به گزارش خبرنگار ایرنا، سیدحسن موسوی چلک در دومین همایش سیاستگذاری اجتماعی در ایران در دانشگاه علامه طباطبایی گفت: جوامع در طول حیات خود با مسائل و مشکلات مختلفی مواجه شده اند که می تواند در حوزه های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی یا اجتماعی باشند. در حوزه اجتماعی نیز این مشکلات می تواند در عرصه های مختلفی ایجاد شود که از جمله آنها آسیب های اجتماعی می باشند که به تناسب انواع آن تمهیدات متعددی جهت کنترل و کاهش آنها اتخاذ کرده اند. جامعه ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و نخواهد بود.
وی ادامه داد: امروز شاهد شرایطی در کشور هستیم که ایجاب می کند به آسیب‌های اجتماعی توجه بیشتری شود. از جمله این شرایط می توان به تنوع آسیب های اجتماعی، کاهش سن افراد در معرض آسیب و آسیب دیده اجتماعی، رشد آمار آسیب های اجتماعی، گسترش آسیب های اجتماعی ناشی از فضاهای مجازی و تکنولوژی، جلوتر بودن آسیب های اجتماعی از برنامه ها، فراگیر نبودن برنامه های اجرایی در کشور، غالب بودن رویکردهای سیاسی – امنیتی نسبت به آسیب های اجتماعی و عدم توجه کافی به مسایل اجتماعی در کنار مسایل اقتصادی و سیاسی اشاره کرد.
رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران اظهار داشت: همه این شرایط و شرایط دیگر ایجاب می‌کند در زمینه کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی برنامه ریزان و سیاستگذاران کشور به این مسئله توجه و اهتمام بیشتر داشته باشند. از یک منظر سرچشمه آسیب های اجتماعی بیشتر در جامعه است، هنگامی که جامعه دچار آسیب شود ما با مجموعه ای از پدیده ها روبه رو می شویم که آن پدیده ها را در سطح فردی می توان اندازه گیری کرد مثلاً می توان گفت که درصدی از اعضای جامعه دچار اعتیاد شده اند.
موسوی چلک افزود: سطح سنجش ما در مورد آسیب های اجتماعی ، سطح فردی است ولی در واقع جامعه دچار آسیب شده است و بازتاب آن را به صورت آسیب های اجتماعی نشان می دهد ، بنابراین سر منشاء آسیب های اجتماعی در ترک خوردن رابطه یا شکست روابط اجتماعی و عدم توانایی جامعه در منسجم کردن خود می باشد. اگرچه در بررسی این حوزه نگاه تک بعدی و آن هم فقط به جامعه نمی تواند کاملا صحیح قلمداد شود چرا که لازم است نگاه همه جانبه در این حوزه داشته باشیم و لذا هم عوامل مربوط به فرد و عوامل فردی، هم خانواده و عوامل خانوادگی و هم جامعه و عوامل اجتماعی درکنترل و کاهش آسیب های اجتماعی تاثیر گذار هستند .
رییس موقت کمیسیون اخلاق فدراسیون جهانی مددکاران اجتماعی اضافه کرد: آسیب های اجتماعی پدیده های متنوع ، نسبی و متغیرند . پر خاشگری و جنایت ، خود کشی ، اعتیاد و قاچاق مواد مخدر و روسپیگری نمونه هایی از آسیب های اجتماعی جامعه اند که کم و کیف آن ها بر حسب زمان و مکان ( یعنی حال نسبت به گذشته و در شهرها نسبت به روستاها ) تغییر می کنند ، بنابر این ، آنچه امروز در یک جامعه خاص آسیب یا کج روی تلقی می شود ممکن است فردا در همین جامعه یا همین امروز در جامعه ای دیگر آسیب یا کج روی شناخته نشود . برخی از آسیب های اجتماعی برای تمام افراد و گروه های اجتماعی رخ می دهد، اما برخی دیگر برای گروه های خاص معنای بیشتری می یابد. براین اساس با نگاهی به سیر حرکت جوامع مختلف می توانیم در یابیم که زندگی اجتماعی به همراه انسان و آسیب های اجتماعی همیشه کنار هم بوده و خواهند بود گر چه نوع آسیب های اجتماعی الزاما شبیه هم نیستند.
حوزه آسیب های اجتماعی درحالت بی تعادلی قرار گرفته است
عضو هیات رییسه منطقه آسیا- اقیانوسیه فدراسیون جهانی مددکاران اجتماعی تاکید کرد: تاملی بر وضعیت کشور در این حوزه نشان می دهد که وضعیت جامعه ایران در حوزه اجتماعی در حالت بی تعادلی قرار دارد. گستردگی، رواج و تعدد آسیب های اجتماعی باعث شده تا علیرغم این که دستگاه های مسئول تمام تلاش خود را انجام می دهند، اما روز به روز بر تعداد و وسعت و پیچیدگی و تراکم آسیب های اجتماعی افزوده شود. لذا ادامه وضعیت فعلی، وضعیت نگران کننده ای را برای نظام ایجاد کرده که مستعد ایجاد بحران ها و آشوب های اجتماعی خواهد بود.
موسوی چلک افزود: بنابراین، به نظر می رسد که حل این وضعیت اجتماعی با تدابیر و سیاست گذاری های موجود و اقدامات انجام شده امکان پذیر نخواهد بود و باید تدابیر و سیاستگذاری های اجتماعی مناسبت تر و موثرتری صورت گیرد تا بتواند ضمن افزایش توان راهبری، هدایت و کنترل وکاهش آسیب های اجتماعی در کشور، از تمام ظرفیت ها برای این موضوع استفاده گردد، و از برخورد ها و سیاستگذاری های سلیقه ای و نگاه بخشی جلوگیری شود، ارتقای شاخص های سرمایه اجتماعی، رضایت عمومی و مشارکت های اجتماعی را به دنبال داشته باشد تا بتوان با توجه به رویکرد فرابخشی و چند نهادی برای کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی و ارتقای سلامت اجتماعی در جامعه گام هایی موثرتر برداشت.
وی ادامه داد: گام هایی که بتواند انسجام اجتماعی رادر جامعه افزایش دهد، پیشگیری اجتماعی را بیش از پیش ترویج دهد، قانون مداری و توجه به ارزش ها وهنجار های اجتماعی را گسترش دهد، مداخله های روانی - اجتماعی را برای حمایت از افراد در معرض آسیب و آسیب دیده اجتماعی در اولویت قرار دهد و با یک نگاه سیستمی سیاستگذاری شود.
موسوی چلک ادامه داد: این باور وجود دارد که در نتیجه گسترش آسیب های اجتماعی در کشور هم فرد، هم خانواده و هم جامعه از آن تاثیر خواهند پذیرفت و هزینه های این گسترش را خواهند پرداخت. تاملی بر برخی از آمارهای رسمی ارایه شده توسط مراجع ذی ربط کشور در حوزه های طلاق، موادمخدر و روانگردان، دعاوی خانوادگی، اقدام به خودکشی، خشونت های اجتماعی، خشونت های خانگی، روسپیگری، گرایش به مصرف مشروبات الکلی، فرار از منزل و آسیب های اجتماعی ناشی از گسترش فضای مجازیگویای این موضوع هستند که آسیب های اجتماعی تهدیدی جدی برای کشور محسوب می شوند که به نظر می‌رسد این تهدید در نهایت امنیت اجتماعی و حتی امنیت ملی ما را تهدید جدی خواهد کرد.
وی اضافه کرد: چرا که گسترش آسیب های اجتماعی نیروی انسانی جامعه را که مهمترین مولفه در توسعه هر کشور محسوب می شود را نابود خواهدکرد و در این شرایط شاهد کاهش مولفه مهم دیگر برای توسعه هستیم که از آن به عنوان سرمایه ا جتماعی یاد می شود.بدون شک جامعه ای که در آن نیروی انسانی سالم و کارآمد و قانون مدار کم باشد و اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی هم پایین باشد سلامت اجتماعی هم مناسب نخواهد بود و می توان گفت که تحت تاثیر این شرایط، کیفیت زندگی مردم نیز مناسب نخواهد بود و در نتیجه مردم در آن جامعه «بهتر زیستن» را تجربه نخواهند کرد.
رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران اضافه کرد: غفلت دیرینه در توجه به این موضوع با رویکرد اجتماعی و اتخاذ سیاست های مناسب در کشور موجب شده است تا امروزه ضرورت توجه به این حوزه بیش از پیش احساس شود. اگرچه باید اعتراف کنم که تاکنون برای مدیریت صحیح تر و اثربخش تر این حوزه اقدام اثر گذاری که نشان از کاهش آسیب های اجتماعی و حتی کنترل روند رشد آنها باشد، صورت نگرفته است. ولی با توجه به نگاه های قبلی موجود در کشور این پذیرش را یک گام به جلومی دانم چرا که در این شرایط قبول کردیم که در این حوزه عقب هستیم وخوب کار نکردیم و این که باید زمینه ها و رویکرد های اجتماعی را تقویت کنیم و این خود یعنی پذیرش این نکته که با زور و اجبار نمی توان آسیب های اجتماعی را کنترل کرد و کاهش داد که اگر می توانستیم بااین رویکرد قهری کنترل کنیم این وضعیت را که در حال حاضر داریم و همه نگران تنوع و تعدد آسیب های اجتماعی و کاهش سن افراد در گیر آسیب های اجتماعی هستند، شاهد نبودیم.
موسوی چلک افزود: تجربه من در بیش از دو دهه در کشور در این حوزه که عموما صحبت کردن در باره آسیب های اجتماعی را سیاه نمایی قلمداد می کردند این را نشان می دهد که این پذیرش عقب ماندگی در حوزه آسیب های اجتماعی توسط مسئولین کشور را یک فرصت بدانیم تا با رویکرد اجتماعی و علمی در حوزه آسیب های اجتماعی سیاستگذاری کنیم.