حبیب ابراهیم پور در گفت و گو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا درباره برنامه های پارک علم و فناوری برای رفع چالش های حوزه فناوری و تولید دانش بنیان اظهار داشت: یکی از چالش های پیش رو این است که بسیاری از مدیران دولتی با حوزه فناوری و فعالیت های آن آشنا نیستند و حتی نمی دانند که مجموعه هایی به نام پارک های علم و فناوری وجود دارند که زیرنظر وزارت علوم یا معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری فعالیت می کنند.
وی افزود: آنها نمی دانند پارک های علم و فناوری و شرکت‌های فناورانه چه فعالیت هایی دارند، و پیوند با آنها در رفع مشکلات دستگاه ها تا چه حد می تواند تاثیرگذار باشد. امیدواریم امسال با الزاماتی که برای دستگاه ها ایجاد شده است، این مشکل حل شود.
رییس پارک علم و فناوری اردبیل یادآور شد: پیش از این سازمان ها و وزارتخانه‌ها با شرکت های دانش بنیان و فناوری‌ها آشنا نبودند به عنوان مثال به آموزش و پرورش می گفتیم که نیاز فناورانه خود را اعلام کنید تا شرکت های فناور کالای جایگزین براساس نیاز آنها تولید کنند اما امسال با توجه به شعار سال و آگاهی نهادها از فعالیت های پارک های علم و فناوری شاهد هستیم که به تدریج دستگاه ها به سمت فناوری های نوین می آیند.
تولید محصولات تحریمی را از پارک ها بخواهید
ابراهیم پور ادامه داد: در حال حاضر مهم ترین مساله برای همه پارک های علم و فناوری کشور این است که صنایع نیازهای فناورانه و کالاهای وارداتی و به ویژه تحریمی را به پارک‌های علم و فناوری کشور اعلام کنند چرا که دانشگاه‌ها و پارک‌های علم و فناوری توانایی و آمادگی هر نوع تولید فناوری جدید و جایگزین را دارند.
وی همچنین گفت: این که گفته می شود تزریق نوآوری به بدنه تولید، این است که خود شرکت های بزرگ و صنعتی به سمت فناوری های نوین بیایند، بسیاری از کالاها را از چین و کشورهای دیگر تامین می‌کنند در حالی که به راحتی می توان در کشور تولید کرد.
وی یادآور شد: امسال با روسای دیگر پارک ها مدلی را تعریف کردیم که براساس این مدل از طریق کمیته ای مشترک اعلام نیاز فناورانه شرکت‌ها و دستگاه های دولتی به پارک ها، معرفی طرح های موجود و ارایه طرح های جدید به شرکت‌ها و دستگاه های دولتی و حمایت برای اجرایی سازی از طریق پارک و هم از طریق دستگاه های مربوطه تا تجاری سازی محصول پیگیری شود.
رییس پارک علم و فناوری استان اردبیل در ادامه به برنامه های پارک های علم و فناوری بویژه اردبیل اشاره کرد و گفت: توسعه زیرساختی و ساختاری پارک و برنامه‌های محتوایی برای توانمندسازی شرکت های دانش بنیان و واحدهای فناور دو برنامه اصلی پارک ها است.
ابراهیم پور با بیان اینکه پارک علم و فناوری استان اردبیل از سال ۱۳۹۴ تاسیس شده است، افزود: این پارک از لحاظ ساختاری دچار مشکل است لذا برنامه ما این است که زیرساخت پارک را توسعه دهیم و در کنار آن مرکز رشد را به همراه آزمایشگاه‌ها و فضای کاری برای شرکت ها و استارتاپ ها احداث کنیم. همچنین طرح فناوری کارگاه‌های نوآوری در فضایی به مساحت هفت هزار و ۵۰۰ متر در حال ساخت است که امسال دو فاز از سه فاز را به بهره برداری می رسد.
وی تصریح کرد: آماده سازی زمینی به مساحت پنج هکتار را در دستور کار داریم که از نیمه دوم اردیبهشت ماه بحث مسطح سازی آن را شروع می کنیم تا بتوانیم واگذاری اراضی را به شرکت های دانش بنیان و فناور فراهم کنیم.
رییس پارک علم و فناوری اردبیل ادامه داد: با رایزنی‌هایی که با راه و شهرسازی انجام دادیم، توانستیم ۷۰ هکتار به زمین پارک علم و فناوری این استان اضافه کنیم که از برکات شعار سال است. مقدمات فراهم سازی این زمین امسال انجام می شود تا شرکت هایی که به رشد لازم رسیدند به جای این که در شهرک ها مستقر شوند در این فضا حضور یابند و از مزایای پارک و حمایت های آن برخوردار شوند.
ابراهیم پور با بیان این که راه اندازی ۲ پردیس علم و فناوری در برنامه‌های امسال پارک علم و فناوری اردبیل در دستور کار است، گفت: پردیس مشترک با دانشگاه محقق اردبیلی و پردیس تخصصی کشاورزی را مشترک با مجموعه کشت صنعت شرکت ملی دامپروری مغان راه اندازی می کنیم که مقدمات کار فراهم شده است و به زودی تفاهم نامه‌های آن امضا می شود. در کنار آن توسعه مراکز رشد اقماری را هم در دستور کار داریم.
وی یادآور شد: کمک به شرکت های دانش بنیان در بحث محتوایی از دیگر برنامه اصلی پارک است.
به محصولات شرکت های دانش بنیان اعتماد شود
رییس پارک علم و فناوری استان اردبیل به چالش‌هایی که پارک های علم و فناوری و به خصوص شرکت های مستقر با آن مواجه هستند، اشاره کرد و گفت: بحث اعتماد به محصولات و کالاهای شرکت‌های دانش بنیان از چالش های اصلی است. با توجه به اینکه کالاهایی که شرکت‌ها تولید می‌کنند جنبه فناورانه و نوآورانه دارد و اول بار است که تولید می شود، اعتماد دستگاه های دولتی و بخش خصوصی و قانع کردن آنها برای خرید خیلی سخت است که البته امیدواریم امسال با توجه به شعار سال و الزام دستگاه ها به خرید محصولات شرکت‌های دانش بنیان و حتی الزام دستگاه ها به اولویت قراردادن شرکت های دانش بنیان در مناقصات که از سوی رییس جمهور مطرح شده امیدواریم این چالش حل شود.
ابراهیم پور ادامه داد: درخواست ما از دستگاه ها و نهادها این است که در خرید محصولات شرکت های دانش بنیان به خصوص در زمینه کشاورزی، غذا و دارو و تجهیزات پزشکی اعتماد کنند.
وی در ادامه یکی دیگر از مشکلات را تزریق نوآوری به بدنه دستگاه های دولتی و صنایع بزرگ عنوان کرد و گفت: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برنامه دارد که تزریق نوآوری از طریق ایجاد مراکز نوآوری در دل صنایع بزرگ و هم از طریق احصاء نیازهای فناورانه آنها و ارایه طرح های دانش بنیان صورت بگیرد که امیدواریم این چالش هم این گونه حل شود.
رییس پارک علم و فناوری اردبیل درباره تعداد شرکت‌های دانش بنیان و مراکز رشد استان اردبیل هم گفت: حدود ۵۵۰ شرکت دانش بنیان و واحد فناور و کسب و کارهای نوپا در استان اردبیل مستقر هستند که از این تعداد ۳۶ شرکت دانش بنیان و ۱۲ شرکت خلاق هستند که مجوز آنها را معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری داده است.
ابراهیم پور یادآور شد: حدود ۱۰۵ شرکت رشد یافته در استان داریم که در موسسات پارک مستقر هستند. بقیه شرکت ها هم در حال رشد هستند. با توجه به این حجم از شرکت ها و تقاضاهای روز افزون حتما نیازمند توسعه زمین و ایجاد فضا هستیم.
وی درباره فعالیت شرکت های مستقر در این پارک نیز گفت: در زمینه الکترونیک، تجهیزات پزشکی، شیمیایی، دارو و حوزه های دیگر فعالیت می‌کنند اما با توجه به ظرفیت اردبیل در بحث کشاورزی محوریت اصلی کشاورزی است.
رییس پارک علم و فناوری استان اردبیل درباره بودجه پارک علم و فناوری استان اردبیل تصریح کرد: سال گذشته اعتباری که به این پارک تخصیص داده شده بود ۸۶ درصد آن تحقق پیدا کرد و رشد بودجه امسال این پارک حدود ۴۰ درصد است البته این بودجه زمانی بسته شده که دانش بنیان بودن مطرح نشده بود که امیدواریم امسال با توجه به شعار سال بودجه بیشتر شود.
ابراهیم پور با تاکید بر این که یکی دیگر از چالش های جدی ما در بحث تملک دارایی‌ها است، یادآور شد: اعتبار برای ساخت زمین از مشکلات بیشتر پارک های علم و فناوری است. اعتبار امسال ما ۹ میلیارد تومان است در حالی که در مقیاس پولی که برای ساخت زمین نیاز است این مقدار خیلی کم است. درخواست دادیم که با توجه به وضعیت امسال ۲۰ میلیارد به آن اضافه شود که بتوانیم کار را سریع تر پیش ببریم.
وی افزود: در بحث بودجه جاری و بحث حمایت های شرکت ها به خاطر صندوق نوآوری و شکوفایی و صندوق پژوهش و فناوری که حمایت می کنند مشکل کمتری داریم.
تمرکز پارک ها بر تولید محصولات تحریمی است
رییس پارک علم و فناوری استان اردبیل در ادامه به اعمال تحریم علیه ایران اشاره کرد و گفت: پارک های علم و فناوری و شرکت‌های دانش بنیان با توجه به بحث تحریم بیشترین تمرکز خود را در تولید کالاهای جایگزین وارداتی و تحریمی گذاشته اند. البته سعی ما بر این است که به سمت صادرات هم برویم.
ابراهیم پور همچنین درباره صادرات محصولات دانش بنیان پارک گفت: صادرات ما در سال گذشته با توجه به تحریم ها و کرونا و موانع صادراتی خیلی چشمگیر نبود برای همین امسال دنبال آن هستیم که بتوانیم عدد قابل توجهی را برای صادرات داشته باشیم.
وی یادآور شد: البته در دوران کرونا شرکت های دانش بنیان اقدامات خوبی انجام دادند و ما حتی در زمینه ماسک هم به صادرات رسیدیم و مجوزهای لازم را اخذ کردیم اما اجازه صادرات ندادند که امیدواریم امسال موانع صادرات برداشته شود.
رییس پارک علم و فناوری اردبیل ادامه داد: ارتباط با کشورهای همسایه به ویژه جمهوری آذربایجان را جزو برنامه های پارک است که بتوانیم کارهای مشترکی را با آنها داشته باشیم.
ابراهیم پور درباره به روز بودن محصولات شرکت های دانش بنیان این استان گفت: یکی از شرکت های موفق ما در پارک توانست قطعات تحریمی و وارداتی اغلب خودرو را تولید کند. همچنین در ارتباط با سنسور تشخیص لایروبی بنادر توانستیم به این فناوری دست پیدا کنیم و ایران جزو پنجمین دارنده این فناوری در جهان است و لایروبی کل بنادر کشور را شرکت های اردبیلی انجام می دهند.
وی افزود: همچنین توانستیم واکسن طیور را تولید کنیم و به صنعت و معدن نامه زدیم که جلوی واردات آن را گرفتند و سالانه ۴۰ تن شرکت اردبیلی واکسن طیور تولید می کند و در کل کشور توزیع می شود. با این فناوری ما چهارمین کشور دنیا در بحث تولید واکسن طیور هستیم.
به گزارش ایرنا، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به مناسبت آغاز سال ۱۴۰۱، سال جدید را سال «تولید؛ دانش‌بنیان، اشتغال‌آفرین» نام‌گذاری کردند.
ایشان در پیام نوروزی خود بر تولید دانش‌بنیان و متّکی بر دانش و پیشرفت های علمی و همچنین تولید اشتغال‌آفرین تاکید کردند.
پارک های علم و فناوری در سراسر دنیا با هدف کلی توسعه فناوری و کسب و کارهای دانش محور تشکیل می شوند و با توجه به وضعیت محیطی و سیاست گذاری های کلان در سطح داخلی و خارجی این پارک ها، چشم‌اندازها و مأموریت‌های متفاوتی را دنبال می‌کنند.
پارک های علم و فناوری دارای مکانیسم های زیرساختی مهمی هستند که باعث انتقال یافته‌های تحقیقات دانشگاهی و تولید دانش مضاعف شده، در نهایت عامل تسریع رشد اقتصادی در سطح ملی و منطقه‌ای می‌شوند.
این مهم به صورت گسترده‌ای در کشورهای مختلف به عنوان یک اصل به رسمیت شناخته شده‌است. در بسیاری از موارد، پارک های فناوری موجب ایجاد شغل، رشد درآمد و درگیر شدن در صنایع دارای رشد می‌شوند. از طرفی، پارک های فناوری و مراکز رشد برای تجزیه و تحلیل در سطح ملی یا محلی در زنجیره ارزش کارآفرینی، مراکز مهمی به‌شمار می آیند.
پارک‌های علم و فناوری معمولاً توسط دانشگاه‌ها در فضایی مناسب در نزدیکی دانشگاه ها برپا می‌شود و همکاری متقابلی بین صاحبان صنایع مستقر در پارک و دانشگاه به وجود می‌آید.