به گزارش حوزه احزاب ایرنا، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدحسن ابوترابی‌فرد در خطبه دوم نماز جمعه این هفته (۲۶ فروردین ۱۴۰۱) در دانشگاه تهران اظهار کرد: در خطبه نخست به ارکان هشت‌گانه اقتدار نظام‌های سیاسی اشاره کردم رکن هشتم علم فناوری و نوآوری بود.
وی افزود: علم و فناوری از مهمترین ارکان اقتدار هر نظام سیاسی است. بنابراین حضرت علی علیه‌السلام در یک کلام بلند و ماندگار فرمودند قدرت و عزت، محصول دانش است. جایگاه امروز ارتش جمهوری اسلامی نیروی زمینیِ اقتدارآفرین، محصول آراستگی این نهاد به مقوله گران‌بهای علم و ایمان است. عمل مبتنی بر دانش خلق قدرت می‌کند.
خطیب نماز جمعه تهران عنوان کرد: در حوزه‌هایی که امروز نظام جمهوری اسلامی ایران در موضع اقتدار و ثبات قرار دارد بدون استثنا محصول گام‌های بلند و استواری است که براساس دانش و علم برداشته شده است.
ابوترابی‌فرد بیان کرد: مدرسه قرآن مدرسه علم است مدرسه نهج‌البلاغه مدرسه دانش است. در نهج‌البلاغه بحث مهم شایسته‌سالاری معنوی حضور و مشارکت مردم در شکل‌گیری نهادهای سیاسی تصمیم سازی و رشد و تعالی جامعه است. در منشور حکمرانی نامه حضرت علی علیه‌السلام اشاره کردم که در نظام حکمرانی دینی اندیشه سیاسی مترقی حضرت علی علیه‌السلام دو آرمان و هدف کلیدی در دستور حاکمان و مدیران ارشد و میانی و نظام دینی است.
وی افزود: نخست توسعه انسانی و پاسخ به تمام نیازهای مادی و معنوی افراد جامعه و فراهم کردن بستر رشد و تعالی آنها به‌سوی قله‌های کمال انسانی است که این مهمترین هدف در نظام اسلامی است. آرمان و هدف دوم ساخت یک کشور مدرن با بهترین زیرساخت‌های اقتصادی که راه را برای رفاه عمومی و رشد و تعالی جامعه در ابعاد مختلف هموار می‌کند، است.
خطیب نماز جمعه موقت تهران بیان کرد: به‌طورکلی هر نظام سیاسی برای ماندگاری و ثبات نیازمند ارکان هشت‌گانه‌ای است که در کلام امیرالمومنین به آن پرداخته‌شده است: مردم‌سالاری، شایسته‌سالاری، قانون‌مداری، امنیت و قدرت دفاعی بازدارنده، استقلال سیاسی، اقتصاد مقاوم و پویا عدالت و اعتلای فرهنگی علم فناوری و نوآوری.
ابوترابی فرد با اشاره به موضوع شایسته‌سالاری گفت: شایسته‌سالاری در دستور کار خداوند متعال، انبیای الهی، اولیای دین، تربیت‌یافتگان مدرسه قرآن و اهل بیت پیامبر است. قبلاً اشاره کردم انتخاب مالک اشتر در حکومت علی علیه‌السلام، بدین معنا است که شایستگان نقش اول را ایفا می‌کنند. مسئولیت‌ها باید به دست شایسته‌ترین انسان‌ها سپرده شود منتها در تفکر دینی، شایسته‌سالاری با تعریفی که امروز از آن ارائه می‌شود کمی فرق متفاوت است.
وی خاطرنشان کرد: در نقشه دینی برای سطوح عالی مدیریت، نخستین شاخص عدالت، تقوا، شایستگی و آراستگی خصایص والای انسانی است. افراد حفیظ، امین و آراسته به عدالت، دوستداران و خادمان ملت باید بر قدرت بنشیند نه دلباختگان به قدرت و مقام.
خطیب نماز جمعه موقت تهران بیان کرد: حضرت علی علیه‌السلام برای قرار گرفتن در جایگاه مدیریت و رهبری جامعه به دو اصل اشاره می‌کند. یک اصل این است که مردم باید انسان‌های عالم، شایسته وارسته و مدافع از حقوق مردم را انتخاب کنند و این اصل در نظام دینی بسیار کلیدی و محوری است.
ابوترابی‌فرد گفت: دوران حکومت امام عصر این اصل کلیدی رمز اساسی تحول در کره خاکی است. بنابراین حضرت علی علیه‌السلام به شخصیتی در تراز مالک می‌فرمایند مالک قله بلندی است که هیچ پرنده بلندپروازی نمی‌تواند بر فراز شخصیت او پرواز کند. حضرت به این شخصیت استثنایی می‌فرماید ای مالک مهمترین اصلی که بر آن باید بر آن مراقبت داشته باشی تقوای الهی است.
وی افزود: ایمان و عمل صالح مولد تقوا است، تقوا محصول پیوند این دو اصل کلیدی است. ایمان است که مسیر مستقیم و راه سعادت را فراروی انسان تبیین می‌کند و امکان آراستگی به عمل صالح را فراهم می‌آورد و عمل صالح زمینه رشد و تعالی ایمان را فراهم می‌کند و محصول این دو گوهر گران‌بها مقام تقوا است.
خطیب نماز جمعه تهران اضافه کرد: بنابراین ماه مبارک رمضان ماه آراستگی به تقوا است زیرا ایمان با عمل صالحی به نام روزه گره می‌خورد. ایمان با قیام در دل شب، انس با قرآن پیوند می‌خورد. این پیوند جامعه را متحول می‌کند، راه را برای تقرب به خداوند سبحان هموار می‌سازد، لذا در یک نظام دینی و اسلامی، عدالت، دیانت، اخلاق، ایمان و عمل صالح مهمترین ویژگی مدیران آن نظام به‌ویژه مدیران ارشد و میانی است.
ابوترابی‌فرد ادامه داد: تقوا مطالبه خداوند از انسان‌ها است، نماز جمعه مدرسه آراستگی به تقوا است، من باید با همه معاصی در مسیر تقوا گام بردارم و شما آراستگان به نور ایمان در راه آراستگی به عالی‌ترین مراتب تقوا حرکت کنید.
وی خاطرنشان کرد: امیرالمؤمنین در کلام بلندی می‌فرمایند: باید تقوا داشته باشید و درباره بندگان خدا و شهرها؛ یعنی یک جامعه متقی و نظام سیاسی آراسته به تقوا، حیات اجتماعی او متحول می‌شود و شهرهای او دگرگون می‌شود. اگر ما مسئولین آراسته به تقوا شویم از ظرفیت‌های کشور درست استفاده می‌کنیم. سرمایه‌ها را به آسانی از کف نمی‌دهیم با سرمایه‌هایی که در دست است در مسیر خلق ثروت گام برمی‌داریم.
امام جمعه موقت تهران گفت: حضرت علی (ع) می‌فرمایند: فردا از ما سؤال می‌کنند حتی در مورد سرزمین و سایر جانداران؛ این نگاه اسلام و قرآن است.
ابوترابی‌فرد عنوان کرد: محضر پاسداران و نیروهای قدرتمند ارتش جمهوری اسلامی این اقتدارآفرینان عرض می‌کنم، اگر فردا در مورد کشور از شما سؤال کنند انشاالله شما پاسخ درخوری دارید. شما پاسخ می‌دهید ما تحت فرماندهی علم و فقاهت و تقوا، هزاران کیلومتر از خاک ایران اسلامی را زیر چکمه‌های استکبار جهانی آزاد کردیم.
وی بیان کرد: ما اجازه ندادیم حتی یک سانتیمتر از خاک ایران اسلامی تجزیه شود، نیروهای مسلح در طول سه دهه ایران را به نماد اقتدار و امنیت در منطقه تبدیل کردند، ما توانستیم با خلق نیروهای مسلح مقتدر قدرت دفاعی بازدارنده به معنای واقعی کلمه خلق کنیم، آسمان و زمین و دریای جمهوری اسلامی امروز در اوج امنیت قرار دارد این دستاورد آراستگی به تقوا است.
خطیب نماز جمعه تهران افزود: این دستاورد آراستگی به تقواست، دستاورد آراستگی نیروهای مسلح به شایسته‌سالاری به محوریت دانش و علم است. امیدوارم خداوند سبحان در پرتو عنایات و توجهات امام عصر مسیر اقتدار جمهوری اسلامی را در همه عرصه‌ها هموار فرماید و این ملت عزیز را در جایگاهی از کمال، تقوا، دانش، اقتدار و عزت قرار دهد که زیبنده ملت عزیز ایران است.
وی گفت: قرآن می‌فرماید سنگ بنای قدرت، حکمرانی، دانش و علم است. خطاب به پیامبر اعظم فرمود: سلوک علمی برای دستیابی به مدارج برتر دانش و علم است. در اندیشه دینی علم و معرفت مسیر حرکت را تبیین و راه را برای دستیابی به قله‌های دانش هموار می‌کند.
خطیب نماز جمعه تهران عنوان کرد: رهبر فرزانه انقلاب اسلامی که از دیرباز بر مقوله علم و دانش، تبدیل ایران اسلامی در نیم‌قرن پیش رو به یکی از مراجع علمی جهان پای می‌فشارند یکی از مهمترین اصول برای افزایش اقتدار ملی را فراروی ملی ما برجسته نمودند.
ابوترابی‌فرد بیان کرد: مرجعیت دانش و علم در مدیریت کشور باید به یک مقوله اصلی تبدیل شود. دانش فصل‌الخطاب منازعات مدیریتی، سیاسی و اجتماعی است. رهبر معظم انقلاب، سال ۱۴۰۱ را با شعار تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین آغاز کردند. با استمداد از خداوند سبحان در ماه‌های پیش‌رو خطبه‌های دوم را بر محور این آرمان تحول‌آفرین قرار خواهم داد.
وی با اشاره به تبیین ابعاد گوناگون این شعار الهام‌بخش با نگاه به بیانیه گام دوم انقلاب گفت: سکاندار انقلاب اسلامی سال 87 را سال نوآوری و شکوفایی نام‌گذاری کردند. یک شعار مترقی، امیدزا و حرکت‌آفرین.
خطیب نماز جمعه تهران افزود: شکل‌گیری اقتصاد دانش‌بنیان راه را برای نوآوری و شکوفایی کشور هموار می‌کند. با عنایت به اینکه به‌درستی و با توجه به شرایط اقتصادی امروز کشور، تولید دانش‌بنیان و اقتصاد دانش‌بنیان در دستور کار قرار گرفته است نکاتی را در این حوزه مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم.
ابوترابی‌فرد در توضیح مفهوم اقتصاد دانش‌بنیان گفت: اقتصاد دانش‌بنیان نام سیستم اقتصادی است که در آن تولید کالا و خدمات عمدتاً مبتنی بر فعالیت‌های دانش‌محور است، دانش، خلق ثروت می‌کند نه منابع طبیعی و کارگر و نیروی انسانی ساده. عنصر کلیدی در این اقتصاد، سرمایه و دارایی‌های فکری است نه مخازن عظیم نفت و گاز. از نوآوری‌های علمی و فناورانه برای خلق ثروت استفاده می‌شود نه از صادرات خام منابع طبیعی.
وی ادامه داد: در گذشته هویت فرهنگی، سیاسی و اقتصادی ایران با دانش و نوآوری فکری پیوند داشت امروز متاسفانه اقتصاد ایران با منابع نفت خام و آن هم صادرات خام این منابع گران‌قیمت گره خورده است. عمده کشورهایی که از درآمدهای سرشار و سهل‌الوصول نفت و گاز استفاده می‌کنند گرفتار حکمرانی و مدیریت منابع پایه هستند. یعنی آن سال که نفت صادر می‌شود، این درآمدهای ارزی است که پایه مدیریت کشور است. آن سال که این منابع در اختیار نیست نظام مدیریتی با اختلال روبرو می‌شود.
امام جمعه موقت تهران بیان کرد: مدیریت منابع پایه، راهی برای تحول و اقتدار ملی و اقتصاد کشور نیست. آن روز که درآمدهای حاصل از فروش نفت و درآمدهای ارزی آسان به دست می‌آید، اولاً ذخایر ارزی بانک مرکزی افزایش پیدا می‌کند درنتیجه رشد نقدینگی و رشد پایه پولی و تورم و معضلات کلیدی که امروز گرفتار آن هستیم ایجاد می‌شود. ثانیاً بازار داخلی به بازار کالاهای خارجی تبدیل می‌شود و ثالثاً تولیدات داخلی با چالش‌های جدی روبرو می‌شود.
ابوترابی‌فرد با بیان اینکه راه برون‌رفت از این تنگناها، اقتصاد دانش‌پایه و مدیریت دانش‌پایه است، گفت: در گام نخست باید نگاه مدیران ارشد و میانی کشور متحول شود. مدیران کشور هستند که نظام اقتصادی کشور را هدایت می‌کنند. تا زمانی که این نگاه متحول نشود و دانش‌بنیان نشود اقتصاد ایران دانش‌بنیان نمی‌شود. تولید نیازمند موتور محرکی است که اقتصاد ایران را با کمترین هزینه و در کوتاه‌ترین زمان و با بالاترین شتاب در جایگاه شایسته خود قرار دهد.
وی ادامه داد: سرمایه‌هایی که امروز در دست ملت عزیز ما است محورهای زیربنایی اقتصاد دانش‌بنیان است که به گمان حقیر با نگاه به این محورهای زیربنایی است که رهبر انقلاب اسلامی امید به تحول در نظام اقتصادی ایران دارند؛ و نخست نیروی کار تحصیل‌کرده ماهر است.
ابوترابی خطاب به برادران و خواهران نمازگزار گفت: اقتصاد دانش‌بنیان، محصول اندیشه و تفکر و محصول دانش و علم است و نیروی کار عالم و تحصیل‌کرده و ماهر رکن کلیدی این اقتصاد است. نیروی کاری که توانایی یادگیری مداوم و به‌کارگیری مهارت برای خلق ثروت از دانش را دارد. ایران اسلامی امروز در این حوزه از ظرفیت بسیار بالا و ارزشمندی برخوردار است امروز ما بیش از ۱۴ میلیون جوان تحصیل‌کرده در اختیار داریم. محصول کار با ارزش نظام آموزش عالی کشور در طول 4 دهه است.
وی تصریح کرد: دکتر علی‌محمدی‌ها به عنوان نیروهای عالم، کارآفرین محصول نظام آموزش عالی ایران هستند. این دانشمند هسته‌ای کشور تمام تحصیلات عالی خود را در ایران گذراند و با بیش از ۵۰ مقاله آی اس آی راه را برای تحول در صنعت هسته‌ای کشور باز کرد.
امام جمعه موقت تهران اظهار کرد: بسیاری از جوانان که امروز در حوزه‌های مختلف ایران را به کارستانی تبدیل کرده‌اند محصول کار نهادهای علمی دانشگاه‌ها، دانشگاه تهران و صنعتی شریف و ده‌ها دانشگاه معتبر علمی کشور هستند. تحولاتی که در حوزه نظام پزشکی، مهندسی در حوزه نانو، بیو و لیزر و حوزه‌های مختلف رخ داده است، قدرت پدافند جمهوری اسلامی ایران همه و همه محصول این کار بزرگ علمی است که نظام جمهوری اسلامی در طول 4 دهه سامان داده است. البته این نظام هم باید در گام دوم متحول شود.
ابوترابی بیان کرد: با تحول و فهم درست نقاط قوت و کاستی‌ها برای قرار گرفتن در جایگاه مناسب برنامه‌ریزی شود و یکی از مهمترین محورهای زیربنای اقتصاد دانش‌بنیان کشور است. امروز بیش از ۴۰۰ هزار فارغ‌التحصیل دانشگاه در شرکت‌های دانش‌بنیان حضور دارند.
وی ادامه داد: این نکته را هم اشاره کنم که تولید دانش و تربیت نیروی انسانی عالم کار دشواری است اما از آن دشوارتر تولید علم است. تولید علم کاری به مراتب سخت‌تر از تربیت نیروی عالم است. لذا با همین نگاه عنوان آموزش عالی کشور تغییر کرد، وزارت علوم به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تبدیل شد اما تبدیل دانش به فناوری به مراتب سخت‌تر از تولید علم است.
خطیب جمعه تهران بیان کرد: امروز در کشورهای جهان سوم دانش تولید می‌شود اما کشورهای به اصطلاح توسعه‌یافته از دستاوردها و نوآوری‌های علمی آنها بهره می‌گیرند کاری که جمهوری اسلامی کرده این است که این فاصله را به طور معناداری کوتاه کرده است.
ابوترابی‌فرد تصریح کرد: ما دانش هسته‌ای را مبدل به فناوری هسته‌ای کرده‌ایم. ما دانش را در میدان مبدل به یک پدافند قدرتمندی کردیم که این آسمان آهنین را برای ایران اسلامی به ارمغان آورده است و تبدیل فناوری به ثروت و تجاری‌سازی علم به مراتب دشوارتر است.
وی گفت: بنابراین اگر در دانشگاه‌ها نیروی انسانی عالم تربیت شد نباید با سرعت در انتظار تجاری‌سازی دانش و فراهم آوردن بستر حضور آنها در شرکت‌های دانش‌بنیان در عرصه‌ها باشیم که دانش آنها گره‌گشا است و این زمان‌بر است.
امام جمعه موقت تهران افزود: تاکید رهبر معظم انقلاب بر تولید و دانش‌بنیان فراهم آوردن حضور دانش در عرصه خلق ثروت است و این یعنی تجاری‌سازی علم که امیدوارم دولت و مسئولین در این راه گام‌های بلندی را بردارند و با یاری خداوند ایران اسلامی در اریکه‌ای از اقتدار اقتصادی قرار گیرد.