به گزارش روز دوشنبه خبرنگار ایرنا، به مناسبت روز جهانی تنوع زیستی، مراسمی در سالن اجتماعات دانشکده منابع طبیعی با حضور جمعی از اساتید، دانشجویان، فعالان محیط زیستی و علاقه مندان به این حوزه برگزار شد.
عضو هیات علمی دانشگاه کردستان در این مراسم با اشاره به چالش‌ها و رویکردهای مدیریت پستانداران بزرگ جثه در ایران اظهار داشت: تکثیر در اسارت به عنوان یکی از راهبردهای حفاظتی «اکس‌سیتو» زمانی اولویت پیدا می‌کند که جمعیت گونه هدف به حد بحرانی تنزل پیدا کرده و اجرای سیاست‌های حفاظتی «این‌سیتو» مقدور نباشد.
وحید زمانی اضافه کرد: بر اساس مطالعات و طرح‌های که از طرف سازمان حفاظت محیط زیست و نهادهای حفاظتی بین‌المللی انجام شده، نمی‌توان با قاطعیت به این نتیجه رسید که جمعیت یوز به حدی کاهش یافته که نیاز به تکثیر در اسارت دارد.
وی در ادامه با بیان اینکه زیستگاه یوز و سایر گونه‌ها باید ایمن شود، افزود: خروج دام، سگ گله و سگ‌های بلاصاحب و همچنین جلوگیری از هرگونه جاده‌سازی در زیستگاه یوز از مهمترین اقدامات برای ایمن کردن این زیستگاه‌ها است.
دیگر عضو هیات علمی دانشگاه کردستان هم با اشاره به تنوع زیستی در استان کردستان، اظهار داشت: خزندگان در یک اکوسیستم کارکردهای مهمی داشته و در هرم غذایی هم از سایر موجودات تغذیه می کنند و هم خوراک سایر حیوانات می‌شوند و در صورت حذف این خزندگان کل چرخه حیات دچار مشکل خواهد شد.
هانیه غفاری افزود: «لاکپشت گوفر» یک گونه مهم در استان است که برای ۴۲۰ گونه دیگر در اکوسیستم خود مکان زندگی درست می‌کند و با ایجاد سوراخ‌هایی در خاک باعث لانه‌سازی سایر حیوانات می‌شود.
وی ادامه داد: خزندگان کنترل کننده جمعیت حشرات، جوندگان و آفت‌ها هستند و در گذشته نیز با کم شدن مارها واژه «بی‌مار» را استفاده می‌کردند زیرا در این زمان طاعون و سایر بیماری‌ها افزایش پیدا می‌کرد.
در ادامه این مراسم کارشناس اداره‌کل حفاظت از محیط زیست کردستان با اشاره به شعار روز جهانی تنوع زیستی با عنوان «ساخت آینده‌ای مشترک برای همه اشکال زندگی» تصریح کرد: عامل اصلی حفظ تنوع زیستی انسان است و عامل اصلی نابودی تنوع زیستی نیز همین انسان است.
حیدر ویسی افزود: تهدیدات بسیاری تنوع زیستی استان کردستان را در معرض آسیب قرار داده‌اند که از جمله این تهدیدات، تصرف چشمه‌ها و انتقال آب آن به پایین دست توسط کشاورزان و باغ داران، آتش سوزی عمدی جنگل‌ها و مراتع، سافاری و آفرود در داخل مراتع به ویژه کوسالان و شاهو و همچنین افزایش تعداد زیادی خانه باغ و ویلاسازی در این مناطق از مهمترین علل کاهش تنوع زیستی است.
وی تاکید کرد: در استان کردستان پنج منطقه حفاظت شده وجود دارد که این مناطق عبارت از منطقه حفاظت شده بیجار، منطقه بدر و پریشان قروه، منطقه چل چشمه، منطقه عبدالرزاق سقز و منطقه حفاظت شده شاهو و کوسالان است.
ناصح حسینی پرنده‌نگر و فعال محیط زیستی نیز با اشاره به تنوع زیستی در دریاچه مریوان اظهار داشت: دریاچه زریوار تنها دریاچه‌ای است که هیچ رودخانه‌ای به آن وارد نمی‌شود بلکه رودخانه‌ای نیز از آن خارج می‌شد و مسوولان با بستن سدی بر روی این رودخانه که میلیون‌ها سال محل عبور گونه‌های مختلف ماهیان بود موجب شد تا این چرخه دچار مشکل شود و تنوع موجودات آبزی در دریاچه به شدت کاهش پیدا کند.
این فعال محیط زیست ادامه داد: یکی از دانشگاه‌های ایران با تصمیم اشتباهی که گرفت گونه مهاجم اردک ماهی را وارد دریاچه کرد و سپس ماهیانی از جمله فیتوفاک، کپورماهی و انواع ماهی وارد این دریاچه شدند و بسیاری از گونه‌های طبیعی این دریاچه در معرض خطر قرار گرفتند.
شورش وهابی عکاس حیات وحش و پرنده‌نگر نیز گفت: تنوع زیستی در استان کردستان بسیار زیاد است و نیازمند تلاش بیشتر برای شناسایی این گونه‌ها هستیم.
وی افزود: در سطح استان کردستان، یک هزار و ۷۵۰ گونه گیاه، ۳۱ گونه پستاندار، ۶ گونه دوزیست، ۲۱ گونه ماهی و ۲۳ گونه خزندگان تا کنون شناسایی شده است.
وهابی تاکید کرد: محدوده شهر سنندج یک محدوده بسیار بکر و دیدنی است و بسیاری از گونه‌های پرندگان کمیاب در اینجا قرار دارند، بسیاری از پرنده‌نگرها در کل کشور به شدت به دنبال دیدن این پرندگان بوده و این به دلیل قرار گرفتن کردستان در مسیر مهاجرت پرندگان مختلف است و باید از این ظرفیت به نحو احسن استفاده کرد.
همکاری مردم لازمه تداوم ثبت جهانی هورامان
رییس دانشگاه کردستان در جلسه بررسی روند همایش بین‌المللی هورامان با حضور اعضای کمیته علمی در دانشگاه کردستان گفت: باید همکاری مردم را جلب کنیم تا ثبت جهانی هورامان نه تنها نقطه قوتی باشد بلکه موجب حفظ میراث منطقه و جذب گردشگر شود.
رحمت صادقی اظهار داشت: اگر همراهی مردم برای پاسداری از عنوان ثبت جهانی هورامان نباشد، موفق به حفظ این مهم نخواهیم بود.
وی اضافه کرد: برگزاری همایش بین المللی هورامان، بستری را برای گردهمایی مجموعه‌ای از افراد فراهم می کند تا اطلاعات، آگاهی‌ها و پژوهش‌هایی را در راستای محورهای تعیین شده، تهیه کنند و تلاش می‌شود پژوهشگران به سمت موضوعاتی ترغیب شوند که کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
رییس دانشگاه کردستان افزود: کمیته علمی همایش بین‌المللی هورامان نیز تلاش کرده‌اند در تهیه و تنظیم محورهای همایش گوشه چشمی به ثبت جهانی هورامان داشته باشد تا دستاوردهای مثبت آن را معرفی و پیامدهای منفی آن نیز رفع و یا کاسته شود.
صادقی ضمن تاکید بر ضرورت همراه‌سازی جامعه محلی در برگزاری همایش، ادامه داد: وظیفه همه دستگاه ها به ویژه مراکز علمی است تا برای حفظ ثبت جهانی هورامان و جذب گردشگر تلاش خود را بکار گیرند.
در ادامه این نشست، هر یک از اعضای جلسه جنبه‌های مختلف همایش را مورد بررسی قرار داده و پیشنهاداتی را برای برگزاری هرچه بهتر آن مطرح کردند.
تشکیل بنیاد هورامان شناسی، تشکیل هیات مشاوران، بهره‌گیری از دانش بومی مردم منطقه هورامان، برگزاری کلاس‌های آموزشی برای مردم منطقه و همچنین دهیاران، بروزرسانی سایت همایش، تقویت روند اطلاع رسانی و همراهی با خبرگزاری‌ها و روزنامه‌ها از جمله مهمترین مواردی بود که در این جلسه بر آنها تاکید شد.
نخستین همایش بین‌المللی هورامان ۱۰ و ۱۱ آبان ماه ۱۴۰۱ در دانشگاه کردستان برگزار می‌شود.
منظر فرهنگی هورامان مرداد ۱۴۰۰ در چهل و چهارمین جلسه کمیته میراث جهانی یونسکو در شهر "فوجوی" چین بررسی شد و به ثبت جهانی رسید.