این افراد بهتر می دانند که نقش مشاوره در بهبود روابط خانوادگی میان زن و شوهر یا وضعیت تحصیلی و حتی مسائل تربیتی فرزندان تا چه اندازه تاثیرگذار است و به همین دلیل برای دریافت مشاوره چند بار به نمایشگاه مراجعه می کردند. بخش مشاوره قرآن بنیان را می توان یکی از پربازدیدترین بخش های نمایشگاه قرآن دانست؛ یکی به خاطر جلوه خاصی که در ابتدای شبستان مصلی داشت و هر رهگذری را به خود جلب می کرد و دیگری به خاطر روش های جدید در ارائه مشاوره و راهنمایی بود. در همان ایام گزارشی منتشر کردیم با عنوان مردم از کدام بخش های نمایشگاه قران بازدید کردند.
قبل از برپایی بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی قرآن در گفت و گویی با مدیر بخش مشاوره‌های قرآن بنیان داشتیم که سیدمحمد حسین چاوشیان از اختصاص روزانه ۱۵۰ ساعت مشاوره‌های تخصصی خبر داد و گفت: خدمات قابل ارائه در فضای نمایشگاه قرآن کریم، با توجه به نیازسنجی ها و در نظر گرفتن سطوح مختلف، در حوزه های تربیتی، تحصیلی، فردی، مشاوره پیش از ازدواج و مشاوره زوجین است که حوزه تربیتی شامل مشاوره فرزندآوری و پیش از بارداری، مشاوره دوران بارداری، فرزندپروری، مشکلات رفتاری کودکان، فرزند پروری دوران نوجوانی، آسیب های نوپدید در فضای مجازی است و حوزه تحصیلی نیز شامل استعدادیابی، انتخاب رشته و اختلالات یادگیری است.
وی درباره انطباق این خدمات با شعار نمایشگاه گفت: با پیچیده شدن سبک زندگی ها در اثر پیشرفت تکنولوژی، انسان امروزی به جای افزایش سطح آرامش ناشی از این پیشرفت، بر عکس دچار ناآرامی بیشتر به جهت استفاده نادرست، زیاده روی و از بین رفتن مرزهای روابط و کم شدن معنویت شده است. این در حالی است که بر اساس تربیت دینی و قرآنی، دستیابی به آرامش در روح و روان انسان جز در سایه ارتباط با خالق هستی، خودسازی و خودشناسی حاصل نمی شود.
مدیر موسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی (موسسه خاتم) اضافه کرد: امروزه با تغییر سبک زندگی و پیچیده شدن تعاملات و ارتباطات در خانواده و جامعه، افراد نسبت به گذشته با مسائل بیشتر و دشوارتری روبرو هستند که در اغلب موارد نمی توانند به تنهایی از پس حل مشکلاتشان برآیند. اختلاف و تفاوت تفکر نسلی نیز در برقراری ارتباط و مشورت گرفتن و حل کردن مسائل در داخل خانواده توسط والدین کفایت برطرف شدن این نیاز را نمی کند، لذا اهمیت مراجعه به یک متخصص متعهد و دلسوز اهمیت پیدا می کند.
مردم تا کنون با این سبک و سیاق در فضای نمایشگاهی روبرو نشده بودند که بازدیدکنندگان در این بخش به شکل تخصصی و جامع به مشاوران در حوزه خانواده دسترسی داشتند.
اگرچه پرونده نمایشگاه قرآن هفته گذشته بسته شد و به کار خود پایان داد ولی برکات و ثمرات آن همچنان ادامه دارد که یکی از این برکات ادامه خدمات مشاوره قرآن بنیان پس از پایان یافتن این نمایشگاه است.
فاطمه سادات رازقی معاون بخش مشاوره قرآن بنیان نمایشگاه قرآن و قائم مقام موسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی در این زمینه به خبرنگار معارف ایرنا گفت: بخش مشاوره قرآن بنیان از روزهای اول مورد استقبال عموم قرار گرفت. چون یک بخش خدماتی و راهبردی بود که مردم تا کنون با این سبک و سیاق در فضای نمایشگاهی روبرو نشده بودند که بازدیدکنندگان در این بخش به شکل تخصصی و جامع به مشاوران در حوزه خانواده و ساحت های مختلف هفت گانه فردی، تربیتی، ازدواج، زوجین، تحصیلی شغلی، حقوقی و فرزندآوری دسترسی داشتند.
وی نیز یکی از مسولان بخش هایی بود که استقبال خوب مردم را پس از دو سال کرونا پیش بینی نمی کرد؛ به گونه ای که فراتر از انتظار آنان حداقل با دو هزار بازدیدکننده ای روبرو بودند که از خدمات بخش مشاوران استفاده کردند و حتی برخی برای استفاده بیشتر، ترجیح دادند چند شب را به نمایشگاه بیایند.
رازقی علت استقبال این تعداد از افراد را فضای مشاوره ای آن دانست که یک فضای حل مساله و گفت و گویی را ایجاد کرده بود و مردم که این روزها در زندگی مشکلات بسیاری دارند، از آن استقبال کردند. از طرف دیگر مراجعه خانوادگی این فرصت را فراهم می کرد تا اعضای یک خانواده در کنار هم نظر یک متخصص را بدانند. تخصصی بودن بخش مشاوره قرآن بنیان باعث شد تا بازدیدکنندگان دچار سردرگمی موضوعی نشوند و کارشناس هر قسمت نیز نقش مهمی در هدایت مردم برای مشاوره تخصصی داشت.
مدت مشاوره یکی دیگر از مسائل این بخش بود که از سوی مسئولان، مدیریت می شد و برای هر بازدیدکننده ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت اختصاص می یافت تا حرف های خود را بزند و نظر مشاور را دریافت کند. به هر حال یکی از دلایل استقبال از این بخش، هزینه های سنگین مشاوره بود که در نمایشگاه این هزینه ها وجود نداشت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تامین هزینه های مربوط یک عاملی برای ترغیب بیشتر خانواده ها از این خدمات ایجاد کرده بود. البته مشاوران که در ماه مبارک رمضان تا نیمه شب به ارائه خدمات می پرداختند، هزینه های خود را دریافت می کردند.
مهمترین سوالات بازدیدکنندگان چه بود؟
خانم رازقی گفت: قرار است بعد از نمایشگاه یک واکاوی از مسائلی که مشاوران یادداشت کردند و تشکیل پرونده دادند، ارائه دهیم. در واقع، هم مسائل و هم راهکارها را استخراج کرده ایم و ضمن ارزیابی مشاوران، یک کار پژوهشی را به متولیان ارائه دهیم که از نظر محتوا بسیار مفید است.
متاسفانه بیشترین سوالاتی که در بخش حقوقی مطرح می شد، درباره طلاق و خیانت بود. اگر چه رویکرد مشاوران ما در حوزه حقوقی، رویکرد تحکیم خانواده بود ولی گاهی طرفین در مرحله جدایی بودند و سوالات حقوقی داشتند.
وی با ارائه گزارشی از سوالات مطرح شده از سوی بازدیدکنندگان در نمایشگاه قرآن گفت: در بخش های زوجین، تربیتی و تحصیلی مراجعات بسیاری داشتیم که عمده مسائل زوجین مربوط به صمیمیت زن و شوهر و مسائل زناشویی بود، در بخش تربیتی مسائلی مانند چالش های دوره نوجوانی و مشکلات رفتاری فرزندان به ویژه در دوران کرونا مطرح شد و در بخش تحصیلی نیز بیشترین سوالات در حوزه اختلال یادگیری، استعدادیابی و انتخاب رشته و کنکور بود. البته در بخش حقوقی با توجه به هزینه های مشاوره های حقوقی مسائلی به ویژه مربوط به خانواده مانند طلاق، عسر و حرج و مهریه مطرح بود و متاسفانه بیشترین سوالاتی که در بخش حقوقی مطرح می شد، درباره طلاق و خیانت بود. اگر چه رویکرد مشاوران ما در حوزه حقوقی، رویکرد تحکیم خانواده بود ولی گاهی طرفین در مرحله جدایی بودند و سوالات حقوقی داشتند.
این روان شناس حوزه خانواده درباره بخش فرزندآوری گفت: کسانی که به این بخش مراجعه می کردند، ترس از فرزندآوری داشتند. یعنی ترس از مسئولیت پذیری، تربیت و نگرانی جامعه و برآمدن از مسئولیت خانواده را مطرح می کردند. مساله دوم در این زمینه، ناهمگنی زن و شوهر در خواستن فرزند بود. یعنی گاهی مرد خواستار فرزند بود و زن مخالف فرزند یا برعکس و گاهی هیچکدام فرزند نمی خواستند. مشاوره های پزشکی به ویژه مربوط به مباحث زنتیکی نیز در بخش دانشگاهی ارائه می شد.
نحوه استفاده از خدمات مشاوران بعد از نمایشگاه قرآن
رازقی با بیان این که مسائل مشاوره ای در نیم ساعت کافی نیست، اظهار داشت: مشاورانی که در نمایشگاه مشاوره می دادند، دارای درمانگاه هستند و یکی از وظایف ما معرفی مراکز مورد تایید بر اساس شاخصه مشاوره های قرآن بنیان بود که ۱۸ مرکز تایید شد. قبول دارم که نمایشگاه در مدت کمی برگزار شد و فرصت نشد در سطح استان های بیشتری این مشاوران را معرفی کنیم ولی در سطح شهر تهران این مراکز را معرفی کردیم. اگر بازدیدکنندگان بخواهند با همان مشاوره ادامه دهند، ما راه ارتباطی را اعلام می کنیم و هیچ مشاوری در نمایشگاه قرآن به شکل مستقیم با بازدیدکننده ارتباط برقرار نمی کرد بلکه این ارتباط از سوی مسئول فنی و کارشناسان صورت می گرفت. یعنی درمانگاه ها معرفی می شوند که هم نوع سبک درمانی آن قرآن بنیان و مذهبی است و هم هزینه های آن نسبت به سایر درمانگاه ها تعدیل شده تر است و مشاوران در آنجا مشاوره می دهند.
وی افزود: تصمیم داریم همین طرح را در طول سال ادامه دهیم و حداقل فضاهایی در تهران ایجاد کنیم تا این خدمات را به مردم بدهیم و در مرحله بعد در شهرهای دیگر این کار را خواهیم کرد. چون یکی از رسالت های موسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی شبکه سازی مشاوران حوزه خانواده است و ما این شبکه را در کل کشور داریم. با این حال افرادی که نمی توانند به صورت حضوری مشاوره بگیرند، این امکان فراهم است که به شکل مجازی راهنمایی بگیرند.
۲۰۰ مشاور با ما کار می کنند و در شبکه قرار دارند و به شکل مجازی به ارائه مشاوره می پردازند.
قائم مقام موسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی درباره فعالیت انجمن مشاوران گفت: یکی از زیرمجموعه های موسسه خاتم، موضوع انجمن روان شناسان و مشاوران است که یکی از رسالت های آن شبکه سازی سازمان های مردم نهاد است و در این دو سال به دلیل شیوع ویروس کرونا با کمک فضای مجازی به شناسایی روانشناسان پرداختیم و بانک اساتید را ایجاد کردیم. اکنون ۲۰۰ مشاور با ما کار می کنند و در شبکه قرار دارند و به شکل مجازی به ارائه مشاوره می پردازند.
وی ادامه داد: طرح ادامه خدمات مشاوره قرآن بنیاد را ارئه کرده ایم و امیدواریم به زودی مجوزهای لازم از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صادر شود تا بتوانیم به مردم خدمات ارائه دهیم. انسیه خزعلی معاون رییس جمهور در امور زنان و خانواده نیز قول مساعدت داده اند تا از ظرفیت معاونت زنان ریاست جمهوری نیز کمکی ارائه کنند. به هر حال موسسه خاتم یک سازمان مردم نهاد است و اگر قرار باشد این خدمات را در طول سال ارائه دهد، باید از حمایت مجموعه های بزرگتر برخوردار باشد.