به گزارش خبرنگار ایرنا، تئاتر از دیرباز یکی از شاخههای هنرنمایشی بوده که داستانی را در برابر تماشاگران به نمایش میگذارد.
به گفته کارشناسان، هنرمندان تئاتر قزوین علیرغم داشتن سابقه دیرین و کسب موفقیت در جشنوارههای ملی از داشتن حتی یک سالن نمایش استاندارد برای تمرین بی بهرهاند و خاک خوردههای صحنه در فکر مهاجرت هستند.
با نگاهی به پیشینه تئاتر در این شهر و وجود استادان بزرگی مانند محمدعلی ساربان، رضا فیض نوروزی، علیاکبر میلانی و غلامحسین لطفی که در میان هنرمندان برجسته کشوری حرفی برای گفتن دارند، جای تأسف است که قزوین از داشتن حداقل مکان تمرین و اجرای نمایش بیبهره باشد.
امروزه هنرمندان بسیار خوب و برجستهای در تئاتر قزوین داریم که با کمترین امکانات، بهترین آثار هنری را تولید میکنند و توانستهاند افتخارات خوبی برای استان به ارمغان آورند.
خبرنگار ایرنا استان قزوین به همین منظور با حامد مکملی کارگردان جوان قزوینی به گفت و گو پرداخته و مسائل و مشکلات هنرمندان تئاتر را در استان بررسی کرده است.
مکملی اظهار امیدواری کرد با توجه به ظرفیتهای هنری زمینه برگزاری برنامههای هنری فاخر را مهیا و به تقویت نشاط و شادابی در جامعه کمک کرد.
ایرنا. لطفاً خودتان رو معرفی کنید و بگویید چگونه به تئاتر رو آوردید؟
حامد مکملی نویسنده، بازیگر و کارگردان متولد سال ۱۳۶۰ قزوینی هستم؛ از سال ۷۰ وارد دنیای همایش شدم و متاسفانه به دلیل اینکه تمرکزگرایی در سیستم اقتصادی و اجتماعی ما تعریف نشده است در حوزههایی همچون مهندسی، موسیقی و فضای اداری کار کردهام.
زمانی که تمرکزگرایی وجود نداشته باشد ظرفیت فرد به دلیل تقسیم شدن در حوزههای مختلف، کاهش مییابد.
ایرنا. در چه نمایشهایی تاکنون ایفای نقش کردهاید و بیشتر به کار در چه مضامینی علاقهمند هستید؟
در سال ۸۰ به عنوان اولین بار در بیستمین جشنواره فجر حضور داشتم که در همان سال اثر ما به عنوان کار سوم در جشنواره مطرح شد.
در چند نمایش دیگر دورههای مختلف جشنواره فجر به عنوان نویسنده، کارگردان و بازیگر حضور داشتم و خوشبختانه در نمایش"کمین ژاله" توانستیم جایزه ویژه هیات داوران از سی و نهمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر را از آن خود کنیم و در نمایش "زندگی سگ مرده" نیز در چهلمین جشنواره بین المللی تئاتر تندیس بهترین بازیگری را بدست بیاوریم.
در کارهایم سعی کردهام نمایش نامههایی بنویسم که نشان از دغدغه مردم و به صورت انتقادی باشد و با دلیل بر روی صحنه اکران شود.
هنر در واقع مواجه با زاویهای دیگر، نگاهی متفاوت و طنازانه با خودمان است و موضوع عشق همیشه جزو مسائلی بوده که در نمایشنامههایم جزو خطوط اصلی کار بشمار میرود.
همچنین در نمایشنامه روشنک به صورت تک شخصیتی به موضوع زن پرداختهام که در نهایت این نمایش سال ۹۷ روی صحنه اکران شد.
ایرنا. آیا تحصیلات دانشگاهی را هم در حوزه هنر آموختهاید؟
بله، دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد مهندسی عمران گرایش سازه و کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی هستم.
ایرنا. بنظر شما چه کمبودهایی در حوزه تئاتر قزوین وجود دارد؟
به صورت کلی در سطح کشور و همچنین بیشتر در قزوین در زمینه هنر مشکلاتی وجود دارد و تا زمانی که به هنر به صورت حرفهای نگاه نکنیم عملاً هیچ نتیجهای نخواهیم دید.
موضوع فرهنگ و هنر همواره فدای نگاه سلیقهای و ایدئولوژی محور میشود و تا زمانی که فرهنگ و هنر مورد تهاجم سلیقهای و ایدئولوژی قرار گیرد شرایط کشور اصلاح نخواهد شد.
اندیشه، فلسفه، هنر و فرهنگ سبب حرکت و جریان جامعه میشوند و زمانی که این موارد در مواجه با برخورد سلیقهای و غیر منطقی قرار گیرند شاهد هیچ نتیجه مطلوبی نخواهیم بود.
ایرنا. چرا طی این سالها شاهد کوچ گروههای هنرمندان تئاتر به شهرهای دیگر بودهایم؟
قزوین با توجه به ظرفیتهایی که در تمامی حوزهها دارد ، نتوانسته به نقطه مطلوب برسد و باید این حقیقت را بپذیریم که در هیچ زمینهای شاخص نیستیم، در استان قزوین یک مکان دائمی برای اجرای تئاتر وجود ندارد و این موضوع سبب شده است که مردم حتی نپذیرند در این شهر تئاتر اجرا میشود.
قزوین به عنوان یکی از شهرهای تاریخی ایران دارای هیچ گونه دانشگاه هنری نیست، در صورتی که با استفاده از ظرفیت و موقعیت جغرافیایی این شهر، تأسیس دانشگاه هنر میتواند باعث تغییر و تحول شود.
هیچ استفادهای از نزدیکی پایتخت به قزوین نشده است و زمانی که بستر هنر و عرضه هنر در شهر نداشته باشیم طبیعی است که هنرمند به شهر دیگری کوچ کند زیرا جایگاهی برای ارائه هنرش وجود ندارد.
متاسفانه برخورد ما با هنرمندان به گونهای است که وقتی فرد هنرمند به شهر دیگری کوچ میکند در صورتی که زمینه ارائه هنر هم در شهر قبلی فراهم شود دیگر رغبتی به بازگشت ندارد.
ایرنا، چه راهکارهایی را برای ورود علاقمندان به این هنر پیشنهاد میکنید؟
زندگی برای ترسوها نیست و جوانان اگر به زمینه هنری علاقه دارند آن را دنبال کنند و در نهایت اگر درآمدی نداشتند بدانند مشکلی وجود دارد که باید حل شود، حرکت، تمرکز و آموزش از جمله مواردی است که باید سر لوحه مسیر خود قرار دهند.
ایرنا. مهمترین مشکلات تئاتر قزوین را در چه چیزهایی میدانید و چگونه میتوان از این مشکلات گذر کرد؟
قزوین هیچ ویژگی شاخص مثال زدنی ندارد و در صورتی که با استفاده از ظرفیتها بر روی یک اثر تاریخی، صنعت یا هنر معروف مانور داده شود از حالت محرومیت شهرت خارج خواهد شد.
قزوین عملاً شهر پایلوتهای به سرانجام نرسیده است و با تأسیس دانشگاه هنر در بافت تاریخی شهر، حضور هنرمندان و تغییر بافت تاریخی سبب رونق در حوزه هنر خواهیم شد.
ایرنا. به عنوان یک هنرمند از نهادهای متولی فرهنگ و هنر در استان چه انتظاری دارید؟
به عنوان یک هنرمند از نهادهای متولی فرهنگ و هنر هیچ انتظاری ندارم و درباره این موضوع صحبت نخواهم کرد.
ایرنا. زیباترین خاطره دوران هنری خود را برای ما تعریف کنید؟
در یک شب سرد زمستانی که بیرون رفتن در آن شرایط سخت بود اجرایی داشتیم، یک خانم مسنی عصا به دست همراه نوهاش برای دیدن نمایش به سالن آمده بود پس از ۹۰ دقیقه این خانم سرحال از سالن خارج شد و من همچنان محو شوق و اشتیاق این بانوی مسن بودم که برخی افراد حتی در این سن و سال با هر سختی که وجود دارد حاضر به دیدن تئاتر هستند.
ایرنا. سطح کیفی آثار اجرا شده در قزوین را در مقایسه با تئاتر کشور چگونه ارزیابی میکنید؟
در حوزه تئاتر آثار درخشانی در قزوین وجود دارد و در مجموع هنرمندانی که در شهر قزوین فعالیت میکنند بسیار جلوتر از امکاناتی که در اختیار آنها قرار داده شده هستند؛ زیرا کیفیت آثاری که در قزوین ارائه میشود دست کم از آثاری که در پایتخت ارائه میشود ندارد ولی متاسفانه در قزوین بستری برای عرضه فراهم نشده است.
ایرنا. نسل جدید هنرمندان تئاتر علیرغم استعداد فراوان و سواد هنری، بعضاً قادر به ارائه نمایشهایی با سطح کیفی مناسب نیستند، علت این امر را چیست؟
قزوین آموزشگاه و سالن تئاتر ندارد و در نهایت هنرمندان به شهر دیگر کوچ میکنند و دیگر بازگشتی وجود ندارد.
ایرنا. نقش مخاطب را در پیشبرد تئاتر استان چگونه ارزیابی میکنید و اساساً علت عدم استقبال مخاطبان از تئاتر را چه میدانید؟
مخاطب در قزوین به دلیل اینکه ارتباط مؤثر و دائم با هنر ندارد عملاً نمیتواند تاثیری داشته باشد و اگر شرایط تبلیغی فراهم و نمایش مناسب باشد تماشاگر فعال و مؤثر خواهد بود که متاسفانه پیش زمینههای مهم و اصلی وجود ندارد.
ایرنا. در مورد تئاتر کمین ژاله توضیح دهید که با چه مضمونی در حال اکران است؟
نمایش کمین ژاله از یک زاویه دیگر به جنگ نگاه میکند؛ از زاویه کسانی که به منافع و بقا فکر نمیکنند و از زاویه دیگر آدمهایی از جنگ بیزار هستند و مجبور شدهاند بجنگند و قهرمان شوند که آیا این قهرمان شدن ارزش دارد یا خیر؟
در این نمایش به جبر و اختیار و موقعیت طنز برای اینکه تماشاگر این میزان تلخی را در فضای تلخ تجربه نکند، پرداخته شده است.
نویسنده و کارگردانی این نمایش را برعهده دارم و بازیگرانی همچون مرتضی نجفی، امیر امیدی زاده، حسن یاوری، امیرمحمد خوش نواز و حامد مکملی و آهنگساز فرامرز نصیری در نمایش کمین ژاله همکاری کردهاند.
خوشبختانه نمایش کمین ژاله در سی و نهمین تئاتر بینالمللی فجر جایزه ویژه هیات داوران را دریافت کرد، این نمایش تا کنون به دلیل محدودیتهای کرونایی روی صحنه اکران نشده بود اما اکنون برای اولین بار از ۲۲ اردیبهشت تا ۱۲ خرداد از ساعت ۲۰ در تالار علامه رفیعی در حال اکران است.
در این چند شب هنوز استقبال مطلوبی نداشتهایم اما امیدوار هستیم.
کلام آخر:
می دانم که قرار نیست چیزی درست شود و اصولاً عزمی هم برای درست شدن شرایط وجود ندارد فقط همه باید به این موضوع بیندیشند که هیج چیزی ارزش این را ندارد که عمرشان را به خاطرش تلف کنند.