به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، نخست وزیر سابق جمهوری قرقیزستان، استاد مدرسه کمربند و جاده دانشگاه پکن و عضو مرکز بین المللی نظامی گنجوی در مقاله ای نوشت: با توجه به کاهش نرخ مبادله روسیه در برابر دلار آمریکا طی سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۲۰ و متاثر شدن ارزهای آسیای مرکزی از این وضعیت، پیشنهاد می شود که کشورهای آسیای مرکزی از یوان در تجارت خود استفاده کنند.
در این مقاله خاطر نشان شده است: نظریه اقتصادی سنتی نیز استدلال می کند که وابستگی متقابل کشورها به تمرکز روابط تجاری و سرمایه گذاری آنها بستگی دارد و اما در عین حال برای مدت طولانی، روسیه دیگر نقشی مسلط در این مناطق در آسیای مرکزی ندارد و این چین است که نقش برتر را دارد.
در این گزارش استدلال شده است که کاهش تولید ناخالص داخلی کشورهای آسیای مرکزی در سال های ۲۰۰۸، ۲۰۱۵ و ۲۰۲۰ همزمان با کاهش ارزش روبل در طول بحران مالی جهان در سال ۲۰۰۸، زمانی که کشورهای غربی تحریم های اقتصادی علیه روسیه را از سال ۲۰۱۴ اعمال کردند و همچنین وقوع همه گیری کرونا در سال ۲۰۲۰، رخ داد.
کاهش ارزش پول ملی کشورهای آسیای مرکزی در برابر دلار آمریکا نیز روند مشابهی را نشان داد. به عنوان مثال نرخ مبادله تنگه قزاقستان در برابر روبل روسیه بیش از ۲۰ سال است که در سطح ثابتی بوده است و به راحتی می توان فهمید که تنظیم کننده ارز، واحد پول قزاقستان را به روبل روسیه گره زده است و نوسانات روبل در برابر ارزهای اصلی به طور خودکار بر رفتار تنگه تأثیر می گذارد.
کاهش ارزش روبل، مقام های پولی قزاقستان را به تضعیف تنگه سوق داد تا از افزایش تقاضا برای محصولات روسی جلوگیری و از تولیدکنندگان محلی محافظت کند. ارزهای سایر کشورهای آسیای مرکزی روندی مشابه تنگه دارند.
در سال ۲۰۲۰، تجارت متقابل روسیه با قزاقستان ۲۱.۲ میلیارد دلار، با ازبکستان ۵.۷ میلیارد دلار، با جمهوری قرقیزستان ۱.۸ میلیارد دلار، با تاجیکستان ۷۸۰ میلیون دلار و با ترکمنستان ۷۶ میلیون دلار بوده است. به این ترتیب، در سال ۲۰۲۰، حجم کل تجارت با روسیه به ۲۷.۴ میلیارد دلار رسید.
در سال ۲۰۲۱، حجم تجارت روسیه با قزاقستان به ۲۴.۲ میلیارد دلار افزایش یافت در حالی که حجم تجارت روسیه با ازبکستان به ۷.۵ میلیارد دلار رسید. حجم مبادلات تجاری قرقیزستان، تاجیکستان و ترکمنستان با روسیه نیز افزایش چشمگیری داشت و به ترتیب به ۲.۵ میلیارد دلار، ۱.۳۵ میلیارد دلار و ۹۷۰ میلیون دلار رسید. حجم کل تجارت در سال ۲۰۲۱ بین روسیه و آسیای مرکزی به ۳۶.۵ میلیارد دلار رسید.
در عین حال، در سال ۲۰۲۰، تجارت چین با کشورهای آسیای مرکزی بالغ بر ۳۵ میلیارد دلار یا ۱۲۸ درصد تجارت روسیه بود. در ۱۱ ماهه اول سال ۲۰۲۱، حجم تجارت به ۴۴.۶ میلیارد دلار افزایش یافت. انتظار می رود حجم تجارت در سال ۲۰۲۱ بین آسیای مرکزی و چین از ۴۸.۵ میلیارد دلار فراتر رود که ۱۳۳ درصد تجارت روسیه است.
یکی دیگر از پارامترهای مهم تعامل اقتصادی بین کشورها، سرمایه گذاری مستقیم خارجی است که چین در سالهای اخیر سهم قابل ملاحظه ای را در مقایسه با روسیه به دست آورده است.