به گزارش ایرنا،سازه هتل آسمان در سالیان گذشته همواره پرحاشیه ترین ساختمان شهری کلانشهر شیراز بوده و ارتفاع این هتل به بزرگترین و اصلی ترین مانع ثبت جهانی این میراث تاریخی تبدیل شده است.
جدای از ضربه هتل آسمان به ثبت جهانی میراث زندیه و گردشگری پایتخت فرهنگی ایران، سقوط سازه متروپل در آبادان بیم وقوع رخداد مشابه به دلیل سست شدن ستون‌های هتل آسمان به دلیل آتش سوزی زیرزمین این هتل در سال ۹۸ را مطرح کرده است.
شباهت های متروپل و هتل آسمان
زمانی که طبقات زیرین هتل در حال احداث آسمان در آتش سوخت، نگاه ها به حادثه پلاسکو و فرو ریختن آن در اثر آتش سوزی دوخته شد و احتمال تکرار فاجعه پلاسکو مطرح شد. اما پلاسکو نزدیک ۵۷ سال در حال بهره برداری بود و بعد از آن در حادثه ۳۰ دی ۱۳۹۵ فروریخت.
با فروریختن بخشی از ساختمان در حال احداث متروپل در آبادان، شباهت ها میان متروپل و هتل آسمان بیش از هر زمان دیگری به چشم آمد.
شباهت نخست اینکه هر دو ساختمان در حال احداث بوده اند و اظهارنظرهای کارشناسی گویای هشدارهایی درباره ایمنی هر دو ساختمان قبل از وقوع حادثه بوده است.
همانگونه که ارتفاع ساختمان متروپل به ناگاه به ۱۱ طبقه افزایش یافت، این عمارت ویران شده با هتل آسمان نیز شبیه است. این هتل شیراز ابتدا قرار بود در هفت طبقه احداث شود اما در سازوکارهایی پرسش انگیز به ۱۸ طبقه رسید.
اگر امروز پرسش هایی درباره چرایی صدور مجوز به متروپل به خاطر عرض کم خیابان واقع در آن مطرح است، صدور مجوز هتل ۱۸ طبقه در خیابان رودکی در مرکز شهر شیراز به عنوان خیابانی با عرض کم و با تراکم بالا از نظر شمار هتل های زیاد واقع در آن و نیز بافت مسکونی اداری آن، جای سوال دارد. در پرونده هتل آسمان نیز از این منظر عدم رعایت ضوابط و اصول مرتبط با پدافند غیرعامل و مدیریت بحران، برجسته است و کارشناسان طی سالهای گذشته در این باره هشدارهایی داده اند.
همچنانکه گفته شد هشدارها درباره متروپل جدی گرفته نشد، هشدارها درباره هتل آسمان نیز نتوانسته است از قامت این هتل بکاهد تا همچنان از این هتل و پرونده آن در حوزه فنی و معماری و همچنین میراث فرهنگی به نیکی یاد نشود.
اسکلتی که ذوب شد
در سال ۱۳۹۸، چندین طبقه زیرین این هتل که تبدیل به انبار و مملو از تجهیزات تدارکاتی هتل شامل تشک ، پتو ، تخت ها و درب های چوبی و …. بود آتش گرفت و چندین ساعت در شعله های سوزان آتش با بیش از ۵۰۰ درجه اشتعال، شعله ور شد و به پی ساختمان و شالوده آن خسارات جبران ناپذیری وارد شد که با همت آتش نشانان شیرازی آتش سوزی گسترده در این هتل خاموش اما شالوده هتل به شدت آسیب دید.
در آن زمان، مشاور وقت کمیسیون معماری شورای شهر شیراز به ایرنا گفته بود: شواهد نشان می‌دهد سازه در بسیاری نقاط دچار مشکلاتی شده است؛ به ویژه در تیرچه‌های سقف و در بسیاری قسمت‌ها نیز بتن به دلیل حرارت بسیار زیاد پخته شده و همه اینها ثابت می‌کند ساختمان در طبقه منفی دو فشار بسیار زیادی را تحمل کرده است.
وهاب زنگنه در این میان پرسش‌هایی نیز مطرح کرد، مثلاً اینکه چرا در چنین ساختمانی نظارت درستی صورت نگرفته است.
زنگنه ادامه داد: در این ساختمان که هنوز عناصر فلزی پوشش لازم را ندارند، اجازه ادامه مراحل ساخت صادر شده است؛ در حالیکه این مسئله جزو اصول نظارتی است.
او خاطرنشان کرد: اگر اسکلت بنایی فلزی باشد، باید قطعاً کاور ضد آتش در ستون‌ها و روی تیرها قرار گیرد؛ اما چنین چیزی در این ساختمان اصلاً اعمال نشده است.
این معمار این هتل را ساختمانی سراسر ایراد خواند و گفت: از نخستین روزی که مجوز ساخت هتل آسمان صادر شد، تخلفات بسیاری در آن رخ داد، تخلفاتی که همه درباره‌اش می‌دانند؛ اما به آن‌ها رسیدگی نشد.
این پرسش در افکارعمومی وجود دارد که چرا سازمان های مسئول از ارائه نظر کارشناسی شجاعانه درباره هتل آسمان خودداری کرده‌اند و حال آنکه به نظر می رسد در آینده نزدیک شیراز با فاجعه پلاسکو و متروپول دیگری مواجه خواهد شد.
هتل آسمان، مانعی بر سر راه ثبت آثار تاریخی زندیه شیراز در فهرست جهانی یونسکو(کلیپ تهیه شده در سال ۹۸)
پارلمان شهری شیراز به موضوع سستی آسمان ورود کرد
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر شیراز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت:در پی بروز رخداد غم انگیز سقوط متروپل در آبادان پیش از ظهر یکشنبه هشتم خرداد ۱۴۰۱ جلسه این کمیسیون در رابطه با ساختمان های ناایمن شیراز برگزار شد.
غلامعلی ترابی افزود: در این نشست به شهرداری شیراز تکلیف شد که ظرف ۲ هفته تمامی ساختمان های ناایمن شیراز که احتمال خطر وجود دارد معرفی و پیگیری حقوقی و قضایی در این رابطه آغاز شود.
وی ادامه داد: پیش از بروز حادثه متروپل نیز چندین جلسه در کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر شیراز در خصوص سازه های ناایمن این شهر برگزار شده است.
وی اضافه کرد: در حال حاضر نیز با جدیت بیشتری موضوع ساماندهی وضعیت سازه های ناایمن شیراز دنبال می شود.
سازه های ناایمن شیراز معرفی می شود
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر شیراز رعایت الزامات ایمنی را از اصول اولیه شهرسازی دانست و گفت: عدم رعایت موارد فنی ممکن است خطرات جانی برای شهروندان ایجاد کند و از این رو شورای شهر ۲ هفته به شهرداری شیراز فرصت داده که سازه های ناامین این شهر را شناسایی و به شورای اسلامی شیراز معرفی کند.
وی ادامه داد: پیگیری قضایی از سوی مدیریت شهری شیراز در گام بعدی مدنظر پارلمان شهری برای ایمن سازی فضاهای شهری است.
ترابی با اشاره به آتش سوزی هتل آسمان شیراز گفت: این حادثه در سالهای اخیر رخ داده و به همین دلیل گزارشاتی در حوزه معاونت شهرسازی شهرداری شیراز وجود دارد و مساله در کمیسیون ماده ۱۰۰ در حال بررسی است.
وی عنوان کرد: این ساختمان به واسطه آتش سوزی سال ۹۸ دچار آسیب شده و ممکن است ایستایی این سازه دچار مشکل شده باشد که این مساله نیازمند اعلام نظر کارشناسان مربوطه است.
ترابی اعلام کرد: مقرر شده که مقاوم سازی سازه هتل آسمان انجام شود که اکنون باید این بررسی صورت گیرد که این اقدام انجام شده است یا خیر؟
وی اظهار داشت: وضعیت ایمنی هتل آسمان در حال حاضر در کمیسیون ماده ۱۰۰ در حال بررسی و رسیدگی است و اگر نیاز به تخریب باشد این کار انجام خواهد شد.
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر شیراز در ادامه گفت: بعضی گودبرداری ها در شیراز نیز ممکن است به بروز فاجعه برای ساختمان های مجاور منجر شود که این مساله نیز در حال پیگیری در شورا است.
وی اعلام کرد: شورای شهر نهادی مردمی و ناظر است و اکنون نیز تذکرات لازم به شهرداری و سایر دستگاه های متولی داده شده است.
ترابی با بیان اینکه تمام ساخت و سازهای شهری باید در مدار قانون انجام شود،افزود: بروز حادثه سازه متروپل به دلیل این بوده که مجوز اولیه این سازه براساس طبقات کمتری از وضع موجود صادر شده و بر این اساس باید ضمن حمایت از سرمایه گذاری تمامی اقدامات براساس قانون انجام شود.
شاید فردا نوبت هتل آسمان باشد
عضو هیات رییسه شورای اسلامی شهر شیراز نیز در این رابطه با ابراز تاسف و تاثر عمیق از بروز حادثه متروپل،گفت: متروپل نماد بی‌تدبیری و بی‌کفایتی برخی مسئولان شهری است، دیروز پلاسکو در تهران امروز متروپل در آبادان و فردا شاید هتل آسمان در شهر شیراز سقوط کند.
افسانه خواست خدایی افزود: این ماجرا نه نماد تخلف مالک بلکه نماد تخلف مسئولان وقت است امروز حدوداً بیست سال است که از زمان مجوز اولیه هتل آسمان می‌گذرد هتلی که پایه و بنیادش بر اساس تخلف و چالش بنا شد هتلی که سرمایه‌گذار آن معتقد است که با امضای همه مسئولان وقت مجوزات لازم مجموعه را با این ارتفاع و شرایط را گرفته‌است.
وی ادامه داد: در نهایت این مجوزهای شهرداری بود که هتل آسمان را بر پا کرد، امروز حادثه متروپل زنگ خطری برای مدیران شهری به‌جهت عدم رعایت استانداردها در ساخت و ساز و ضرورت هوشیاری همه مسئولان است هتلی که پس‌از آتش‌سوزی هر لحظه در معرض فروریختن است، آسمان‌خراشی که به دلیل مخدوش کردن جلوه‌های بصری غرب ارگ کریم‌خان زند هیچ جایگاهی در بین گردشگران نخواهد داشت.
وی اضافه کرد: امروز کسانی که برخلاف ضوابط و چارچوب اقدام به صدور مجوز این هتل کرده‌اند و با زیر پا گذاشتن حفظ حریم آثار تاریخی در برابر این نوع تخلفات اغماض کردند و مسئولانی که چشم خود را در مقابل عدم مقاوم‌سازی ، افزایش ارتفاع غیرمجاز، آسیب‌پذیری و در معرض آتش‌سوزی قرار گرفتن، بسته‌اند قطعا باید به مردم پاسخ‌گو باشند.
ساخت و سازهای غیرمجاز در شیراز کم نیست؛ نمونه: شهرک برف فروشان
عضو شورای شهر شیراز گفت: مشابه این ساخت وسازهای غیرمجاز در شهر شیراز کم نیست نمونه آن ساختمانهای لوکس شهرک برف فروشان در بلوار حسینی هاشمی است که به‌جهت قرارگیری در خط گسل زلزله هر لحظه در معرض بزرگترین فاجعه‌ها است امروز شهرداری باید به جدیت جلو این‌گونه تخلفات را بگیرد و انگیزه مالی را با حفظ جان شهروندان معامله نکند.
خواست خدایی عنوان کرد: علاوه بر آن امروز در اداره کل حقوقی شهرداری شیراز پرونده هایی تحت رسیدگی است که در این پرونده ها هزاران میلیارد آسیب مالی به شهرداری تحمیل می‌شود، پرونده هایی نظیر بالن های داغ، هتل آسمان و سوفلی که همگی تدبیر شهرداری در انعقاد عاقلانه قراردادهای حقوقی ،پرورش نیروهای متخصص جهت دفاع از پرونده ها، اصلاح و احیای چارت سازمانی اداره کل حقوقی شهرداری شیراز را می طلبد.
آنگونه که پلاسکو در زمان وقوع در سال ۱۳۹۵ رخدادی بزرگ و عبرت آموز به نظر می رسید، به نظر می رسد که زود از اذهان رفت. نگرانی امروز این است که متروپل نیز فراموش شود و فردا، رخدادهای مشابه اندوه آور و خسارت بار باشد، مگر آنکه امروز تدبیر مناسبی در این پیوند داشته باشیم.