ادبیات مقاومت به عنوان یکی از شاخه‌های اصلی ادبیات امروزه از اهمیت زیادی برخوردار است و طرفداران زیادی نیز دارد. برگزاری سی و سومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران(۲۱تا ۳۱ اردیبهشت‌ماه) بعد از دو سال وقفه به دلیل ویروس کرونا برای اهالی فرهنگ کشور به ویژه نویسندگان آثار مکتوب حوزه ادبیات مقاومت و پایداری فرصتی را فراهم کرد تا باری دیگر داشته‌ها و تازه‌های نشر اهل قلم این حوزه نیز به روی مخاطبان خاص خود باز شود.
از طرفی کتاب‌های ارزشمند نویسندگان این حوزه به عنوان سخنگوی قهرمانان مقاومت و پایداری، با محوریت شهدا و جانبازان دفاع مقدس، والدین شهدا، مدافعان حرم و داستان‌های جالب از شخصیت شهید حاج قاسم سلیمانی در قالب کتاب و فرهنگ مقاومت بیشتر تبلیغ شود.
به بهانه برگزاری سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب مصاحبه‌ای روز چهارشنبه با اعظم پشت مشهدی، شاعر، نویسنده ادبیات پایداری و مقاومت انجام داده‌ایم که باهم می‌خوانیم.
ایرنا: خانم پشت مشهدی سی و سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به طور فیزیکی بعد از ۲سال درحال برگزاری است به عنوان نویسنده و شاعر آثاری از شما در نمایشگاه وجود دارد؟
خداروشکر بعد از دو سال وقفه‌ای که به خاطر شرایط بیماری کرونا به وجود آمده بود، امسال در سی و سومین نمایشگاه کتاب تهران شش اثرم در حال فروش و عرضه است: کتاب «آدم‌ها توی قاب من نمی‌میرند» خاطرات شهید سعید جان بزرگی انتشارات روایت فتح، «ماهی‌ها دلتنگ آب نمی‌شوند» خاطرات شهید احمد دیندار و «پرواز در جزیره » خاطرات شهید خرمی شاد انتشارات ۲۷ بعثت، «بادگیرها چشم براهند» خاطرات شهید ابراهیم بشکردی‌زاده انتشارات سوره مهر، کتاب کودک و نوجوان با عنوان« آن سوی دریاها زنی» انتشارات امینان، «این جزیره با تو نفس می‌کشد» خاطرات شهید موسی درویشی نخل ابراهیمی انتشارات فاتحان.
ایرنا: به نظر شما برگزاری نمایشگاه کتاب چه تاثیری در بالا بردن سرانه مطالعه در کشور دارد؟
بدون شک برگزاری نمایشگاه کتاب از اتفاق‌های خوب فرهنگی در کشور محسوب می‌شود و امکانی فراهم می‌گردد تا تمامی اقشار جامعه براساس سلیقه و نیاز خود کتاب خریداری کنند. نمایشگاه کتاب فرصت بسیار خوبی برای برگزاری محافل ادبی و هنری در خصوص آثار تولید شده است که باعث بالندگی فرهنگی در جامعه می‌شود.
در دو سال گذشته به دلیل شرایط بیماری کرونا جای خالی نمایشگاه فیزیکی کتاب به خوبی قابل لمس بود و در این بازه زمانی نویسندگان و ناشران صدمات بسیاری دیدند که امسال با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و کم شدن میزان خطر در شرایط کرونا، این امکان در سال ۱۴۰۱ فراهم شد و شاهد برگزاری نمایشگاه کتاب تهران هستیم.
به نظر من برگزاری نمایشگاه کتاب چه به صورت مجازی و فیزیکی تاثیر بسزایی در رشد فرهنگی و بالا بردن سرانه مطالعه داشته و خواهد داشت و فرصت مناسب و مغتنمی است که هنرمندان و نویسندگان به طور مستقیم آثار و اندیشه‌های خود را به مخاطبان عرضه کنند.
ایرنا: تا چه حد در برگزاری نمایشگاه کتاب و جذب مخاطب موفق بوده‌ایم؟
سال‌های گذشته و در بازه زمانی برگزاری نمایشگاه کتاب چندین بار از طرف خانه کتاب ایران، انجمن قلم کشور و ناشرانی که با آنها همکاری داشتم به نمایشگاه بین المللی کتاب تهران دعوت شدم و خداروشکر شاهد استقبال خوب مخاطبین از آثارم بودم.
حضور در نمایشگاه و تعامل با ناشران و نویسندگان نتایج بسیاری خوبی داشت اما امسال به دلیل شرایط جسمی خودم و به رغم میل باطنی و دعوتی که صورت گرفت نتوانستم به تهران سفر و در نمایشگاه حضور پیدا کنم البته آثاری که در این سه سال گذشته از من چاپ شده بود، در نمایشگاه موجود و قابل عرضه است.
همین موضوع برایم مایه خرسندی است. نمایشگاه کتاب با همه ضعف‌ها و قوت‌هایش یک حرکت پویای فرهنگی در جامعه است و برگزاری نمایشگاه کتاب در هر شکل و اندازه‌ای می‌تواند مفید و ارزشمند باشد چون بهترین مکان برای تبادل فرهنگ، اطلاعات و اندیشه انسان‌ها با یکدیگر است.
امیدوارم مردم بیش از گذشته با کتاب انس بگیرند و این دوست مهربان را دوست داشته باشند زیرا کتاب تنها دوستی است که بدون هیچ انتظار و توقعی داشته‌هایش را به شما می‌بخشد. باید قدردان فرصت‌های به وجود آمده در حوزه کتاب و کتاب‌خوانی باشیم.
ایرنا: خانم پشت مشهدی چطور باید خانواده‌ها را به خرید کتاب ترغیب کرد؟
بارها شنیده‌ایم که در گذشته کتاب یکی از اجزای لاینفک زندگی ایرانیان بوده و هست. جامعه ایران یک جامعه قصه دوست بوده و کتاب از سالیان دور تا به امروز یکی از نیازهای فرهنگی خانوارهای ایرانی به حساب می‌آید.
متأسفانه در سال‌های اخیر در حوزه نشر به دلیل افزایش بی‌رویه کاغذ فشار زیادی به ناشران و تولیدکنندگان آثار مکتوب وارد شد و در این بین نیز نویسندگان در سردرگمی قیمت‌های سرسام‌آور تولید و به ثمر ننشستن آثارشان گرفتار شدند.
با وجود مشکلات معیشتی در جامعه این نیاز در اولویت‌های چندم خانواده‌ها قرار دارد و گاهی اصلاً نیاز محسوب نمی‌شود درحالی که اگر می‌خواهیم جامعه‌ای کتاب‌خوان و نسلی متفکر و اندیشمند داشته باشیم باید کتاب را به عنوان یک ضرورت و نیاز اساسی در نظر بگیریم و آن را به سبد خانوار اضافه کنیم.
متأسفانه برخی خانواده‌ها حتی توان خرید یک کتاب کودک را برای فرزندانشان ندارند. در این دو سال گذشته قیمت پشت جلد کتاب‌ها از توان مالی خانوارها بیشتر بوده و با توجه به تاکید مقام معظم رهبری به اهمیت کتاب‌خوانی و ترویج این فرهنگ مهم، هنوز آنطور که شایسته و بایسته است نتوانسته‌ایم این امکان حیاتی را برای خانوارهای ایرانی فراهم کنیم.
نیاز به مطالعه و افزایش دانش خانوارهای ایرانی یعنی بالا بردن سطح دانش و درک متقابل از اجتماع که این روزها به دلیل گرانی و کمبود کاغذ در بازار شاهد تبعات منفی آن هستیم؛ نبود مخاطب و مطالبه گسترده یعنی چاپ دیجیتال کتاب، یعنی پایین آمدن سرانه مطالعه کتاب، یعنی محدود شدن نیاز جامعه به مطالعه و غیره امیدوارم تدبیری اندیشیده شود تا علاوه بر ایجاد انگیزه و حمایت از نویسندگان و ناشران، دسترسی آسان به خرید کتاب برای تمامی اقشار جامعه فراهم شود و پس از این شاهد رشد فرهنگی و علمی خانوارهای ایرانی باشیم.
کشور ژاپن بالاترین سرانه مطالعه در جهان را دارد و مطالعه چه کتاب و چه مطبوعات از ضروری‌ترین نیازهای مردم این کشور به شمار می‌آید که دلیل اصلی آن اولویت سنجی در حوزه فرهنگ و اهمیت دادن به این مقوله مهم اجتماعی است.
ایرنا: چه راهکاری برای جذب مخاطبان حوزه کتاب و کتاب‌خوانی دارید؟
به عنوان یک نویسنده معتقدم هر کسی می‌تواند از خودش شروع کند و باعث ایجاد تغییر در جامعه شود. وقتی من برای مخاطب خود اهمیت قائل باشم، بدون شک مخاطب هم به اندیشه من احترام می‌گذارد و آثارم را دنبال می‌کند.
چند سالی است در کشور شاهد پویش «نذر کتاب» هستیم، من نیز در این امر پسندیده شرکت کرده‌ام و سهمیه آثاری که به خودم تعلق داشته را به آستان قدس رضوی سپرده و یا در روستاهای محروم توزیع کرده‌ام تا خانواده‌هایی که توان خرید کتاب ندارند شرمنده فرزندانشان نباشند.
«نذر کتاب» مثل تمامی نذرها برکاتی دارد که اثر آن را در زندگی دیده و می‌بینم. هدیه دادن کتاب به خصوص به کودکان ارزش فراوانی دارد. وقتی کودک بودم برای داشتن یک کتاب جدید مدت‌ها صبر می‌کردم. آن موقع کتاب زیادی در دسترس نبود.
در نوجوانی در یک جشنواره استانی داستان کوتاه مقام آوردم که جایزه‌ام یک کتاب‌خانه متحرک به شکل سیب بود که مجموع کتاب‌های داخل آن هشت جلد بود. آرزوی آن سال‌های من داشتن کتاب‌های زیاد بود و امروز آرزویم دیدن خنده و شادی کودکان و نوجوانانی است که قرار است آینده ایران اسلامی را با دانش و بینش خود بسازند و این جز با افزایش مطالعه و توجه به نیازهای فرهنگی خانواده‌ها محقق نمی‌شود.