تاریخ انتشار: ۲۰ فروردین ۱۴۰۱ - ۱۱:۳۰

بغداد- ایرنا- افشاگری و انتقادات درباره دخالت های انگلیس در عراق موضوع تازه ای نیست اما آنچه رئیس ائتلاف الفتح چند روز پیش رو در روی سفیر انگلیس در بغداد بر زبان آورد قابل توجه و جدید است؛ چیزی که بعدتر قیس الخزعلی نیز پیرامون برجسته شدن نقش انگلیسی ها در عراق بعد از مشغولیت های آمریکا بر زبان آورد.

به گزارش ایرنا، «هادی العامری» رئیس ائتلاف «الفتح» یکی از قطب های ائتلاف فراگیر «چارچوب هماهنگی» متشکل از احزاب عمده شیعه به استثنای جریان صدر، در دیدار با سفیر انگلیس در بغداد به صراحت به او گفت: «اطلاعات موثق از دخالت لندن در امور داخلی عراق داریم».

اگرچه انتقادات تند مقام های رسمی و رهبران سیاسی عراق از مقامات انگلیسی از جمله سفیر فعلی و سابق انگلیس در بغداد، در خصوص دخالت های فزاینده لندن در امور داخلی عراق، در جلسات ویژه ای که بین آنها برگزار می شود، امر تازه ای نیست اما این نخستین بار است که این اتهامات، آنهم توسط چهره ای در سطح «هادی العامری» و آن هم رو در روی نماینده لندن در بغداد، اجازه درز به رسانه های عراقی و انتشار عمومی می یابد.

تعدادی از صاحب نظران عراقی می گویند که آمریکا برای فراغت کامل در مقابله با قدرت روز افزون چین و روسیه، از سال ۲۰۱۵ پرونده عراق را عمدتا در اختیار انگلیسی ها گذاشته تا با توجه به تجربه انگلیسی ها در تعامل با عراق در جریان استعمار این کشور در اوایل قرن گذشته، بتوانند اوضاع این کشور را در جهت منافع غرب به ِویژه آمریکا و انگلیس مدیریت کنند.

بسیاری نیز از این رویکرد، تحولات چند سال اخیر عراق را کار انگلیسی ها دانسته اند و انتقاد شخصیتی مانند العامری علیه لندن در این راستا ارزیابی شده است.

رییس ائتلاف الفتح در ۱۳ فروردین ۱۴۰۱ به سفیر انگلیس صریحا گفت: «اطلاعاتی از یک سازمان اطلاعاتی خارجی در خصوص دخالت مداوم شما (انگلیس) در امور سیاسی عراق در اختیار داریم.»

العامری افزود: «معتقدیم که ثبات در عراق به معنی ثبات در کل منطقه است و همه باید برای حل بن بست سیاسی آن با هدف ثبات در کل منطقه تلاش کنند.»

 وی خطاب به سفیر انگلیس گفت: «ائتلاف چارچوب هماهنگی هرگز از خواسته اساسی خود مبنی بر تشکیل فراکسیون بزرگ پارلمان دست نمی کشد زیرا آن را بخشی از حقوق بافت اجتماعی شیعیان در دولت و توافق بر سر نامزد نخست وزیری می داند.»

این اظهارات العامری علیه انگلیسی ها در این مقطع حساس زمانی با بازتاب های مختلفی مواجه شد که بخش اعظم آن اشاره به افزایش نفوذ و تاثیر انگلیس در بازی سیاسی داخلی عراق دارد.

«نجاح محمد علی» کارشناس برجسته سیاسی عراقی که در لندن مقیم است، در واکنش به این انتقاد العامری علیه انگلیس در صفحه شخصی خود گفته است که العامری می خواست به انگلیسی ها بفهماند که اگر اوضاع داخلی در عراق بهم بخورد، فقط عراق نیست که متضرر می شود بلکه همه منطقه از آن ضرر و زیان خواهد دید.

او از سخنان هادی العامری حمایت کرد و آن را «سخن حق در برابر سلطان ظالم» دانست.

برخی ناظران نیز معتقدند که انگلیس از ۲۰۰۳ تاکنون در صحنه سیاسی عراق بازی می کند و وجود تعداد زیادی از مقامات بلندپایه عراقی دارای تابعیت انگلیسی را دلیلی بر حضور لندن در تحولات سیاسی عراق می دانند.

«سعدون الساعدی» استاد روابط بین الملل در گفت وگو با تلویزیون «العهد» عراق در این خصوص تاکید کرده است که همه کسانی که از ۲۰۰۳ تا به امروز بر عراق حکومت کرده اند، تحت حمایت ملکه انگلیس بوده اند.

وی بر این باور است که انگلیسی ها همواره از قدرت نرم برای توسعه نفوذ خود در عراق و منطقه بهره می برند.

به گفته وی، آمریکا از مدت ها قبل، پرونده عراق را به طرف انگلیسی واگذار کرده زیرا انگلیسی ها بهتر از امریکایی ها، عراق و منطقه را می شناسند.

«مارک برایسون ریچاردسون» سفیر جدید انگلیس در بغداد ظاهرا فرهنگ عربی را خوب می شناسد. او در سالن های نمایش بغداد، فیلم انگلیسی جیمزباند می بیند و آن را حامی صنعت سینمای عراق می خواند، عملکرد سیستم انتخاباتی عراق و کارآیی آن در رویدادهایی مانند انتخابات پارلمانی اخیر را چک می کند، مناسبت های مذهبی شیعی عراق را تبریک یا تسلیت می گوید، به مناسبت عید نوروز به سه زبان عربی، کردی و انگلیسی شادباش می گوید، با جوانان و کارآفرینان عراقی دیدار می کند، به دبی امارات می رود و درباره ساختن عراق سخنرانی می کند، مثل همتای سابق خود درباره فوتبال عراق نظر می دهد، به مساجد اقلیم کردستان عراق سرکشی می کند، اهمیت انتقال انرژی های جدید به عراق را گوشزد  و از همان راه دور یعنی بغداد، از سیاست های مسکو در قبال اوکراین انتقاد می کند.

مارک ریچاردسون سفیر انگلیس در بغداد در دیدار با جوانان عراقی

برخی می گویند سفیر انگلیس در بغداد، مسلمان است، اما از نام یا سوابق او نمی توان چنین استنباطی کرد هرچند با نام «ابوعلی» در عراق معروف شده است.

مارک ریچادرسون که در جولای ۲۰۲۱ با حکم ملکه انگلستان به عنوان سفیر آن کشور در عراق منصوب شده است، در سال ۱۹۹۹ به وزارت خارجه انگلیس ملحق شد و چندین سال سابقه فعالیت دیپلماتیک در سفارت های بریتانیا در کشورهای مختلف اسلامی مانند سومالی (سال ۲۰۱۳، معاون هیات دیپلماتیک)، کابل (سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۰، کنسول سیاسی) سودان (رئیس و معاون هیات نمایندگی دیپلماتیک انگلیس و نیز بخش های سیاسی و مطبوعاتی در سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۶) دارد.

سفیر سابق انگلیس، «استیفان هیکی» به دلیل فعالیت های پوپولیستی که از آن به «دیپلماسی عمومی» یاد می شد، در عراق به «ابوناجی» معروف شده بود.

ابوناجی، اصطلاح کنایه آمیزی از دخالت های وسیع انگلیسی ها در امور داخلی عراق در ایام استعمار این کشور در اوایل قرن گذشته است که تا به امروز در اذهان عراقی ها مانده است.

به اعتقاد ناظران، انگلیس در برهه کنونی می کوشد در فرایند تشکیل دولت و انتخاب رییس جمهور در راستای سیاست های غرب، اعمال نظر کند امری که انتقاد تند العامری را علیه لندن به دنبال داشته است.