سال‌هاست که سیستم حمل و نقل عمومی پایتخت مورد چالش میان مردم، کارشناسان ومسئولین حوزه شهری بوده و در هر دوره‌ای از مدیریت شهری، به تناوب وعده‌هایی برای حل این مشکل عظیم پایتخت داده شده است. در این میان هم در شورای شهر تهران و هم در شهرداری طرح‌ها و برنامه‌هایی برای حل آن ارائه شده بود اما کماکان این مشکلات ادامه‌دار است. در شورای شهر کمیسیونی با عنوان کمیسیون حمل و نقل و عمران به صورت کاملا نظارتی همراه با ارائه طرح‌های کارشناسی شده برای موضوع ترافیک تهران چاره می‌اندیشد و در شهرداری هم یک معاونت با عنوان حمل و نقل و ترافیک اقدامات اجرایی مفصلی را برای رفع معضل ترافیک در پایتخت در دست اجرا دارد.
در تمام ادوار مدیریت شهری هر دوی این بخش‌ها چه در حوزه قوانین که بر دوش کمیسیون حمل و نقل و نقل و عمران شورای شهر است و چه در حوزه اجرایی که معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری متکفل آن است، توسط افراد صاحب‌نظر و صاحب ایده مدیریت می‌شدند تا راهبردهای لازم را در این زمینه ارائه دهند؛ در این بین تنها یک نفر بود که بر مسند ریاست هر دو وجه این موضوع چه در حوزه اجرا (معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری) و چه در حوزه تقنین (کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای شهر تهران) نشسته بود و به همین دلیل یکی از صاحب‌نظران حوزه حمل و نقل و ترافیک پایتخت است.
سیدجعفر تشکری هاشمی بنا به اعتراف خودش حالا که پس از سال‌ها مدیریت در معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران، اکنون در سمت ریاست کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای شهر تهران قرار دارد بیش از قبل با مباحث و موضوعات این حوزه درگیر بوده و بهتر می‌تواند برای حل مشکل ترافیک نسخه بپیچد.
تشکری هاشمی با حضور در خبرگزاری ایرنا از بخش های مختلف این خبرگزاری دیدن کرد و در نشست خبری با خبرنگاران این خبرگزاری حاضر شد.
البته مصاحبه خبرگزاری ایرنا با وی تنها به موضوع حمل و نقل اختصاص نیافت و در خصوص شرح وظایف شوراهای شهر و روستا و مشکلات شوراها در کشور، عملکرد ۹ ماهه مدیریت شهری دوره ششم و همچنین عملکرد آقای زاکانی شهردار تهران، برنامه‌های آتی شورای شهر برای پایتخت و موضوع مشکلات مدیریت شهری و راه‌کارهای پیش رو هم گپ و گفتی داشتیم که در دو بخش منتشر خواهد شد.
تفاوت ویژه شورای ششم با دیگر ادوار شورای شهر در تهران
هاشمی تشکری در ابتدا با اشاره به وضعیت شوراهای شهر تهران از ابتدای تشکیل تا کنون، اظهار داشت: همه شوراها از شورای اول که کاملا سیاسی بود و نتوانست تا پایان دوره دوام آورد تا شورای دوم که یک دست از نظر سیاسی و با نگاه تحول آفرین در شهر کار خود را آغاز کردند و شوراهای سوم و جهارم که ترکیبی از جریانات سیاسی بودند و افراد وزینی به لحاظ سیاسی در این دو دوره در شورا حضور داشتند و شورای پنجم که به سمت جوان گرایی پوست اندازی کرد و به سمت جوان گرایی رفت اما یک شورای جوان و بی تجربه و نا آشنا با شهرداری بود؛ تا شورای ششم با سایر یکدیگر تفاوت ها و تمایز های جدی دارد.
رئیس کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای شهر تهران با بیان اینکه نمی توانیم ردی از این تفاوت ها و تمایزها در سایر شوراها ببینیم، به بیان ویژگی های شورای ششم پرداخت و عنوان کرد: نیمی از اعضای شورای ششم در شهرداری کارکرده اند و در محیط های کاری شهرداری تجربه دارند، شهرداری را خوب می شناسند و چون به صورت میدانی خودشان در این عرصه حضور داشتند، با تسلط و آشنایی عمیقی نسبت به کار، تصمیم می گیرند.
وی دومین ویژگی شورای ششم را جوان بودن اعضای شورا دانست و گفت: میانگین سن شورا نشان دهنده جوان بودن شوا است و اینکه این اعضا فرصت های بسایری برای آینده دارند و می توان روی تجربه کار در پارلمان شهری برای اینکه بتوانند در آینده افراد موثر تری باشند، حساب کرد.
تشکری هاشمی ادامه داد: این دوره شورای شهر نیز شورایی یک دست از نظر سیاسی است؛ هر چند من اعتقادی به این ندارم که اگر اعضای شورای شهر یکدست بودند، الزاما موفقت شورا بیشتر است، بلکه گاهی اوقات چالش های تفاوت در دیدگاه سیاسی می تواند به سرعت ایجاد تغییرات کمک کند و فضای رقابتی برای گروه های سیاسی اثر بخشی بیشتری داشته باشد اما این انتخاب خواست مردم است.
عضو شورای اسلامی شهر تهران تاکید کرد: اقبال مردم این بود که به جریان اصولگرایی مبتنی بر عملکرد یعنی نوع مدیریت قالیباف اعتماد کنند و یکی از دلایل پیروزی این لیست، پشتوانه مدیریت جهادی آقای قالیباف بود که توانست اعتماد مردم را جلب کند.
وی تاکید کرد که شورای شهر ششم، شورایی است که می تواند با تغییرات محسوس کارهای متفاوتی را انجام دهد.
چشم انداز تهران در ۴ سال آینده
رئیس کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای اسلامی شهر تهران، در پاسخ به این سوال که بعد از چهار سال حضور شورای ششم، چه چشم اندازی را برای شهر تهران ترسیم می کنید، اظهار داشت: برای بخواهیم فعالیت ها برای اداره شهر را به دو دسته سخت افزاری و نرم افزای تقسیم کنیم، می بینیم که در دوره مدیریت قالیباف کارهای زیرساختی گسترده ای انجام شد و دیگر نیازی به اینکه کارهای زیرساختی مانند توسعه شبکه های بزرگراهی، توسعه خدمات اجتمای و ... انجام دهیم، نیست.
وی افزود: در چهار سال آتی انجام کار سخت افزاری اولویت بالایی نخواهد داشت و باید به سمت کارهای شبه مینیاتوری در شهر برویم و در محلات فعالیت هایی را اجرا کنیم؛ این شورا آغاز کار خود را به مسایل محلات و نیازمندی های مردم در محلات معطوف کرده است.
تشکری هاشمی مشارکت بیشتر مردم در حل مسایل را با اهمیت دانست و عنوان کرد: شورایاری ها یکی از مصادیق مشارکت شهروندان در شهر بوده است که با موانعی که پیش آمده نقش محلی و تاثیر گذاری را دیگر نمی بینیم و باید حل مسائل شورایاری ها را به فوریت انجام دهیم.
وی تاکید کرد: مسایل شهری را به دست مردم بسپاریم تجربه جهانی است و نهادهای حاکمیتی سیاست گذار و حاکم است اما این نقش را طی سال ها از دست دادیم.
۲۰ درصد از راه را از دست داده ایم
رئیس کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه در آغاز راهی هستیم که حدود ۲۰ درصدش را از دست دادیم؛ گفت: بیش از حدود ۸۰ درصد عمر کاری شورای ششم باقی مانده است.
تشکری هاشمی افزود: جنس کار پارلمان شهری کاملا متفاوت است؛ بایستی هر ۲۱ عضو در تصمیمات مشارکت داشته باشند، به توافق برسند و اگر لازم به رای شد، اکثریت رای دهند تا یک فرآیندی محقق شود.
این عضو شورای شهر تهران ادامه داد: در بین اعضای شورای شهر، دیدگاه‌هایی وجود دارد ولی دیدگاه‌ها یا باید تبدیل به طرح شود و یا به صورت لایحه به شورا بیاید و نهایتا اینکه یک گفتمان واحدی در بین اعضا برای این موضوعات شکل بگیرد.
تشکری هاشمی گفت: احساسم بر این است که الان این گفتمان شکل گرفته است؛ یعنی اینکه ما تا حداکثرِ قابلیت واگذاری کار به مردم را شناسایی کنیم و این کار انجام شود و از قضا، در شهرداری هم این نگاه هست که حداکثر کاری که قابل واگذاری به خود مردم هست را به مردم واگذار کنیم.
شورای پنجم برای هر موضوعی قفل ایجاد می‌کرد
رئیس کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه در چهار سال اخیر، دیوان‌سالاری پیچیده، خسته‌کننده و ناامیدکننده‌ای در شهرداری تهران شکل گرفته بود افزود: می‌خواهم با صراحت بگویم که در چهار سال اخیر در شورای گذشته با یک نگاه بدبینانه نسبت به همه‌ی موضوعات سعی می‌کردند که برای هر موضوعی قفل‌هایی را ایجاد کنند که با این قفل‌ها به زعم خودشان جلوی تخلفاتی گرفته شود.
وی گفت: گاهی اوقات قفل‌ها نه‌تنها جلوی تخلفات را نمی‌گیرند بلکه فساد ایجاد می کنند، مردم از حقوق اجتماعی‌شان محروم می‌شوند، اقتصاد کوچ می‌کند به جایی که مزاحم نداشته باشد و یا مزاحم در حداقل باشد می‌رود.
تشکری هاشمی ادامه داد: یکی از موضوعاتی که ما خیلی صریح به آن ورود پیدا کردیم این بود که این نظامات دیگر در شهر به عنوان شهرسازی، مردم را عاصی کرده و مردم سرمایه‌گذاری نمی‌کنند، مردم برای نوسازی بافت‌های فرسوده‌شان جرات ورود به این کار را ندارند یا اگر می‌خواهند کار را انجام بدهند، انقدر این زمان طولانی و کسالت آور است که خیلی‌ها پشیمان می‌شوند.
رئیس کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه در حوزه شهرسازی جلساتی را برگزار کردیم که ببینیم چگونه می توان کار را ساده‌تر کرد و اختیارات را به مردم تفویض کرد، افزود: اگر با الگوی دوره مدیریت پنجم بخواهید یک مساله ساده را در مناطق شهرداری تهران حل و فصل کنید، اصلا هیچ کاری نمی‌توانید انجام دهید.
تشکری هاشمی ادامه داد: قدرت جسارت تصمیم‌گیری از افراد گرفته شده است؛ می‌گوییم این کار را بکن، می‌گوید خب حالا چرا من این تصمیم را بگیرم! بگذارید کس دیگری این تصمیم را بگیرد و نتیجه این شده که از این طرف مردم آسیب دیدند و سرمایه گذار هم به شهرهای دیگر و حتی به کشورهای دیگر کوچ داده است.
وی با بیان اینکه دنبال یک شهر متحول هستیم، گفت: اگر دنبال این هستیم که به رفاه و معیشت مردم در شهر توجه کنیم، باید ببینیم چطور می‌توانیم برای زندگی مردم تسهیلگر خوبی باشیم.
رئیس کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: در حوزه‌های دیگر هم می‌دانم استارت کار خورده، در حوزه‌های اجتماعی فعالیت‌های خوبی شروع شده است.
تشکری هاشمی افزود: در بخش حمل و نقل عمومی به عنوان یک اساس و زیربنای حوزه عرضه، معتقد هستیم که شهر را در حوزه حمل و نقل عمومی ظرفیت‌هایی ایجاد کنیم تا میل استفاده به خودرو شخصی را در شهر کاهش دهیم و در ادامه ایمنی و انضباط شهر را بتوانیم بهبود ببخشیم و بتوانیم به اقتصاد خانوار در بحث آمد و شدهای شهری کمک کنیم تا این چرخه بتواند تسهیلگر بقیه بخش‌ها باشد.
به گفته وی، توسعه پایدار باید بر مبنای حمل و نقل انجام شود، اگر حمل و نقل نتواند توسعه پایدار را پشتیبانی کند، یعنی ما عملا شاهد توفیقات چندانی نخواهیم بود.
در ۴ سال گذشته به جای بهبود حمل و نقل، تبلیغ دوچرخه می‌شد
رئیس کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به استفاده از مد دوچرخه در سال‌های گذشته، گفت: بعضی اوقات به نظر می‌رسد افراطی‌گری و زیاده‌روی در تصمیمات بود؛ مثل موضوع دوچرخه.
وی افزود: ما می‌بینیم که در چهار سال گذشته، میل به توسعه حمل و نقل عمومی و میل به بهبود حمل و نقل عمومی چندان مورد توجه نبوده و بیشترین تمرکز را روی بحث توسعه دوچرخه گذاشتند.
به گفته تشکری هاشمی، به نظر می‌رسد جذابیت توسعه دوچرخه و نقش‌آفرینی آن در حل مسائل، مساله دست‌چندمی محسوب می‌شود و به هیچ عنوان در اولویت‌های شهری نمی تواند باشد.
وی افزود: هر چقدر ما هزینه کنیم، جز از دست دادن سرمایه‌ها و جز از دست دادن فرصت‌ها، چیز زیادی نخواهیم داشت.
رئیس کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه معنی‌اش این نیست که دوچرخه را حذف کنیم، بلکه می توانست یک برنامه مکمل باشد نه اینکه محوریت باشد، افزود: این یک اشتباه محرز بود که تمام منابع و تمام فرصت‌ها را روی دوچرخه متمرکز کردند.
وی با طرح این پرسش که مسائل ما در تهران چیست؟ گفت: بی‌نظمی در ترافیک، ایمنی مناسب در ترافیک، آلودگی هوا در شهر تهران و نهایتا موضوعاتی در زمینه زیرساخت‌های حمل و نقل مسائل ما در تهران است.
تشکری هاشمی با بیان اینکه در موضوع هوای پاک و کاهش آلایندگی ها، ما راه حل های شناخته شدهای داریم و قرار نیست چرخ را هم از نو اختراع کنند، اظهار داشت: منشا آلودگی هوا را شناسایی کردیم، مهم‌ترین آلاینده حاکم بر شهر تهران ذرات معلق زیر ۲.۵ میکرون هستند، که منشا صنعتی دارند؛ این آلایندگی ها منشا طبیعی ندارند و در طبیعت تولید نمی شود.
عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه د اد: بررسی‌های بیشتر نشان می داد که موتورسیکلت‌ها بین ۶ تا ۸ برابر بیشتر به نسبت یک خودروی معمولی دارند تولید آلودگی می کنند.
مدیریت شهری از طرح بیدود حمایت می کند؟
رئیس کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای اسلامی شهر تهران درباره اجرای طرح های دوچرخه سواری و حمایت از طرح بیدود نیز اظهار داشت: معتقدم دوچرخه برای فواصل کوتاه بین مبادی و مقاصدی که نقاط توزیع سفر و جذب سفر هستند، می‌تواند وسیله خوبی باشد.
وی افزود: برای مثال شما می خواهید به بازار تهران بروید، ممکن است ایستگاه متروی خیام یا امام خمینی پیاده شوید و می خواهید به یک قسمت هایی از بازار بروید، نه ماشین می توانید داخل بازار ببرید و نه پیاده می توانید بروید و مسافت طولانی ممکن است برای شما خسته کننده باشد. فضا هم فضای خوبی است و می توانید از دوچرخه استفاده کنید.
تشکری هاشمی با بیان نمونه ای دیگر عنوان کرد: برای مثال شما دانشجوی دانشگاه علم و صنعت هستید، ایستگاه متروی علم و صنعت هم در نزدیک شما هست و می‌توانید هر دفعه با دوچرخه بروید.
وی ادامه داد: از همکاران در کمیسیون خواستم که روی این موضوع کار کنند و الان مشغول هستند، حتی بعضی مناطق شهری طرح هایی هم ارائه شده که که طرح ها را بررسی و مطالعه می‌کنیم که ببینیم به آن الگوهایی که ما داریم در شورا دنبال می کنیم.
نمره حمل و نقل تهران در زیرساخت ۱۹، در اجرا ناپلئونی
رئیس کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای اسلامی شهر تهران در پاسخ به این پرسش که به حمل ونقل عمومی چه نمره ای می دهید؛ گفت: من به مدیران نمره نمی‌دهم، در حوزه زیرساخت نمره بالای ۱۹ می‌دهم، اما در حوزه اجرا و عملیات نمره ۹ یا ۱۰ به آنها می‌دهم که در واقع بدانیم وضعمان خوب نیست.
وی با بیان اینکه شما هر چیزی را که می‌خواهید در نظر بگیرید، اگر نگهداری از آن به خوبی انجام نشود بهترین‌ها را هم شما می‌توانید در عرض یک مدتی کوتاهی از رده خارج می‌کنید و بی فایده و بی اثر کنید، گفت: شما بهترین ماشین را در نظر بگیرید؛ روغن آن را عوض نکنید، لاستیک های آن را باد نزنید، بنزین به آن نزنید. چه مدتی برای شما کار می‌کند؟ چند روز یا چند هفته؟ اگر روغن ماشین را عوض نکنید، این ماشین بعد از چند ماه حتما از کار می‌افتد.
تشکری هاشمی یادآور شد: موضوع نگهداشت و تعمیرات مساله بسیار مهمی است که به نظر من در چهار سال گذشته به شدت مورد غفلت قرار گرفته است و از جیب خوردند؛ یعنی هیچ تلاشی برای اینکه احساس کنند باید از این امکان خوب نگهداری شود، صورت نگرفت و آماری که من دارم خدمت شما می‌گویم این حرف من را اثبات می کند و به همین خاطر نمره پایینی در بخش عملیات و نگهداشت می‌دهم.
به گفته وی، شهر تهران در اواخر دوره چهارم مدیریت شهری، حدود ۶هزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس داشت که در شهر کار می‌کرد و جی پی اس روشن داشتند، وقتی جی پی اس روشن داشتند، ما می دانستند چه زمانی راه افتاده، کجاها رفته، چقدر توقف داشته، چقدر مسافر سوار و پیاده کرده و تمام اینها را با اندازه گیری می شد به صورت هوشمند متوجه شد اما در روزهای ابتدایی کارمان در شورای شهر که من این آمار را گرفتم، حدود ۲ هزار و ۲۰۰ دستگاه بیشتر در شهر کار نمی‌کرد.
وی ادامه داد: یعنی ما توانستیم در عرض ۴ سال، ۶۰-۷۰ درصد این مجموعه را از حیض انتفاع ساقط کنیم، این از آن چیزهای عجیب است؛ یعنی اینکه با این سرعت بشود یک سیستم را ناکارآمد کرد، واقعا چیز عجیب و غریبی است.
تشکری هاشمی افزود: در مترو؛ تعمیرات روزانه و هفتگی داریم، تعمیرات میانی داریم، تعمیرات اساسی داریم که اینها باید در زمان های خودش انجام شود اما می بینیم که در همین مقطع ۴ سال که خیلی از این واگن ها به زمان تعمیراتشان رسیده بود، یا تعمیرات نشدند و یا هرچه در انبارها بود مصرف شد و انگار که این گونی مواد غذایی خانه را همه اش را مصرف کنیم و چیزی در آن نریزیم.
وی افزود: با این پدیده مواجه شدیم که هیچ لوازم یدکی موجود نداریم و آمار بالایی از ناوگان متروی ما به مرحله خرابی رسید، پس بنابراین من می توانم بگویم الان وضعش خوب نیست، حال حمل و نقل عمومی ما الان خوب نیست و ما بایستی به سرعت اصلاحات را شروع کنیم.
این عضو شورای اسلامی شهر تهران تاکید کرد که نخستین طرحی که در شورای شهر به تصویب رسید، تحت عنوان بهبود حمل و نقل عمومی در شرایط پساکرونا بود که آن موقع در همان ماه های اول حضور در شهرداری مطرح کردیم که ما این آمار را داریم، این اطلاعات را داریم که وضع حمل و نقل خوب نیست و بحرانی است؛ در بودجه سال ۱۴۰۱ نیز منابع خوبی را برای این موضوع گذاشتیم.
رئیس کمیسیون حمل و نقل و عمران شورای اسلامی شهر تهران گفت: نمی پذیریم که از ماه خرداد به بعد که وضع همین طور باشد؛ حتما بایستی قطعات برسد و حتما بایستی تعمیرات شروع شود و ناوگان به سرعت بهبود پیدا کند و ما این کار را به یاری خدا با جدیت در شورا دنبال می کنیم.