر اساس استخراج داده‌ها از ایستگاه سنجش کیفی هوا در قصرشیرین و سرپل‌ذهاب و کنگاور و پاوه در ساعت ۶ صبح امروز بیانگر وضعیت ناسالم است. شاخص لحظه‌ای کیفیت هوا ساعت ۶ صبح امروز در شهرستان قصرشیرین ۲۸۳ بیانگر وضعیت اضطرار، سرپل‌ذهاب ۱۷۰، کنگاور۱۳۷ و پاوه ۱۰۸ را نشان داد که بیانگر وضعیت هشدار در این سه شهرستان است. این وضعیت نشان دهنده آلودگی هوا ناشی از ورود گرد و خاک بوده و ناسالم برای گروه های حساس است.
قصر شیرین/ تعطیلی مدارس و کاهش دید افقی
امیر ظهرابی مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه نیز به ایرنا گفت: باتوجه به تداوم آلودگی هوای استان، براساس تصمیم کارگروه شرایط اضطراری آلودگی هوا، مدارس مقاطع پیش‌دبستانی و دبستان در شهرستان‌های قصرشیرین، گیلانغرب و سرپل‌ذهاب فردا (شنبه) در نوبت صبح تعطیل است.
به گزارش ایرنا؛ استان کرمانشاه در چند سال گذشته با معضل ریزگردها و آلودگی هوا درگیر بوده و این وضعیت به ویژه مردم شهرستان‌های قصرشیرین، سرپل‌ذهاب و گیلانغرب را کلافه کرده است. این پدیده نه تنها عوارض جسمی زیادی به مردم استان تحمیل کرده که حتی با بستن منافذ برگ های درختان بلوط، به شدت به جنگل‌های زاگرس هم آسیب زده است.
گرد و غبار موجود در هوای منطقه به ویژه نواحی مرزی کشور نتیجه وزش باد شدید در بیابان‌های عراق است که پس از مدتی وارد آسمان شهرهای مرزی و موجب آلودگی هوای این مناطق و دیگر شهرهای کشور شده است.
امیرپرویز نجفی رییس اداره هواشناسی قصرشیرین نیز گفت: با ورود سامانه ناپایدار جوی طی ۷۲ ساعت گذشته به آسمان این شهرستان مرزی، بیشینه سرعت وزش باد در این منطقه هم اکنون به ۱۴متر بر ثانیه معادل ۵۰.۴کیلومتر بر ساعت رسیده است. دید ناشی از ورود گرد و غبار نیز هم اکنون در شهرستان مرزی قصرشیرین به ۲هزار متر کاهش یافته که هشت هزار متر از حد استاندارد یک هوای سالم (۱۰هزار متر) کمتر است.
خراسان جنوبی/ ادامه وزش باد و گرد و خاک
فاطمه زارعی کارشناس اداره کل هواشناسی خراسان جنوبی گفت: مطابق با الگوی نقشه‌های هواشناختی وزش باد شدید و گرد و خاک امروز و فردا به‌ویژه در غرب و شمال غرب استان ادامه خواهد داشت. تا اوایل هفته جاری به تناوب افزایش ابر، افزایش سرعت وزش باد و گرد و خاک پیش‌بینی می‌شود و در برخی ساعات شاهد آسمانی غبارآلود در منطقه خواهیم بود.
مشهد/ آلودگی هوای کلانشهر وارد ششمین روز پیاپی شد
مهدی اله‌پور سرپرست اداره‌کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی گفت: با تداوم ماندگاری آلاینده‌ها در هوای تنفسی مشهد، کیفیت هوای این کلانشهر در روز شنبه ۲۰ فروردین، برای ششمین روز پیاپی در وضعیت هشدار قرار دارد. شاخص کنونی کیفیت هوای مشهد ۱۴۹ ای. کیو. آی و نشانگر هوای ناسالم و وضعیت هشدار است. وزش باد و تغییرات جوی موجب افزایش شدت گرد و غبار در هوای این کلانشهر شده است و هم اکنون کیفیت هوا در مناطق سرافرازان، سمزقند، شهید کریمی، امامیه، چمن، شهید آوینی، الهیه، خیام جنوبی و لشگر در وضعیت هشدار و آلوده برای تمامی افراد و در ۱۴ منطقه دیگر این شهر در وضعیت هشدار و آلوده برای افراد حساس قرار دارد.
همدان/ کیفیت هوا برای گروه‌های حساس ناسالم
سیدعادل عربی معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست استان همدان گفت: شاخص کیفیت هوای استان در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس قرار دارد ضمن اینکه این شاخص برای شهر نهاوند در وضعیت خطرناک است. بر اساس اطلاعات ایستگاه های سنجش آلودگی هوا و با توجه به وزش شدید باد، میزان غلظت ذرات معلق و آلاینده های جوی هوا در سطح استان همدان بالاتر از حد مجاز است. براساس گزارش سازمان هواشناسی و پیش بینی شرایط جوی، میزان ذرات معلق و آلاینده های هوا در سطح استان و شهر همدان با پیش بینی شرایط جوی طی ساعات آینده رو به کاهش است.
زنجان/ آلودگی هوا مهدهای کودک و پیش دبستانی‌ها را تعطیل کرد
مهدی کریمی مدیر روابط عمومی اداره کل آموزش و پرورش استان زنجان اعلام کرد: آلودگی هوا مدارس نوبت صبح پیش دبستانی و مهدهای کودک این استان را تعطیل کرد. بر اساس اعلام محیط زیست زنجان هوای این استان به دلیل ورود گرد و غبار از غرب کشور در وضعیت خطرناک قرار گرفته است؛ این شرایط هوایی برای همه گروه ها ناسالم است.
بر اساس اعلام کارشناس بررسی آلودگی هوا و تغییر اقلیم اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان زنجان شاخص کیفیت هوای استان زنجان به دلیل آلایندگی‌های ذرات معلق در هوا با قطر کوچکتر از ۱۰ میکرون در وضعیت خطرناک قرار دارد.
لرستان/ آلودگی به چهار برابر حد مجاز رسید
غبار و آلودگی هوا طی چند روز گذشته پدیده غالب در آسمان لرستان بوده تا حدی که میزان آلاینده‌های هوا در برخی شهرهای استان به چهار برابر حد مجاز رسیده است. همچنین وضعیت آلودگی هوا در شهرستان بروجرد براساس اعلام اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان ۲ تا پنج برابر حد مجاز اعلام شده و برای گروه‌های حساس ناسالم است.
خوزستان/ ۱۵ شهر درگیر شد/ هشدار هواشناسی
گرد و غبار که برای سومین روز خوزستان را فراگرفته است امروز شنبه ۱۵ شهر این استان را بار دیگر درگیر آلودگی هوا کرد. سامانه پایش کیفی هوای کشور ساعت ۱۰ روز شنبه شاخص کیفی هوای اهواز ۱۸۴، اندیمشک ۱۶۳، بندر امام ۱۶۵، دزفول ۱۶۷، سوسنگرد ۱۵۹، شادگان ۱۵۹، شوشتر ۱۷۶ و ماهشهر ۱۵۵ در شرایط ناسالم برای همه گروه‌ها اعلام کرده است. همچنین شاخص کیفی هوای شهرهای بهبهان ۱۴۹، حمیدیه ۱۱۹، رامشیر ۱۴۱ و شوش ۱۴۰ ناسالم برای گروه‌های حساس گزارش شده است.
اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان، نیز میزان گرد و غبار در ساعت ۹ امروز را در شهرهای اندیمشک ۲۸۵ میکروگرم بر مترمکعب، اهواز ۳۹۸ ، ایذه ۲۸۸ ، بندر امام ۳۲۰، بهبهان ۲۶۱، حمیدیه ۱۸۶ ،خرمشهر ۴۱۰ ، دزفول ۲۹۳ ، رامشیر ۲۳۹ ، سوسنگرد ۲۰۵ ، شادگان ۲۷۸ ، شوش ۲۷۰ ، شوشتر ۳۱۷ ، گتوند ۱۶۶ و ماهشهر ۲۵۲ میکروگرم بر مترمکعب گزارش کرده است.
حد مجاز غبار در هوا ۱۵۰ میکروگرم بر مترمکعب است.
اداره کل هواشناسی خوزستان روز شنبه با صدور ۲ اطلاعیه جداگانه نسبت به افزایش سرعت باد و تشکیل توده گرد و خاک بر روی کشور عراق هشدار داد. در هشدار سطح زرد ، افزایش سرعت باد و ارتفاع موج از بعد از ظهر شنبه تا اوایل وقت دوشنبه در شمال خلیج فارس و مناطق ساحلی و دور از ساحل خوزستان پیش بینی شده است.
بر اساس این هشدار اثر مخاطره شامل احتمال غرق شدن شناگران، آسیب به قفس ها و تورهای صیادی ، خسارت به قایق ها و شناورهای کوچک و احتمال اختلال در فعالیت های دریایی خلیج فارس است.
بر اساس هشدار سطح نارنجی هواشناسی خوزستان تشکیل توده گرد و خاک بر روی کشور عراق پیش بینی شده و تاثیر آن ابتدا بر مناطق غربی و مرکزی و سپس سایر مناطق استان همراه با وزش باد متوسط تا شدید از ظهر شنبه تا اوایل وقت دوشنبه قابل انتظار است.
پدیده گرد و خاک روز پنجشنبه هفته گذشته هوای شهرهای اهواز، رامشیر و شادگان را در شرایط خطرناک قرار داد به طوری که شاخص کیفی هوای شهرهای رامشیر ۵۰۰، شادگان ۴۲۲ و اهواز به ۳۶۸ رسید.
همچنین تداوم پدیده گرد و خاک در خوزستان در روز جمعه هوای هفت شهر این استان را در شرایط ناسالم برای همه گروه‌ها قرار داد.
قزوین/ بهبود شاخص کیفیت هوا از فردا
مریم بهروزی کارشناس اداره کل هواشناسی قزوین گفت: شاخص کیفیت هوای استان از فردا با توجه به وزش بادهای شمالی بهبود می‌یابد. براساس نقشه های پیش یابی و تصاویر ماهواره ای برای روزهای یکشنبه و دوشنبه جوی نسبتا پایدار پیش بینی می شود که با تداوم وزش بادهای شمالی طی این ۲ روز، شاهد بهبود کیفیت هوا نیز خواهیم بود. از عصر امروز تا بامداد فردا با عبور امواج از سطح منطقه علاوه بر افزایش ابر، انتظار رگبار، رعد و برق و وزش بادهای لحظه ای شدید پیش بینی می شود و در برخی مناطق نیز شاهد ریزش تگرگ خواهیم بود. وزش بادهای لحظه ای شدید احتمال گرد و غبار محلی را نیز افزایش خواهد داد.