پیام مصلح در گفتوگو با خبرنگار ایرنا درباره سیوسومین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، اظهار داشت: نمایشگاه کتاب باید جایی برای نمایش کتاب باشد و نه فروش. با توجه به شرایط اقتصادی خاصی که کشور ما در آن قرار گرفتهاست، نمایشگاه کتاب فروش هم دارد، این روش فروش کتاب به یکبار در سال محدود نیست، در طرحهای فصلی و فروش اینترنتی کتاب فروخته میشود.
او تاکید کرد: با فضای فروش مستقیم نشر مخالف هستم. یا قبول داریم نمایندگانی داریم که کتابهای ناشران را میفروشند، اینها کتابفروشان هستند یا باید به این فکر کنیم که کتاب را مستقیم میفروشیم، یعنی نشرها سایت فروش دارند و در نمایشگاه بینالمللی و فصلی میفروشند. فضای کنونی تعارضی دارد که به نظرم نمیتواند خیلی جالب باشد.
مصلح درباره تاثیر اجرای طرحهای مختلف برای افزایش خرید کتاب توسط مردم، توضیح داد: اگر مانند قبل طرحهای فصلی برگزار نمیشد یا این دست از اقدامات سالی یکبار انجام میشد، خیلی از نشرهای کوچک از بین میرفتند، زیرا با این فروشها است که دوام آوردند. اگر چنین طرحها نبود، شرایط معقولتر بود، مسالهای که صنف کتابفروش گرفتار آن است، این است که خرید و فروش به صورت چکی انجام میشود. در فواصل طولانی با زمان ۸ یا ۹ ماه و با توجه به تورمی که در بازار وجود دارد، ۱۰۰ میلیون این روزها با ۱۰۰ میلیون ۱۰ ماه پیش تفاوت بسیاری دارد و انگار در دو دنیای موازی هستند.
همه مشکل نقدینگی و کمبود مخاطب داریم
مدیر فروش نشر مون با تاکید بر اینکه در نتیجه ساختار و سیستم کنونی، بازار نشر با کمبود نقدینگی مواجه شدهاست، ادامه داد: اگر میتوانستیم فضای صنف را طوری تنظیم کنیم که چکها تا این اندازه طولانی مدت نباشد، با فروش نمایشگاه هم مشکل داشتم. در حالی که این روزها نشرهای کوچکتر راهی جز این ندارند.
وی افزود: در این شرایط، مردم به نوعی شرطی سازی میشوند. این مساله کتابفروشیها نیست، آنها کالایی را میفروشند که قیمت پشت جلد دارد و تخفیف مشخص بین ۲۵ تا ۳۰ درصد میگیرند. وقتی مخاطب اندک را-مخاطبی که بسیار کم و محدود است- به تخفیف فصلی عادت میدهند به ضرر آنها است .همه مشکل نقدینگی و کمبود مخاطب داریم، اگر برنامهریزی کنیم و تعداد مخاطب زیاد باشد، تخفیف تنها راه حل نیست. تخفیف مانند قرص است، یک مسکن است که دوره جان دادن ما را دیر میکند و در نهایت مرگ منتظر ماست.
نشرهای واقعی دور از هم چیده شدهاند
مصلح درباره سبک خرید مردم در نمایشگاه بیان کرد: معمولا افراد در نمایشگاه لیست دارند و با لیست خرید میکنند. شاید خرید در این دوره مقداری کمتر شدهاست، این روزها کمپینها و تشکلهایی را دیدم که کتابخوانهای حرفهای در آن فعال هستند، از کتابفروشیها حمایت میکنند و از نمایشگاه خرید نمیکنند.
به گفته او برخی از مخاطبان نمایشگاه برای خرید از کتابفروشی مشورت میگیرند. تنها تفاوت این دوره با دورههای قبل در کاهش تعداد مخاطب است.
او با تاکید بر فعالیت سازمانها و نهادهایی در نمایشگاه کتاب که اصلا کتاب منتشر نمیکنند و کتابهای آنها را در کتابفروشی نیست، ادامه داد: در حالی این گروه غرفه ۲۰ متری دارند که به تعدای زیادی از ناشران غرفه کوچک اعطا شدهاست. دوربودن غرفههای هم موضوع از هم مساله دیگر نمایشگاه است، نشرهای واقعی دور از هم چیده شدهاند و پیدا کردن آنها دشوار است. همواره و همیشه نمایشگاه با رانت چیده شدهاست.
مصلح درباره تاثیر برگزاری همزمان نمایشگاه کتاب مجازی و حضوری و امکان استفاده از بن کتاب در بخش مجازی از یک طرف و استقبال مردم از این نمایشگاه از طرف دیگر گفت: نمایشگاه کتاب برای من کارناوال است. جایی است که همکاران قدیم و جدیدم را میبینم و با نشرهایی که این سالها مخاطبم بودم و نمیشناختم آشنا میشوم. ماهیت نمایشگاه باید برای گفتوگو و نه فروش باشد، برای من به عنوان مخاطب، شرکت در این نمایشگاه خیلی هیجان انگیز است.