به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، حسین امیرعبداللهیان در نشست تخصصی «دیپلماسی علمی؛ فرصتها، چالشها و راه حلها» که روز دوشنبه در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، با اشاره به چالشهای موجود در این مسیر، گفت: یکی از چالشها، جذب نخبگان ما در خارج از کشور است. آقای دکتر ستاری، پروپوزالی را در دولت ارائه دادند و بحث جدی دنبال میشود که ما چگونه بتوانیم مسیر را هم برای ایرانیان دو تابعیتی و هم برای بقیه ایرانیان تسهیل کنیم.
وزیر امور خارجه کشورمان اضافه کرد: یکی از مصوبات شورای عالی ایرانیان خارج از کشور که اولین جلسه آن بعد از ۸ سال و نیم، اواخر سال گذشته به ریاست آیتالله رئیسی برگزار شد، این است که بتوانیم تا پایان سال ۱۴۰۱ «قانون جامع حمایت از ایرانیان خارج از کشور» را به تصویب مجلس برسانیم. هم کمسیون امنیت ملی و هم وزیر دادگستری موظف شدند به همراه وزارت امور خارجه این قانون را آماده کنند.
وی با بیان اینکه یکی از نکات مهم این قانون توجه به وضعیت ایرانیان دو تابعیتی است که هم سرمایه بزرگی هستند، افزود: از نظر بخشی از دستگاههای امنیتی ما ممکن است تهدیداتی در دل این سرمایه وجود داشته باشد. نگاه ما این است که این مسئله دو تابعیتی را بعد بیش از ۴۰ سال که مغایر با قانون اساسی است، بتوانیم در قالب این قانون به نتیجه برسانیم.
امیرعبداللهیان با تاکید بر اینکه نکته بعدی، فقدان ارتباط قوی بین دانشگاه و فارغالتحصیلان است، گفت: بسیاری از فارغالتحصیلان در جامعه رها میشوند. بسیاری از فارغالتحصیلان در خارج از کشور هستند. ما در سفرها وقتی با آنها دیدار میکنیم، انتظار دارند که بخش دولتی به آنها کمک کند تا انگیزه داشته باشند که بتوانند به ایران بازگردند.
رئیس دستگاه دیپلماسی اظهار داشت: باید راهکاری پیدا شود تا فارغالتحصیلان بتوانند ارتباط قوی با دانشگاه داشته باشند. این موضوع به ما هم کمک میکند که بتوانیم ابزاری را پیدا کنیم که دانشجویان بتوانند بعد از فارغالتحصیلی جذب همان دانشگاه یا دستگاههای ذیربط در کشور شوند.
وی با بیان اینکه بحث دانشجویان بورسیه امروز درصد بسیار کمی را شامل میشود، تصریح کرد: عمده دانشجویان ما در خارج از کشور به صورت آزاد تحصیل میکنند. ما خیلی نمیتوانیم به آنها کمک کنیم. زمانی ارزی به آنها داده میشد که خود همین ارز یک انگیزه و چسبندگی برای آنها ایجاد میکرد. ما در قانون حمایت از ایرانیان خارج از کشور این بخشها را هم در نظر داریم.
وزیر امور خارجه کشورمان بیان داشت: برای جذب دانشجویان خارجی اقداماتی را صورت داده شده و پردیسهایی را در کیش راهاندازی شده است. اما کیش برای بسیاری از این دانشجویان جاذبهای ندارد و پایتخت برای آنها بسیار جذابتر است. بنابراین مهم است که این نکات در جذب دانشجویان خارجی مد نظر قرار بگیرد.
وی با تأکید بر اینکه نوع نگاه افرادی که به عنوان وابستههای علمی به سفارتخانههای ما در کشورهای خارجی اعزام میشوند نیز بسیار مهم است، گفت: ما باید این رایزنهای علمی را با همکاری اعضای دولت افزایش بدهیم و دانشگاهیان هم به انتخاب این افراد از درون دانشگاه به ما کمک کنند.
امیرعبداللهیان ادامه داد: دانشگاههای برتر ما در کشورهای خارجی، حداقل در کشورهای حوزه مقاومت بسیار مشتری دارند. کشورهای منطقه بسیار خواهان وجود شعبه از دانشگاههای برتر ایران در کشورهای خود هستند. لذا بهتر است با این دقت نظر و رویکردها میتوان این موضوع را دنبال کرد.
وزیر امور خارجه اضافه کرد: ما باید یک ساز و کار تعریفشده بین وزارت علوم، دانشگاهها، معاونت علم و فناوری و وزارت بهداشت تعریف کنیم که در آقای خیاطیان رئیس مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری پیشنهاد تشکیل یک کارگروه را دادند که حتما باید در بخش علمی و دانشگاهی شکل بگیرد و وزارت امور خارجه در خدمت اهداف این کارگروه خواهد بود.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: ما در وزارت امور خارجه آمادگی داریم به دولت در خصوص اعزام رایزنان علمی به مناطق مهم و با اهمیت کمک کنیم. ما متعهد میشویم یک ساز و کاری را در وزارت امور خارجه ایجاد کنیم که سفارتخانههای ما از اساتیدی که به دلایل مختلف علمی به خارج از کشور میروند، حمایت و پشتیبانی لازم را به عمل بیاورند.
وی اظهار کرد: حتما در وزارت امور خارجه یک دستیار علم و فناوری از بین دانشگاهیان قرار خواهیم داد تا بتواند حلقه وصلی بین وزارت امور خارجه و دانشگاه باشد.
امیرعبداللهیان در پایان با اشاره به پرداخت نشدن برخی از حق عضویتهای ایران به سازمان منطقهای و بینالمللی خاطرنشان کرد: متاسفانه حق عضویتها در دولت گذشته به سازمانهای بینالمللی و منطقهای پرداخت نشده است. موضوع اصلی مشکل ارز نیست؛ مشکل اصلی به دلیل تحریم است که این پول در میسر تبادل بانکی انجام نشده است. رئیس جمهور دستور داد با تشکیل کمیتههایی سازمانهای بینالمللی که حدود ۱۲۰ سازمان است بررسی شود و حق عضویت آنهایی که ضروری است به هرشکلی شده پرداخت شود.