به گزارش ایرنا، عرصه های طبیعی و مردم بومی سراوان که طی ۳۸ سال اخیر میزبان بیش از ۷۰ درصد زباله استان گیلان بودند، طی چند سال اخیر مشکلات زیادی را خاطر انباشت زباله، بوی تعفن، آلودگی های زیست محیطی، بیماری های مختلف متحمل شدند که یکی از مهمترین این موارد، ورود شیرابه حاصل از انباشت زباله در رودخانه های رشت و در نهایت در تالاب‌انزلی و دریای خزر بود.
سراوان طی حداقل حدود یک دهه اخیر بیش از زباله میزبان وعده های محقق نشده ، غیرعملیاتی ، بدون تدبیر و فراموش شده بود که این مسئله حتی بیش از بار سنگین زباله بر دوش مردم منطقه سنگینی کرد. این درحالی بود که در همسایه گیلان و در شهر ساری پروزه زباله سوز همزمان با زباله سوز رشت کلید خود و اکنون به مرحله افتتاح و برهه برداری رسید.
اما اکنون سراوان بیش از هر زمان دیگری شاهد مدیریتی عملیاتی، میدانی، منسجم و مردمی است که نگاه و پیگیری ارشدترین مقامات کشور و دولت را به همراه دارد.
سراوانِ نیازمندِ عظم جدی و حضور میدانی
اما واقعیت این است که چهار دهه سهل انگاری و بی تدبیری را نمی توان در کوتاه مدت برطرف کرد و به اعتقاد بسیاری از کارشناسان رفع دائمی معضل سراوان نیازمند همراهی مردم و حضور میدانی و عمل سمئولان دارد که این در هم تنیدگی نقش لازمه برون رفت سراوان از وضعیت فعلی است.
اما بر خلاف گذشته ساماندهی و بهسازی دفن گاه زباله سراوان از نخستین روز آغاز دولت سیزدهم و سکانداری نماینده عالی دولت در استان در دستور کار قرار گرفت و گواه این ادعا حضور مهم ترین عضو هیات دولت در سفر هشتم بهمن ۱۴۰۰ رییس جمهور به گیلان در منطقه سراوان و پیگیری وضعیت این دفن‌گاه است.
همچنین دستور استاندار گیلان برای برگزاری جلسه ساماندهی این دفن‌گاه در محل سراوان برای درگ مسئولان از درد و رنج مردم منطقه و همچنین پیگیری های مستمر در سطح ملی را میتوان در عظم جدی برای حل این معضل چندین دهه ای دانست.
واقعیت این است که با گذشت ۴۰ سال از عمر این دفن‌گاه و افزایش زباله منطقه به بیش از یکهزار تن در روز، ساماندهی آن پیچیدگی‌های فنی و مدیریتی زیادی پیدا کرده است که در طول سه ماه گذشته تلاش شد تا حد زیادی برطرف و در خصوص راه حل جامع هم توافق ایجاد شود. یکی از دستاوردهای این تلاش را می توان در افزایش ظرفیت مجموعه کودعالی لاکان از ۲۰۰ تن در روز به ۵۰۰ تن دانست که طی همین مدت کوتاه عملیاتی شد.
اقدامات عملی برای سراوان
اما مهم ترین اتفاق در مسیر حل معضل سراوان را می توان در میدان داری استانداری گیلان و شخص استاندار برای رفع دغدغه مردم دانست. قرارگیری مدیریت حل بحران سراوان زیر نظر معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری گیلان و خروج این مسئله از دست شهرداری و شورای شهر رشت به عنوان متولیان اصلی را میتوان گامی مهم در این مسئله دانست که البته این اقدام به معنای رفع مسئولیت از مجموعه مدیریت شهری رشت نیست و آنها همچنان موظف به انجام تعهدات خود هستند.
علاوه بر این روز گذشته استاندار گیلان در سفر خود به پایتخت به وزیر کشور از اقدامات عملیاتی برای حل مشکلات دفن گاه زباله سراوان گزارش داد که نشان از روند روبه جلو رفع دغدغه مردم منطقه سراوان و همچنین شهرستان رشت دارد.
طبق این گزارش طی چند ماه اخیر نیز با برگزاری جلسات مکرر و مذاکرات طولانی بین استانداری گیلان، شهرداری رشت، پیمانکاران و سرمایه‌گذاران و سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها، توافق شد عملیات اجرایی در محورهای زیر در نیمه نخست اردیبهشت ماه امسال با پیگیری استاندار و با حضور نماینده ویژه وزیر کشور آغاز شود که به شرح زیر می باشد:
۱- طراحی الگوی ساماندهی (شامل پوشش کامل خاک، کنترل و تصفیه شیرابه) و انعقاد قرارداد با پیمانکار و تامین حدود ۷۰ میلیارد تومان برای این قرارداد و ایجاد تمهیدات لازم برای عملیات اجرایی.
۱- طراحی الگوی ساماندهی (شامل پوشش کامل خاک، کنترل و تصفیه شیرابه) و انعقاد قرارداد با پیمانکار و تامین حدود ۷۰ میلیارد تومان برای این قرارداد و ایجاد تمهیدات لازم برای عملیات اجرایی.
۲- تعیین تکلیف اختلافات موجود در خصوص تصفیه خانه شیرابه که باعث شده بود راه اندازی آن به تاخیر بیفتد.
۳- اصلاح مدیریت کارخانه کود آلی و آغاز افزایش ظرفیت آن از ۱۵۰ تن فعلی به یکهزار تُن که باعث کاهش ۷۰ درصدی زباله دفنی می شود. این عملیات به حدود ۳۰۰ میلیارد تومان نیاز دارد که سهم دولت تامین شده است. مابقی از محل سرمایه گذاری بخش خصوصی تامین خواهد شد و در این خصوص اقدامات لازم انجام شده است.
۴- پیگیری مشکلات تامین منابع نیروگاه زباله سوز ۶۰۰ تنی رشت. تاکنون بیش از ۸ میلیون دلار به این طرح تخصیص داده شده و لازم است حدود ۳۲ میلیون دلار دیگر توسط دولت و سرمایه گذار تخصیص یابد. استفاده از دورریز واحدهای پردازش به عنوان سوخت در نیروگاه های زباله سوز یکی از بخش‌های مهم حل این مسأله است که زمان بندی اتمام آن به زودی به مردم اعلام خواهد شد.
۵- همچنین استانداری گیلان محل جدیدی را برای دفن پسماندهای تولیدی براساس شاخص های زیست محیطی انتخاب و زمینه استفاده از آن را فراهم سازد.
سراوان بر میز وزارت کشور
حال پیگیری های مستمر اسدالله عباسی استاندار گیلان منجر به قرارگیری پرونده سراوان بر روی میز وزارت کشور شد تا به این معضل زیست محیطی و اجتماعی نگاه و توجهی ملی شود که البته لازم بود چند دهه پیش تر این اتفاق رخ می داد.
این مسئله نه تنها در افزایش اهمیت مسئله برای دولت، بلکه می تواند در دریافت اعتبارات ملی جهت تامین نیازمندی مالی در پروژه‌هایی همچون زباله سوز رشت، ساماندهی دفن گاه زباله سراوان، توسعه کارخانه کود عالی و دیگر پروژه های ساماندهی پسماند استان موثر باشد.
حال گیلان به مرحله ای عملیاتی برای برون رفت از ابرچالش سراوان وارد شده که در این مسیر بیش از همه مسئولان نیازمند همراهی مردم و نظارت آنان هستند.