به گزارش روز سه‌شنبه ایرنا از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، برنامه هوشمندسازی و تحول دیجیتال پستی کشور باهدف ارتقای مدیریت عملیات، هوشمند سازی شبکه پستی و ارائه خدمات نوین برای مردم مورد تاکید وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و از برنامه‌های این وزارتخانه در دوره جدید است.
این هدف به‌عنوان یکی از مأموریت‌های اصلی شرکت ملی پست در حکم ابلاغی عیسی زارع پور وزیر ارتباطات به مدیرعامل این شرکت نیز یادآوری شده است.
بر همین اساس «محمود لیائی» مدیرعامل شرکت ملی پست ایران در تشریح برنامه‌های این شرکت برای دسترسی به این اهداف، با اشاره به مفهوم تحول دیجیتال و هوشمند سازی، گفت: در تحول دیجیتال قرار نیست تکنولوژی یا فرایندی خاص اتفاق بیفتد، بلکه تفکرات رهبری سازمان و مدیران و کارکنان باید دچار تحول شود.
وی افزود: وقتی ابزار فناوری اطلاعات در یک سازمان وارد می‌شود، تنها با آن ابزار اتفاقی رخ نمی‌دهد؛ بلکه با استفاده از این ابزار، ساختار کسب‌وکار و الگوهایی که باعث ارزش‌آفرینی در سازمان می‌شود، محقق خواهد شد.
لیائی با اشاره به اینکه متناسب با نوع کسب‌وکار هر سازمان تحول دیجیتال تعریفی متفاوت دارد، تصریح کرد: مثلاً در شرکت پست تجزیه سنتی با هوشمند سازی توسط دستگاه سورتینگ، سرعت تجزیه را به ۳ برابر افزایش داده و هزینه تمام‌شده و تعداد نیروی انسانی کاهش‌یافته است.
وی افزود: فرایند هوشمند سازی باید در اکثر فعالیت‌های شرکت ملی پست اجرایی شود تا بر اساس آن هزینه‌ها کاهش و سرعت خدمات‌رسانی بیشتری داشته باشیم.
ماموریت اصلی پست، تحول دیجیتال است
مدیرعامل شرکت ملی پست مأموریت اصلی در این شرکت را حول محور تحول دیجیتال و هوشمند سازی عنوان کرد و گفت: امیدوارم با پیاده‌سازی این موارد سرویس‌دهی نسبت به گذشته مطلوب‌تر و هزینه‌ها کاهش یابد.
وی به اهمیت همگرایی و ارتباط بین فرایندهای مختلف در این زمینه تاکید کرد و افزود: در شرکت ملی پست پس از تحول دیجیتال باید ارتباط بین سامانه‌های موجود این شرکت برقرار و دیتاها از یک سامانه وارد سامانه دیگر شود.
لیائی تصریح کرد: این فرآیند درعین‌حال که باعث می‌شود چرخه اطلاعات در این سامانه‌ها وجود داشته باشد، موجب کوتاهی مسیر انتقال دیتاها، افزایش سرعت فعالیت‌ها و کاهش هزینه‌ها نیز می‌شود مانند هوشمند سازی در حوزه لجستیک که می‌تواند قیمت تمام‌شده ما را به‌شدت کاهش دهد.
سیستم یکپارچه‌سازی پست
وی درباره یکپارچه‌سازی سامانه‌ها در شرکت ملی پست نیز افزود: در ایران چون شرکت ملی پست تنها اپراتور دولتی پستی است، مشابه حرکتی که در بانکداری الکترونیکی به نام کربنکینگ (Core Banking) یا سیستم یکپارچه بانکی شروع‌شده را باید انجام دهد.
مدیرعامل شرکت ملی پست ایران تصریح کرد: به همین منظور از شرکت پستی DHL آلمان الگوبرداری کرده و مذاکراتی انجام داده‌ایم که امیدوارم علیرغم تحریم‌های موجود بتوانیم پیاده‌سازی کرپستینگ (Core posting) یا سیستم یکپارچه پستی را شروع کنیم و در صورت عدم همکاری این شرکت به دلیل تحریم‌ها از سایر کشورهای پستی ازجمله هند و چین بهره‌برداری می‌کنیم.
وی در توضیح کرپستینگ یا سیستم یکپارچه پستی افزود: کرپستینگ یکپارچه‌سازی نرم‌افزاری پستی است، یکپارچگی نرم‌افزاری چندین محصول با ماژول‌های مختلف که در حوزه‌های مشتری مداری و غیره تجمیع شده و در قالب یک پلتفرم با ماژول‌های مختلف، ارتباط و یکپارچه‌سازی آن‌ها انجام می‌شود که مجموعه این سامانه‌ها را کرپستینگ می‌گویند.
استفاده از امضای دیجیتال در فرآیند پستی
لیائی تصریح کرد: متأسفانه در ایران هیچ محصولی در این زمینه وجود ندارد و به‌ناچار باید از محصولات کشورهای خارجی استفاده شود؛ چنانچه در داخل کشور محصولی در این خصوص وجود داشته باشد از این توانمندی استقبال می‌شود.
وی درباره خدماتی که با هوشمند سازی پست به مردم ارائه می‌شود نیز، افزود: ما در ابتدای راه هستیم و ابتدا باید فرایندهای موجود احصا شود و پس از پیرایش فرایندها بر اساس تحول دیجیتال به سمت هوشمند سازی حرکت کنیم. ما در شرکت ملی پست با چهار فرایند قبول، آماده‌سازی، رهسپاری و توزیع روبرو هستیم که در هریک از این چهار فرایند مبحث هوشمند سازی به‌صورت جداگانه تعریف و اجرا می‌شود، از سوی دیگر به دلیل اینکه هوشمند سازی در صنعت پست دنیا، به‌تازگی آغازشده باید از تجارب سایر کشورهای دنیا در این صنعت استفاده کنیم.
مدیرعامل شرکت ملی پست به استفاده از امضای دیجیتال در پست نیز اشاره کرد و گفت: امضایی که موزعین ما از گیرنده اخذ می‌کنند در اصل همان رسید تحویل مرسولات پستی است و با امضای دیجیتال که مستلزم استفاده از توکن بوده متفاوت است.
وی اضافه کرد: در شرکت پست تمامی موزعین ما هنگام مراجعه به منزل گیرندگان استفاده از چند دستگاه متفاوت (جی‌پی‌اس، بارکدخوان، ام پوز و موبایل جهت اخذ امضا گیرنده) استفاده می‌کنند. ما قصد داریم تمام این دستگاه‌ها را تجمیع و روی یک دستگاه پیاده‌سازی کنیم و اگر بتوانیم از یک محصول کاملاً ایرانی که بتواند همه این فرایندها را روی یک موبایل پشتیبانی کند استفاده کنیم در این صورت بهره‌گیری از امضای دیجیتال محقق می‌شود.
لیائی تصریح کرد: کاربرد امضای دیجیتال به دلیل فراگیر نشدن در کشور، لزوم استفاده برای اخذ امضا از گیرنده مرسوله ایجاد نکرده است و در همین حد احراز هویت باکارت شناساسایی معتبر کفایت می‌کند. البته امضای دیجیتال بیشتر در مباحث مالی کاربرد دارد که مستلزم محرمانه بودن اطلاعات است که احراز هویت با دقت خیلی بالایی باید صورت پذیرد.
وی ادامه داد: بسیاری از دستگاه‌ها به مأمورین پستی اطمینان دارند. به‌طور مثال برای گذرنامه احراز هویت توسط پست و به‌صورت مشاهده کارت ملی گیرنده اتفاق می‌افتد، پس در حال حاضر نیازی به اخذ امضای دیجیتال احساس نمی‌شود.
لیائی درباره سامانه اطلاع زمان حضور پستچی به منازل گیرندگان بسته‌ها نیز گفت: هم‌اکنون پست در حال طراحی سامانه ایست که مشخص کند چه زمانی پستچی به محل گیرنده مراجعه می‌کند. این بازه زمانی از طریق پیامک به مشتری اعلام می‌شود و این امر مستلزم داشتن اطلاعات کافی از گیرنده مرسوله است که مهم‌ترین آن کدپستی، کدملی و شماره موبایل است.
وی بیان کرد: متأسفانه این اطلاعات به‌صورت یکپارچه در دسترس شرکت ملی پست قرار ندارد و درصورتی‌که فرستنده مرسوله در زمان ارسال اطلاعات یادشده را در اختیار پست قرار دهد سرویس‌های ما به گیرنده مرسوله به سهولت انجام می‌شود.
«کوپلینگ»، پروژه‌ای در دست اقدام
لیائی به نقش کدپستی و ایمیل بومی در هوشمند سازی نیز اشاره کرد و گفت: هر فرد ایرانی در سال می‌تواند حداقل یک آدرس داشته باشد و ما نمی‌توانیم مردم را مکلف کنیم که از یک کدپستی استفاده کنند. پروژه‌ای در دست اقدام داریم که کوپلینگ یا ترکیب کدپستی، کدملی، ایمیل ملی و شماره موبایل است.
وی افزود: در حال حاضر برای هر ایرانی یک ایمیل ملی اثبات‌شده و احراز هویت شده نداریم. ما می‌توانیم ایمیل ملی را راه‌اندازی کنیم و برای هر ایرانی یک ایمیل اختصاص دهیم تا حاکمیت از طریق آن اطلاع‌رسانی‌های خود را انجام دهد.
معاون وزیر ارتباطات تاکید کرد: ترکیب و همراه سازی ایمیل ملی با کدملی، کدپستی و شماره تلفن همراه موجب تحول در ارسال مرسولات و تحقق هوشمند سازی و تحول دیجیتال در پست می‌شود.
وی به ارائه سرویس ایمیل ملی به شهروندان اشاره کرد و افزود: بر اساس قانون در شرح وظایف شرکت ملی پست ارائه یک سرویس ایمیل است که با دامنه POST.IR در اختیار هر شهروند قرار می‌گیرد.
سازمان‌ها و دستگاه‌ها باید این ایمیل منحصربه‌فرد را مدنظر قرار دهند و کمک کنند این فرهنگ بین هم‌وطنان نهادینه شود به‌طوری‌که به هر فرد ایرانی از بدو تولد همانند کدملی یک ایمیل ملی اختصاص داده شود.
مدیرعامل شرکت ملی پست ایران تصریح کرد: ما می‌توانیم به‌صورت رایگان این ایمیل را در اختیار هر فرد ایرانی قرار دهیم که این اتفاق باعث تحول عظیم در اطلاع‌رسانی حاکمیت به شهروندانش شده و همه دستگاه‌ها ازجمله پست می‌توانند از مزایای این خدمت بهره‌مند شوند.
سرانه پستی برای هر ایرانی ۳ مرسوله در سال است
وی تعداد مرسوله پستی سالانه در کشور را ۲۵۰ میلیون فقره اعلام کرد و افزود: سرانه پستی برای هر ایرانی ۳ مرسوله است، این امر کشور ما را در زمره کشورهای کمتر توسعه‌یافته در استفاده از صنعت پست قرار می‌دهد زیرا سرانه مرسوله در کشورهای توسعه‌یافته به ازای هر نفر تعداد بالایی است.
لیائی تصریح کرد: در صورت افزایش سرانه مرسوله در کشور قیمت تمام‌شده کاهش می‌یابد و مردم با فرهنگ پستی عجین می‌شوند. اگر سرانه ارسال مرسوله را به استاندارد جهانی نزدیک کنیم می‌توان مدعی شد که در حوزه پستی حرفی برای گفتن داریم و می‌توانیم ادعای هوشمند سازی و تحول دیجیتال را داشته باشیم.
وی سهم وزارت ارتباطات در اقتصاد دیجیتال را ۱۰ درصد عنوان کرد و افزود: ۸ دهم درصد آن سهم شرکت ملی پست است و ما تلاش داریم این عدد را به ۳ تا ۴ برابر افزایش دهیم.