به گزارش خبرنگار ایرنا، زمانی سنندج به داشتن آب و هوای پاک مشهور بود اما الان به خاطر هجوم گاه و بیگاه ریزگردها، هوایش دیگر تعریفی ندارد. در کنار آن، چند سالی می‌شود که مردم از نامطلوب بودن طعم آب شرب این شهر به شدت شاکی هستند و بارها این موضوع را از طریق فضای مجازی به شیوه‌های مختلف به باد انتقاد گرفته‌اند. بعضی‌ها با استوری یا پست کردن صف‌های طولانی و استفاده از آب چشمه‌های اطراف شهر و تعدادی هم رنگ تیره آب داخل شیر را وسیله‌ای برای اعتراض به شرکت آبفا قرار می‌دهند.
در این میان مسوولان شرکت آب و فاضلاب کردستان هم بارها ضمن اعتراف به طعم نامناسب آب شرب سنندج، بر سلامت و بهداشتی بودن آن تاکید داشته و این موضوع را البته دانشگاه علوم پزشکی هم تایید کرده است.
با این وجود، توضیح شرکت آبفا و کارشناسان بهداشت مبنی بر سالم بودن آب شرب شهری، مردم را راضی نکرده و هر روز تعدادی از شهروندان راه چشمه‌های اطراف شهر به ویژه کوه آبیدر را پیش گرفته و انتظار در صف‌های گاه طولانی برای آوردن آب چشمه را بر استفاده از آب شرب لوله‌کشی منزل ترجیح می‌دهند.
پیشتر در گزارش‌ها و خبرهای منتشر شده، به دلایل طعم و بوی نامطلوب آب شرب شهری سنندج اشاره شده است اما بد نیست باز هم مختصری در این باره توضیح داد.
چرا طعم آب شرب سنندج تغییر کرد؟
داستان چیست؟ چرا در چند سال اخیر، طعم و بوی آب شرب سنندج تغییر کرده و برای مردم قابل تحمل نیست؟
برای جواب این سوال ابتدا باید مختصری راجع به سد قشلاق(با ظرفیت ۲۲۴ میلیون مترمکعب) منبع اصلی تامین کننده آب شرب سنندج صحبت کنیم. این سد در ۱۲ کیلومتری شمال شهر سنندج قرار دارد و در سال ۱۳۵۸ به بهره برداری رسیده است. تامین نیازهای آب شرب سنندج و بخش کشاورزی پایاب، از اهداف اصلی احداث این سد بوده است.
دریاچه پشت سد قشلاق ۱۱ کیلومتر طول دارد و مساحتی معادل ۹۳۴ هکتار را در بر می‌گیرد.
به هرحال توسعه جوامع شهری و روستایی و عدم کنترل مناسب پساب‌های شهری، کشاورزی و صنعتی در حوضه بالا دست سد، موجب ورود ته نشست و رسوب مواد مغذی در داخل سد شد.
انباشت روزافزون این مواد در داخل مخزن، مغذی شدن یا تغذیه گرایی آب را به دنبال داشته است؛ به طوریکه در حال حاضر بوی نامناسب آب، امکان استفاده از آن را برای تامین نیازهای شهری غیرممکن کرده است.
آنطور که کارشناسان و مسوولان شرکت آبفا می‌گویند سد قشلاق سالها است که دچار تغذیه گرایی شده و کیفیت خود را از دست داده است و طعم و بوی نامطلوب آب، به همین موضوع مربوط می‌شود.
همچنین تغییر طعم آب شرب سنندج در طول سال در نوسان است یعنی اوایل پاییز به دلیل سرد شدن هوا و در فصل بهار به واسطه بالا رفتن دما، پدیده واگرایی در لایه های آب سد اتفاق می افتد و این موضوع هم خود دلیلی برای تغییر کیفیت آب از لحاظ طعم و بو شده است.
در ضمن، آبگیری در سدهایی که برای استفاده شرب است، باید در تراز مناسبی باشد و معمولا این کار در تراز ثابتی انجام می شود. در فصل تابستان به دلیل کاهش حجم آب سد، تراز آب پایین می‌آید و جلبک بیشتری جلوی دریچه رشد می کند و همین باعث بی کیفیت شدن آب شرب ورودی به تصفیه خانه در فصل گرم سال می شود.
اما شاید این سوال برای خیلی از شهروندان پیش آمده باشد پس نقش تصفیه خانه چه می‌شود؟ همین را از مدیرعامل شرکت آبفا کردستان پرسیدم که گفت: تصفیه‌خانه‌های شماره یک و ۲ سنندج در زمان خودش برای حذف طعم و بوی آب طراحی نشده‌اند و کارکردشان در اصل برای رفع کدورت و مواد بیماری زا است.
به گفته محمد فرهاد، تکنولوژی رفع طعم و بوی آب هنوز وارد کشور نشده است اما کارشناسان تصفیه خانه آب سنندج از روش های مختلف برای کاهش طعم و بوی نامطلوب آب استفاده می کنند که البته نتوانسته اند آن را به طور کامل برطرف کنند؛ هرچند این تصفیه خانه جزو تصفیه خانه های برتر کشور، حتی در بحث رفع طعم و بوی آب محسوب می شود.
اقدام برای رفع طعم و بوی نامطلوب آب شرب سنندج
در مطالب بالا کم و بیش با وضعیت آب شرب سنندج و دلایل طعم و بوی نامطلوب آن آشنا شدید. اما چاره چیست؟
طی سال های اخیر و با افزایش اعتراضات و گلایه‌های مردم و پیگیری رسانه‌ها، جلسات کارشناسی شده زیادی برگزار شد تا این مشکل برطرف شود و سال ۱۳۹۴ تصمیم بر این شد که برای جبران کم آبی ناشی از بارندگی و همچنین کمک به بهتر شدن کیفیت طعم و بوی آب شهر سنندج، بخشی از آب سد آزاد در ۴۰ کیلومتری غرب سنندج از طریق رودخانه چهل‌گزی به سد قشلاق انتقال یابد اما این کار هم مشکل را برطرف نکرد.
بالاخره با پیگیری های استاندار سابق، نمایندگان مجلس و دیگر مسوولان استان، طرح سامانه انتقال آب از سد آزاد به تصفیه‌خانه سنندج در دستور کار دولت و وزارت نیرو قرار گرفت و عملیات آغاز این پروژه ۱۵ بهمن سال ۱۳۹۹ با حضور محمدباقر نوبخت رییس سازمان برنامه و بودجه دولت دوازدهم کلید خورد.
پیشرفت ۵۴ درصدی سامانه انتقال آب سد آزاد به سنندج
ابتدا بهتر است از مشخصات این طرح مطلع شوید. خط انتقال مستقیم آب از سد آزاد به تصفیه خانه سنندج شامل یک خط انتقال به طول حدود ۲۷.۴ کیلومتر و به قطرهای ۱۴۰۰ و ۱۲۰۰ میلیمتر است. این خط با ظرفیت انتقال ۲.۴ مترمکعب در ثانیه طراحی شده و قرار است ۵۷ میلیون مترمکعب آب در سال را به تصفیه‌خانه منتقل کند.
با توجه به قرارگیری تصفیه‌خانه در ارتفاع ۱۵۴۰ متری از سطح دریا و محل برداشت آب در سد آزاد در ارتفاع ۱۸۱۸ متری از سطح دریا، انتقال آب به صورت ثقلی صورت می گیرد.
این پروژه در حال حاضر ۵۴ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و اعتبار مورد نیاز برای تمام آن چهار هزار میلیارد ریال است و امکان بهره‌برداری از آن در شهریور امسال وجود دارد. پیمانکار پروژه قرارگاه خاتم الانبیا و کارفرمای آن شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران است.
و حالا مردم سنندج منتظر هستند بعد از سال ها نوشیدن آب بد طعم و بد بو، بزودی پروژه سامانه انتقال آب از سد آزاد به تصفیه‌خانه این شهر به بهره‌برداری برسد و دیگر دغدغه‌ای بابت آب شرب گوارا نداشته باشند و ناچار نباشند هر از گاهی، به چشمه‌های اطراف شهر پناه ببرند.
سنندج بیش از ۶۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و حدود ۱۸۰ هزار مشترک در این شهر از خدمات شرکت آبفا بهره‌مند هستند.