به گزارش روز دوشنبه ایرنا به نقل از تارنمای روزنامه لس آنجلس تایمز، پس از پیروزی «جو بایدن» در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰، وی سه اصل را در صدر اولویت سیاست خارجی خود قرار داد؛ احیای ناتو و سایر اتحادهای دیرینه ای که «دونالد ترامپ» آنها را به طرز بی رحمانه ای درهم شکسته بود، خروج آخرین نیروهای آمریکایی از افغانستان و رقابت مؤثرتر با چین.
لذا به نظر می رسید بایدن روسیه را به عنوان یک قدرت رو به زوال پنداشت و آن را در اولویت سیاست خارجی خود قرار نداد و سال گذشته هم در اظهاراتی تاکید کرد تمام چیزی که از مسکو می خواهد «یک رابطه باثبات و قابل پیش بینی» است.
لس آنجلس تایمز در ادامه نوشت: اما «ولادیمیر پوتین» ایده های دیگری داشت و رئیس جمهوری روسیه دو ماه پیش با حمله به اوکراین مسبب اصلی تغییر گسترده سیاست ایالات متحده شد.
براساس گزارش مندرج در تارنمای این روزنامه آمریکایی، در پی آغاز جنگ شاهد چرخش ۳۶۰ درجه ای سیاست خارجی دولت واشنگتن بودیم، به گونه ای که بایدن مبارزه برای اوکراین را به کانون اصلی امنیت ملی دولت خود بدل کرد.
اکنون به نظر می رسد که آمریکا و روسیه درگیر رویارویی طولانی مدتی شده اند که یادآور جنگ سرد قرن بیستم است. این در حالی است که از سوی دیگر چالش چین همچنان پابرجاست و استراتژیست هایی که امیدوار بودند نیروهای آمریکایی را از اروپا به آسیا منتقل کنند، برنامه های خود را به حالت تعلیق درآورده اند.
هفته گذشته، بایدن اعلام کرد که ۸۰۰ میلیون دلار کمک نظامی دیگر به اوکراین ارسال می کند که مجموع کمک های نظامی آن را در دو ماه گذشته به بیش از سه میلیارد دلار رساند. گذشته از ارسال کمک های مالی، واشنگتن از زمان آغاز جنگ اوکراین در تاریخ ۲۴ فوریه (۵ اسفند) تسلیحاتی شامل توپخانه سنگین، هلیکوپتر، نفربر زرهی، سیستم های رادار ضد هوایی و هواپیماهای بدون سرنشین فونیک گوست (Phoenix Ghost) و پهپادهای تهاجمی به این کشور ارسال کرده است.
درواقع فهرست کمک های مالی و نظامی بایدن به اوکراین نشان دهنده تشدید تنش ها میان واشنگتن و مسکو است، چراکه بایدن در روزهای نخست حمله روسیه تاکید کرده بود با هدف جلوگیری از خطر درگیری مستقیم میان نیروهای روسیه و ناتو اقدامات محدودی در این زمینه انجام خواهد داد.
آمریکا نخست اعلام کرد که هیچ ردپایی از ما در این جنگ نخواهد بود، هیچ سلاح تهاجمی دوربردی ارسال نمی شود و هیچ "منطقه پرواز ممنوع" از سوی واشنگتن برای جلوگیری از بمباران شهرهای اوکراین برقرار نمی شود ضمن آنکه ایالات متحده با انتقال جنگنده های آمریکایی از لهستان به اوکراین موافقت نمی کند.
این اظهارات با مخالفت جنگ طلب های آمریکا و «ولودیمیر زلنسکی» رئیسجمهوری اوکراین روبرو شد، اما هفته گذشته و در پی اعلام کمک های جدید از واشنگتن به دولت کییف، زلنسکی گفت بسته کمکهای جدید آمریکا «همان چیزی است که ما منتظرش بودیم».
سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که چه چیزی در سیاست دولت بایدن تغییر کرده است؟
«جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی بایدن در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «سیاست ما صریح است، هر کاری که بتوانیم برای کمک به موفقیت اوکراین انجام خواهیم داد. در نهایت، آنچه ما می خواهیم یک اوکراین آزاد و مستقل و یک روسیه ضعیف و منزوی است.
وی افزود که نگرش دولت آمریکا به روسیه در پی کشتار غیرنظامیان و جنایت جنگی سخت تر شده است.
لذا به نظر میرسد که تعهد بایدن به اوکراین نشاندهنده پایان دوره کاهش تنشها باشد؛ دورانی که در آن، «باراک اوباما» و «دونالد ترامپ» به دنبال رهایی از درگیریهای نظامی بودند که جرقه آن در زمان ریاست جمهوری «جرج دابلیو بوش» زده شد.
«استفان سستانوویچ» پژوهشگر دانشگاه کلمبیا بر این باور است که سیاست خارجی آمریکا تمایل دارد بین چرخههای بینالمللی، که او آن را «حداکثر گرایی» مینامد و کاهش تنش تغییر ایجاد کند.
وی در این خصوص تشریح کرد: جنگ اوکراین همانند شوکی بود که به این چرخه ضربه وارد کرد و احتمالا تاثیرات آن پایدار خواهد بود.
لذا به نظر می رسد با توجه به اظهارات این پژوهشگر ارشد سیاسی، اثرات گستردهتر بحران اوکراین میتواند شامل تقسیم جهان به سبک دوران جنگ سرد به دو بلوک باشد؛ یکی به رهبری آمریکا و دیگری با سردمداری چین و روسیه. ضمن آنکه شاهد فشار بیشتر کنگره ایالات متحده برای افزایش هزینه های دفاعی خواهیم بود.
بی تردید این دست تنش ها برای بایدن که خود یکی از نمایندگان مجلس سنا در نیمه آخر جنگ سرد بود، تازگی ندارد.
او و دستیارانش تلاش کردند تا مدت ها قبل از حمله، ناتو را بر روی تهدیدات پوتین متمرکز کنند و این اتحاد نظامی را قادر سازند تا به محض تهاجم ، تحریم های هماهنگ را اعمال کند. بنابراین اگرچه تلاش بایدن برای تقویت ائتلاف ناتو شاید از دید برخی در ابتدای کار سیاستی بدرد نخور قلمداد می شد، اما این چیزی بود که غرب دقیقا به آن نیاز داشت.
لس آنجلس تایمز در پایان با اشاره به تصمیم فاجعه بار دولت بایدن در خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، رئیس جمهوری آمریکا را به دور از اشتباه نخوانده اما اقدامات وی را در حمایت نظامی و مالی از اوکراین ستود و نوشت: بایدن دستکم در اوکراین، تجربه و غرایز خود را به خوبی بکار گرفته است.