رضا شیرازیان در گفت و گو با خبرنگار فرهنگی ایرنا، اظهار کرد: ما زمانی میتوانیم سیطره خودمان را در زمینه نام خلیج فارس حفظ کنیم که کیفیت و کمیت انتشارات بینالمللیمان بیشتر از کشورهای عربی باشد.
وی با بیان این که اگر این کار را نکنیم به مرور کتابخانه های بین المللی به سمت کتاب ها و اسنادی می روند که طرف مقابل منتشر کرده است افزود: در این زمینه بسیار کم کاری کرده ایم. اگر جعلی آن وسط صورت گرفت خیلی توقع نداشته باشید که جامعه جهانی واکنش نشان بدهد. وظیفه ماست که حواس مان جمع باشد.
شیرازیان با تاکید بر این که باید مساله را بزرگتر از خلیج فارس ببینیم توضیح داد: اگر همه نقشه های تاریخی خودمان را شناسایی و در قالب اطلس ها منتشر کنیم، در دل آن خلیج فارس هم وجود دارد. بخش فرهنگی وزارت امور خارجه باید کتاب هایی را بخرد که رویکرد سیاسی ندارند و به هنر و معماری و فرهنگ مرتبط هستند. این کتاب ها اسامی مختلف را با خودشان به سراسر جهان می برند. ولی وقتی خلا وجود دارد، طرف مقابل سو استفاده میکند.
دولت عثمانی سعی می کرد نام خلیج فارس را کنار بزند
این محقق با مروری بر تاریخچه نام خلیج فارس گفت: در دوره ناصری روی خلیج فارس نام خلیج ایران یا دریای بندر بوشهر نقش بسته است. خلیج فارس ترجمه ای از نقشه های بسیار قدیمی جهان است. کشورهای غربی و حاشیه خلیج فارس اکثر مستعمره های دولت عثمانی بودند و دولت عثمانی در رقابتی که با ایران داشت سعی می کرد نام خلیج فارس را کنار بزند. در خیلی از نقشه های عثمانی از این خلیج با عنوان جعلی دریای بندر بصره یاد کرده اند. پس از آنکه عثمانی ها منقرض شدند، نام خلیج فارس تا الان برجا ماند.
کشورهای غربی و حاشیه خلیج فارس اکثر مستعمره های دولت عثمانی بودند و دولت عثمانی در رقابتی که با ایران داشت سعی می کرد نام خلیج فارس را کنار بزند. در خیلی از نقشه های عثمانی از این خلیج با عنوان جعلی دریای بندر بصره یاد کرده اند. پس از آنکه عثمانی ها منقرض شدند، نام خلیج فارس تا الان برجا ماند
نویسنده کتاب «اطلس ایران قدیم» افزود: ما مجموعه هایی چاپ می کنیم و در پی اثبات نام خلیج فارس هستیم. این مساله اثباتی نیست و در تمام دنیا مشخص است. ما به جای این که کتاب های اختصاصی در تاکید این نام چاپ کنیم، بهتر است نقشه های سراسری کشور خودمان را در اطلس های مختلف داخل و خارج ایران منتشر کنیم. با این کار می توانیم به تثبیت این نام کمک کنیم.
وی درباره نحوه چاپ مجموعه کتاب تهران نگاری توضیح داد: سال ۹۰ وقتی روی نقشه های تهران کار می کردم، متوجه شدم این نقشه ها عناوین زیادی دارد و پیدا کردن جایی که می خواهی ممکن نیست. راهنمایی تهیه کردم که در قالب کتاب کوچکی منتشر شد. آن زمان متوجه شدم که مخاطبان خیلی دنبال نقشه های قدیمی هستند.پس از آن اطلس تهران قدیم را درآوردم و ۳۵ نقشه اصلی تهران را به همراه تصاویری به صورت کامل ارائه کردیم. بعد از آن حجم زیادی از نقشه به دست من رسید و تهران نگاری در قطع بزرگ شکل گرفت. از ۳۵ مرکز داخلی و بین المللی کمک گرفتیم. ۲۹۰ قطعه نقشه جمع آوری و ۴۶ هزار عنوان مکانی روی این نقشه خوانده شد.
این نویسنده با اعلام این خبر که اطلس شهرهای قدیم ایران در سه جلد منتشر میشود اظهار داشت: اطلس ایران قدیم از آن کتاب هایی است که باید در هر کتابخانه ای باشد؛ چون مرز قومیتی و مکانی ندارد و به همه ایران مرتبط است.
این کتاب در کتابخانه های دنیا از ژاپن تا آمریکا موجود است
وی با بیان این که این کتاب در بسیاری از کتابخانه های دنیا از ژاپن تا آمریکا این کتاب موجود است و به عنوان مرجع از آن استفاده میشود توضیح داد: تهران نگاری قرار است یک مجموعه ۲۰ جلدی باشد. بعد از نقشه ها دنبال مطبوعات رفتیم و مطبوعات دولتی دوران ناصری و مظفری را صفحه به صفحه نگاه کردیم. هر اتفاقات و آدرسی که راجع به تهران بود استخراج کردیم. این کتاب در جایزه کتاب سال شایسته تقدیر شد.
شیرازیان در پاسخ به سوالی درباره قیمت ۶ میلیون تومانی هر جلد کتاب تهران نگاری تاکید کرد: اتفاقاتی که در اقتصاد افتاده گران شدن کتاب را رقم زده است. قیمت صحافی کتاب حدود ۵ برابر شده است. ما مجبوریم توازنی را رعایت کنیم تا به حیات پروژه ادامه بدهیم. این کتاب در انگلستان ۸۵۰ پوند معادل ۴۰ میلیون تومان فروخته می شود. البته این مبلغ به دست ما نمی رسد. ما دوست داریم کتاب ارزان باشد، تا مخاطب کتاب را بیشتر بخرد.
وی افزود: من سعی دارم کتاب های تخصصی را با رویکرد عمومی ارائه کنم. مخاطب در کتاب تهران نگاری می تواند خانه و محله خودش و اسامی قدیمی را پیدا کند. کتاب زبان پیچیدهای ندارد و مخاطب عام هم جذبش میشود.
شیرازیان برگزاری نمایشگاه کتاب را اقدامی مفید دانست و گفت: در نمایشگاه مخاطب با موضوعات مختلف یکجا آشنا می شود. خیلی ها نقشه را نمی شناسند. ولی اینجا چشم شان می خورد و علاقه مند میشوند. این اتفاق در کتابفروشی به این شکل نمی افتد.
به گزارش ایرنا، کتاب تهران نگاری صدها قطعه نقشه تهران و اطراف آن را از دوره فتحعلی شاه قاجار تا پایان حکومت پهلوی ارائه کرده است. از این میان حدود ۲۹۰ قطعه نقشه به طور کامل چاپ شده و ۴۶۰۰۰ عنوان مکانی بر نقشه ها قرائت و فهرست شده است.
رضا شیرازیان متولد ١٣۵۴ تهران، کارشناس عمران و کارشناس ارشد مرمت و احیای بناها و محوطه های تاریخی است.