همه ساله قبل از فرارسیدن ماه رمضان و شوال کار رصد هلال ماه توسط اعضای گروه استهلال در سراسر کشور انجام می‌شود، طبق تقویم رسمی کشور دوشنبه ۱۲ اردیبهشت‌ماه جاری در صورت اعلام رویت هلال ماه شوال، عیدفطر است .
به گزارش ایرنا، رؤیت هلال به معنای دیدن هلال اول ماه، یکی از راه‌های شرعی اثبات آغاز ماه قمری است. بخش قابل توجهی از عبادات و اعمال واجب و مستحب مانند حج، روزه، شب قدر و برخی مسائل حقوقی مانند افزایش دیه در ماه‌های حرام، به مسئله رؤیت هلال اول ماه وابسته هستند. شرایط متعدد نجومی در دیده شدن ماه دخالت دارند.
از استان های مختلف خبر می رسد که برخی گروه های رویت ماه شوال، از عصر روز گذشته (شنبه) و امروز (یکشنبه) به ارتفاعات و مناطقی که امکان دیدن ماه در آنها بهتر وجود دارد، عزیمت کرده اند.
نتیجه های رصد رویت هلال ماه نو از سراسر کشور باید به دفتر رهبر معظم انقلاب ارسال شود و پس از بررسی نتایج اگر رویت صحیح صورت گرفته باشد، رویت ماه شوال اعلام خواهد شد.
کاظم کوکرم منجم و کارشناس رویت هلال ماه در مورد امکان رویت هلال ماه شوال ۱۴۴۳ قمری، گفت: رویت این ماه در شامگاه یکشنبه ۲۹ رمضان، مطابق با ۱۱ اردیبهشت با چشم غیرمسلح در پهنه ایران غیرممکن و با چشم مسلح دشوار است.
به گفته وی رویت هلال ماه شامگاه یکشنبه ۲۹ رمضان/ ۱۱ اردیبهشت نسبتا دشوار است. وی توضیح داد: هلال ماه در این زمان فاصله کمی از نظر ظاهری با خورشید در آسمان دارد، به اصطلاح می گوییم جدایی زاویه هلال حدود ۸ درجه است در حالی که رکورد دیدن ماه در دنیا یعنی سخت ترین هلال ماهی که تا امروز رویت شده است، جدایی زاویه هلال نزدیک به ۷ درجه بوده است. از این نظر جدایی زاویه‌ای هلال شوال امسال بالاتر از پارامترهای حدی؛ اما بسیار نزدیک به آنهاست.
وی نتیجه گیری کرد: همه این عوامل باعث می شود رویت هلال ماه در کل پهنه ایران با چشم غیرمسلح غیرممکن و با چشم مسلح دشوار باشد. اما با توجه به ویژگی‌های نجومی هلال ماه شوال ۱۴۴۳، این هلال در غرب ایران راحت تر از شرق ایران رویت خواهد شد؛ زیرا هر چه به سمت غرب برویم اختلاف زمان غروب ماه با خورشید بیشتر و ارتفاع ماه نیز در لحظه غروب بیشتر می‌شود.
بنابر اعلام حجت الاسلام ابراهیم معادی مسوول ستاد استهلال خراسان رضوی عصر امروز در نقاط مختلف استان ۲۰ گروه و در مجموع ۱۰۰ نفر برای استهلال ماه شوال مستقر می‌شوند و هر گروه دارای پنج نیروی آموزش دیده و مجرب و مجهز به دوربین دوچشمی و تلسکوپ است.
وی با بیان این که طبق پیش بینی دانشمندان نجوم عصر امروز احتمال رویت هلال در آسمان ایران وجود دارد ادامه داد: البته مشخصات هلال ماه شوال امسال و پارسال نزدیک به هم است و هلال ماه ظریف است و دیدن آن راحت نیست و دقت بیشتری می‌طلبد و باید منتظر ماند.
به گفته وی هنگام غروب آفتاب امروز ۹۸ درصد آسمان استان ابری است و این موضوع مانع رویت ماه می‌شود اما گروههای استهلال به دنبال موقعیت هستند که اتصال ابرها به هم بخورد و بتوانند بهتر رصد کنند و معمولا هم این اتفاق می‌افتد.
از استان فارس خبر رسیده که ۱۴ گروه رصدی از امروز یکشنبه (۱۱ اردیبهشت‌ماه) برای رؤیت هلال ماه در ۱۴ نقطه از استان فارس مستقر می‌شوند.
حجت‌الاسلام والمسلمین عادل حاجی‌پور اظهار کرد: هرساله در آستانه حلول ماه شوال، گروههای رصدی از استان فارس برای رؤیت هلال ماه نو اعزام می‌شوند و امسال هم در ۱۱ اردیبهشت‌ماه چهارده گروه به منظور رصد هلال ماه به چهارده نقطه استان اعزام خواهند شد.
مدیر نمایندگی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه فارس ادامه داد: چهار گروه رصد در شیراز و در ارتفاعات بام شیراز، بام صدرا، ارتفاعات دراک و توربین بادی باباکوهی فعال می‌شوند. گروههای دیگر هم در ارتفاعات سوریان بوانات، فسا، لار، آباده، لامرد، سپیدان، زرقان و داراب فعال خواهند شد.
وی با بیان اینکه امسال شرایط رصد با سال گذشته تفاوت چندانی ندارد، گفت: گروههای رصدی برای استهلال هلال ماه شوال در حالی به مناطق اعزام می‌شوند که با شرایط نامساعد آب و هوایی و جوی غبار آلود مواجه هستند.
در استان ایلام نیز گروه های ستاد استهلال ماه شوال از عصر امروز یکشنبه ۲۹ رمضان در مناطق مختلف این استان مستقر و فعالیت خود را آغاز خواهند کرد.
نصرت الله یگانه رئیس دفتر نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه ایلام گفت: این گروه ها به منظور رویت هلال ماه شوال در مناطقی از شهرستان های دهلران، مهران، آبدانان، ایوان و ۲ گروه در ایلام مستقر می شوند.
به گفته وی گروه های مذکور با تجهیزات مدرن رویت در مناطق یاد شده مستقر و در صورت مشاهده هلال ماه مراتب را به دفتر شورای سیاستگذاری ائمه جمعه استان ایلام اعلام تا به دفتر مقام معظم رهبری منعکس شود.
همچنین در استان مرکزی هشت گروه استهلال رصد ماه شوال در استان مرکزی را برعهده دارند که در این رابطه حجت‌الاسلام هادی میرزایی رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه استان مرکزی افزود: بیش از ۱۰۰ نفر در قالب گروههای رصد با بهره‌گیری از پیشرفته‌ترین امکانات نجوم و تلکسکوپ‌های دقیق در سطح هفت شهرستان مختلف استان در برنامه رصد هلال ماه شوال مشارکت دارند.
وی بیان کرد: ۲ گروه در منطقه سربند مقابل پیست اسکی، یک گروه در گردنه خرازان تفرش، یک گروه در کیلومتر هشت جاده سد الغدیر ساوه، یک گروه در خمین، یک گروه در محلات و یک گروه به جاده و فس کمیجان فعالیت خود را از عصر امروز (یکشنبه) همزمان با بیست و نهم ماه مبارک رمضان آغاز می‌کنند.
در استان یزد ۲۰ کارشناس نجوم در چهار گروه رصدی، هلال ماه شوال سال ۱۴۴۳ هجری قمری را در چهار منطقه در سطح استان انجام می‌دهند.
حجت‌الاسلام سیدجمال‌الدین نجم‌الهدی رییس ستاد استهلال یزد افزود: کارشناسان و اعضای تیم رصد یزد از غروب امروز با استقرار در مرکز استان و شهرهای اردکان و میبد هلال ماه شوال را رصد می‌کنند.
وی ادامه داد: از این تعداد ۲ گروه با امکانات و تجهیزات کامل در شهرستان یزد و دو گروه نیز در شهرهای اردکان و میبد رصد ماه شوال را با بهره‌گیری از امکانات مناسب شامل دوربین و تلسکوپ با دقت بالا انجام می دهند و اطلاعات جمع آوری شده را برای بررسی به تهران اعلام می‌کنند.
همچنین در استان خوزستان نیز ۱۵ گروه رصد ماه شوال برعهده دارند. رضا طیب طاهر رئیس کمیته علمی ستاد استهلال استان خوزستان با بیان اینکه ۱۰ گروه در دزفول همراه با ۳۰ رصدگر، پنج تلسکوپ و ۶ دوربین ۲چشمی نجومی رصد ماه شوال در این شهرستان را بر عهده دارند گفت: در اهواز ۲ گروه هشت نفره، در لالی یک گروه چهار نفره، در آبادان یک گروه چهار نفره و در خرمشهر نیز یک گروه چهار نفره رصد ماه شوال را بر عهده خواهند داشت.
وی افزود: به دلیل روشنایی و ارتفاع کم در ایران و مناطق مختلفی از کشورهای همسایه غربی فقط با تلسکوپ و دوربین های ۲چشمی نجومی و قوی، قابل رؤیت بوده و این هلال با چشم غیر مسلح غیرقابل رؤیت است.
به گفته وی اگر از سایر مناطق کشور، گزارش های ارسال شده به دفتر مقام معظم رهبری، مبنی بر رؤیت هلال توسط افراد و گروه های رصدگر دوره دیده، به حد کفایت برسد، روز دوشنبه اول ماه شوال و عید فطر خواهد بود.
رضا طیب ظاهر اظهارداشت: این هلال در غروب روز یکشنبه فقط در بخش هایی از قاره آمریکا و غرب آفریقا با چشم عادی قابل رؤیت خواهد بود و در ایران تا همسایگان شرقی مثل افغانستان فقط با چشم مسلح و در کشورهای شرقی تر مثل مالزی، اندونزی حتی با چشم مسلح هم غیر قابل رؤیت است.
در همین حال رئیس ستاد استهلال ماه شوال اصفهان با اشاره به اعزام گروه های نجومی برای تشخیص عید فطر گفت: در حال حاضر ۱۴ تیم فعال از کارشناسان، دانش آموختگان و متخصصان علم نجوم عصر روز شنبه به نقاط مختلف استان و یک گروه نیز به بیرون از اصفهان اعزام شدند.
مهدی رحیمی بیان کرد: تجهیزات و امکانات لازم رصد ماه در اختیار این تیم ها قرار گرفته تا حد امکان با وجود وضعیت ابری هوا این کارانجام گیرد. شرایط ابری هوا بخش‌های زیادی از کشور را فراگرفته که در مشاهده ماه اثر می‌گذارد و بر این اساس سعی شده نقاط دارای وضعیت هوایی بهتر برای این کار انتخاب شود.
در استان کردستان هم هشت گروه استهلال، برای رصد ماه شوال به مناطق مرتفع سنندج و دیگر شهرستان‌های استان اعزام شده اند و در همین راستا حجت الاسلام سعید عسگری مدیر مرکز بزرگ اسلامی غرب کشور اظهار داشت: با هماهنگی‌های انجام گرفته این گروه ها عصر فردا به مناطق مرتفع سنندج برای رصد اعزام می‌شوند و در صورت مشاهده هلال ماه شوال، مراتب را به دفتر نماینده ولی فقیه در کردستان اعلام می‌کنند.
وی افزود: هر کدام از این گروه ها متشکل از یک نفر از شورای افتاء، ۲ نفر از ماموستایان اهل سنت، اساتید دانشگاهی آشنا به علم نجوم و چند تن از نیروهای سپاه پاسداران است که حامل تجهیزات و دوربین‌های رصد هستند.
در استان چهارمحال و بختیاری ۲ گروه رصد ماه شوال را بر عهده دارند که در ارتفاعات شهرستان‌های شهرکرد و بروجن مستقر خواهند شد. در هر گروه برای استهلال ماه شوال یک روحانی، یک متخصص رصد به‌عنوان مسوول گروه، یک کمک کارشناس رصد، یک متخصص مختصات اُفُق و یک عکاس حضور خواهد داشت.
همچنین در استان لرستان هم ۶گروه نظارتی با حضور ۲۴ نفر رصد ماه شوال را در این مرکز بر عهده دارند. ساناز نسایی نایب رییس هیات مدیره رصدخانه کاسین خرم‌آباد گفت: این گروه‌ها با ۲۴ عضو برای رصد ماه شوال از امروز یازدهم اردیبهشت‌ماه ساعت ۱۶ در رصدخانه کاسین بام خرم‌آباد مستقر خواهند شد.
وی با اشاره به اینکه استهلال ماه شوال در لرستان تنها در شهرستان خرم‌آباد انجام می شود گفت: رویت هلال ماه شوال توسط متخصصین و افراد ناظر از دفتر امام جمعه، سپاه پاسداران، ارتش جمهوری اسلامی و هلال احمر صورت می گیرد.
رصدخانه خرم آباد شامل "رصد با تلسکوپ"، "آسمان نمای برخط" و "سالن آمفی تئاتر" می باشد که سالن آمفی تئاتر این مجموعه "زندگی در فضا"، "ابعاد کیهان" و "موقعیت ایستگاه فضایی بین المللی" را تشکیل می دهد.
استان بوشهر هم از استان‌هایی است که احتمال رویت ماه شوال در آن بسیار زیاد است و از این رو، ۶ گروه برای رصد هلال ماه در سه نقطه از این استان مستقر شده اند.
استهلال قبل از غروب خورشید آغاز می‌شود زیرا باید با در نظر گرفتن محل دقیق غروب و محاسبه با شاخص‌هایی چون خط افق و زاویه آن با خورشید، رصد ماه صورت گیرد.
امسال زمان مکث ماه نیم ساعت است که پس از آن، نتیجه به ستاد استهلال دفتر رهبر معظم انقلاب گزارش می‌شود.
در استان خراسان جنوبی حمید رضا ناصری مسوول ستاد استهلال خراسان جنوبی بیان کرد: ۱۰ گروه نجومی به برخی مناطق استان برای رصد ماه شوال اعزام شدند که از این تعداد ۲ گروه در بیرجند مستقر هستند و احتمالا در پارک صیاد شیرازی یا کوه‌های پیغمبر در شمال شهر به استهلال می‌پردازند.
وی افزود: علاوه بر این، کار استهلال ماه در شهرهای قاین، فردوس، نهبندان، سه‌قلعه، خضری، سربیشه، بشرویه و زیرکوه هم انجام می‌شود.