سیدمهدی نورانی با اشاره به اینکه در فعالیت چند ساله خود حدود ۳۰۰ عنوان کتاب را از فارسی به عربی ترجمه کرده و به کشورهای عرب زبان فرستاده‌است، به خبرنگار ایرنا گفت: در دوره‌های گذشته در نمایشگاه شرکت می‌کردیم اما فضای بین‌الملل را جدی نمی‌گرفتیم، امسال تصمیم گرفتیم در فضای بین‌الملل و مجازی به صورت جدی شرکت کنیم. بنابراین از کتاب‌هایی که به تازگی که در بیروت منتشر شده‌بود، حدود ۷۰ کارتن سفارش دادیم که در ورود کتاب‌ها به گمرک مشکلات شروع شد.
رئیس هیات مدیره موسسه فرهنگی و هنری سایه با بیان اینکه طبیعی است هر کتابی قبل از ورود به کشور، مورد بررسی قرار بگیرد، ادامه داد: کارتن کتاب‌ها تفکیک شده‌بود، اما متوجه شدم اگر ناشری ۶ کارتن کتاب فرستاده‌است، بعد از بازشدن و بررسی توسط گمرک به دلیل عدم مهارت در چینش اولیه، به ۸ کارتن کتاب تبدیل شد. اعلام کردند کارتن‌ها را باز کردند و نتوانستند مانند ناشر اول بچینند. این در حالی است که لیست کتاب‌ها بر اساس کارتن‌ها تنظیم شده‌بود. در نتیجه تعدادی از کتاب‌ها گم شد. از آن‌ها می‌خواهیم کتابی را که ورودش ممنوع شده‌است، به ما اعلام کنند اما نمی‌گویند. هیچ آماری درباره تعداد کتابی که بررسی کردند به ما نمی‌دهند.
پنل نمایشگاه فیزیکی و مجازی جداست
نورانی با اعلام اینکه نمی‌توانست عنوان‌های کتاب را در میان کارتن‌ها پیدا کند، و به همین دلیل نتوانست در زمان درست کتاب را تحویل مخاطبان بخش مجازی نمایشگاه بدهد، ادامه داد: به همین دلیل اعلام کردند کتاب را تحویل ندادم و تخلف کردم. در نتیجه پنل نمایشگاه مجازی من را بستند. بعد از توضیح درباره اتفاق‌ها و پس از یک روز پنل را باز کردند.
او افزود: یکی از مشکلات این است که پنل نمایشگاه فیزیکی و مجازی جداست. این در حالی است که در شلوغی نمایشگاه کتاب نمی‌توانم اگر موجودی کتاب تمام می‌شود، آن را در لحظه صفر کنم. این پنل‌ها باید یکی شوند. در کتاب‌فروشی به نرم‌افزار وصل هستم، وقتی فردی از سایت خرید می‌کند، ممکن است از کتابی یک نسخه در کتاب‌فروشی باقی مانده‌باشد، دیگر کسی نمی‌تواند حتی با حضور در کتاب‌فروشی آن را بخرد زیرا کتاب در فضای مجازی به مخاطب فروخته شده‌است.
خارجی‌ها بی‌نظمی نمایشگاه کتاب را مسخره می‌کردند
نورانی جدانبودن ناشران لاتین و عرب زبان را از مشکل‌های دیگر سی‌وسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اعلام کرد و افزود: حتی اگر می‌خواستند نام این سالن ناشران خارجی باشد، باید بخش عرب زبان و لاتین را از هم جدا می‌کردند. برای مثال اینجا دو راهرو وجود دارد، می‌توانستند هر کدام را به یک بخش اختصاص بدهند.
به گفته او در جانمایی غرفه‌ها در بخش ناشران خارجی حتی به ترتیب اعداد توجه نشده بود و غرفه‌های پشت سر هم با اعدادی متفاوت نام‌گذاری شده بودند. این بی‌نظمی آدرس دهی به مخاطبان نمایشگاه را بسیار دشوار کرد.
این فعال فرهنگی ادامه داد: مخاطبان خارجی که به نمایشگاه تهران می‌آیند، ما را مسخره می‌کنند. اگر شرایط به این صورت باشد سال دیگر در نمایشگاه کتاب شرکت نخواهم‌کرد.
دوره قبل، از دریافت ۲۰ درصدی گذشتیم
نورانی درباره روند ارائه و فروش کتاب در نمایشگاه مجازی کتاب بیان کرد: ابتدا محبور کردند که به مخاطبان تخفیف ۳۰ درصدی بدهیم. گفتند که تخفیف ۲۰ درصدی از طرف نمایشگاه کتاب انجام دهیم و این مبلغ بعد از نمایشگاه به حساب ما بازگردانده خواهدشد. از طرفی دلار را با قیمت ۲۵ هزارتومان حساب کردند. این رقم در مقایسه با دلار ۲۹ یا ۳۰ هزار تومان یعنی عملا ۲۵ درصد به تخفیف‌ها اضافه شد. یعنی باید همه کتاب‌ها را با تخفیف ۵۰ درصد بفروشیم.
او افزود: این در حالی است که کتاب‌ها را با تخفیف ۵۰ درصد از بیروت می‌گیرم و عملا هیچ سودی برای من نمی‌ماند. همچنین باید هزینه‌های نمایشگاه راهم بپردازم. اما در آخرین دوره نمایشگاه کتاب که قبل از همه‌گیری کرونا برگزار شد، همین کار را کردند. زمانی که این ۲۰ درصد را از آن‌ها خواستیم، گفتند تمام فروش را به حساب آن‌ها بفرستیم و آن‌ها با حساب ۲۰ درصد همه مبلغ را به ما باز خواهندگرداند، اما اعلام نکردند که چه زمانی باز می‌گردانند همین شد که از دریافت ۲۰ درصدی گذشتیم.
رئیس هیات مدیره موسسه فرهنگی و هنری سایه با اعلام اینکه باید ۳ درصد از فروش مجازی ناشران به وزارت فرهنگ و ارشاد پرداخت شود، بیان کرد: دیگر چیزی برای ناشر باقی نمانده‌است، وقتی این‌ها را برای مسئولان توضیح می‌دهیم انگار چیزی متوجه نمی‌شوند.
کتاب‌های فارسی را به ناشران عرب معرفی می‌کنیم
نورانی درباره موسسه فرهنگی و هنری سایه توضیح داد: این موسسه چند منظوره در حوزه‌های مختلف فعالیت می‌کند و بخشی از فعالیت‌ها مربوط به کتاب است. با ۸ ناشر در خارج از کشور قرارداد بستیم و به صورت انحصاری کتاب‌های عربی آن‌ها را به زبان اصلی وارد کشور می‌کنم. ۴ ناشر لبنانی، یک ناشر عراقی و ۳ ناشر بحرینی هستند. در مشهد، اصفهان، شیراز و اهواز هموطنان عرب‌زبان این کتاب‌ها را تهیه می‌کنند. این کتاب‌ها را در کل ایران به صورت انحصاری توزیع می‌کنیم. در قم فروشگاهی داریم که کتاب‌های این ۸ ناشر را به زبان عربی عرضه می‌کند.
او درباره بخش دیگر فعالیت‌های موسسه فرهنگی سایه بیان کرد: همچنین کتاب‌های فارسی را به این ناشران معرفی می‌کنیم. با توجه به شناختی که از ناشران عرب داریم، بررسی می‌کنیم که آیا کتاب به درد جهان عرب می‌خورد؟ و موضوع را برای ناشر مشخص هماهنگ می‌کنیم. توزیع کتاب در جهان عرب به عهده آن‌ها است.