به گزارش روز دوشنبه ایرنا از خبرگزاری آسیاپلاس تاجیکستان، قیمت شکر طی دو سه روز گذشته افزایش یافته و هم اکنون به کیلویی ۱۵ سامانی (حدود ۳۶ هزار تومان) رسیده است. در چند روز اخیر قیمت برخی از انواع روغن نباتی در بازارهای این کشور نیز به لیتری ۳۰ سامانی ( ۷۲ هزار تومان) رسیده است. این مواد غذایی اساسی عمدتاً از قزاقستان و روسیه وارد می شود و از زمانی که این کشورها محدودیت هایی برای صادرات وضع کرده اند، قیمت ها در بازارهای تاجیکستان به شدت افزایش یافته است.
در بازارهای استان سغد قیمت هر لیتر روغن آفتابگردان ساخت روسیه به ۳۰ سامانی (هر سامانی معادل ۲۴۰۰ تومان ) رسیده است در حالی که چند روز پیش ۲۴ تا ۲۶ سامانی بود. فروشندگان در بازار پنجشنبه خجند می گویند که این افزایش به دلیل روغن نباتی ساخت روسیه است که معمولاً از خارج می آید.
ایلهوم، یکی از فروشندگان روغن می گوید که طی چند هفته گذشته، قیمت روغن آفتابگردان تولید روسیه به شدت افزایش یافته است و اکنون ۵ لیتر آن تا ۱۵۰ سامانی قیمت دارد. البته این نوع روغن در اوایل اردیبهشت تا ۱۳۰ سامانی قیمت داشت و همچنان گران ترین روغن موجود در بازار است. او گفت که به طور متوسط یک لیتر روغن نباتی دیگر ساخت روسیه ۲۸ سامانی و کمی ارزان تر ۲۶ تا ۲۷ سامانی است.
قیمت روغن پنبه دانه تولید داخل نیز در روزهای اخیر و در پی افزایش واردات از ۲۱ تا ۲۲ سامانی به ۲۵ سامانی در هر کیلوگرم، اندکی افزایش یافته است.
وی گفت: روغن آفتابگردان روسیه بعد از ماه رمضان بسیار گران شده است. شرکت هایی که این نوع روغن روسیه را می خرند می گویند که آن را با قیمت بالاتری نیز خریداری می کنند.
قیمت کره در روزهای اخیر در حالی افزایش یافته که گونی ۵۰ کیلویی آرد درجه یک از ۳۶۰ به ۳۷۰ سامانی و شکر از ۶۸۵ به ۷۰۰ سامانی رسیده است. قیمت آرد از ابتدای اسفند به شدت افزایش یافته است و دو ماه پیش یک گونی آرد از ۲۶۵ تا ۲۷۰ سامانی به ۳۰۰ تا ۳۲۰ سامانی رسید. به این ترتیب قیمت آرد از ابتدای اسفند تا اواسط اردیبهشت بیش از ۱۰۰ سامانی افزایش یافته است.
یک فروشنده شکر که در بازار خجند شکر می فروشد، می گوید که قیمت این محصول نیز در سه روز گذشته از ۵۰ درم به یک سامانی رسیده است. وی گفت: اکنون قیمت عمده ۵۰ کیلوگرم شکر هندی ۵۵۵ سامانی است در حالی که سه روز پیش ۵۳۰ سامانی بود. به گفته وی، قیمت یک گونی شکر روسیه نیز در روزهای اخیر از ۶۸۵ به ۶۹۰ سامانی به ۷۰۰ سامانی رسیده است.
به استثنای افزایش قیمت آرد، شکر، روغن و سایر محصولات که عمدتاً از روسیه و قزاقستان وارد می شوند، در سایر محصولات افزایش قیمت قابل توجهی مشاهده نمی شود.
چرا قیمت ها در تاجیکستان به شدت افزایش یافت؟
تاجیکستان بیش از ۶۰ درصد از کل حجم روغن موردنیاز خود را از روسیه وارد می کند. روسیه که با اوکراین و تحریم های غرب بر اقتصاد خود درگیر شده است، پیشتر ممنوعیت موقت بیش از ۲۰۰ محصول از جمله شکر و غلات را تا اوایل آگوست اعلام کرده بود تا بازار داخلی خود را تنظیم کند.
پیش از این، عمد جورایف اقتصاددان تاجیک به آسیا پلاس گفت تا آنجا که من می دانم، صادرات نفت هنوز ممنوع نشده است، اما با توجه به وضعیت اقتصادی در زمان درگیری، روسیه ممکن است به طور موقت صادرات خود را متوقف کند. در این صورت قیمت نفت در این کشور به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت.»
مقامات و کارشناسان می گویند یکی از دلایل افزایش قیمت آرد در تاجیکستان نیز افزایش قیمت گندم در قزاقستان است که ۹۰ درصد از واردات غلات تاجیکستان را تشکیل می دهد.
سال گذشته میانگین قیمت هر تن گندم از قزاقستان ۲۴۰ دلار و در ژانویه ۲۰۲۲ به ۲۸۵ دلار رسید و در ماه جاری از مرز ۳۵۰ سامانی عبور کرد.
یک منبع در اداره گمرک منطقه سغد نیز افزایش قیمت آرد در تاجیکستان را با افزایش قیمت مواد خام در قزاقستان مرتبط دانست.