به گزارش ایرنا دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارشی ضمن بررسی راهکارهای بهبود وضعیت گردشگری در مواجهه با کرونا اعلام کرد: بنابه گزارش های سازمان جهانی جهانگردی (UNWTO) اگر چه وضعیت گردشگری رو به بهبود است، اما میزان نرخ‌های رشد ثبت شده همچنان در مقایسه با وضعیت قبل از شیوع بیماری کرونا چندان چشم‌گیر نیست. به عنوان مثال شمار گردشگران بین‌المللی به گفته این سازمان در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال گذشته حدود ۴ درصد افزایش داشته است. این در حالی است که در قیاس شمار گردشگران سال ۲۰۲۱ با سال ۲۰۱۹ ـ زمان پیش از همه گیری ویروس کرونا ـ هنوز ۷۲ درصد اختلاف وجود دارد. درخصوص درآمدها نیز وضعیت مشابه است؛ در سال ۲۰۲۱ درآمد صادراتی حاصل از گردشگری بین المللی برابر با ۷۰۰ میلیارد دلار بوده در حالی که در سال ۲۰۱۹ این شاخص برابر با ۷.۱ تریلیون دلار بود.
گردشگری داخلی نقشی کلیدی در باز زنده‌سازی جریان سفر دارد
در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آمده است: پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که این روند رو به رشد در سال ۲۰۲۲ ادامه خواهد یافت (۳۰ تا ۷۸ درصد رشد قابل پیش بینی است). براساس نظرسنجی انجام شده توسط سازمان جهانی جهانگردی، بازگشت به وضعیت عادی قبلی تا سال ۲۰۲۴ به درازا خواهد کشید (نظر ۶۳ درصد از خبرگان شرکت کننده در این نظرسنجی). در این میان، ۵۳ درصد از شرکت کنندگان در نظرسنجی معتقدند که گردشگری داخلی نقشی کلیدی در این باز زنده‌سازی جریان سفر خواهد داشت. علاوه بر این، توجه به مقاصد آشنا و نزدیک، افزایش توجه به پایداری، فعالیت در فضای باز، افزایش هزینه کرد سفر، توجه به مسائل بهداشتی و توجه به فناوری در عرضه و تقاضای گردشگری ازجمله روندهای قابل تصور در حوزه گردشگری به اذعان سازمان‌های بین‌المللی است.
پیشنهادهای UNWTO برای بهبود وضعیت گردشگری
این گزارش توضیح می‌دهد: گردشگری در جمهوری اسلامی ایران نیز به شدت آسیب دیده است. تا جایی که به گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری درآمدهای حاصل از گردشگری ورودی به کشور حدود ۸۶ درصد و درآمد حاصل از گردشگری داخلی حدود ۴۴ درصد در بین سال های ۲۰۲۰-۲۰۱۹، کاهش داشته است. به گزارش وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بیشترین میزان خسارت درخصوص مراکز اقامتی (۵۴ درصد) بوده است. در استان های مختلف، خراسان رضوی با ۴۶.۲۳۲ میلیارد ریال بیشترین میزان خسارت در صنعت گردشگری را متحمل شده است.
درآمد حاصل از گردشگری داخلی ایران حدود ۴۴ درصد در سال‌های ۲۰۲۰-۲۰۱۹، کاهش داشته استاین گزارش می افزاید: اقداماتی همچون امهال مالیات ها، بازپرداخت اقساط، قبوض حامل های انر‍ژی و حق بیمه، ارائه تسهیلات، اجرای پروتکل های بهداشتی، راه‌اندازی کمیته مقابله با بیماری کرونا، نظارت بر تأسیسات گردشگری برای رعایت پروتکل ها، استرداد وجوه رزرو خدمات گردشگری و غیره ازجمله اقدامات مورد پیگیری در کشور بوده است.
در این گزارش بیان شده است: سازمان های معتبر بین المللی صنعت گردشگری همچون سازمان جهانی جهانگردی به ارائه پیشنهادهای کلی برای بهبود وضعیت گردشگری مبادرت ورزیده اند. تأمین نقدینگی و حمایت از مشاغل، بازیابی اعتماد از طریق رعایت بهداشت و ایمنی، همکاری میان بخش های عمومی و خصوصی، بازگشایی مرزها با مسئولیت پذیری، هماهنگ سازی پروتکل ها و فرایندها، توجه به مشاغل دارای ارزش افزوده به واسطه فناوری های نوین و نوآوری و پایداری به عنوان یک روند جدید، محورهای مورد توجه سازمان جهانی جهانگردی بوده اند.
«شورای جهانی جهانگردی نیز با طرح ۶ محور و زیرمجموعه های آن به مجموعه راهکارهای کوتاه مدت و بلندمدتی توجه داده است؛ تطبیق یافتن با وضعیت به وجود آمده، تعدیل ارتباطات و ترفیعات سفر، حمایت های مالیاتی و حفظ مشاغل، کمک های مالی و تسهیلات، آموزش/ ارتقای مهارت برای حفظ مشاغل و بهبود رقابت پذیری، برنامهریزی و سرمایهگذاری برای احیا، حمایت از پایدارسازی گردشگری. علاوه بر این، در متن گزارش حاضر به راهکارهای کشورهای مختلف با گزارشگری سازمان جهانی جهانگردی، بانک جهانی و شورای جهانی سفر پرداخته شده است»
تهیه «طرح جامع گردشگر کشور» و افزایش اعتبارات تبلیغات گردشگری
دفتر مطالعات فرهنگ و آموزش مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارش خود تصریح کرده است: محورهای اصلی شروع احیای سفر، توسعه گردشگری داخلی، تسهیل ورود گردشگران از کشورهای همسایه، منطقه و شرکای راهبردی، حمایت از کسب‌وکارهای موجود یا توسعه کسب وکارهای جدید گردشگری، مهارت آموزی و آموزش، استفاده از فناوری و نوآوری و پایدارسازی صنعت گردشگری، است.
در این گزارش آمده است: راه‌اندازی صندوق حمایتی ـ توسعه‌ای گردشگری، تعریف یارانه سفر برای گردشگران داخلی، تعریف مشوق یا معافیت مالیاتی برای عرضه کنندگان داخلی، تعریف جایزه صادراتی برای آ‍ژانس های مسافرتی واردکننده گردشگر به کشور، حمایت از فعالیت‌های حوزه گردشگری در برابر نوسانات نرخ ارز، ارائه تسهیلات با اولویت استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای نوآورانه، تهیه طرح جامع گردشگر کشور، افزایش اعتبارات قانونی در زمینه تبلیغات گردشگری، استفاده از درآمدهای مالیاتی برای توسعه زیرساخت های گردشگری و همچنین تخصیص درصدی از درآمد حاصل از روادید در کشور برای توسعه زیرساخت های گردشگری از جمله مواردی است که می توان در قالب قانون مورد پیگیری قرار داد.