به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، نشست خبری نخستین سلسله رویداد آموزشی تئاتر مردمی بچههای مسجد(محرابیان) ویژه مربیان مساجد با حضور کوروش زارعی مدیر مرکز هنرهای نمایشی، حجتالله ناظری معاون مرکز هنرهای نمایشی و سیدمصطفی موتورچی رئیس دفتر تئاتر مردمی بچههای مسجد در سالن امیرحسین فردی حوزه هنری انقلاب اسلامی برگزار شد.
زارعی در این نشست اظهارداشت: در رویداد تئاتر مسجد در تلاش هستیم شرایطی را فراهم کنیم که نوجوانان و جوانان (رده سنی ۱۰ تا ۲۱ سال) علاقهمند در عرصه هنرهای نمایشی در سراسر کشور وارد این حوزه شوند و نبوغ و استعدادهایشان شکوفا شود.
وی گفت: تئاتر مردمی بچههای مسجد حدود پنج سال است که در مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری به صورت جدی فعالیت خود را آغاز کرده و در این مدت شاهد فعالیتهای شایستهای در این حوزه بوده و خواهیم بود.
زارعی افزود: شعار تئاتر برای همه که سالهاست در حوزه هنرهای نمایشی کشور در حد شعار باقی مانده و عملی نشده است را در تئاتر مردمی بچههای مسجد محقق میکنیم.
مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری بیان کرد: در حال حاضر تئاتر برای همه نیست و برای قشر و تماشاخانههای خاصی شده است و بسیاری از مردم امکان و توان مالی برای بهرهمندی از این تئاترها را ندارند.
وی افزود: همچنین بعضی از تئاترهای در حال اجرا از لحاظ موضوع، شکل و ساختار به گونهای است که مخاطبان و خانوادهها و حتی هنرمندان تمایلی برای دیدن آنها ندارند؛ شاید برخی به این سخنان انتقاد کنند اما متاسفانه تئاتر در حال حاضر، آن چیز ارزشمندی که باید باشد نیست؛ اینها انعکاسی از جامعه است که باید واقعیتها را بپذیریم، تحلیل و خود را تغییر دهیم.
زارعی اظهارداشت: ما در کشوری زندگی میکنیم که صاحب تمدن ایرانی و اسلامی هستیم و فرهنگی که در کشور ما مستولی است بسیار متفاوت از کشورهای دیگر است، وقتی کشوری میخواهد اثری را در حوزههای ادبیات، سینما، تئاتر و... تولید کند باید در چارچوب جغرافیا، سیاستهای فرهنگی، اقتصادی، روانشناختی و جامعهشناختی خودش اثری را تولید کند، متاسفانه تئاترهایی که در کشور ما تولید میشود متناسب با شرایط فرهنگی جامعه ما نیست و مردم آن را نمیپذیرند.
مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری گفت: در تئاتر مردمی بچههای مسجد سعی کردیم تئاتر را به همه آحاد مردم جامعه تعمیم دهیم و هر نوع قشر و تفکری بتوانند از این تئاترها بهرهمند شود.
وی افزود: سال گذشته، در این راستا نخستین تئاتر روستایی مردمی بچههای مسجد را در استان هرمزگان، شهرستان میناب(یکی از روستاهای این شهرستان) برگزار کردیم و امیدواریم امسال دوره دوم این رویداد را برگزار کنیم، تولیدات و آموزشهای ما فقط مختص مراکز استانها نیست، ما سعی کردیم اساتید و مدرسان را به بسیاری از روستاهای کشور اعزام کنیم و در آنجا آموزش دهند و تئاتر تولید و برای اهالی روستاها تئاتر اجرا شود و آنان از این هنر بهرهمند شوند.
زارعی خاطرنشان کرد: اگر تئاتر مختص به پایتخت یا چند مرکز استان شود، نمیتوانیم اعلام کنیم که شعار تئاتر برای همه را محقق و توسعه فرهنگی را ایجاد کنیم.
مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری اظهارداشت: معتقدم با این روندی که آغاز شده، تئاتر مردمی بچههای مسجد، آینده تئاتر ایران خواهد بود، شاید شعار باشد اما شعار نیست، در دورههای گذشته، در دهه ۷۰ که رویداد تئاتر مسجد آغاز شد، متاسفانه به دلیل کجسلیقگیهای مدیریتی در حوزه هنری متوقف شد و بعد از این مدت، این رویداد را راهاندازی کردیم، نشان داد که در تئاتر بچههای مسجد فقط به دنبال تربیت هنرمند تکنیکال و فنی تئاتری نیستیم، شاید در نهاد ما این باشد اما در تئاتر بچههای مسجد به دنبال تربیت بهترین مدیر تولید و مدیر فرهنگی هم هستیم.
وی ادامه داد: بسیاری از مدیران فرهنگی در حال حاضر و در دورههای گذشته که مدیریت نهادهای کلان کشور را برعهده داشتند، از بچههای تئاتری مسجد بودند؛ افرادی بودند که در این رویداد، آموزش دیدند و فعالیت کردند، ما در رویداد تئاتر بچههای مسجد به دنبال اهداف بزرگی هستیم و با رویکرد آیندهنگرانه و بلندمدت و پیش به سوی تمدین نوین اسلامی سند چشمانداز ۹ ساله؛ سه دوره سه ساله را در این راستا تدوین کردیم.
زارعی با اشاره به اینکه تئاتر از دین و مذهب جدا نیست، گفت: پیدایش تئاتر در طول تاریخ با دین و مذهب بوده است، تئاتر برای جامعه انسانی است و موظفیم در این هنر به انسان، اخلاق و مسائل انسانی توجه کنیم، در تئاتر بچههای مسجد با در نظر گرفتن جایگاه مسجد، محدودیت موضوعی نداریم و موضوعهای مختلف از جمله اخلاقی، سیاسی، اجتماعی و کمدی نیز میتوانند اجرا شوند.
وی تاکید کرد: تئاتر چیزی جز اخلاق نیست، تئاتر جایگاهی برای بیان سخنان رکیک نیست، باید اصالت انسانی در آن مورد توجه قرار گیرد و مسئولان فرهنگی باید این موضوع را مدنظر قرار دهند که هر تئاتری روی صحنه نرود.
مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری اظهارداشت: امسال همزمان با چهلمین سالروز فتح خرمشهر، ۱۱ نمایشنامه رویداد گلدستههای یک در مسجد جامع خرمشهر رونمایی خواهد شد.
تشریح سند چشمانداز تئاتر مردمی بچههای مسجد
معاون مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری نیز در این نشست با تشریح سند چشمانداز تئاتر مردمی بچههای مسجد اظهار داشت: مطالبه گروههای تئاتری مساجد از حوزه هنری به عنوان یک نهاد تخصصی و انقلابی، نبود چشماندازی بلندمدت برای اندازهگیری عملکرد و نحوه حمایت و برخورد مدیران با تئاتر بچههای مسجد و همچنین ارائه برنامههای کوتاه مدت از دلایل شکلگیری این سند بود.
حجتالله ناظری گفت: در سند چشمانداز تئاتر مردمی بچههای مسجد، توسعه همه جانبه مدنظر قرار گرفته است، تئاتر بچههای مسجد پیشینهای ۱۰ تا ۲۰ ساله دارد، در این زمینه نیازمند کار پژوهشی هستیم که کاملکننده و نقشه راهی برای مدیران و فعالان تئاتری در عرصه تئاتر بچههای مسجد است.
وی افزود: در این سند فرازهایی از فرمایشات رهبر معظم انقلاب درباره هنر تئاتر، اهمیت و نحوه پرداختن به این هنر و نحوه فعالیت در مساجد که چگونه تئاتر در مسجد آورده شود تا دچار شکست در این زمینه نشویم، فراهم شدن زیرساختهای فرهنگی و فکری و فلسفه وجودی تئاتر بچههای مسجد مورد توجه قرار گرفته است؛ تئاتر به سه مفهوم مکان، زمان و موضوع نیاز دارد که تئاتر مسجد میتواند هر سه موضوع کلیدی را مورد توجه قرار دهد و متناسب با آن تئاترهایی با موضوعهای دینی، اخلاقی و نیازهای روز اجرا شود.
ناظری با اشاره به تدوین سند چشمانداز تئاتر مردمی بچههای مسجد طی ۹ سال؛ سه دوره سه ساله اظهارداشت: رسالت بنیادین تئاتر بچههای مسجد، تدوین برنامهای فرایندمحور با رویکرد شناسایی، پرورش، حمایت و تولید آثار نمایشی ویژه مسجد است، این برنامه در دوره سه ساله اول، تبیین اندیشه تئاتر مردمی بچههای مسجد برای مخاطبان، متولیان و گروههای اجرایی، سه ساله دوم؛ تربیت نیرو؛ کشف و پرورش استعداد تئاتری مساجد است که در این دوره ساختار گروههای تئاتری شکل گرفته است و در برنامه سه ساله سوم ترویج تئاتر بچههای مسجد در دستور کار قرار میگیرد که دستیابی به چرخه مطالبه مردم از گروههای تئاتری مستقر در مسجد و اجرای گروهها با موضوعهای مورد استقبال در مساجد خواهد بود، امیدواریم با این روند تئاتر بچههای مسجد بتواند به محمل خوبی برای فراگیری تئاتر دینی آینده کشور تبدیل شود.
اجرای ۲۴۸۰ نمایش در نخستین رویداد تئاتر بچههای مسجد
رئیس دفتر تئاتر مردمی بچههای مسجد نیز در این نشست درباره برنامههای تئاتر مردمی بچههای مسجد در سال ۱۴۰۱ گفت: برنامهها را در ۶ ماهه اول و دوم تقسیمبندی کردیم که ۶ ماهه اول سال اختتامیههای همایشهای رویداد یک سال ۱۴۰۰ آغاز شد، برگزار میشود که طی آن بیش ۲ هزار و ۴۸۰ اجرا در مساجد کشور داشتیم، در هر استان هشت گروه شرکت داشتند که از اردیبهشت تا اواسط خرداد اختتامیه سلسله رویداد یک تئاتر بچه های مسجد برگزار میشود.
سیدمصطفی موتورچی افزود: سلسله رویداد آموزشی مربیان مساجد از برنامههای بعدی است که از اردیبهشت تا اواخر مرداد در هشت منطقه برگزار میشود. کارگاههای آموزشی تخصصی نویسندگی ویژه جشنوارههای گلدستههای یک و دو را خواهیم داشت.
وی با اشاره به برگزاری همایش پیادهروی اربعین اظهار داشت: پیش از کرونا ۱۶۰ هنرمند نقال، تعزیهخوان و پردهخوان برای این همایش به عراق اعزام کردیم که این هنرمندان سه روز در نجف، سه روز در کربلا و سه روز در راه اجرا داشتند. امسال نیز با توجه به بهبود شرایط کرونا اعزام هنرمندان به عراق را در ایام پیادهروی اربعین خواهیم داشت.
موتورچی گفت: همچنین فراخوان سلسله رویداد و همایشهای تولیدی بچههای مسجد را خواهیم داشت که مجموع تولیدات سه رویداد منجر به برگزاری جشنواره سراسری تئاتر منطقهای بچههای مسجد در هفته هنر انقلاب اسلامی در سال ۱۴۰۲ خواهد بود. در آذر امسال نیز دومین جشنواره روستایی تئاتر بچههای مسجد را برگزار خواهیم کرد.
رئیس دفتر تئاتر مردمی بچههای مسجد بیان کرد: در سلسله رویداد آموزشی تئاتر بچههای مسجد در سال گذشته با ۳۰۰ مربی کار را آغاز کردیم و در حال حاضر به ۴۰۰ مربی رسیدیم که تقسیمبندی هایی برای آموزش آنان در نظر گرفتیم. از ۲۰ تا ۲۲ اردیبهشت ۶۷ گروه و ۶۷ مربی در قم دوره آموزشی دارند. این رویداد سوم تا پنجم خرداد در مازندران و ۳۱ خرداد تا سوم تیر در قزوین برگزار میشود و در بازههای زمانی مشخص دیگر میزبان استانهای اصفهان، آذربایجان غربی، تهران و خراسان رضوی خواهیم بود و ۲۸ مرداد کارگاهها به پایان میرسد.