گزارش های سازمان جهانی بهداشت نشان می دهد برای تولید سالانه ۶ هزار میلیارد نخ سیگار در جهان ۶۰۰ میلیون اصله درخت قطع میشود. صنایع دخانی با تولید سهم سالانه ۸۴ مگاتن گاز گلخانه ای معادل دی اکسید کربن، باعث تغییرات گسترده آب و هوایی در جهان و بر هم زدن تعادل آب و هوا در کره زمین می شوند، منابع محیط زیست را هدر داده و به اکوسیستم ها آسیب می رسانند.
سالانه ۳.۵ میلیون هکتار زمین برای کشت تنباکو از بین میرود. سالانه ۶۰۰ میلیون اصله درخت، برای تولید سیگار بریده میشوند. ته سیگار، فراوانترین نوع زبالههای پلاستیکی در جهان است، گفت: این زبالهها سالانه ۷۶۷ هزار کیلوگرم زباله سمی تولید میکنند که از نظر وزنی معادل ۲۸ هزار و ۸۷۵ نهنگ گوژپشت است.
هر سال ۴.۵ تریلیون فیلتر سیگار، سطح شهرها، پارکها، سواحل و رودخانه های ما را پر میکند و باعث آلودگی آب و خاک میشود و سالانه حدود ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی برای کشت تنباکو اختصاص مییابد. ۵ درصد از کل جنگل زدایی در جهان را کشاورزی توتون و تنباکو تشکیل میدهد.
در این راستا سازمان جهانی بهداشت طبق روال هر سال به مناسبت روز جهانی بدون دخانیات در تاریخ ۳۱ ماه می مصادف با ۱۰ خرداد ماه، نسبت به اعلام شعار سال و اطلاع رسانی لازم به کشورهای عضو برای گرامیداشت این مناسبت اقدام می کند.
شعار تعیین شده از سوی این سازمان برای سال ۲۰۲۲، "دخانیات، تهدیدی برای محیط زیست ما " است و هدف از انتخاب این شعار و اجرای پویش جهانی، افزایش آگاهی مردم در مورد تأثیرات سوء زیست محیطی و سلامتی فرایند های مرتبط با کاشت، برداشت، تولید، توزیع، فروش تنباکو و محصولات دخانی با هدف تقویت مطالبه گری در اجرای معاهده جهانی کنترل دخانیات و کاهش مصرف دخانیات به ویژه برخورداری از محیط زیست بدون دخانیات و افزایش تقاضا برای درمان مصرف دخانیات است.
محسن فرهادی معاون فنی مرکز سلامت و محیط کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: همهگیری مصرف دخانیات یکی از مشکلات جهانی و همچنین کشور ما در عصر حاضر است، توسعه بیسابقه تولیدات مواد دخانی و فروش فوق العاده آن در سراسر دنیا خصوصاً نواحی کم درآمد زیان های جسمی و روحی را برای جوامع به همراه دارد بطوریکه بسیاری از مرگ های ناشی از سرطان ریه، حفره دهان، معده، مری، مثانه، پانکراس و کلیه به دخانیات نسبت داده می شود. همچنین استعمال دخانیات موجب افزایش بیماری های قلبی، عروقی و مرگ و میر ناشی از این بیماری می شود.
وی اظهار داشت: اثرات استنشاق تحمیلی دود سیگار نیز کمتر از عوارض ناشی از استعمال دخانیات نیست، دود محیطی سیگار از نقطه نظر سلامت هیچ آستانه مجازی ندارد، چرا که نه دستگاه های تهویه و نه تمهید جداسازی مکان های استعمال دخانیات هیچکدام بطور کامل هوایی پاک و عاری از آلاینده را فراهم نمی آورند. بنابراین راه محافظت از آن قرار نگرفتن در معرض استنشاق تحمیلی دود سیگار است.
وی تصریح کرد: با توجه به گزارش سازمان جهانی بهداشت چنانچه الگوی استعمال دخانیات عوض نشود. تلفات ناشی از استعمال دخانیات چندین برابر خواهد بود. در دو سال و نیم گذشته، در اثر پاندمی ویروس کرونا حدود ۶ میلیون نفر جان باختند، این در حالی است که در همین مدت حدود ۲۰ میلیون نفر به علت بیماری های ناشی از مصرف دخانیات جان خود را از دست دادند. جلوگیری از افزایش این آمار مستلزم تلاش های فراوان و همه جانبه است.
فرهادی، فردایی سالم تر با توسعه شهرها و روستاهای بدون دخانیات، توسعه کشت توتون، تهدیدی بر امنیت مواد غذایی و محیط زیست، تبلیغ، فروش، مصرف و قاچاق دخانیات، تهدیدی بر سلامت جامعه، افزایش مالیات بر محصولات دخانی، ضامن تامین سلامت عمومی و محیط زیست، مشارکت سازمان های مردم نهاد در کنترل و مبارزه ملی با دخانیات، پیشگیری از مصرف دخانیات با فرهنگ سازی و آموزش سلامت جامعه با اولویت دانش آموزان و دانشجویان و دخانیات، تهدیدی برای سلامت و محیط زیست ما را از عناوین هفته دخانیات برشمرد.