گنبدکاووس- ایرنا- سفیر ترکمنستان در ایران با تجلیل از جایگاه مختومقلی فراغی در تاریخ ادبیات ایران و جهان گفت: امروز اشعار مبتکرانه و کلاسیک این شاعر بلند آوازه همانند اشعار فردوسی، حافظ، نظامی و خیام وارد گنجینه طلایی ادبیات جهان شده و خودنمایی می‌کند.

به گزارش خبرنگار ایرنا، "احمد قربان اف" عصر روز پنجشنبه در آیین نکوداشت دویست و هشتاد و نهمین سالروز تولد "مختومقلی فراغی" شاعر و عارف ایرانی ترکمن در روستای آق‌توقای شهرستان مرزی مراوه‌تپه اظهارداشت: عظمت هر ملتی به اندازه عظمت شخصیت‌هایی است که برجسته شده به جهان رونمایی کرده است که مختومقلی فراغی شاعر دل‌ها و دوران‌ها، بیان کننده زیباترین و ناب‌ترین احساسات بشر و اوج معنویت مردم ترکمن است.

وی افزود: امسال سی‌امین سالگرد برقراری روابط دیپلماسی بین ۲ کشور است، روابط ایران و ترکمنستان در گذشته در همه زمینه‌ها اعم از سیاسی، دیپلماتیک، تجاری، اقتصادی، فرهنگی بشردوستانه و سایر زمینه‌ها به طور فعال توسعه و بهبود یافته است.

قربان اف اضافه کرد: در دیدارها و گفت و گوهای اخیر سران ۲ کشور گام‌های مثبتی برای توسعه بیشتر روابط 2 کشور برداشته شد و ذکر توافقات صورت گرفته در سفر رییس جمهور ایران با رییس جمهور کشور ترکمنستان حائز اهمیت است ضمن اینکه معتقدیم دیدارهای صورت گرفته در این سفر، صفحه جدیدی در روابط ترکمنستان و جمهوری اسلامی ایران گشوده است.

سفیر ترکمنستان در ایران ادامه داد: مراسم امروز به عنوان بخشی از همکاری‌های فرهنگی و بشر دوستانه 2 کشور دوست و همسایه است.

وی گفت: برای ترجمه آثار مختومقلی فراغی به زبان‌های گوناگون، ایجاد بناهای یادبود این شاعر در کشورهای مختلف و بررسی عمیق میراث غنی این شاعر تلاش‌های متعددی صورت می‌گیرد.

قربان اف افزود: در جمهوری اسلامی ایران مانند ترکمنستان و سایر کشورهای خارجی این چنین مراسم‌ی که به زندگی و مسیر مبتکرانه شاعر دوران‌ها اختصاص می‌یابد و ضمن اینکه تحقیقات علمی جدید آن علاقمندی‌ها را به هویت و میراث استاد بزرگ کلام ما که مایه مباهات فرهنگ جهانی است، افزایش می‌دهد.

وی اضافه کرد: مدالی به نام مختومقلی فراغی در ترکمنستان به افتخار این شاعر بزرگ فراهم شده و این مدال علاوه بر هموطنان که سهم بسیاری در توسعه فرهنگ و بررسی علمی این شاعر مبتکر داشتند به نمایندگان کشورهای خارجی اهدا شد.

سفیر ترکمنستان در ایران همچنین اضافه کرد: رونمایی از مجسمه ۶۰ متری مختومقلی فراغی امسال در گوشه‌ای از منطقه زیبای ترکمنستان به افتخار این شاعر انجام خواهد شد.

قربان اف با تبریک زادروز شاعر بزرگ کلاسیک مختوقلی فراغی بیان کرد: جهت توسعه بیش از پیش روابط برادرانه ترکمنستان و جمهوری اسلامی ایران که در طول قرن‌ها بهبود یافته و در سال‌های اخیر در حال توسعه است برای روسای ۲ دولت در انجام امور خود موفقیت‌های روز افزون را آرزومندم.

به گزارش ایرنا، اجرای موسیقی زنده و قرائت اشعار مختومقلی فراغی توسط برخی از شاعران برجسته منطقه از جمله برنامه‌های اجرایی در همایش امروز است. 

مختومقلی فراغی از شاعران بزرگ ترکمن که پدرش دولت محمد آزادی از شاعران و علمای این قوم بود، در سال هزار و ۱۱۲ هجری خورشیدی در روستای حاجی قوشان از توابع بخش مرکزی گنبدکاووس دیده به جهان گشود.

وی از کودکی به علم و دانش علاقه وافری داشت و خواندن، نوشتن، فراگیری علوم عقلی و نقلی را در محضر پدرش دولت محمد آزادی آموخت سپس در مکتب نیاز صالح که از پیران و عارفان زمان بود به کسب فضایل عرفانی و معنوی پرداخت تا آنجایی که از دقایق علوم و معرفت بهره کافی یافت و جوانه شعر و ادب در بوستان خاطرش سر بر کشید.

مختومقلی سپس برای‌ ادامه تحصیل عازم سیر و سفر به بخارا، افغانستان، هندوستان، کابل، ازبکستان، ترکمنستان، آذربایجان، شیروان، خیوه و تبریز شد و سرانجام با توشه‌ای از علم و دانایی به منطقه اترک به میان ایل و تبار خود بازگشت.

از سروده‌های مختومقلی حدود ۱۰ هزار بیت به دست ما رسیده که نمونه کاملی از لهجه خالص ترکمنی است و در واقع‌ کاری که مختومقلی در زبان ترکمنی انجام داد، شباهت به کار دانته در زبان ایتالیایی و  فردوسی در زبان فارسی دارد.

دیوان شعر این شاعر که در بین دیگر اقوام ایران زمین و ملل دیگر جهان نیز بلند آوازه بود تاکنون به چند زبان دنیا از جمله انگلیسی، روسی و فارسی ترجمه و چاپ شده است.

این شاعر و عارف نامی ترکمن پس از ۵۷ سال تلاش در مسیر شعر و ادب، در سال هزار و ۱۶۹ هجری خورشیدی در کنار چشمه عباساری در دامنه رشته کوه سونگی داغی بین ایران و ترکمنستان دیده از جهان فرو بست و به دیار حق شتافت.

پیکر این شاعر برای دفن به روستای آق توقای در ۴۰ کیلومتری غرب مراوه‌تپه در منتهی الیه شرق استان گلستان منتقل و در جوار آرامگاه پدرش دولت محمد آزادی به خاک سپرده شد.