به گزارش ایرنا کشور ما به صورت ذاتی، کم آب با شرایط اقلیمی خشک، نیمه خشک و فرا خشک محسوب می شود و مهمترین طرحی که میتواند مشکلات آب کشور را نجات دهد اجرای درست طرح سازگاری با کم آبی است.
در لرستان نیز کاهش نزولات آسمان، برداشت بیرویه آب، حفر چاههای غیرمجاز و روشهای سنتی آبیاری، افت سفرههای زیرزمینی را به همراه داشته که علاوه بر ضربه به بخش کشاورزی، صنعت و محیط زیست، مردم روستاها را هم با مشکلات کمآبی مواجه کرده است.
میزان آب خروجی از لرستان در بلندمدت معادل ۱۲.۵ میلیارد متر مکعب میباشد که از این میزان هشت میلیارد متر مکعب روانابهای تولیدی استان و ۴.۵ میلیارد مترمکعب آن مربوط به روانابهای ورودی سایر استانهای همجوار به داخل لرستان است.
در کل کشور میانگین اراضی آبی ۴۶ درصد است اما در لرستان که تولید کننده آب می باشد ۲۳ درصد است که نشان میدهد در این زمینه اقدامات مناسب و زیرساختی انجام نشده است.
به گفته کارشناسان مهمترین استراتژی آب منطقهای لرستان تکمیل طرحهای نیمه تمام شامل هشت سد در دست اجرا، ۶ شبکه آبیاری و زهکشی، پایاب سدها به مساحت ۲۲ هزار هکتار، تکمیل تعداد هشت ایستگاه پمپاژ با شبکه آبیاری و زهکشی تحت پوشش به مساحت ۱۰ هزار هکتار میباشد.
همچنین ادامه طرح احیا و تعادل بخشی دشتها، عملیاتی کردن طرح ملی سازگاری با کم آبی، پیگیری تخصیص آب با اولویت آب شرب و صنعت بلندمدت و پایدار جمعیت استان از دیگر اولویتهای شرکت آب منطقهای لرستان است.
اکنون ۱۵ سد در لرستان با اهداف مختلف برق آبی و تامین آب شرب، صنعت، کشاورزی، کنترل و مهار سیلاب و گردشگری در دست ساخت است.
سدهای رودبار، بختیاری، کزنار، خان آباد، حوضیان و عالی محمود الیگودرز، سدهای آبسرده و شهید بروجردی شهرستان بروجرد، سد کمندان ازنا، سد مروک دورود، سد تاج امیر نورآباد، سدهای ایوشان، مخمل کوه و زیبامحمد خرم آباد و تنگ معشوره جزو سدهای در دست ساخت لرستان هستند.
حجم مخازن سدهای لرستان ۳۸ درصد کاهش یافت
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان گفت:حجم کل مخزن سدهای مروک، ایوشان، تنگ هاله، خانآباد، کزنار و حوضیان ۲۰۸.۷۱میلیون متر مکعب است که امسال تاکنون ۳۵ درصد حجم مخازن سدهای استان آبگیری شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۸درصد کاهش یافته است و
داریوش حسننژاد با بیان اینکه مجموع آب ورودی ۶سد استان در حال حاضر ۳.۶۴ متر مکعب در ثانیه است ادامه داد: اکنون حجم آب موجود در پشت این سدها ۷۳.۳۴ میلیون متر مکعب گزارش شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۸ درصد کاهش را نشان میدهد.
وی افزود: با توجه به میزان نزولات جوی تا این لحظه و کاهش قابل ملاحظه حجم آب موجود پشت سدها، رعایت الگوی کشت، میزان برداشت از منابع آبی و مصرف بهینه آب ضروری می باشد.
همکاری دستگاههای اجرایی برای مدیریت مصرف آب لرستان ضروری است
دادستان عمومی و انقلاب مرکز لرستان نیز گفت: باید بهترین تصمیم در زمان ممکن گرفته شود تا موجب رضایتمندی مردم شود چراکه شاید اگر در گذشته تصمیمات مهمی گرفته میشد مشکلات کم آبی برای لرستان بوجود نمیآمد بنابراین برخی از مشکلات کنونی ناشی از کم کاری مدیران میباشد.
داریوش شاهونوند اظهار کرد: دستگاه های اجرایی باید ظرف کمترین زمان نسبت به پر و مسلوب کردن چاههای غیر مجاز اقدام کنند که نیروی انتظامی در بحث امنیت و دستگاه قضایی در خصوص اجرای قانون، همراه دستگاه های اجرایی خواهند بود.
ضرورت مدیریت مصرف آب در لرستان
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان نیز گفت: وضعیت منابع آبی استان بحرانی و مدیریت مصرف آب در این شرایط ضروری است که فرهنگ سازی برای مدیریت مصرف میتواند بسیاری از مشکلات را برطرف کند.
احمدرضا دالوند افزود: یکی از چالش های جدی لرستان مسایل مربوط به فرهنگ مصرف است که باید زمینه استفاده صحیح از منابع آبی به مردم آموزش داده شود تا ضرورت صرفه جویی و حفظ منابع برای آیندگان نهادینه شود.
وی افزود: باید در کوتاهترین زمان ممکن پر کردن چاههای غیر مجاز برداشت آب، در دستور کار قرار گیرد که گزارش دستگاه های اجرایی در خصوص اقدامات صورت گرفته مهم است.
دالوند بیان کرد: تکمیل سدهای نیمه تمام میتواند بسیاری از مشکلات لرستان را برطرف کند چرا که ۱۲.۵ میلیارد متر مکعب رواناب از لرستان خارج میشود و اگر سدها تکمیل شود بسیاری از رواناب های موجود ذخیره خواهد شد.
وی همچنین هوشمندسازی چاههای آب در لرستان را ضروری دانست و گفت: اکنون بسیاری از کشاورزان، اراضی را با روش های سنتی آبیاری میکنند در صورتی که باید روش های نوین آبیاری گسترش یابد و مصرف آب شرب مدیریت شود.
دبی رودخانههای لرستان ۷۰ درصد کاهش یافت
مدیرکل مدیریت بحران استانداری لرستان گفت: متوسط دبی رودخانههای استان در سال آبی جاری نسبت به سال گذشته ۷۰درصد و نسبت به بلند مدت ۴۳ درصد کاهش داشته است.
مهدی پازوکی اظهار کرد: براساس آمار هواشناسی، متوسط بارش سال آبی جاری در استان ۳۲۳ میلیمتر بوده که نسبت به سال گذشته ۶ درصد و نسبت به بلند مدت ۳۲ درصد کاهش بارندگی ثبت شده است.
وی افزود: اکنون در حوضه آبریز کرخه، دبی رودخانه کشکان پلدختر با حدود ۲۹ متر مکعب بر ثانیه، نسبت به بلند مدت ۸۳ درصد کمتر شده، در حوضه آبریز کارون، دبی رودخانه تیره دورود با ۱۳ متر مکعب بر ثانیه، ۷۰ درصد و همچنین دبی رودخانه ماربره دورود با چهار مترمکعب بر ثانبه نسبت به بلند مدت حدود ۸۱ درصد کاهش داشته است.
پازوکی ادامه داد: سطح آب های زیرزمینی در محدوده بیلان لرستان حدود ۲متر افت داشته است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۷۶ درصد کاهش نشان می دهد و دبی چشمه های استان نیز حدود ۳۶ درصد کاهش دارد.
وی گفت: دبی چشمه های حوضه کرخه در لرستان نسبت به بلند مدت ۴۹ درصد، دبی چشمه های حوضه کارون نسبت به بلند مدت ۶درصد و وضعیت ایستگاه های هیدرومتری (آب سنجی) استان به طور متوسط نسبت به بلند مدت ۷۶ درصد کاهش داشته است.
پازوکی افزود: باتوجه به مصوبات کارگروه ملی سازگاری با کم آبی کشور و ابلاغ وزیر نیرو، کشت محصولات آبدوست به ویژه برنج در استان های لرستان، کرمانشاه، همدان، ایلام، کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال بختیاری محدود یا ممنوع شده است.